ພະຍາດຕິດແປດເຊັ່ນໄຂ້ໝາກສຸກ ໝາກໃສ ໃນເມື່ອກ່ອນເຄີຍຖືວ່າ ເປັນສິ່ງຄວບຄຸມໄດ້ ຢູ່ໃນປະເທດທີ່ພັດທະນາແລ້ວ, ແຕ່ວ່າ ມາບັດນີ້ ອົງການອະນາໄມໂລກ ເຕືອນວ່າ ພວກເຮົາອາດຈະປະເຊີນກັບການລະບາດ ຂອງພະຍາດໝາກສຸກ ໝາກໃສໃນລະດັບໂລກກໍເປັນໄດ້. ມີຈຳນວນກໍລະນີຄົນປ່ວຍທີ່ເປັນພະຍາດນີ້ເພີ້ມຂຶ້ນຢ່າງວ່ອງໄວຢູ່ໃນທົ່ວໂລກ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນຢູ່ໃນບັນດາ ປະເທດທີ່ອຸດົມຮັ່ງມີ. Carol Pearson ນັກຂ່າວວີໂອເອ ມີລາຍງານເພີ້ມເຕີມ ກ່ຽວກັບເລື້ອງນີ້ ຊຶ່ງບົວສະຫວັນ ຈະນຳມາສະເໜີທ່ານ ໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ.
ຫຼາຍຄົນຄິດວ່າພະຍາດໝາກສຸກ ໝາກໃສ ເປັນພຽງແຕ່ເຊື້ອໄວຣັສອີກຊະໜິດນຶ່ງເທົ່ານັ້ນ. ແຕ່ວ່າໄຂ້ໝາກສຸກ ໝາກໃສ ສາມາດເຮັດໃຫ້ຄົນເສຍຊີວິດໄດ້. ມັນຍັງສາມາດເຮັດໃຫ້ຄົນຜູ້ທີ່ລອດຊີວິດມາ ຕາບອດ, ຫູໜວກ ແລະ ສະ ໝອງຖືກທຳລາຍຕະຫລອດການໄດ້. ແລະ ມັນກໍແຜ່ຜາຍອອກໄປໄວວາເໝືອນ ກັນກັບໄຟລາມປ່າ.
ດຣ. ຄາມາຍລ໌ ຊາແບລລາ (Camile Sabella) ຈາກຄລີນິກປົວເດັກນ້ອຍ ໃນນະຄອນຄລີບແລນ (Cleveland) ເວົ້າວ່າ:
“ພະຍາດໝາກສຸກ ໝາກໃສ ເປັນພະຍາດທີ່ຕິດແປດໄດ້ງ່າຍທີ່ສຸດ. ເມື່ອໃດມັນຫາກເກີດຂຶ້ນຢູ່ໃນປະຊາຄົມແລ້ວ ມັນກໍຈະເປັນເລື້ອງຍາກຫລາຍ ເພາະວ່າມັນ ເປັນພະຍາດ ທີ່ຕິດກັນໄດ້ທາງອາກາດ."
ພະຍາດດັ່ງກ່າວ ແຜ່ຜາຍໄດ້ຍ້ອນການໄອ ແລະຈາມ. ເຊື້ອໄວຣັສດັ່ງກ່າວສາມາດທີ່ຈະລ່ອງລອຍຢູ່ໃນອາກາດ ຫລືເນື້ອທີ່ຕ່າງໆ ໄດ້ນານເຖິງ 2 ຊົ່ວໂມງ.
ດຣ. ແນນຊີ ເມັສເຊິນນິເຍີ (Nancy Messonnier) ຈາກສູນກາງຄວບຄຸມພະຍາດ ຫລື CDC ຂອງສະຫະລັດ ກ່າວວ່າ:
"ຖ້າຄົນທີ່ເປັນໄຂ້ໝາກສຸກ ໝາກໃສຄົນນຶ່ງ ໄປຢູ່ໃນຫ້ອງດຽວກັນກັບອີກ 10 ຄົນ ທີ່ບໍ່ໄດ້ຮັບການສັກຢາປ້ອງກັນພະຍາດແລ້ວ ກໍຈະມີ 9 ຄົນຢູ່ໃນນັ້ນ ຕິດພະຍາດ ໝາກສຸກ ໝາກໃສ."
ແລະມັນກໍບໍ່ເປັນທີ່ຮູ້ກັນຢ່າງຈະແຈ້ງໄດ້ສະເໝີໄປວ່າ ຜູ້ໃດເປັນຄົນທີ່ສາມາດເອົາພະຍາດນັ້ນ ໄປແຜ່ຜາຍໄດ້.
ດຣ. ເມັສເຊິນນິເຍີ ໃຫ້ຄຳເຫັນເພີ້ມອີກວ່າ:
"ບາງຄົນແມ່ນສາມາດທີ່ຈະເຮັດໃຫ້ພະຍາດໝາກສຸກ ໝາກໃສຕິດໃສ່ຄົນອື່ນໄດ້ 4 ມື້ ກ່ອນເຂົາເຈົ້າຈະເກີດຕຸ່ມຂຶ້ນມາ. ນັ້ນກໍໝາຍຄວາມວ່າ ພວກເຂົາເຈົ້າສາມາດ ເອົາພະຍາດດັ່ງກ່າວ ໄປຕິດໃສ່ຜູ້ອື່ນ ກ່ອນຈະຮູ້ວ່າ ຕົນເອງໄດ້ຕິດພະຍາດນັ້ນແລ້ວ ຊ້ຳ."
ດຣ. ໂຣເບີດຕາ ເດີເບຍຊີ (Roberta DeBiasi) ຈາກສູນກາງການແພດແຫ່ງຊາດສຳລັບເດັກນ້ອຍເວົ້າວ່າ:
"ເດັກນ້ອຍທີ່ເຂົ້າມາໂຮງໝໍໂດຍມີອາການທີ່ເປັນຮອຍບົ່ງບອກໃຫ້ຮູ້ວ່າ ອາດ ເປັນພະຍາດໝາກສຸກໝາກໃສ ຈະເຫັນວ່າມີອາການຄ້າຍຄືກັນກັບເດັກນ້ອຍຄົນອື່ນ ທີ່ເປັນໄຂ້ຫວັດ ໂດຍທີ່ມີນ້ຳມູກຍ້ອຍ ແລະໄອ ແລະກໍບໍ່ມີຕຸ່ມແດງປາກົດອອກມາໃຫ້ເຫັນ ຈົນຮອດ 4 ມື້ຕໍ່ມາ."
ພະຍາດໝາກສຸກ ໝາກໃສແມ່ນເປັນອັນຕະລາຍເປັນພິເສດ ສຳລັບເດັກທາຣົກ ແລະເດັກນ້ອຍໆ.
ດຣ. ຊາແບລລາ (Sabella) ຈາກຄລີນິກປົວເດັກນ້ອຍ ໃນນະຄອນຄລີບແລນ (Cleveland) ເວົ້າເພີ້ມອີກວ່າ:
“ມັນເປັນການຍາກຫລາຍ ທີ່ຈະປ້ອງກັນເດັກນ້ອຍບໍ່ໃຫ້ຕິດພະຍາດນີ້ໄດ້ ໃນໄລຍະທີ່ມີການລະບາດຂອງພະຍາດໝາກສຸກ ໝາກໃສ ຖ້າຫາກພວກເຂົາບໍ່ໄດ້ຮັບການສັກຢາປ້ອງກັນພະຍາດ."
ການເປັນຕຸ່ມຈະຕິດຕາມດ້ວຍອາການຄີງຮ້ອນສູງ. ການປ້ອງກັນທີ່ດີທີ່ສຸດ ກໍຄື ການສັກຢາປ້ອງກັນພະຍາດນີ້.
ດຣ. ແຄດເທີິຣີນ ໂອໄບຣເອັນ (Katherine O'Brien) ຈາກອົງການອະນາໄມໂລກເວົ້າວ່າ:
"ພວກເຮົາມີຢາວັກຊິນເພື່ອປ້ອງກັນພະຍາດໝາກສຸກໝາກໃສທີ່ດີທີ່ສຸດ. ຢາ ວັກຊິນນີ້ ແມ່ນມີມາໄດ້ດົນກວ່າ 50 ປີແລ້ວ. ເດັກນ້ອຍຫລາຍຮ້ອຍລ້ານຄົນ ໄດ້ຮັບການສັກຢາວັກຊິນນີ້ແລະດຽວນີ້ຜູ້ໃຫຍ່ທີ່ແຂງແຮງດີຊຶ່ງສ່ວນໃຫຍ່ແລ້ວ ບໍ່ເສຍຊີວິດເທື່ອກໍແມ່ນເປັນຍ້ອນວ່າພວກເຂົາເຈົ້າໄດ້ຮັບການສັກຢາວັກຊິນນີ້ແລ້ວ."
ອົງການອະນາໄມໂລກເວົ້າວ່າ ຈຳນວນຄົນທີ່ເປັນພະຍາດໝາກສຸກໝາກໃສໃນ ປີ 2018 ແມ່ນສູງກວ່າ ຈຳນວນຄົນປ່ວຍທີ່ເປັນພະຍາດນີ້ໃນປີ 2017. ທັງນີ້ ກໍແມ່ນເປັນຍ້ອນການເລືອກຂອງຄົນ. ຢູ່ປະເທດທີ່ຮັ່ງມີ ພໍ່ແມ່ບາງຄົນ ເລືອກເອົາເອງວ່າ ບໍ່ໃຫ້ລູກຂອງເຂົເຈົ້າສັກຢາວັກຊິນເພື່ອປ້ອງກັນພະຍາດ. ສ່ວນໃນປະເທດທີ່ທຸກຍາກແລ້ວ ພໍ່ແມ່ມັກຈະບໍ່ຄ່ອຍມີທາງເລືອກແບບນີ້ ສະເໝີໄປ ເພື່ອໃຫ້ລູກຂອງເຂົາເຈົ້າໄດ້ຮັບການສັກຢາວັກຊິນ.
Many people think of measles as just another virus. But measles can kill. It can also cause permanent blindness, deafness and brain damage to those who survive. And it spreads like wildfire.
Dr. Camile Sabella, Cleveland Clinic Children's
"Measles is incredibly contagious. Once it gets around the community, it's very difficult because it's airborne."
The disease is spread by coughing and sneezing. The virus can stay in the air or on surfaces for two hours.
Dr. Nancy Messonnier, CDC
"If a person with measles is in a room with 10 other people who are unvaccinated, nine of them will get measles."
And it's not always obvious who can spread the disease.
Dr. Nancy Messonnier, CDC
"Somebody can transmit measles four days before they have the rash. That means they can transmit it even before they know that they're infectious."
Dr. Roberta DeBiasi, Children's National Medical Center
"A child coming in the prodrome ((early sign or symptom)) of measles will look like any other child with a cold with a runny nose and cough and won't have that rash for four days."
Measles is especially dangerous for babies and young children.
Dr. Camille Sabella, Cleveland Clinic Children's
"It is very difficult to protect children during a measles outbreak if they have not been vaccinated."
The rash is accompanied by a high fever.
The best protection is a vaccine.
Dr. Katherine O'Brien, WHO
"We have a fantastic vaccine against measles. The vaccine has been around for over 50 years. Hundreds of millions of children have received this vaccine and are now healthy thriving adults, in large parts because they didn't die of measles because they got vaccine."
The World Health Organization says the number of people who had measles in 2018 is greater than the number of cases for 2017. It's largely due to choice. In developed countries, some parents choose not to vaccinate their children. In poor countries, parents don't always have the choice to vaccinate.
