ບັນດາໂຮງງານໄມ້ໃນລາວ ຈຳນວນຫຼາຍ ທີ່ມີສ່ວນພົວພັນໃນຂະບວນການລັກລອບຕັດແລະຄ້າໄມ້ເຖື່ອນທີ່ເຊື່ອມໂຍງກັນຢ່າງກວ້າງຂວາງກັບເຄືອຂ່າຍໃນປະເທດເພື່ອນບ້ານ ທີ່ຊາຍແດນຕິດກັບລາວ ຊົງຣິດ ໂພນເງິນ ລາຍງານຈາກບາງກອກ.
ທ່ານບຸນທອງ ຈິດມະນີ ຮອງປະທານປະເທດ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ ການລັກລອບຕັດແລະຄ້າໄມ້ເຖື່ອນຍັງເກີດຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ເຖິງແມ່ນວ່າ ນາຍົກ ລັດຖະມົນຕີ ຈະໄດ້ອອກຄຳສັ່ງເລກທີ 15/ນຍ ເພື່ອຫ້າມການສົ່ງອອກໄມ້ທ່ອນໄປຕ່າງປະເທດຢ່າງເດັດຂາດ ນັບຈາກເດືອນພຶດສະພາ 2016 ເປັນຕົ້ນມາແລ້ວກໍຕາມ ຫາກແຕ່ດ້ວຍການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຢ່າງເປັນຂະບວນການຂອງເຄືອຂ່າຍການລັກລອບຄ້າໄມ້ເຖື່ອນທີ່ມີລັກສະນະຂ້າມຊາດ ທັງຍັງມີພະນັກງານລັດ ເຂົ້າໄປພົວພັນມີຜົນປະໂຫຍດຮ່ວມດ້ວຍນັ້ນ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ເປັນການຍາກທີ່ຈະດຳ ເນີນມາດຕະການປາບປາມ ໃຫ້ໝົດໄປໄດ້ຢ່າງແທ້ຈິງ ໂດຍສະເພາະແມ່ນໃນພາກສ່ວນໂຮງງານໄມ້ຂະໜາດໃຫຍ່ນັ້ນ ຍັງໄດ້ມີສ່ວນພົວພັນໂດຍກົງໃນການລັກລອບຕັດແລະຄ້າໄມ້ເຖື່ອນດັ່ງກ່າວອີກດ້ວຍ ດັ່ງທີ່ ທ່ານບຸນທອງ ໄດ້ໃຫ້ ການຢືນຢັນວ່າ:
“ການອະນຸຍາດສ້າງຕັ້ງໂຮງງານ ໂຮງຊອຍຕ່າງໆໃນທົ່ວປະເທດ ມີທັງການອະນຸຍາດຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ ມີທັງລັກເຮັດແລະໂຮງງານບາງບ່ອນ ກໍໄປຕັ້ງຢູ່ກະໂຕແປະປ່າປ້ອງກັນ ຫຼືວ່າປ່າສະຫງວນ ເພື່ອໂຕ່ງເອົາໄມ້ຈາກຂົງເຂດນັ້ນ ເພື່ອເອົາມາປ້ອນເຂົ້າໂຮງງານ ມີຫຼາຍໂຮງງານຫັນສະໄໝ ແຕ່ກໍບໍ່ສາມາດຜະລິດໄມ້ສຳເລັດຮູບ ສົ່ງອອກຕາມນະໂຍບາຍ ທີ່ພັກລັດເຮົາວາງໄວ້ ໝາຍຄວາມວ່າ ສີມືຂອງໄທເຮົານີ້ ບໍ່ທັນສາມາດແຂ່ງຂັນກັບບັນດາປະເທດທີ່ເຂົາເຈົ້າເຮັດເຟີນີເຈີ.”
ທັງນີ້ ໜ່ວຍສະເພາະກິດຂອງລັດຖະບານລາວ ໄດ້ປະຕິບັດການກວດກາໂຮງ ງານແປຮູບໄມ້ 3,454 ແຫ່ງໃນໄລຍະ 5 ປີທີ່ຜ່ານມາ ພົບວ່າ 2,364 ໂຮງ ງານທີ່ມີສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງໃຫ້ການສົ່ງເສີມ ແລະຮັບຊື້ໄມ້ ຈາກຂະບວນການລັກ ລອບຄ້າໄມ້ໂດຍຜິດກົດໝາຍ ຈຶ່ງໄດ້ມີຄຳສັ່ງໃຫ້ຢຸດກິດຈະການທັງ 2,364 ໂຮງງານ ສ່ວນທີ່ເຫຼືອ 1,090 ໂຮງງານນັ້ນ ຍັງຕ້ອງຕິດຕາມກວດກາການດຳເນີນກິດຈະການຢ່າງໃກ້ຊິດ ເພາະເຊື່ອວ່າ ຍັງມີໂຮງງານໄມ້ຈຳນວນນຶ່ງທີ່ມີການພົວພັນ ກັບເຄືອຂ່າຍຂະບວນການລັກລອບຕັດແລະຄ້າໄມ້ເຖື່ອນ ທີ່ຍັງດຳເນີນກິດຈະການໂດຍການຮ່ວມມືກັບພະນັກງານຂອງລັດຖະບານລາວ ເລື້ອຍມານັ້ນເອງ.
ໂດຍລາຍງານຂອງກົມກວດກາປ່າໄມ້ ລະບຸວ່າ ໃນການລະເມີດຄຳສັ່ງນາຍົກ ລັດຖະມົນຕີ ເລກທີ 15/ນຍ ຈຳນວນ 570 ກໍລະນີນັ້ນ ມີຜູ້ກະທຳຜິດທີ່ເປັນພະນັກງານລັດ 462 ຄົນ ຜູ້ປະກອບການຄ້າໄມ້ 136 ຄົນແລະປະຊາຊົນລາວ ຜູ້ທີ່ເປັນແຮງງານຮັບຈ້າງ 527 ຄົນ ທັງຍັງຢຶດເລື່ອຍໄຟຟ້າໄດ້ເຖິງ 15,549 ໜ່ວຍ ເຄື່ອງຊອຍໄມ້ 1,816 ຊຸດ ລົດໄຖ-ລົດບັນທຸກ-ລົດຍົກ-ລົດຂຸດ-ລົດ ບັສ-ລົດຕູ້-ລົດກະບະແລະລົດຈັກ ລວມກັນ 543 ຄັນ ແລະຢຶດໄມ້ໄດ້ກວ່າ 6 ແສນແມັດກ້ອນ ຄິດເປັນມູນຄ່າເສຍຫາຍກວ່າ 260 ລ້ານໂດລາ.
ພ້ອມກັນນັ້ນ ສະເພາະປະຕິບັດການໃນເຂດຊາຍແດນ ຍັງສາມາດຈັບສະມາຊິກ ໃນຂະບວນການຄ້າໄມ້ເຖື່ອນໄດ້ເຖິງ 1,119 ຄົນ ຊຶ່ງໃນນີ້ ກໍເປັນພະນັກ ງານຂອງລັດ 127 ຄົນ ຜູ້ປະກອບການຄ້າໄມ້ 246 ຄົນ ປະຊາຊົນທີ່ຮັບຈ້າງຕັດໄມ້ 746 ຄົນ ແລະຢຶດໄມ້ທີ່ຖືກລັກລອບຕັດໄດ້ຫຼາຍກວ່າ 2 ແສນແມັດກ້ອນຈຶ່ງຖືເປັນສະພາບການທີ່ສວນທາງກັບເປົ້າໝາຍໃນການພັດທະນາຢ່າງຍືນຍົງຂອງລັດຖະບານລາວຢ່າງສິ້ນເຊີງອີກດ້ວຍ ດັ່ງເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນກົມກວດກາປ່າໄມ້ ກະຊວງກະສິກຳ-ປ່າໄມ້ ຢືນຢັນວ່າ:
“ໃນພວກເຮົານີ້ ຂຸດຄົ້ນອອກເປັນຈຳນວນມະຫາສານທີ່ສຸດ ແຕ່ວ່າ ລາຍຮັບຈາກການຂາຍໄມ້ນີ້ ກໍບໍ່ໄດ້ພໍເທົ່າໃດ ໄມ້ແມັດກ້ອນນຶ່ງ ພວກເຮົາຂາຍນີ້ ຈະຢູ່ໃນລະດັບ 50-60 ຫຼຽນຕໍ່ແມັດກ່ອນ 50-60 ຫຼຽນນີ້ ແລ້ວໄປເບິ່ງປ່າໄມ້ພວກເຮົາ ທີ່ຖືກບຸກລຸກ ທຳລາຍຫັ້ນ ເປັນຈຳນວນມະຫາສານ ອັນນີ້ນິເມັນມັນສວນທາງກັນກັບການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ.”
ນອກຈາກນັ້ນ ໃນປີ 2016-2020 ທາງການລາວຍັງໄດ້ສັ່ງປິດໂຮງງານປຸງແຕ່ງໄມ້ທີ່ລະເມີດຄຳສັ່ງເລກທີ 15/ນຍ ຈຳນວນ 1,545 ແຫ່ງ ແລະໄດ້ສັ່ງປິດໂຮງເລື່ອຍ 1,206 ແຫ່ງທີ່ກ່ຽວຂ້ອວໃນການຄ້າໄມ້ເຖື່ອນທີ່ລັກລອບຂົນສົ່ງຈາກລາວໄປຍັງປະເທດເພື່ອນບ້ານທັງຈີນ ຫວຽດນາມແລະໄທນັ້ນ ຊຶ່ງດ້ວຍສະພາການດັ່ງກ່າວ ຍັງຖືເປັນສາເຫດສຳຄັນ ທີ່ຄະນະຜູ້ຕາງໜ້າທາງການຄ້າສະຫະ ພາບຢູໂຣບ (EU) ຍັງບໍ່ອະນຸຍາດໃຫ້ນຳເຂົ້າຜະລິດຕະພັນໄມ້ຈາກລາວ ເພາະບໍ່ເຊື່ອວ່າ ລັດຖະບານລາວຈະຢຸດຢັ້ງການລັກລອບຕັດແລະຄ້າໄມ້ເຖື່ອນໄດ້ຢ່າງຄັກແນ່ ໂດຍສະເພາການຮັບປະກັນວ່າ ໄດ້ທີ່ນຳມາແປຮູບນັ້ນເປັນໄມ້ທີ່ຕັດຢ່າງຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍວ່າດ້ວຍປ່າໄມ້ໃນລາວຢ່າງແທ້ຈິງນັ້ນເອງ.