ທາງການລາວຍັງລໍຖ້າພຽງການລົງມະຕິອະນຸມັດຢ່າງເປັນທາງ
ການຈາກຄະນະກໍາມະການຖາວອນປະຈໍາ WTO ເທົ່ານັ້ນ
ກໍຈະໄດ້ເປັນສະມາຊິກຂອງ WTO ຢ່າງສົມບູນ ຊຶ່ງຄາດວ່າ
ຈະມີຂຶ້ນໃນເດືອນຕຸລານີ້.
ທ່ານນາມ ວີຍະເກດ ລັດຖະມົນຕີການກະຊວງອຸດສາຫະກໍາ
ແລະການຄ້າຖະແຫຼງຢືນຢັນວ່າ ຂະນະນີ້ ສປປ.ລາວ ຍັງລໍຖ້າ
ພຽງແຕ່ການອະນຸມັດຢ່າງເປັນທາງການ ຈາກຄະນະກໍາມະການ
ຖາວອນຂອງອົງການການຄ້າໂລກ WTO ຢ່າງເປັນທາງການ
ເທົ່ານັ້ນ ກໍຈະເປັນຜົນເຮັດໃຫ້ ສປປ.ລາວ ໄດ້ຮັບສະຖານະພາບ
ຂອງການ ເປັນປະເທດສະມາຊິກຂອງ WTO ຢ່າງເປັນທາງ
ການຫຼັງຈາກໄດ້ສະແດງເຈດຈໍານົງຂໍເຂົ້າໄປເປັນສະມາຊິກ
ຂອງອົງການການຄ້າດັ່ງກ່າວນີ້ນັບຕັ້ງແຕ່ປີ 1997 ເປັນຕົ້ນມາ.
ທັງນີ້ໂດຍຄະນະກໍາມະການຖາວອນຂອງ WTO ພ້ອມກັບຄະນະຜູ້ແທນຂອງສະມາຊິກ ທັງ 157 ປະເທດມີກໍານົດການປະຊຸມປະຈໍາປີ 2012 ໃນວັນທີ່ 26 ເດືອນຕຸລາທີ່ຈະເຖິງນີ້ ຢູ່ນະຄອນຫຼວງເຈນີວາ ປະເທດສະວີດເຊີແລນດ໌ ຊຶ່ງກໍເຮັດໃຫ້ທ່ານນາມມີຄວາມເຊື່ອໝັ້ນວ່າຄະນະກໍາມະການຖາວອນຂອງ WTO ແລະຄະນະຜູ້ແທນຂອງສະມາຊິກທັງ 157 ປະເທດຈະໄດ້ລົງມະຕິຮັບຮອງໃຫ້ ສປປ.ລາວເປັນສະມາຊິກຂອງ WTO ຢ່າງເປັນທາງການໃນໂອກາດດຽວກັນນີ້ ແຕ່ຖ້າຫາກເປັນຈິງກໍໝາຍຄວາມວ່າ ສປປ.ລາວໄດ້ເປັນສະມາຊິກຂອງ WTO ກ່ອນການເປັນເຈົ້າພາບຈັດກອງປະຊຸມສຸດຍອດເອເຊຍ-ຢູໂຣບ (ASEM) ຄັ້ງທີ່ 9 ທີ່ກໍານົດຈະມີຂຶ້ນໃນວັນທີ່ 5-6 ເດືອນພະຈິກປີນີ້ ຢູ່ນະຄອນວຽງຈັນນັ້ນເອງ.
ກ່ອນໜ້ານີ້ ອົງການເພື່ອການພັດທະນາສາກົນຂອງສະຫະລັດອະເມລິກາ (USAID) ກໍໄດ້ໃຫ້ການຊ່ວຍເຫຼືອທາງການລາວໃນ 2 ໂຄງການຕິດຕໍ່ກັນທີ່ໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນເປັນພິເສດກ່ຽວກັບການຕຽມຄວາມ ພ້ອມພາຍໃນລາວເພື່ອຮອງຮັບກັບຜົບກະທົບໃນດ້ານຕ່າງໆທີ່ຈະຕິດຕາມ ມາຈາກການທີ່ລາວຈະເຂົ້າໄປເປັນສະມາຊິກຂອງ WTO ຢ່າງເປັນທາງການ.
ການຊ່ວຍເຫຼືອດັ່ງກ່າວນີ້ໃນດ້ານນຶ່ງນັ້ນ ທາງການສະຫະລັດກໍ
ໄດ້ໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນເປັນພິເສດໃນການສ້າງຄວາມເຂົ້າໃຈໃຫ້
ແກ່ບັນດາເຈົ້າໜ້າທີ່ຂອງລັດຖະບານ ແລະປະຊາຊົນລາວກ່ຽວ
ກັບຜົນກະທົບທັງໃນດ້ານບວກ ແລະດ້ານລົບທີ່ຈະເກີດຂຶ້ນຈາກ
ການທີ່ລາວ ຈະເຂົ້າໄປເປັນສະມາຊິກຂອງ WTO ແລະໃນອີກ
ດ້ານນຶ່ງນັ້ນ ທາງການສະຫະລັດກໍແນມເຫັນຄວາມສໍາຄັນທີ່ທາງ
ການລາວຈະຕ້ອງຕຽມພ້ອມບຸກຄະລາກອນດ້ານກົດໝາຍແລະສານຍຸຕິທໍາ ເພື່ອຮັບມືກັບບັນດາຂໍ້ຂັດແຍ້ງຕ່າງໆທັງໃນດ້ານການຄ້າແລະການລົງທຶນທີ່ອາດຈະເກີດຂຶ້ນພາຍ ຫຼັງຈາກທີ່ ລາວໄດ້ເຂົ້າໄປເປັນສະມາຊິກຂອງ WTO ແລ້ວນັ້ນ.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ທາງດ້ານສະພາຫໍການຄ້າແລະອຸດສາຫະກໍາແຫ່ງຊາດລາວກໍ ໄດ້ສະແດງຄວາມເຊື່ອໝັ້ນມາໂດຍຕະຫຼອດວ່າ ລາວຈະໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຫຼາຍກວ່າຜົນກະ ທົບຈາກການເຂົ້າໄປເປັນສະມາຊິກຂອງ WTO ຫາກແຕ່ວ່າການທີ່ຈະ ເຮັດໃຫ້ລາວໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຢ່າງຄຸ້ມຄ່າທີ່ສຸດນັ້ນ ກໍຈໍາເປັນຢ່າງຍິ່ງທີ່ຈະຕ້ອງມີການພັດທະນາ ປັບ ປຸງເພື່ອຍົກລະດັບຄວາມອາດສາມາດໃນການແຂ່ງຂັນຂອງ ທັງພາກລັດແລະພາກເອກກະຊົນໃນລາວໃຫ້ເທົ່າທັນກັບສະຖານະການໂລກດ້ວຍ ດັ່ງທີ່ສະມາຊິກໃນສະພາການຄ້າ ທ່ານນຶ່ງໄດ້ໃຫ້ການຊີ້ແຈງວ່າ:
“ການເຂົ້າໄປເປັນສະມາຊິກຂອງອົງການການຄ້າໂລກ ຈະມີຜົນປະໂຫຍດຫຼາຍໃຫ້ ແກ່ພາກທຸລະກິດຂອງພວກເຮົາ ເພາະວ່າຈະເປີດຕະຫຼາດການຄ້າຢ່າງກວ້າງຂວາງໃຫ້ກັບພວກເຮົາ ແຕ່ທັງພາກລັດຖະບານ ແລະພາກທຸລະກິດເອກກະຊົນເຮົານີ້ຈະຕ້ອງໄດ້ປັບປຸງໂຄງສ້າງພື້ນຖານຕ່າງໆ ໂດຍສະເພາະແມ່ນສະພາບ ແວດລ້ອມທາງດ້ານການຄ້າ ແລະການລົງທຶນພາຍໃນປະເທດລາວ.”
ໃນປັດຈຸບັນນີ້ ໂຮງງານອຸດສາຫະກໍາແປຮູບຜະລິດຕະພັນຕ່າງໆຢູ່ໃນລາວ 25,000 ກວ່າແຫ່ງ ຫາກແຕ່ກໍເປັນໂຮງງານຂະໜາດໃຫຍ່ ແລະຂະໜາດກາງພຽງບໍ່ເຖິງ 1,000 ແຫ່ງເທົ່ານັ້ນ ສ່ວນນອກນັ້ນກໍລ້ວນແຕ່ເປັນໂຮງງານຂະໜາດ ນ້ອຍທີ່ຈະຕ້ອງພັດທະນາປັບປຸງໃນທຸກໆດ້ານ ຈຶ່ງຈະສາມາດແຂ່ງຂັນໃນຕະຫຼາດ ການຄ້າໂລກໄດ້ຢ່າງແທ້ຈິງ.
ເພາະສະນັ້ນ ການໄດ້ຮັບຄວາມຊ່ວຍເຫຼືອຈາກທາງການສະຫະ
ລັດໃນໂຄງການ ລັກສະນະນີ້ຈຶ່ງນັບໄດ້ວ່າມີຄວາມສອດຄ່ອງ
ຢ່າງຍິ່ງກັບຄວາມຕ້ອງການຂອງລາວ ໂດຍທາງການສະຫະລັດ
ກໍຍັງມີແຜນການທີ່ຈະຂະຫຍາຍໂຄງການຊ່ວຍເຫຼືອໃນລັກສະນະດັ່ງກ່າວນີ້ ໄປໃນພາກ ສ່ວນອື່ນໆໃນລາວໃຫ້ກວ້າງຂວາງຫຼາຍຂຶ້ນນັບມື້ ອີກດ້ວຍ.
ການຈາກຄະນະກໍາມະການຖາວອນປະຈໍາ WTO ເທົ່ານັ້ນ
ກໍຈະໄດ້ເປັນສະມາຊິກຂອງ WTO ຢ່າງສົມບູນ ຊຶ່ງຄາດວ່າ
ຈະມີຂຶ້ນໃນເດືອນຕຸລານີ້.
ທ່ານນາມ ວີຍະເກດ ລັດຖະມົນຕີການກະຊວງອຸດສາຫະກໍາ
ແລະການຄ້າຖະແຫຼງຢືນຢັນວ່າ ຂະນະນີ້ ສປປ.ລາວ ຍັງລໍຖ້າ
ພຽງແຕ່ການອະນຸມັດຢ່າງເປັນທາງການ ຈາກຄະນະກໍາມະການ
ຖາວອນຂອງອົງການການຄ້າໂລກ WTO ຢ່າງເປັນທາງການ
ເທົ່ານັ້ນ ກໍຈະເປັນຜົນເຮັດໃຫ້ ສປປ.ລາວ ໄດ້ຮັບສະຖານະພາບ
ຂອງການ ເປັນປະເທດສະມາຊິກຂອງ WTO ຢ່າງເປັນທາງ
ການຫຼັງຈາກໄດ້ສະແດງເຈດຈໍານົງຂໍເຂົ້າໄປເປັນສະມາຊິກ
ຂອງອົງການການຄ້າດັ່ງກ່າວນີ້ນັບຕັ້ງແຕ່ປີ 1997 ເປັນຕົ້ນມາ.
ທັງນີ້ໂດຍຄະນະກໍາມະການຖາວອນຂອງ WTO ພ້ອມກັບຄະນະຜູ້ແທນຂອງສະມາຊິກ ທັງ 157 ປະເທດມີກໍານົດການປະຊຸມປະຈໍາປີ 2012 ໃນວັນທີ່ 26 ເດືອນຕຸລາທີ່ຈະເຖິງນີ້ ຢູ່ນະຄອນຫຼວງເຈນີວາ ປະເທດສະວີດເຊີແລນດ໌ ຊຶ່ງກໍເຮັດໃຫ້ທ່ານນາມມີຄວາມເຊື່ອໝັ້ນວ່າຄະນະກໍາມະການຖາວອນຂອງ WTO ແລະຄະນະຜູ້ແທນຂອງສະມາຊິກທັງ 157 ປະເທດຈະໄດ້ລົງມະຕິຮັບຮອງໃຫ້ ສປປ.ລາວເປັນສະມາຊິກຂອງ WTO ຢ່າງເປັນທາງການໃນໂອກາດດຽວກັນນີ້ ແຕ່ຖ້າຫາກເປັນຈິງກໍໝາຍຄວາມວ່າ ສປປ.ລາວໄດ້ເປັນສະມາຊິກຂອງ WTO ກ່ອນການເປັນເຈົ້າພາບຈັດກອງປະຊຸມສຸດຍອດເອເຊຍ-ຢູໂຣບ (ASEM) ຄັ້ງທີ່ 9 ທີ່ກໍານົດຈະມີຂຶ້ນໃນວັນທີ່ 5-6 ເດືອນພະຈິກປີນີ້ ຢູ່ນະຄອນວຽງຈັນນັ້ນເອງ.
ກ່ອນໜ້ານີ້ ອົງການເພື່ອການພັດທະນາສາກົນຂອງສະຫະລັດອະເມລິກາ (USAID) ກໍໄດ້ໃຫ້ການຊ່ວຍເຫຼືອທາງການລາວໃນ 2 ໂຄງການຕິດຕໍ່ກັນທີ່ໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນເປັນພິເສດກ່ຽວກັບການຕຽມຄວາມ ພ້ອມພາຍໃນລາວເພື່ອຮອງຮັບກັບຜົບກະທົບໃນດ້ານຕ່າງໆທີ່ຈະຕິດຕາມ ມາຈາກການທີ່ລາວຈະເຂົ້າໄປເປັນສະມາຊິກຂອງ WTO ຢ່າງເປັນທາງການ.
ການຊ່ວຍເຫຼືອດັ່ງກ່າວນີ້ໃນດ້ານນຶ່ງນັ້ນ ທາງການສະຫະລັດກໍ
ໄດ້ໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນເປັນພິເສດໃນການສ້າງຄວາມເຂົ້າໃຈໃຫ້
ແກ່ບັນດາເຈົ້າໜ້າທີ່ຂອງລັດຖະບານ ແລະປະຊາຊົນລາວກ່ຽວ
ກັບຜົນກະທົບທັງໃນດ້ານບວກ ແລະດ້ານລົບທີ່ຈະເກີດຂຶ້ນຈາກ
ການທີ່ລາວ ຈະເຂົ້າໄປເປັນສະມາຊິກຂອງ WTO ແລະໃນອີກ
ດ້ານນຶ່ງນັ້ນ ທາງການສະຫະລັດກໍແນມເຫັນຄວາມສໍາຄັນທີ່ທາງ
ການລາວຈະຕ້ອງຕຽມພ້ອມບຸກຄະລາກອນດ້ານກົດໝາຍແລະສານຍຸຕິທໍາ ເພື່ອຮັບມືກັບບັນດາຂໍ້ຂັດແຍ້ງຕ່າງໆທັງໃນດ້ານການຄ້າແລະການລົງທຶນທີ່ອາດຈະເກີດຂຶ້ນພາຍ ຫຼັງຈາກທີ່ ລາວໄດ້ເຂົ້າໄປເປັນສະມາຊິກຂອງ WTO ແລ້ວນັ້ນ.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ທາງດ້ານສະພາຫໍການຄ້າແລະອຸດສາຫະກໍາແຫ່ງຊາດລາວກໍ ໄດ້ສະແດງຄວາມເຊື່ອໝັ້ນມາໂດຍຕະຫຼອດວ່າ ລາວຈະໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຫຼາຍກວ່າຜົນກະ ທົບຈາກການເຂົ້າໄປເປັນສະມາຊິກຂອງ WTO ຫາກແຕ່ວ່າການທີ່ຈະ ເຮັດໃຫ້ລາວໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຢ່າງຄຸ້ມຄ່າທີ່ສຸດນັ້ນ ກໍຈໍາເປັນຢ່າງຍິ່ງທີ່ຈະຕ້ອງມີການພັດທະນາ ປັບ ປຸງເພື່ອຍົກລະດັບຄວາມອາດສາມາດໃນການແຂ່ງຂັນຂອງ ທັງພາກລັດແລະພາກເອກກະຊົນໃນລາວໃຫ້ເທົ່າທັນກັບສະຖານະການໂລກດ້ວຍ ດັ່ງທີ່ສະມາຊິກໃນສະພາການຄ້າ ທ່ານນຶ່ງໄດ້ໃຫ້ການຊີ້ແຈງວ່າ:
“ການເຂົ້າໄປເປັນສະມາຊິກຂອງອົງການການຄ້າໂລກ ຈະມີຜົນປະໂຫຍດຫຼາຍໃຫ້ ແກ່ພາກທຸລະກິດຂອງພວກເຮົາ ເພາະວ່າຈະເປີດຕະຫຼາດການຄ້າຢ່າງກວ້າງຂວາງໃຫ້ກັບພວກເຮົາ ແຕ່ທັງພາກລັດຖະບານ ແລະພາກທຸລະກິດເອກກະຊົນເຮົານີ້ຈະຕ້ອງໄດ້ປັບປຸງໂຄງສ້າງພື້ນຖານຕ່າງໆ ໂດຍສະເພາະແມ່ນສະພາບ ແວດລ້ອມທາງດ້ານການຄ້າ ແລະການລົງທຶນພາຍໃນປະເທດລາວ.”
ໃນປັດຈຸບັນນີ້ ໂຮງງານອຸດສາຫະກໍາແປຮູບຜະລິດຕະພັນຕ່າງໆຢູ່ໃນລາວ 25,000 ກວ່າແຫ່ງ ຫາກແຕ່ກໍເປັນໂຮງງານຂະໜາດໃຫຍ່ ແລະຂະໜາດກາງພຽງບໍ່ເຖິງ 1,000 ແຫ່ງເທົ່ານັ້ນ ສ່ວນນອກນັ້ນກໍລ້ວນແຕ່ເປັນໂຮງງານຂະໜາດ ນ້ອຍທີ່ຈະຕ້ອງພັດທະນາປັບປຸງໃນທຸກໆດ້ານ ຈຶ່ງຈະສາມາດແຂ່ງຂັນໃນຕະຫຼາດ ການຄ້າໂລກໄດ້ຢ່າງແທ້ຈິງ.
ເພາະສະນັ້ນ ການໄດ້ຮັບຄວາມຊ່ວຍເຫຼືອຈາກທາງການສະຫະ
ລັດໃນໂຄງການ ລັກສະນະນີ້ຈຶ່ງນັບໄດ້ວ່າມີຄວາມສອດຄ່ອງ
ຢ່າງຍິ່ງກັບຄວາມຕ້ອງການຂອງລາວ ໂດຍທາງການສະຫະລັດ
ກໍຍັງມີແຜນການທີ່ຈະຂະຫຍາຍໂຄງການຊ່ວຍເຫຼືອໃນລັກສະນະດັ່ງກ່າວນີ້ ໄປໃນພາກ ສ່ວນອື່ນໆໃນລາວໃຫ້ກວ້າງຂວາງຫຼາຍຂຶ້ນນັບມື້ ອີກດ້ວຍ.