ປະຊາຊົນໃນເຂດນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ກຳລັງປະເຊີນກັບບັນຫາການແຜ່ລະບາດ
ຂອງເຊື້ອໂຣກໄຂ້ເລືອດອອກທີ່ຮຸນແຮງທີ່ສຸດໃນຮອບ 30 ປີ ສະເພາະໃນສັບປະດາ
ທຳອິດຂອງປີ 2019 ມີຜູ້ເສຍຊີວິດແລ້ວ 4 ຄົນ.
ດຣ. ພອນປະສິດ ອຸນາພົມ ຫົວໜ້າພະແນກສາທາລະນະສຸກ ນະຄອນຫຼວງ ວຽງຈັນ
ຖະແຫຼງຢືນຢັນວ່າ ການແຜ່ລະບາດຂອງເຊື້ອໂຣກໄຂ້ຍຸງລາຍ ຫຼື ໄຂ້ເລືອດອອກໃນ
ເຂດນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໃນປັດຈຸບັນຖືວ່າມີລະດັບທີ່ຮຸນແຮງທີ່ສຸດໃນຮອບ 30 ປີ
ຊຶ່ງຈະເຫັນໄດ້ຈາກການທີ່ມີຜູ້ເສຍຊີວິດແລ້ວ 4 ຄົນໃນຊ່ວງສັບປະດາທຳອິດຂອງ
ເດືອນມັງກອນ 2019 ນີ້ ໃນຂະນະທີ່ຕະຫຼອດປີ 2018 ທີ່ຜ່ານມາບໍ່ມີການເສຍຊີວິດ
ຂຶ້ນແຕ່ຢ່າງໃດ.
ສະນັ້ນ ຈຶ່ງຕ້ອງດຳເນີນ 4 ມາດຕະການປ້ອງກັນຢ່າງຮີບດ່ວນທີ່ສຸດ ກໍຄືການປະສານ
ງານຢ່າງໃກ້ຊິດລະຫວ່າງພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ການໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ຂໍ້ມູນ-ຂ່າວ
ສານ ເພື່ອປ້ອງກັນການແຜ່ລະບາດຂອງເຊື້ອໂຣກດ້ວຍການຮ່ວມມືຈາກປະຊາຊົນ
ການດຳເນີນມາດຕະການຄວບຄຸມ ແລະ ກຳຈັດເຊື້ອໂຣກໃນເຂດທີ່ເກີດການແຜ່ລະ
ບາດ ແລະ ການຮັກສາປິ່ນປົວຜູ້ປ່ວຍໃຫ້ໄດ້ຢ່າງມີປະສິດທິພາບ ດັ່ງທີ່ ດຣ. ພອນປະ
ສິດ ໄດ້ຖະແຫຼງຢືນຢັນວ່າ
"ພະຍາດໄຂ້ເລືອດອອກ ພວມເປັນບັນຫາໃໝ່ຢູ່ໃນນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ຊຶ່ງບໍ່ເຄີຍມີ
ມາໃນຮອບ 20 ຫາ 30 ປີແຕ່ມາປີນີ້ຊຶ່ງວ່າເປັນເຫດການທີ່ຜິດປົກກະຕິອັນສຳຄັນທີ່
ສຸດ ພຽງແຕ່ມາອາທິດທີ 1 ຂອງປີ 2019 ມັນມີກະລະນີເສຍຊີວິດຍ້ອນພະຍາດໄຂ້
ຍຸງລາຍເກີດຂຶ້ນ ຖ້າໄລ່ເປັນຄົນກະແມ່ນ 4 ຄົນຖ້າໄລ່ເປັນກໍລະນີກໍ 3 ກໍລະນີຊຶ່ງວ່າ
ໝວດເຮົາຈະຕ້ອງໄດ້ຮີບຮ້ອນປຶກສາຫາລືກັນວ່າເຮົາສິເຮັດແນວໃດ ຊຶ່ງທາງທີມງານ
ໝວດກະໄດ້ເປັນເອກະພາບກັນກຳນົດອອກຢູ່ 4 ຍຸດທະສາດໃຫຍ່ທີ່ວ່າຈະເຮັດຮ່ວມ
ກັນໃນຕົ້ນປີນີ້."
ທາງດ້ານກະຊວງສາທາລະນະສຸກລາຍງານວ່າ ໃນປີ 2018 ທີ່ຜ່ານມາມີປະຊາຊົນ
ລາວ ເປັນໄຂ້ເລືອດອອກຈຳນວນ 6,000 ກວ່າຄົນ ແລະ ເສຍຊີວິດ 19 ຄົນໃນທົ່ວ
ປະເທດໂດຍແຂວງອັດຕະປືມີຜູ້ປ່ວຍເປັນໄຂ້ເລືອດອອກຫຼາຍທີ່ສຸດ ຕິດຕາມດ້ວຍນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ, ຈຳປາສັກ ແລະ ສະຫວັນນະເຂດ ຕາມລຳດັບ.
ສ່ວນສາເຫດທີ່ເຮັດໃຫ້ເກີດການແຜ່ລະບາດຂອງເຊື້ອໂຣກໄຂ້ເລືອດອອກດັ່ງກ່າວ ກໍ
ຄືສະພາບຄວາມແອອັດໃນຕົວເມືອງ ແລະ ເຂດຊານເມືອງ ການມີຂີ້ເຫຍື້ອທີ່ຕົກຄ້າງ
ເພີ່ມຂຶ້ນ ແລະ ການອະນາໄມອາຄານ-ສະຖານທີ່ຕ່າງໆ ທັງຂອງລັດ ແລະ ເອກະຊົນ
ຍັງເຮັດໄດ້ບໍ່ທັນດີເປັນຕົ້ນ.
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນການພັດທະນາເພື່ອຍົກລະດັບຄຸນນະພາບ
ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງແມ່ ແລະ ເດັກໃນ ລາວ ກໍຍັງບໍ່ສາມາດບັນລຸຜົນຕາມເປົ້າໝາຍ
ທີ່ວາງໄວ້ໃນຫຼາຍໆດ້ານທີ່ລວມເຖິງການປ້ອງກັນພະຍາດໄຂ້ເລືອດອອກໃນແມ່ ແລະ
ເດັກດ້ວຍນັ້ນ ດ້ວຍເຫດນີ້ຈຶ່ງເຮັດລະດັບຄຸນນະພາບຊີວິດຄວາມເປັນຢູ່ຂອງແມ່ ແລະ
ເດັກໃນ ລາວ ຍັງຖືກຈັດໃຫ້ຢູ່ໃນອັນດັບຕ່ຳທີ່ສຸດໃນ ອາຊຽນ ອີກດ້ວຍ ຊຶ່ງເຮັດໃຫ້ລັດ
ຖະບານ ລາວ ຈະຕ້ອງເພີ່ມງົບປະມານເຂົ້າໃນວຽກງານພັດທະນາແມ່ ແລະ ເດັກໃຫ້
ຫຼາຍຂຶ້ນ ທັງຍັງຈະຕ້ອງພັດທະນາ ແລະ ປັບປຸງການບໍລິຫານງານໃນທຸກພາກສ່ວນທີ່
ກ່ຽວຂ້ອງໃນວຽກງານແມ່ ແລະ ເດັກໃຫ້ມີປະສິດທິພາບສູງຂຶ້ນຢ່າງເປັນຮູບປະທຳອີກ
ດ້ວຍ.
ສ່ວນທ່ານ ບຸນກອງ ສີຫາວົງ ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງສາທາລະນະສຸກຢືນຢັນວ່າ
ເປົ້າໝາຍສຳຄັນທີ່ຈະຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໃຫ້ໄດ້ໃນປີ 2019 ຄືການຫຼຸດອັດຕາການຕາຍ
ຂອງແມ່ຍິງຂະນະຖືພາ ຫຼື ເກີດລູງລົງຈາກ 182 ເປັນ 175 ຕໍ່ 1 ແສນຄົນ, ການຫຼຸດ
ອັດຕາການຕາຍຂອງເດັກອາຍຸຕ່ຳກວ່າ 5 ປີລົງຈາກ 56 ຄົນເປັນ 51 ຄົນຕໍ່ 1,000
ຄົນ ແລະ ຫຼຸດອັດຕາການຕາຍຂອງເດັກທີ່ອາຍຸຕ່ຳກວ່າ 1 ປີລົງຈາກ 43 ເປັນ 38 ຕໍ່
1,000 ຄົນໃຫ້ໄດ້ຢ່າງເປັນຮູບປະທຳ.
ທາງດ້ານອົງການສະຫະປະຊາຊາດເພື່ອການພັດທະນາ (UNDP) ລາຍງານວ່າລັດ
ຖະບານ ລາວ ຍັງບໍ່ສາມາດບັນລຸເປົ້າໝາຍໃນ 6 ດ້ານຄື ເດັກອາຍຸຕ່ຳກວ່າ 5 ປີຍັງມີ
ສ່ວນສູງຕ່ຳກວ່າເກນເຖິງ 38 ເປີເຊັນ ສ່ວນເດັກທີ່ມີນ້ຳໜັກຕ່ຳກວ່າເກນຍັງມີເຖິງ 27
ເປີເຊັນ ຂະນະທີ່ການຮຽນຈົບຊັ້ນປະຖົມປີທີ 5 ຍັງເພີ່ມຂຶ້ນຢ່າງຊັກຊ້າ ສ່ວນອັດຕາ
ການຕາຍຂອງເດັກອາຍຸຕ່ຳກວ່າ 1 ປີກໍຍັງສູງເຖິງ 43 ຄົນຕໍ່ 1,000 ຄົນ ອັດຕາການ
ຕາຍຂອງແມ່ຂະນະຖືພາຍັງສູງເຖິງ 182 ຄົນຕໍ່ 1 ແສນຄົນ ສ່ວນແມ່ຍິງ ລາວ ທີ່ເກີດ
ລູກໂດຍໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອຈາກແພດ-ພະຍາບານກໍມີພຽງແຕ່ 60 ເປີເຊັນເທົ່ານັ້ນ.
ສ່ວນທ່ານ ລັດທິພອນ ອຸລາ ນັກໂພສະນາການຂອງກະຊວງສາທາລະນະສຸກໃຫ້ການ
ຢືນຢັນວ່າ ຍັງມີເດັກນ້ອຍ ລາວ ທີ່ອາຍຸຕ່ຳກວ່າ 5 ປີຄິດເປັນອັດຕາສະເລ່ຍເຖິງ 44
ເປີເຊັນໃນທົ່ວປະເທດທີ່ຍັງຕ້ອງປະເຊີນກັບບັນຫາຂາດແຄນດ້ານໂພສະນາການຢ່າງ
ໜັກ ເຮັດໃຫ້ເດັກເຫຼົ່ານີ້ມີສ່ວນສູງ ແລະ ນ້ຳໜັກຕ່ຳກວ່າເກນ ທງັຍັງມີການຈະເລີນ
ເຕີບໂຕທາງສະໝອງ ແລະ ການຮຽນຮູ້ໃນລະດັບທີ່ຕ່ຳກວ່າ ເກນມາດຕະຖານສາກົນ
ອີກດ້ວຍ.