ທາງການສະຫະລັດ ສືບຕໍ່ໃຫ້ການຊ່ວຍເຫຼືອລາວ ໃນການ
ພັດທະນາດ້ານການຄ້າ ແລະການລົງທຶນ ເພື່ອເຊື່ອມໂຍງກັບ
ສາກົນ ແລະອາຊ່ຽນ ໃຫ້ໄດ້ຢ່າງແທ້ຈິງ ທັງຍັງຈະເຮັດໃຫ້ມີ
ການຈ້າງງານເພີ້ມຂຶ້ນດ້ວຍ.
ການລົງນາມ ໃນບົດບັນທຶກ ຄວາມເຂົ້າໃຈລວມ (MOU) ລະ
ຫວ່າງທາງການລາວ ກັບສະຫະລັດອາເມຣິກາ ວ່າດ້ວຍການ
ເຊື່ອມໂຍງອາຊ່ຽນແລະສາກົນລະຍະທີ 2 ໄດ້ຈັດຂຶ້ນຢ່າງເປັນ
ທາງການ ເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ຢູ່ນະຄອນວຽງຈັນ ໂດຍເປັນການລົງນາມຮ່ວມກັນ ລະຫວ່າງ ທ່ານສຽວສະຫວາດ ສະແຫວງສຶກສາ ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍວ່າການ ກະຊວງອຸດສາຫະກຳ ແລະການຄ້າຂອງລາວ ກັບທ່ານ Daniel Clune ເອກອັກຄະລັດຖະທູດ ສະຫະລັດປະ ຈຳລາວ ແລະ ທ່ານ Michael Yates ຫົວໜ້າອົງການພັດທະນາສາກົນ ຂອງສະຫະ ລັດ (USAID) ປະຈຳພາກພື້ນເອເຊຍ ໂດຍມີ ທ່ານນາງ ເຂັມມະນີ ພົນເສນາ ລັດຖະມົນຕີວ່າ ການກະຊວງອຸດສາຫະກຳແລະການຄ້າພ້ອມດ້ວຍພາກສ່ວນທັງສອງຝ່າຍເຂົ້າຮ່ວມໃນ ພິທີດ້ວຍ.
ໂດຍພາຍໃຕ້ບົດບັນທຶກ ຄວາມເຂົ້າໃຈສະບັບນີ້ ອົງການ USAID ໄດ້ສະໜັບສະໜຸນເງິນ
ໃນມູນຄ່າລວມ 9 ລ້ານດອນລາ ຊຶ່ງແບ່ງເປັນ 8 ລ້ານ 5 ແສນດອນລາ ສຳລັບໂຄງການ
ຮ່ວມມື ດ້ານການເຊື່ອມຕໍ່ ອາຊຽນ ແລະສາກົນທີ່ມີເປົ້າໝາຍ ໃຫ້ການສະໜັບສະໜຸນ ປະເທດລາວ ເພື່ອບັນລຸພັນທະຕ່າງໆ ໃນການເຂົ້າເປັນສະມາຊິກ ໃນອົງການໆຄ້າໂລກ
(WTO) ແລະປະຕິບັດຂໍ້ຜູກພັນ ໃນການກ້າວໄປເປັນ ປະຊາຄົມເສດຖະກິດອາຊ່ຽນ
ພາຍໃນທ້າຍປີ 2015 ຕໍ່ໄປ.
ສ່ວນອີກ 5 ແສນດອນລານັ້ນ ເປັນການປະກອບສ່ວນ ເຂົ້າໃນກອງທຶນຊ່ວຍເຫຼືອຫລ້າ ຫລາຍຝ່າຍທີ່ອົງການ USAID ໄດ້ຮ່ວມືກັບທະນາຄານໂລກ ແລະອົງການສາກົນໃຫ້ການ
ຊ່ວຍເຫຼືອລາວ ເຂົ້າໃນການພັດທະນາ ທາງການຄ້າລະຍະທີ 2 ເຊັ່ນດຽວກັນ ຊຶ່ງລວມເຖິງການຊ່ວຍເຫຼືອ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ບັນດາຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການຕ່າງໆ ພາຍໃຕ້ສັນຍາການຄ້າ ທັງລະຫວ່າງລາວ ກັບສະຫະລັດ ແລະສາກົນດ້ວຍ ໂດຍຜົນສຳເລັດທີ່ຜ່ານມາ ກໍຄືການຊຸກຍູ້ໃຫ້ລາວ ໄດ້ເປັນສະມາຊິກຂອງ WTO ໃນປີ 2012 ນັ້ນເອງ.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງ ໃນກະຊວງອຸດສາຫະກຳ ແລະການຄ້າຂອງລາວ ກໍຍອມຮັບວ່າ ບັນຫາໜຶ່ງທີ່ຍັງເປັນອຸປະສັກ ຕໍ່ການຂະຫຍາຍການຄ້າຂອງລາວ ໃນລະດັບສາກົນໃນປັດຈຸບັນ ກໍຄືການດຳເນີນມາດຕະການຄຸ້ມຄອງຊັບສິນທາງປັນຍາໃນລາວ ຍັງບໍ່ເປັນທີ່ຍອມຮັບຂອງສາກົນ ໂດຍສະມາຄົມຄຸ້ມຄອງຊັບສິນທາງປັນຍາອາຊ່ຽນ (ASEAN Intellectual Property Association) ໄດ້ຈັດໃຫ້ລາວເປັນປະເທດໜຶ່ງ ທີ່ມີການລະເມີດຊັບສິນທາງປັນຍາຫລາຍທີ່ສຸດ.
ງານມອບລາງວັນ ດົນຕີທີ່ດີເດັ່ນ ໃນນະຄອນວຽງຈັນ.
ທັງນີ້ໂດຍເຖິງແມ່ນວ່າ ປະທານປະເທດລາວ ຈະໄດ້ອອກ
ລັດຖະດຳລັດ ເພື່ອປະກາດບັງຄັບໃຊ້ກົດໝາຍ ວ່າດ້ວຍ
ຊັບສິນທາງປັນຍາ (ສະບັບປັບປຸງໃໝ່) ຢ່າງເປັນທາງການ
ນັບຕັ້ງແຕ່ວັນທີ 16 ມັງກອນ 2012 ເປັນຕົ້ນມາແລ້ວກໍຕາມ
ຫາກແຕ່ວ່າທາງການລາວ ກໍຍັງບໍ່ມີມາດຕະການປ້ອງກັນ
ແລະປາບປາມການລະເມີດຊັບສິນທາງປັນຍາ ທີ່ມີປະສິດ
ທິພາບເລີຍ ຈົນເຖິງທຸກມື້ນີ້.
ຊຶ່ງດ້ວຍການບໍ່ມີມາດຕະການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ມີປະສິດທິພາບດັ່ງກ່າວ ກໍຍັງໄດ້ກາຍເປັນຊ່ອງທ່າງ ໃຫ້ຂະບວນການກໍ່ອາຊະຍາກຳ ທາງອິນເຕີແນັດຂ້າມຊາດ ໄດ້ສວຍໃຊ້ລາວເປັນສູນກາງ ໃນການກໍ່ອາຊະຍາກຳເພີ້ມຂຶ້ນອີກດ້ວຍ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການ
ລັກລອບໃນການດຶງເອົາຂໍ້ມູນແລະຜົນງານສ້າງສັນຕ່າງໆນັ້ນ ດັ່ງທີ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງຂອງລາວໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ອັນທີ່ເປັນຕົນເປັນໂຕ ທີ່ເຮົາເຫັນນີ້ ອັນທີໜຶ່ງແມ່ນການ copy ຊີດີນີ້ຫຼະ ສອງມາກະການເອົາບົດເພງ ບົດຮ້ອງ ບົດຫຍັງຕ່າງໆນີ້ ເອົາໄປຮ້ອງ ໄປກິນ ໄປແບບບໍ່
ຕ້ອງໄດ້ມີສິ່ງໃດທີ່ຈະຕອບແທນ ໃຫ້ແກ່ຜູ້ປະດິດສ້າງ ແຕ່ດຽວນີ້ໂລກຢ້ານແຮງ
ຫຼະແມ່ນໂຕເລື້ອງການ load ຜ່ານລະບົບ Digital ນີ້.”
ໂດຍສຳລັບຂະບວນການ ອາຊະຍາກຳທາງອິນເຕີແນັດຂ້າມຊາດ ທີ່ເຂົ້າມາສວຍໃຊ້ລາວ
ຫລາຍທີ່ສຸດ ໃນປັດຈຸບັນນີ້ ກໍຄືກຸ່ມແກ໊ງຈາກປະເທດຈີນ ທີ່ໄດ້ລັກລອບນຳເອົາເຄື່ອງຜະ
ລິດແຜ່ນເພງ ແລະແຜ່ນຮູບເງົາເຂົ້າມາໃນລາວຫລາຍຂຶ້ນນັບມື້.
ພັດທະນາດ້ານການຄ້າ ແລະການລົງທຶນ ເພື່ອເຊື່ອມໂຍງກັບ
ສາກົນ ແລະອາຊ່ຽນ ໃຫ້ໄດ້ຢ່າງແທ້ຈິງ ທັງຍັງຈະເຮັດໃຫ້ມີ
ການຈ້າງງານເພີ້ມຂຶ້ນດ້ວຍ.
ການລົງນາມ ໃນບົດບັນທຶກ ຄວາມເຂົ້າໃຈລວມ (MOU) ລະ
ຫວ່າງທາງການລາວ ກັບສະຫະລັດອາເມຣິກາ ວ່າດ້ວຍການ
ເຊື່ອມໂຍງອາຊ່ຽນແລະສາກົນລະຍະທີ 2 ໄດ້ຈັດຂຶ້ນຢ່າງເປັນ
ທາງການ ເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ຢູ່ນະຄອນວຽງຈັນ ໂດຍເປັນການລົງນາມຮ່ວມກັນ ລະຫວ່າງ ທ່ານສຽວສະຫວາດ ສະແຫວງສຶກສາ ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍວ່າການ ກະຊວງອຸດສາຫະກຳ ແລະການຄ້າຂອງລາວ ກັບທ່ານ Daniel Clune ເອກອັກຄະລັດຖະທູດ ສະຫະລັດປະ ຈຳລາວ ແລະ ທ່ານ Michael Yates ຫົວໜ້າອົງການພັດທະນາສາກົນ ຂອງສະຫະ ລັດ (USAID) ປະຈຳພາກພື້ນເອເຊຍ ໂດຍມີ ທ່ານນາງ ເຂັມມະນີ ພົນເສນາ ລັດຖະມົນຕີວ່າ ການກະຊວງອຸດສາຫະກຳແລະການຄ້າພ້ອມດ້ວຍພາກສ່ວນທັງສອງຝ່າຍເຂົ້າຮ່ວມໃນ ພິທີດ້ວຍ.
ໂດຍພາຍໃຕ້ບົດບັນທຶກ ຄວາມເຂົ້າໃຈສະບັບນີ້ ອົງການ USAID ໄດ້ສະໜັບສະໜຸນເງິນ
ໃນມູນຄ່າລວມ 9 ລ້ານດອນລາ ຊຶ່ງແບ່ງເປັນ 8 ລ້ານ 5 ແສນດອນລາ ສຳລັບໂຄງການ
ຮ່ວມມື ດ້ານການເຊື່ອມຕໍ່ ອາຊຽນ ແລະສາກົນທີ່ມີເປົ້າໝາຍ ໃຫ້ການສະໜັບສະໜຸນ ປະເທດລາວ ເພື່ອບັນລຸພັນທະຕ່າງໆ ໃນການເຂົ້າເປັນສະມາຊິກ ໃນອົງການໆຄ້າໂລກ
(WTO) ແລະປະຕິບັດຂໍ້ຜູກພັນ ໃນການກ້າວໄປເປັນ ປະຊາຄົມເສດຖະກິດອາຊ່ຽນ
ພາຍໃນທ້າຍປີ 2015 ຕໍ່ໄປ.
ສ່ວນອີກ 5 ແສນດອນລານັ້ນ ເປັນການປະກອບສ່ວນ ເຂົ້າໃນກອງທຶນຊ່ວຍເຫຼືອຫລ້າ ຫລາຍຝ່າຍທີ່ອົງການ USAID ໄດ້ຮ່ວມືກັບທະນາຄານໂລກ ແລະອົງການສາກົນໃຫ້ການ
ຊ່ວຍເຫຼືອລາວ ເຂົ້າໃນການພັດທະນາ ທາງການຄ້າລະຍະທີ 2 ເຊັ່ນດຽວກັນ ຊຶ່ງລວມເຖິງການຊ່ວຍເຫຼືອ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ບັນດາຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການຕ່າງໆ ພາຍໃຕ້ສັນຍາການຄ້າ ທັງລະຫວ່າງລາວ ກັບສະຫະລັດ ແລະສາກົນດ້ວຍ ໂດຍຜົນສຳເລັດທີ່ຜ່ານມາ ກໍຄືການຊຸກຍູ້ໃຫ້ລາວ ໄດ້ເປັນສະມາຊິກຂອງ WTO ໃນປີ 2012 ນັ້ນເອງ.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງ ໃນກະຊວງອຸດສາຫະກຳ ແລະການຄ້າຂອງລາວ ກໍຍອມຮັບວ່າ ບັນຫາໜຶ່ງທີ່ຍັງເປັນອຸປະສັກ ຕໍ່ການຂະຫຍາຍການຄ້າຂອງລາວ ໃນລະດັບສາກົນໃນປັດຈຸບັນ ກໍຄືການດຳເນີນມາດຕະການຄຸ້ມຄອງຊັບສິນທາງປັນຍາໃນລາວ ຍັງບໍ່ເປັນທີ່ຍອມຮັບຂອງສາກົນ ໂດຍສະມາຄົມຄຸ້ມຄອງຊັບສິນທາງປັນຍາອາຊ່ຽນ (ASEAN Intellectual Property Association) ໄດ້ຈັດໃຫ້ລາວເປັນປະເທດໜຶ່ງ ທີ່ມີການລະເມີດຊັບສິນທາງປັນຍາຫລາຍທີ່ສຸດ.
ທັງນີ້ໂດຍເຖິງແມ່ນວ່າ ປະທານປະເທດລາວ ຈະໄດ້ອອກ
ລັດຖະດຳລັດ ເພື່ອປະກາດບັງຄັບໃຊ້ກົດໝາຍ ວ່າດ້ວຍ
ຊັບສິນທາງປັນຍາ (ສະບັບປັບປຸງໃໝ່) ຢ່າງເປັນທາງການ
ນັບຕັ້ງແຕ່ວັນທີ 16 ມັງກອນ 2012 ເປັນຕົ້ນມາແລ້ວກໍຕາມ
ຫາກແຕ່ວ່າທາງການລາວ ກໍຍັງບໍ່ມີມາດຕະການປ້ອງກັນ
ແລະປາບປາມການລະເມີດຊັບສິນທາງປັນຍາ ທີ່ມີປະສິດ
ທິພາບເລີຍ ຈົນເຖິງທຸກມື້ນີ້.
ຊຶ່ງດ້ວຍການບໍ່ມີມາດຕະການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ມີປະສິດທິພາບດັ່ງກ່າວ ກໍຍັງໄດ້ກາຍເປັນຊ່ອງທ່າງ ໃຫ້ຂະບວນການກໍ່ອາຊະຍາກຳ ທາງອິນເຕີແນັດຂ້າມຊາດ ໄດ້ສວຍໃຊ້ລາວເປັນສູນກາງ ໃນການກໍ່ອາຊະຍາກຳເພີ້ມຂຶ້ນອີກດ້ວຍ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການ
ລັກລອບໃນການດຶງເອົາຂໍ້ມູນແລະຜົນງານສ້າງສັນຕ່າງໆນັ້ນ ດັ່ງທີ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງຂອງລາວໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ອັນທີ່ເປັນຕົນເປັນໂຕ ທີ່ເຮົາເຫັນນີ້ ອັນທີໜຶ່ງແມ່ນການ copy ຊີດີນີ້ຫຼະ ສອງມາກະການເອົາບົດເພງ ບົດຮ້ອງ ບົດຫຍັງຕ່າງໆນີ້ ເອົາໄປຮ້ອງ ໄປກິນ ໄປແບບບໍ່
ຕ້ອງໄດ້ມີສິ່ງໃດທີ່ຈະຕອບແທນ ໃຫ້ແກ່ຜູ້ປະດິດສ້າງ ແຕ່ດຽວນີ້ໂລກຢ້ານແຮງ
ຫຼະແມ່ນໂຕເລື້ອງການ load ຜ່ານລະບົບ Digital ນີ້.”
ໂດຍສຳລັບຂະບວນການ ອາຊະຍາກຳທາງອິນເຕີແນັດຂ້າມຊາດ ທີ່ເຂົ້າມາສວຍໃຊ້ລາວ
ຫລາຍທີ່ສຸດ ໃນປັດຈຸບັນນີ້ ກໍຄືກຸ່ມແກ໊ງຈາກປະເທດຈີນ ທີ່ໄດ້ລັກລອບນຳເອົາເຄື່ອງຜະ
ລິດແຜ່ນເພງ ແລະແຜ່ນຮູບເງົາເຂົ້າມາໃນລາວຫລາຍຂຶ້ນນັບມື້.
