ສະພາແຫ່ງຊາດລາວ ໄດ້ລົງມະຕິຮັບຮອງເອົາກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທາງລົດໄຟ ຢ່າງເປັນທາງການ ໂດຍມີເປົ້າໝາຍ ເພື່ອຮອງຮັບແຜນການຂອງພັກ-ລັດ ທີ່ເຊື່ອມໂຍງລາວກັບຕ່າງປະເທດ.
ກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນຄັ້ງທີ 6 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດລາວຊຸດທີ 8 ທີ່ດຳເນີນກອງປະຊຸມໃນຊ່ວງວັນທີ 20 ພະຈິກ- 21 ທັນວາ 2018 ທີ່ຜ່ານມາ ໄດ້ລົງມະຕິຮັບຮອງເອົາກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທາງລົດໄຟ (ສະບັບທຳອິດ) ຂອງລາວຢ່າງເປັນທາງການ ພາຍໃຕ້ເປົ້າໝາຍເພື່ອໃຫ້ເປັນພື້ນຖານ ສຳລັບຮອງຮັບການຈັດຕັ້ງ ປະຕິບັດແຜນການຂອງພັກ-ລັດ ທີ່ວ່າດ້ວຍການເຊື່ອມໂຍງລາວກັບຕ່າງປະເທດ ກໍຄືການພັດທະນາລາວ ໃຫ້ເປັນສູນກາງການເຊື່ອມຕໍ່ ທາງດ້ານຄົມມະນາຄົມ ແລະຂົນສົ່ງໃນເຂດລຸ່ມແມ່ນ້ຳຂອງ ໃຫ້ໄດ້ຢ່າງເປັນຮູບປະທຳ ໃນໄລຍະຕໍ່ໄປ ດັ່ງທີ່ທ່ານບຸນຈັນ ສິນທະວົງ, ລັດຖະມົນຕີກະຊວງໂຍທາ ແລະຂົນສົ່ງ ໄດ້ຖະແຫລງຕໍ່ກອງປະຊຸມສະພາແຫ່ງຊາດລາວວ່າ
“ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທາງລົດໄຟໄດ້ມີຈຸດປະສົງ ເປົ້າໝາຍ ເພື່ອຈັດຕັ້ງປະຕິບັດນະໂຍບາຍ ເຊື່ອມໂຍງ ຂອງພັກ-ລັດຖະບານປະເທດທີ່ບໍ່ມີຊາຍແດນຕິດກັບທະເລ ໃຫ້ກາຍເປັນປະເທດທີ່ເຊື່ອມຈອດ ແລະເຊື່ອມໂຍງກັບບັນດາປະເທດ ອ້ອມຂ້າງໃນພາກພື້ນເພື່ອເປັນພື້ນຖານບ່ອນອີງໃຫ້ແກ່ຂະແໜງໂຍທາທິການ ແລະຂົນສົ່ງ ແລະການສ້າງນິຕິກຳ ລຸ່ມກົດໝາຍ ເປັນຕົ້ນແມ່ນການກຳໜົດດ້ານມາດຕະຖານ ເທັກນິກດ ລະບຽບການຄຸ້ມຄອງການກໍ່ສ້າງ ການສ້ອມແປງທາງລົດໄຟ ແລະອື່ນໆ.”
ທັງນີ້ ລັດຖະບານລາວ ໄດ້ວາງແຜນການທີ່ຈະກໍ່ສ້າງທາງລົດໄຟເພີ່ມຂຶ້ນໃນ 4 ເສັ້ນທາງດ້ວຍກັນ ກໍຄືເສັ້ນທາງຈາກນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນໄປເມືອງທ່າແຂກໃນແຂວງຄຳມ່ວນ ເຊື່ອຕໍ່ໄປທ່າເຮືອຫວຸງແອງ (Vung Anh) ແຂວງຮ່າຕິ໋ງ (Ha Tinh) ຂອງຫວຽດນາມ ກັບເສັ້ນທາງຈາກເມືອງທ່າແຂກໄປສະຫວັນນະເຂດ - ປາກເຊ - ດ່ານວັງເຕົ່າໃນ
ແຂວງຈຳປາສັກ ເຊື່ອມຕໍ່ກັບເສັ້ນທາງລົດໄຟຂອງໄທທີ່ຈັງຫວັດອຸບົນຣາຊທານີ,ເສັ້ນ
ທາງຈາກສະຫວັນນະເຂດໄປດ່ານ ລາວບາວ, ເຊື່ອມຕໍ່ໄປຍັງທ່າເຮືອດານັງຂອງຫວຽດ
ນາມ ແລະເສັນທາງລົດໄຟທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ລະຫວ່າງລາວກັບໄທ ແລະຈີນ ຊຶ່ງເປັນເສັ້ນທາງ
ທີ່ມີຄວາມຄືບໜ້າ ຫລາຍທີ່ສຸດ ຫລືເກີນກວ່າ 40 ເປີເຊັນ ຂອງແຜນການແລ້ວໃນປັດຈຸ
ບັນນີ້.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມຄະນະໄກ່ເກ່ຍຂອງໂຄງການກໍ່ສ້າງທາງລົດໄຟລາວ-ຈີນຍັງຄົງສືບ
ຕໍ່ການເຈລະຈາກັບບັນດາຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດ ແລະປະຊາຊົນຜູ້ເປັນເຈົ້າຂອງທີ່ດິນ
ແລະສິ່ງປູກສ້າງຕ່າງໆ ທີ່ຢູ່ໃນເຂດກໍ່ສ້າງທາງລົດໄຟ ເພື່ອຈະເຮັດຂໍ້ຕົກລົງຮ່ວມກັນ
ກ່ຽວກັບອັດຕາຄ່າເວນຄືນໃຫ້ໄດ້ຢ່າງສົມບູນ ຊຶ່ງໃນປັດຈຸບັນນີ້ຍັງເຫຼືອ 242 ລາຍທີ່
ຍັງບໍ່ສາມາດຕົກລົງກັນໄດ້.
ທາງດ້ານທ່ານປໍທອງ ໂງ່ນພະຈັນ ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍວ່າການກະຊວງໂຍທາທິການ
ແລະຂົນສົ່ງຢືນຢັນວ່າ ຄະນະຄຸ້ມຄອງໂຄງການກໍ່ສ້າງທາງລົດໄຟລາວຈີນ ໄດ້ມອບ
ທີ່ດິນໃຫ້ກັບບໍລິສັດຜູ້ຮັບເໝົາຈາກຈີນໄດ້ແລ້ວ 84 ເປີເຊັນ ຂອງພື້ນທີ່ທັງໝົດຈຶ່ງຍັງ
ເຫຼືອພຽງ 16 ເປີເຊັນ ເທົ່ານັ້ນທີ່ຈະເຈລະຈາຕົກລົງກັບ ປະຊາຊົນ ແລະສົ່ງມອບທີ່ດິນ
ໃຫ້ກັບບໍລິສັດຈີນຢ່າງຄົບຖ້ວນພາຍໃນທ້າຍປີ 2018 ນີ້.
ໂຄງການກໍ່ສ້າງທາງລົດໄຟລາວ-ຈີນ ຈະສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ປະຊາຊົນລາວຈຳນວນ
4,411 ຄອບຄົວໃນເຂດ 13 ເມືອງ ຂອງແຂວງຫຼວງນ້ຳທາ ອຸດົມໄຊ ຫຼວງພະບາງ
ວຽງຈັນ ແລະນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນໂດຍມີທີ່ດິນທີ່ຖືກກະທົບ 3,832 ເຮັກຕາ, ສິ່ງປູກ
ສ້າງ 3,346 ຫຼັງ, ຕົ້ນໄມ້ຕ່າງໆ ແລະໄມ້ກິນໝາກຮວມກັນຫຼາຍກວ່າ 9 ແສນຕົ້ນໂດຍ
ການຊົດເຊີຍຄ່າທີ່ດິນສະເພາະໃນເຂດແຂວງຫຼວງນ້ຳທາ ອຸດົມໄຊ ແລະຫຼວງພະບາງ
ໄດ້ແບ່ງເປັນດິນນາໃນໂຕເມືອງ ທີ່ຕິດຖະໜົນສາຍເອກ ຕິດທາງນ້ອຍ ແລະດິນນາທີ່
ບໍ່ມີເສັ້ນທາງຈະໄດ້ຄ່າຊົດເຊີຍລະຫວ່າງ 11,000 ຫາ 80,000 ກີບຕໍ່ຕາແມັດ ສ່ວນ
ທີ່ດິນຢູ່ແຂວງວຽງຈັນ ແລະນະຄອນຫລວງວຽງຈັນຊົດເຊີຍ 15,000 ກີບ- 137,000
ກີບຕໍ່ຕາແມັດ.
ທາງດ້ານກຸ່ມແລກປ່ຽນຂໍ້ມູນດ້ານທີ່ດິນ ຫຼື Land Information Working Group
ຊຶ່ງເປັນອົງການທີ່ບໍ່ຂຶ້ນກັບລັດຖະບານໃນລາວ ລາຍງານວ່າການກຳນົດອັດຕາຄ່າ
ຊົດເຊີຍທີ່ດິນ ແລະສິ່ງປຸກສ້າງໃຫ້ກັບປະຊາຊົນທີ່ຖືກກະທົບຈາກໂຄງການທາງລົດ
ໄຟລາວ-ຈີນນັ້ນເປັນການປະເມີນລາຄາທີ່ຕ່ຳກວ່າຄວາມເປັນຈິງ ເຊັ່ນທີ່ດິນຢູ່ເຂດ
ເມືອງນາຊາຍທອງ ມີລາຄາສະເລ່ຍສູງເຖິງ 1.3 ລ້ານກີບຕໍ່ຕາແມັດ ຊຶ່ງສູງກວ່າອັດ
ຕາຄ່າຊົດເຊີຍໃນໂຄງການທາງລົດໄຟລາວ-ຈີນ ເຖິງ 10 ເທົ່າໂຕ ໂດຍການກໍ່ສ້າງທາງລົດໄຟລາວ-ຈີນ ມີກຳນົດກໍ່ສ້າງແລ້ວເສັດໃນປີ 2021 ຊຶ່ງເປັນການຮ່ວມທຶນໃນມູນຄ່າ 6,000 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ລະຫວ່າງລັດຖະບານລາວກັບຈີນ ໃນສັດສ່ວນ 30 ເປີເຊັນ ຕໍ່ 70 ເປີນເຊັນ ຕາມລໍາດັບ.
