ທ່ານສົມພອນ ແກ້ວຫາວົງ ຫົວໜ້າສຳນັກງານເພື່ອການພັດທະນາປັບປຸງວິສາຫະກິດ ຂອງລັດຖະບານລາວ ໄດ້ ຖະແຫລງຍອມຮັບວ່າ ຈົນເຖິງປັດຈຸບັນ ມີວິສາຫະກິດຂອງລັດຖະບານລາວ ພຽງແຕ່ 2 ແຫ່ງເທົ່ານັ້ນ ທີ່ມີເງຶ່ອນໄຂແລະຄວາມພ້ອມໃນທຸກດ້ານ ສໍາລັບການຈົດທະບຽນເຂົ້າໃນຕະຫລາດຫລັກຊັບ ຫລືຕະຫລາດຫຸ້ນ ແຫ່ງທໍາອິດຂອງລາວ ຊຶ່ງກໍຄືລັດວິສາຫະກິດໄຟຟ້າລາວ ກັບທະນາຄານການຄ້າລະຫວ່າງປະເທດ.
ສາເຫດທີ່ເຮັດໃຫ້ວິສາຫະກິດທັງ 2 ແຫ່ງດັ່ງກ່າວຂອງລັດຖະບານ ມີເງຶ່ອນໄຂຢ່າງຄົບຖ້ວນໃນການທີ່ຈະເຂົ້າຈົດທະບຽນ ໃນຕະຫລາດຫລັກຊັບແຫ່ງທໍາອິດຂອງລາວນັ້ນ ກໍຍ້ອນວ່າລັດວິສາຫະກິດທັງ 2 ແຫ່ງດັ່ງກ່າວ ໄດ້ມີການພັດ ທະນາປັບປຸງໂຄງສ້າງການບໍລິຫານງານ ແລະໄດ້ຈົດທະບຽນບັນຊີລາຍຮັບ-ລາຍຈ່າຍ ໄດ້ລະດັບມາດຕະຖານແລ້ວ ຊຶ່ງກໍຄືມີຄວາມໂປ່ງໃສໃນດ້ານການບໍລິຫານງານ ແລະສາມາດກວດສອບລາຍຮັບ-ລາຍຈ່າຍ ໄດ້ຕະຫລອດເວລານັ້ນເອງ.
ໃນປັດຈຸບັນນີ້ ລັດຖະບານລາວມີວິສາຫະກິດໃຫຍ່ຢູ່ທັງໝົດ 30 ແຫ່ງ ໂດຍໃນຈໍານວນນີ້ ເປັນການຮ່ວມທຶນກັບພາກເອກກະຊົນລາວແລະຕ່າງຊາດ 15 ແຫ່ງ. ສ່ວນອີກ 15 ແຫ່ງ ທີ່ເຫລືອນັ້ນ ເປັນວິສາຫະກິດທີ່ລັດຖະບານລາວຖືຫຸ້ນ 100% ໂດຍລວມເຖິງລັດວິສາຫະ ກິດໄຟຟ້າລາວ ແລະທະນາຄານການຄ້າຕ່າງປະເທດດ້ວຍ ຊຶ່ງກໍໝາຍຄວາມວ່າມີວິສາຫະ ກິດຂະໜາດໃຫຍ່ຂອງລັດຖະບານລາວ ເຖິງ 28 ແຫ່ງ ທີ່ມີໂຄງສ້າງບໍລິຫານງານແລະ ລະບົບບັນຊີລາຍຮັບ-ລາຍຈ່າຍ ທີ່ບໍ່ໄດ້ມາດຕະຖານສາກົນ ນັ້ນເອງ.
ນອກຈາກນີ້ ກໍມີລາຍງານວ່າຈົນເຖິງປັດຈຸບັນນີ້ ມີບໍລິສັດເອກກະຊົນໃນລາວພຽງແຕ່ 30 ບໍລິສັດເທົ່ານັ້ນ ທີ່ໄດ້ຂໍຈົດທະບຽນເປັນບໍລິສັດທີ່ຈະຊື້ຂາຍຫຸ້ນ ໃນຕະຫລາດຫລັກຊັບແຫ່ງຊາດທໍາອິດຂອງລາວ ຫາກແຕ່ວ່າ ຈາກການພິຈາລະນາເຖິງມາດຕະຖານໃນການບໍລິຫານງານ ແລະລະບົບບັນຊີຂອງແຕ່ລະບໍລິສັດໃນຂັ້ນເບື້ອງຕົ້ນແລ້ວນັ້ນ ກໍພົບວ່າມີພຽງ 5 ບໍລິສັດເທົ່ານັ້ນ ທີ່ມີເງຶ່ອນໄຂພຽງພໍທີ່ຈະຍອມຮັບໃຫ້ຈົດທະບຽນໃນຕະຫລາດຫລັກຊັບຂອງລາວໄດ້ຕໍ່ໄປ. ໂດຍສາເຫດທີ່ເຮັດໃຫ້ບໍລິສັດສ່ວນໃຫຍ່ໃນລາວ ຍັງຂາດເງື່ອນໄຂທີ່ເຮັດໃຫ້ບໍ່ສາມາດຈົດທະບຽນເປັນບໍລິສັດໃນຕະຫລາດຫລັກຊັບໄດ້ນັ້ນ ກໍຍ້ອນວ່າບໍລິສັດສ່ວນໃຫຍ່ໃນລາວ ຍັງຄົງເປັນບໍລິສັດຂະໜາດນ້ອຍແລະຂະໜາດກາງ ກັບທັງຍັງມີການບໍລິຫານ ແລະການຈັດການເປັນແບບຄອບຄົວ ແລະມີການຈັດລະບົບບັນຊີລາຍຮັບ-ລາຍຈ່າຍທີ່ບໍ່ໄດ້ມາດຕະຖານ ກໍຄືຍັງຂາດຄວາມໂປ່ງໃສ ຈົນບໍ່ສາມາດທີ່ຈະກວດສອບທີ່ມາທີ່ໄປຂອງລາຍຮັບ-ລາຍຈ່າຍທີ່ແທ້ຈິງ ໄດ້ເລີຍ.
ທາງດ້ານທ່ານເດດພູວັງ ມູນນະລາດ ປະທານຄະນະກໍາ ມະການສ້າງຕັ້ງຕະຫລາດຫລັກຊັບແຫ່ງຊາດ ກໍໄດ້ໃຫ້ການຍອມຮັບວ່າ ການເປີດທໍາການຊື້ຂາຍຫຸ້ນໃນຕະຫລາດຫລັກຊັບແຫ່ງຊາດທໍາອິດຂອງລາວ ອາດຈະຕ້ອງມີການຊັກຊ້າຈາກກໍານົດການເດີມ ທີ່ວາງໄວ້ໃນວັນທີ່ 10 ເດືອນຕຸລາ 2010 ນີ້ ເນຶ່ອງຈາກວ່າການດໍາເນີນງານ ກໍ່ສ້າງອາຄານທີ່ທໍາການຕະຫລາດຫລັກຊັບ ທີ່ໄດ້ເລີ່ມລົງມືດໍາເນີນການນັບຕັ້ງແຕ່ທ້າຍເດືອນກັນຍາ 2009 ເປັນ ຕົ້ນມານັ້ນ ໄດ້ເກີດການຊັກຊ້າກວ່າແຜນການທີ່ວາງເອົາໄວ້ໃນຫລາຍໆດ້ານ ຊຶ່ງກໍຄືການກໍ່ສ້າງຕົວອາຄານທີ່ທໍາການນັ້ນອາດຈະສາມາດ ດໍາເນີນການໃຫ້ສໍາເລັດໄດ້ຕາມທີ່ກໍານົດໄວ້ໃນວັນທີ່ 10 ຕຸລາໄດ້ຈິງ ຫາກແຕ່ວ່າ ກໍຈະເປັນພຽງຕົວອາຄານທີ່ຍັງບໍ່ມີການຕົກແຕ່ງພາຍໃນ ບໍ່ມີການວາງລະບົບຄອມພິວເຕີ້ ລະບົບການສື່ສານ ແລະສິ່ງອໍານວຍຄວາມສະດວກຕ່າງໆຢ່າງໃດ ຊຶ່ງລວມເຖິງຄວາມບໍ່ພ້ອມທາງດ້ານບຸກຄະລາກອນອີກດ້ວຍ.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ການທີ່ລາວໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫລືອຈາກຕະຫລາດຫລັກຊັບແຫ່ງ ເກົາຫລີໃຕ້ທີ່ີມີປະສົບການ ກໍຍັງຢູ່ພາຍໃຕ້ຂໍ້ຕົກລົງຮ່ວມທຶນສອງຝ່າຍອີກດ້ວຍ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ທາງການລາວເຊຶ່ອໝັ້ນວ່າ ຕະຫລາດຫລັກຊັບຂອງລາວຈະດໍາເນີນໄປໄດ້ເປັນຢ່າງດີ ດັ່ງທີ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ໃນຄະນະກໍາມະການສ້າງຕັ້ງຕະຫລາດຫລັກຊັບຂອງລາວ ໄດ້ໃຫ້ການຊີ້ແຈງວ່າ:
“ຕ່າງໜ້າຂອງລັດຖະບານລາວກໍແມ່ນທະນາຄານແຫ່ງ ສປປລາວ ຝ່າຍເກົາ ຫລີໃຕ້ກໍແມ່ນຕະຫລາດຫລັກຊັບແຫ່ງເກົາຫລີ ໂດຍທັງສອງຝ່າຍໄດ້ໃຫ້ຄໍາໝັ້ນສັນຍາຕໍ່ກັນວ່າ ຈະສືບຕໍ່ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນການ ໃຫ້ເປັນໄປຕາມ ແຜນການທີ່ວາງໄວ້ ກໍຄືໃນປີ 2010 ນີ້ຈ ະຕ້ອງຕັ້ງຕະຫລາດຫລັກຊັບໃນລາວໃຫ້ໄດ້ ແລ້ວກໍເຮັດໃຫ້ກົນໄກທັງໝົດຂອງຕະຫລາດເດີນໄປໄດ້ຢ່າງສະດວກ ແລະກໍຈະມີການຊ່ວຍເຫລືອໃນບາງສິ່ງບາງຢ່າງ ທີ່ເຂົາສາມາດໃຫ້ການຊ່ວຍເຫລືອໄດ້ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການກໍ່ສ້າງພະນັກງານ ການວາງລະບົບ IT ທີ່ມີທັງ Hardware ແລະ Software ຢ່າງຄົບຊຸດ.”