ບົດລາຍງານໃນອູການດາສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ນັກຂ່າວຢູ່ທີ່ນັ້ນ ຕ້ອງປະເຊີນໜ້າກັບບັນຫາທີ່ຫຍຸ້ງຍາກໃນປັດຈຸບັນ ແລະອະນາຄົດທີ່ບໍ່ແນ່ນອນ. ບັນດານັກເຄື່ອນໄຫວກ່າວວ່າ ໃນຂະນະທີ່ການລ່ວງລະເມີດສິດທິມະນຸດ ແລະການສິດທິຂອງພວກນັກຂ່າວໄດ້ຫຼຸດລົງເລັກນ້ອຍໃນປີກາຍນີ້, ພື້ນທີ່ສຳລັບສື່ມວນຊົນ ຍັງບໍ່ເປັນມິດ. ຮາລີມາ ອາທູມານີ (Halima Athumani) ລາຍງານຈາກນະຄອນຫຼວງກຳປາລາ (Kampala) ຂອງອູການດາ ຊຶ່ງອາດນາສັກ ຈະນຳມາສະເໜີທ່ານ ໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ.
ເຄືອຂ່າຍສິດທິມະນຸດສໍາລັບນັກຂ່າວໄດ້ບັນທຶກ 94 ກໍລະນີການລະເມີດສິດທິ ແລະການລະເມີດຕໍ່ນັກຂ່າວ ແລະນັກປະຕິບັດງານສື່ມວນຊົນຂອງອູການດາ ໃນປີ 2022. ກໍລະນີທີ່ໄດ້ຖືກລາຍງານມານັ້ນ ແມ່ນກ່ຽວຂ້ອງກັບການທຳຮ້າຍຮ່າງກາຍ, ການຈັບກຸມ ແລະກັກຂັງທີ່ຜິດກົດໝາຍ, ການປະຕິເສດຂໍ້ມູນ ແລະການລະເມີດທາງເພດ ຕໍ່ນັກຂ່າວຍິງ.
ລາຍງານເສລີພາບດ້ານການຂ່າວປີ 2022 ທີ່ນຳອອກເຜີຍແຜ່ໃນວັນອັງຄານນີ້ ບໍ່ໄດ້ອະທິບາຍເຖິງສະພາບແວດລ້ອມ ທີ່ນັກຂ່າວຕ້ອງປະເຊີນໜ້າຢູ່ໃນອູການດາ.
ບົດລາຍງານກ່າວວ່າ ສື່ມວນຊົນອູການດາ ກໍາລັງປະເຊີນໜ້າກັບ "ຄວາມເສື່ອມໂຊມທີ່ເພີ້ມຂຶ້ນ ຂອງປະຊາທິປະ ໄຕ ແລະລະບຽບກົດຫມາຍ ທີ່ເຮັດໃຫ້ນັກຂ່າວ ແລະຜູ້ປະຕິບັດງານສື່ມວນຊົນ ຈະເລີນເຕີບໂຕໄດ້ຍາກຫຼາຍ."
ທ່ານໂຣເບີຣ໌ທ ເຊັມເພລາ (Robert Sempala), ຜູ້ປະສານງານແຫ່ງຊາດຂອງເຄືອຂ່າຍສິດທິມະນຸດສໍາລັບນັກຂ່າວໃນອູການດາ, ກ່າວວ່ານັກຂ່າວຈໍານວນຫຼາຍປະຕິບັດການເຊັນເຊີຕົນເອງ ຍ້ອນຄວາມຢ້ານກົວວ່າ ຈະຖືກຈັບຫຼືຖືກລົບກວນ. ທ່ານໄດ້ກ່າວວ່າ:
"ແລະນັ້ນເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາເວົ້າເຖິງຄວາມບໍ່ແນ່ນອນທີ່ເກີດຂື້ນອ້ອມຮອບສື່ມວນຊົນແທ້ໆ. ແລະນັ້ນແມ່ນອັນຕະລາຍທີ່ສຸດ. ເນື່ອງຈາກວ່າ, ມັນດີກວ່າທີ່ຈະຮູ້ວ່າຄວນຈະຄາດຫວັງຫຍັງ ແທນທີ່ຈະບໍ່ຮູ້. ເຊັ່ນ ຕົວຢ່າງວ່າ ເມື່ອຄົນທົ່ວໄປເວົ້າວ່າ, ພວກເຂົາຈະໄປຫາເຈົ້າ ແລະບໍ່ມີໃຜສາມາດປົກປ້ອງເຈົ້າໄດ້. ແນ່ນອນວ່າ ນັ້ນແມ່ນໄພຂົ່ມຂູ່ທີ່ເກີດຂຶ້ນກັບນັກຂ່າວທຸກຄົນ.”
ເພື່ອສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມເປັນສັດຕູ, ໜ້າປົກຂອງບົດລາຍງານມີຮູບພາບຂອງກຳລັງຮັກສາການປະທານາທິບໍດີ ເຕະນັກຂ່າວ ລໍເຣນສ໌ ກິຕາດຕາ (Lawrence Kitatta).
ທ່ານກິຕາດຕາ (Kitatta) ກ່າວຕໍ່ວີໂອເອວ່າ ຈື່ໄດ້ວ່າ ມື້ຫຼັງຈາກເຫດການດັ່ງກ່າວ ມີໜັງສືພິມທ້ອງຖິ່ນ The Daily Monitor ໄດ້ພິມຮູບຂອງລາວລົງໃນໜ້ານຶ່ງ.
ລາວເວົ້າວ່າ ນັ້ນແມ່ນຊ່ວງເວລາທີ່ຊີວິດຂອງລາວໄດ້ຕ່າວປິ້ນໄປໃນທາງທີ່ຮ້າຍແຮງກວ່າເກົ່າ.
ທ່ານກິຕາດຕາ (Kitatta), ຜູ້ທີ່ໃນເວລານັ້ນ ໄດ້ເຮັດວຽກໃຫ້ຫນັງສືພິມຂອງລັດຖະບານ, ກ່າວວ່າບັນດາຫົວໜ້າຂອງໜັງສືພິມ ໄດ້ປະຕິຍານວ່າຈະປົກປ້ອງລາວ ຈົນກວ່າພວກເຂົາເຈົ້າໄດ້ຮັບການຂົ່ມຂູ່ ຈາກກຳລັງຮັກສາຄວາມປອດໄພ ທີ່ບອກໃຫ້ພວກເຂົາເຈົ້າຍົກເລີກເລື່ອງດັ່ງກ່າວ.
ມັນຮ້າຍແຮງກວ່າເກົ່າສໍາລັບ ທ່ານ ກິຕາດຕາ (Kitatta), ຜູ້ທີ່ໃນເວລານັ້ນ, ໄດ້ຖືກມອບຫມາຍໃຫ້ຮັບຜິດຊອບກິດຈະກໍາຂອງພັກ National Unity Platform ເຊິ່ງເປັນພັກຝ່າຍຄ້ານທີ່ນໍາພາໂດຍນັກຮ້ອງ ໂບບີ ໄວນ໌ (Bobi Wine).
“ສິ່ງທີ່ບໍ່ດີທີ່ມັນເກີດຂຶ້ນເມື່ອຂ້ອຍໄດ້ຮັບຜິດຊອບວຽກການເຄື່ອນໄຫວທາງການເມືອງຂອງພັກຝ່າຍຄ້ານ. ຂ້ອຍຄິດວ່າພວກເຂົາຕ້ອງການລົງໂທດຂ້ອຍສໍາລັບສິ່ງທີ່ຂ້ອຍກໍາລັງເຮັດ. ຊຶ່ງເປັນວຽກຂອງຂ້ອຍ. ມີຄວາມຢ້ານກົວ. ຂ້ອຍບໍ່ສະບາຍໃຈ, ຂ້ອຍປອດໄພ ຫຼືບໍ່. ຂ້ອຍບໍ່ຮູ້ວ່າແມ່ນຫຍັງຈະເກີດຂຶ້ນ. ຂ້ອຍຍ້າຍບ່ອນຢູ່ເພື່ອປອມຕົວຂ້ອຍເອງ, ປິດບັງເພື່ອໃຫ້ເຫັນວ່າຂ້ອຍເບິ່ງແຕກຕ່າງຈາກເກົ່າ. ຂ້ອຍບໍ່ສາມາດເຮັດວຽກຂອງຂ້ອຍໄດ້.”
ຕຳຫຼວດບໍ່ໄດ້ໃຫ້ຄຳຕອບຕໍ່ຄຳຮ້ອງຂໍໃຫ້ມີຄຳເຫັນກ່ຽວກັບບົດລາຍງານດັ່ງກ່າວ.
ບົດລາຍງານໄດ້ອ້າງເຖິງກອງກຳລັງຕຳຫລວດອູການດາວ່າ ເປັນຜູ້ລະເມີດສິດເສລີດ້ານການຂ່າວອັນດັບນຶ່ງໃນອູການດາ ເປັນປີທີ 14 ຕິດຕໍ່ກັນ.
ແຕ່, ທ່ານສຕີເວນ ບາຊາລິຊາ (Steven Basaliza), ສະມາຊິກຂອງຄະນະກໍາມະສິດທິມະນຸດອູການດາ, ກ່າວວ່າ ຄະນະກໍາມາທິການ ໃນບໍ່ດົນມານີ້ ໄດ້ຟື້ນຟູກອງປະຊຸມປະຈໍາໄຕມາດກັບຫົວຫນ້າຂອງອົງການຄວາມປອດໄພທີ່ແຕກຕ່າງກັນ ເພື່ອຮັບປະກັນວ່າ ບໍ່ມີຄວາມຜິດພາດໃນເວລາທີ່ກອງກໍາລັງພົວພັນກັບປະຊາຊົນທົ່ວໄປ.
ບົດລາຍງານຮຽກຮ້ອງໃຫ້ບັນດາອົງການຮັກສາຄວາມປອດໄພດຳເນີນການທາງວິໄນ ແລະ ລົງໂທດບັນດາພະນັກງານ ທີ່ຖືກກ່າວຫາວ່າລະເມີດສິດຂອງນັກຂ່າວ.
ບົດລາຍງານຍັງຮຽກຮ້ອງໃຫ້ລັດຖະບານຍົກເລີກການຫ້າມໃຊ້ເຟສບຸກທີ່ໄດ້ວາງອອກໃນປີ 2021.
