ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຂອງອົງການກວດສອບແຫ່ງລັດ ສາມາດ
ບັນລຸໄດ້ພຽງ 63 ເປີເຊັນ ຂອງເປົ້າໝາຍ ທີ່ວາງໄວ້ທັງໝົດ 95
ຫົວໜ່ວຍ ໃນຕະຫຼອດແຜນການດຳເນີນງານ ປະຈຳປີ 2014-
2015 ນີ້.
ທ່ານນາງວຽງທອງ ສີພັນດອນ ປະທານອົງການກວດສອບແຫ່ງລັດ ຖະແຫລງວ່າ ຕະຫຼອດ ແຜນການປະຈຳປີ 2014-2015 ອົງການກວດສອບແຫ່ງລັດໄດ້ວາງເປົ້າໝາຍ ທີ່ຈະດຳເນີນການກວດສອບໜ່ວຍງານຂອງລັດຖະບານໃຫ້ໄດ້ 95 ຫົວໜ່ວຍ ຫາກແຕ່ວ່າການຈັດຕັ້ງ ປະຕິບັດ ໃນພາກຕົວຈິງ ໃນໄລຍະທີ່ຜ່ານມາ ກໍສາມາດກວດສອບໄດ້ພຽງ 60 ຫົວໜ່ວຍ ຊຶ່ງຄິດເປັນ 63 ເປີເຊັນ ເທົ່ານັ້ນຂອງແຜນການປີ.
ໂດຍພາຍໃຕ້ສະພາບການດັ່ງກ່າວນີ້ ນອກຈາກຈະເຮັດໃຫ້ຍັງຄົງເຫຼືອໜ່ວຍງານຂອງລັດຖະບານອີກເຖິງ 35 ຫົວໜ່ວຍ ທີ່ຈະຕ້ອງດຳເນີນການກວດສອບໃຫ້ໄດ້ຢ່າງຄົບຖ້ວນ ໃນໄລຍະຕໍ່ໄປນີ້ ແລ້ວກໍຍັງເຮັດໃຫ້ຕ້ອງລົດເປົ້າໝາຍຂອງການກວດສອບ ໃນແຜນການປີ 2015-2016 ລົງເຫຼືອພຽງແຕ່ 89 ຫົວໜ່ວຍເທົ່ານັ້ນອີກດ້ວຍ.
ທາງດ້ານເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງ ໃນກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ ໄດ້ເປີດເຜີຍວ່າ ການກວດສອບໂດຍໜ່ວຍສະເພາະກິດ ຂອງກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ ໄດ້ພົບຂໍ້ມູນໃໝ່ທີ່ເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານລາວຕ້ອງສູູນເສຍງົບປະມານໄປ ໃນມູນຄ່າລວມ ຫຼາຍກວ່າ 6,000 ຕື້ກີບ ຫຼືເກີນກວ່າ 750 ລ້ານໂດລາໃນແຜນການປະຈຳປີ 2013-2014 ທີ່ຜ່ານມາ.
ໂດຍການສູນເສຍດັ່ງກ່າວນີ້ ເກີດຂຶ້ນຈາກການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໂຄງການພັດທະນາ ທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ ກໍຄືເປັນໂຄງການທີ່ບໍ່ຜ່ານການເຫັນຊອບ ຂອງກະຊວງການເງິນ ແລະ ກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ ຈຳນວນ 56 ໂຄງການ ຊຶ່ງແບ່ງເປັນ 18 ໂຄງການ ຂະໜາດໃຫຍ່ ແລະ 38 ໂຄງການ ທີ່ໄດ້ມີການດັດແກ້ມູນຄ່າຂອງໂຄງການ ໂດຍຜິດກົດໝາຍດັ່ງທີ່ ທ່ານ
ກິແກ້ວ ຈັດທະບູລີ ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍວ່າການ ກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ບັນດາຂະແໜງການ ໄດ້ເຊັນສັນຍາໂຄງການ ເກີນມູນຄ່າສະພາແຫ່ງຊາດອະນຸມັດ ມີ 18 ໂຄງການ ໄດ້ດຳເນີນການດັດແກ້ໂຄງການຈຳນວນ 38 ໂຄງການມູນຄ່າ 6,000.92 ຕື້ກີບ ໂດຍບໍ່ໄດ້ນຳສະເໜີ ຕໍ່ກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ ກັບ ກະຊວງການເງິນ ຈຶ່ງຕີລາຄາວ່າ ບໍ່ເຄົາລົບກົດໝາຍ ຢ່າງເຂັ້ມງວດ.”
ກ່ອນໜ້ານີ້ ທ່ານນາງວຽງທອງ ສີພັນດອນ ປະທານອົງການກວດສອບແຫ່ງລັດ ໄດ້ຖະແຫລງຕໍ່ກອງປະຊຸມ ສະໄໝສາມັນຄັ້ງທີ 8 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດລາວ ເມື່ອເດືອນທັນວາ ປີ 2014 ວ່າໄດ້ກວດພົບ ການທຸຈະລິດຫຼາຍກວ່າ 324 ຕື້ກີບ ໃນ 25 ໂຄງການພັດທະນາ ທີ່ບໍ່ມີຕົວຕົນ ໃນແຂວງ ອຸດົມໄຊ ແລະ ກວດພົບການໃຊ້ຈ່າຍງົບປະມານ ທີ່ເກີນຈິງຫຼາຍ ກວ່າ 87 ຕື້ກີບໃນ 77 ໂຄງການ ທັງຍັງກວດພົບວ່າ ມີຢູ່ເຖິງ 254 ໂຄງການ ທີ່ດຳເນີນງານບໍ່ສຳເລັດຕາມແຜນການ ທັງໆທີ່ວ່າ ໄດ້ໃຊ້ງົບປະມານຫຼາຍກວ່າ 4,300 ຕື້ກີບ ໄປທັງໝົດແລ້ວນັ້ນ.
ທາງດ້ານອົງການເພື່ອຄວາມໂປ່ງໃສສາກົນ (Transparency International) ທີ່ໄດ້ດຳເນີນການສຳຫລວດຄວາມຄິດເຫັນຂອງນັກທຸລະກິດ ກ່ຽວກັບສະພາບການສໍ້ລາດບັງຫລວງຢູ່ໃນ 175 ປະເທດ ທົ່ວໂລກນັ້ນ ໄດ້ຈັດໃຫ້ລາວຢູ່ອັນດັບທີ 145 ໃນປີ 2014 ໂດຍໄດ້ຮັບຄວາມໄວ້ວາງໃຈຈາກບັນດານັກທຸລະກິດຊາວຕ່າງຊາດ ທີ່ລົງທຶນ ໃນລາວທີ່ລະດັບ 25 ຄະແນນ ຈາກ 100 ຄະແນນເຕັມ.
ໂດຍຈາກຄະແນນດັ່ງກ່າວນີ້ ເຖິງແມ່ນວ່າ ຈະຖືເປັນລະດັບຄວາມໄວ້ວາງໃຈທີ່ດີກວ່າປີ 2012 ທີ່ລາວຖືກຈັດໃຫ້ຢູ່ໃນອັນດັບທີ 160 ຊຶ່ງໄດ້ຮັບຄວາມໄວ້ວາງໃຈ ຈາກບັນດານັກທຸລະກິດຊາວຕ່າງປະເທດ ທີ່ລົງທຶນໃນລາວພຽງແຕ່ 21 ຄະແນນເທົ່ານັ້ນກໍຕາມ ຫາກແຕ່ກໍເປັນສະຖານະທີ່ຕ່ຳລົງເຖິງ 5 ອັນດັບ ເມື່ອທຽບກັບປີ 2013 ຊຶ່ງລາວຢູ່ອັນດັບທີ 140 ແລະ ໄດ້ຮັບຄວາມໄວ້ວາງໃຈ ທີ່ລະດັບ 26 ຄະແນນ ຊຶ່ງກໍໝາຍຄວາມວ່າ ການສໍ້ລາດບັງຫລວງໃນລາວ ມີທ່າອຽງເພີ້ມຂຶ້ນໃນສາຍຕາຊາວຕ່າງຊາດນັ້ນເອງ.
ໂດຍສາເຫດສຳຄັນປະການໜຶ່ງ ທີ່ເຮັດໃຫ້ລາວ ໄດ້ຮັບຄວາມໄວ້ວາງໃຈໃນລະດັບຕ່ຳລົງນັ້ນ ກໍຍ້ອນວ່າ ການປາບປາມການສໍ້ລາດບັງຫລວງໃນລາວ ຍັງມີປະສິດທິພາບຕ່ຳ ໂດຍໄດ້ມີການ ກວດພົບວ່າ ການປະຕິບັດໜ້າທີ່ ໂດຍບໍ່ສຸດຈະລິດຂອງບັນດາພະນັກງານລັດ ໄດ້ກໍ່ໃຫ້ເກີດການເສຍຫາຍດ້ານລາຍຮັບງົບປະມານ ຂອງລັດຖະບານລາວ ຫຼາຍຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ.