ການປະເຊີນໜ້າ ກັບບັນດາປະເທດເພື່ອນບ້ານຂອງຈີນ ກ່ຽວກັບບັນ ຫາຂັດແຍ້ງເລື້ອງເຂດນ້ຳແດນດິນຢູ່ທະເລຈີນໃຕ້ ຄາດວ່າຈະເປັນຈຸດເພັ່ງເລັງອີກເທື່ອນຶ່ງໃນຂະນະທີ່ລັດ ຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດຂອງພູມີພາກ ແລະ ລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດສະຫະລັດ ທ່ານ John Kerry ໄປເຕົ້າໂຮມກັນທີ່ ສປປ ລາວໃນອາທິດນີ້ ເຮັດໃຫ້ປະເທດທີ່ບໍ່ມີທາງອອກທະເລດັ່ງກ່າວກາຍເປັນສະໜາມລົບຫຼັງສາກບັ້ນຕໍ່ໄປໃນການເຄື່ອນໄຫວທາງດ້ານ ການທູດກ່ຽວກັບການຜິດຂ້ອງຕ້ອງຖຽງທາງທະເລ ຊຶ່ງຜູ້ສື່ຂ່າວວີໂອເອ Nike Ching ມີລາຍງານເລື້ອງນີ້ ດັ່ງໄພສານຈະນຳເອົາລາຍລະອຽດ ມາສະເໜີທ່ານ.
ການຕັດສິນຂອງສານນາໆຊາດທີ່ນະຄອນ Hague ກ່ຽວກັບບັນຫາຂັດແຍ້ງໃນທະເລ ຈີນໃຕ້ ຊຶ່ງເຮັດໃຫ້ການອ້າງກຳມະສິດຂອງປັກກິ່ງ ເກືອບທັງໝົດ ຢູ່ໃນຂົງເຂດດັ່ງກ່າວກາຍເປັນໂມຄະນັ້ນ ພາໃຫ້ມີຄວາມວິຕົກກັງວົນວ່າ ອາດຈະເກີດຄວາມເຄັ່ງຕຶງຕື່ມຂຶ້ນ.
ກອງປະຊຸມສຸດຍອດເຂດເອເຊຍຕາເວັນອອກແລະກອງປະຊຸມຄວາມມໝັ້ນຄົງພູມີພາກຂອງບັນດາປະຊາຊາດໃນເຂດເອເຊຍຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ຫຼືອາຊ່ຽນ ແມ່ນການພົບປະຢູ່ໃນຂົງເຂດເທື່ອທຳອິດ ນັບຕັ້ງແຕ່ໄດ້ມີການຕັດສິນຂອງສານ ເມື່ອວັນທີ 12 ກໍລະກົດຜ່ານມາ.
ສະຫະລັດກຳລັງດຳເນີນຄວາມພະຍາຍາມທາງດ້ານການທູດເພີ້ມຂຶ້ນເປັນສອງເທົ່າໂດຍການໂອ້ລົມແບບເຊິ່ງໜ້າ ເພື່ອຫາທາງຫລຸດຜ່ອນຄວາມເຄັ່ງຕຶງ.
ທ່ານນາງ Susan Rice ທີ່ປຶກສາທາງດ້ານຄວາມໝັ້ນຄົງແຫ່ງຊາດ ຂອງທຳນຽບຂາວກຳລັງພົບປະກັບ ຫົວໜ້າສະພາທີ່ປຶກສາຂອງລັດ ທ່ານ Yang Jiechi ທີ່ນະຄອນຫຼວງປັກກິ່ງ. “ສະຫະລັດຈະເນັ້ນໜັກເຖິງ ຄວາມໝັ້ນໝາຍຂອງຕົນທີ່ຈະຂະຫຍາຍການຮ່ວມ ມືໂຕຈິງແລະການຄຸ້ມຄອງຄວາມເຫັນທີ່ແຕກຕ່າງກັນແບບສ້າງສັນກັບຈີນ” ນັ້ນຄືຄຳເວົ້າຢູ່ໃນຖະແຫຼງຂ່າວຂອງທຳນຽບຂາວ.
ໃນຂະນະດຽວກັນທ່ານ John Kerry ລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດສະຫະລັດກໍພວມໂອ້ລົມກັບລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດຈີນທ່ານ Wang Yi ທີ່ນະຄອນ ວຽງຈັນ ສປປ ລາວ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ອະວຸໂສຂອງສະຫະລັດກ່າວວ່າ ວໍຊິງຕັນຈະສືບຕໍ່ການເດີນເຮືອຢ່າງເສລີແລະໃຫ້ການສະໜັບສະໜຸນ ຕໍ່ການຄ້າທີ່ຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ ແບບທີ່ ບໍ່ມີການກີດກັ້ນຂັດ ຂວາງໃນຂະນະທີ່ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ປັກກິ່ງໃຊ້ຄວາມຢັບຢັ້ງແລະໃຫ້ການເຄົາລົບຕໍ່ສິດທິຂອງປະເທດອື່ນ.
ໃນການໃຫ້ສຳພາດກັບວີໂອເອນັ້ນ ທ່ານນາງ Colin Willett ຮອງລັດຖະມົນຕີຊ່ອຍວ່າການກະຊວງການຕ່າງປະເທດສະຫະລັດ ຮັບຜິດຊອບກ່ຽວກັບເລື້ອງຍຸດທະສາດ ແລະ ກິດຈະການຫລາຍຝ່າຍກ່າວວ່າ ມີການ “ຄາດຫວັງກັນວ່າການຄຸ້ມຄອງດ້ວຍຕົວບົດກົດ ໝາຍຈະໄດ້ຮັບການຍົກສູງແລະຫລາຍໆປະເທດຢູ່ໃນຂົງເຂດກຳລັງຊອກຫາຊ່ອງທາງເພື່ອໃຫ້ໄດ້ຮັບການແກ້ໄຂທາງດ້ານການທູດໃນອະນາຄົດຕໍ່ໜ້າ.”
ທ່ານນາງ Willett ກ່າວວ່າ “ທະເລຈີນໃຕ້ ແມ່ນນຶ່ງໃນບັນຫາທີ່ສຳຄັນສຸດທາງດ້ານການເມືອງແລະຄວາມໝັ້ນຄົງຢູ່ໃນພູມີພາກແລະດ້ວຍເຫດນີ້ຈຶ່ງໄດ້ມີການຫາລືກັນຢ່າງກວ້າງ ຂວາງຢູ່ບ່ອນໃດກໍຕາມທີ່ພວກເຮົາມີກອງປະຊຸມຫຼາຍຝ່າຍເຫຼົ່ານີ້.”
ບັນດາປະເທດສະມາຊິກຂອງອາຊ່ຽນ ໄດ້ຫາລືກັນມາເປັນເວລາດົນນານກວ່ານຶ່ງທົດສະ ວັດແລ້ວ ກ່ຽວກັບກົດການປະພຶດ ຢູ່ທະເລຈີິນໃຕ້ ໃນຂະນະທີ່ປັກກິ່ງ ຍັງສືບຕໍ່ຂະຫຍາຍການມີໜ້າຂອງຕົນຢູ່ທີ່ນັ້ນ.
ພວກເຈົ້າໜ້າທີ່ອະວຸໂສຂອງສະຫະລັດ ກ່າວວ່າ ວໍຊິງຕັນຫວັງວ່າປັກກິ່ງແລະສະມາຄົມ ອາຊ່ຽນຈະເລັ່ງລັດສ້າງຄວາມຄືບໜ້າແລະບັນລຸການຕົກລົງກ່ຽວກັບກົດການປະພຶດຊຶ່ງເປັນທີ່ຮັບເອົາໄດ້ ທັງໃນດ້ານຮູບແບບແລະກົດເກນການປະຕິບັດຢູ່ທະເລຈີນໃຕ້.
ແຕ່ພວກນັກວິເຄາະກ່າວວ່າ ນັ້ນອາດຈະເປັນພາລະກິດທີ່ຍາກຈະເຮັດໄດ້.
ທ່ານ Gregory Poling ຜູ້ອຳນວຍການສູນກາງຍຸດທະສາດແລະການສຶກສານາໆຊາດ ຮັບຜິດຊອບກ່ຽວກັບຂໍ້ລິເລີ້ມວ່າດ້ວຍຄວາມໂປ່ງໃສໃນການເດີນເຮືອທາງທະເລເຂດເອ ເຊຍກ່າວວ່າ “ຈົນກວ່າຈີນພິສູດໃຫ້ເຫັນວ່າ ຕົນເຕັມໃຈທີ່ຈະເຈລະຈາດ້ວຍຄວາມຈິງໃຈ. ບໍ່ມີຄວາມພະຍາຍາມໃດໆຂອງອາຊ່ຽນ ຈະເປັນທີ່ສຳຄັນ.”
ທ່ານ Poling ກ່າວວ່າ “ຄວາມຄິດທີ່ວ່າປັກກິ່ງເຕັມໃຈທີ່ຈະຮັບເອົາກົດການປະພຶດແບບ ມີຜົນບັງຄັບທີ່ຈະຈຳກັດການກະທຳຂອງຈີນນັ້ນ ແມ່ນເບິ່ງຄືວ່າ ເປັນເລື້ອງທີ່ໜ້າພໍໃຈ ທີ່ຈະພິຈາລະຈາ ແຕ່ຍາກທີ່ຈະເຮັດໄດ້ ໃນເວລານີ້.”
ທ່ານ Poling ເຕືອນວ່າ ການໃຊ້ສຳນວນໂວຫານຂອງສະຫະລັດແລະຈີນຍັງຈະດຳເນີນຕໍ່ໄປ ໂດຍທີ່ສະຫະລັດ ຈະຢືນຢັດກ່ຽວກັບການນຳໃຊ້ ລະບຽບກົດໝາຍແລະສືບຕໍ່ການລາດຕະເວນເພື່ອປົກປ້ອງສິດເສລີພາບໃນການເດີນເຮືອຢູ່ໃນເຂດນ່ານນ້ຳທີ່ມີການຂັດແຍ້ງກັນ ໃນຂະນະທີ່ຈີນປະຕິຍານວ່າ ຈະຕອບໂຕ້ຕໍ່ການຮຸກຮານໃດໆກໍຕາມຢູ່ໃນເຂດນ່ານນ້ຳ ທີ່ປັກກິ່ງອ້າງວ່າ ເປັນອະທິປະໄຕຂອງຕົນ.
ຂອງສານໄກ່ເກ່ຍຖາວອນຂອງນາໆຊາດທີ່ຫ້ອງການຢູ່ນະຄອນ Hague ໄດ້ປະຕິເສດຕໍ່ການອ້າງກຳມະສິດເອົາເຂດນ້ຳແດນດິນຢູ່ທະເລຈີນໃຕ້ຂອງຈີນໂດຍກ່າວວ່າການກະທຳບາງຢ່າງຂອງຈີນນັ້ນ ໄດ້ລະເມີດຕໍ່ສິດທິອະທິປະໄຕຂອງຟີລິບປິນ ຮວມທັງສິດທິໃນການຫາປາທີ່ເກາະ Scarborough ນຳດ້ວຍ.
