ລັດຖະບານລາວ ທຳການດັດແກ້ ລະບຽບການປະເມີນລາຄາດິນ ແລະສິ່ງປູກສ້າງ ເພື່ອໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບສະພາບຕົວຈິງ ແລະຈ່າຍຄ່າຊົນເຊີຍຢ່າງຍຸດຕິທຳໃຫ້ກັບປະຊາຊົນ ທີ່ຖືກເວນຄືນທີ່ດິນ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນກະຊວງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະສິ່ງແວດລ້ອມ ເປີດເຜີຍວ່າ ກອງປະຊຸມຄະນະລັດຖະບານລາວ ພາຍໃຕ້ການເປັນປະທານໂດຍ ທ່ານທອງລຸນ ສີສຸລິດ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ໄດ້ມີມະຕິຕົກລົງມອບໝາຍໃຫ້ກະຊວງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະສິ່ງແວດລ້ອມ ເປັນພາກສ່ວນທີ່ຮັບຜິດຊອບໃນການດັດແກ້ລະບຽບ ການປະເມີນລາຄາດິນ ແລະສິ່ງປູກສ້າງໃນທົ່ວປະເທດ ໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບສະພາບຕົວຈິງໃນປັດຈຸບັນ ໂດຍແນໃສ່ການປະເມີນລາຄາດິນ ແລະສິ່ງປູກສ້າງສຳລັບປະກອບການຈ່າຍຄ່າຊົນເຊີຍຢ່າງຍຸດຕິທຳ ໃຫ້ກັບປະຊາຊົນທີ່ຖືກເວນຄືນດິນແລະສິ່ງປູກສ້າງທີ່ຢູ່ໃນເຂດສຳປະທານຂອງໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆ ຂອງບໍລິສັດເອກກະຊົນລາວ ແລະຕ່າງຊາດທີ່ລົດທຶນໃນລາວ ພ້ອມກັນນີ້ ຍັງຈະເປັນການສ້າງລາຍຮັບເພີ້ມຂຶ້ນໃຫ້ກັບ ລັດຖະບານລາວອີກດ້ວຍ ດັ່ງທີ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງຂອງລາວ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ວຽກງານການປະເມີນລາຄາທີ່ດິນ ແລະສິ່ງປູກສ້າງ ເປັນວຽກງານນຶ່ງ ທີ່ໄດ້ກຳນົດວິທີກາ ແລະລະບຽບການປະເມີນລາຄາທີ່ດິນ ແລະສິ່ງປູກສ້າງ ໃຫ້ມີຄວາມເປັນເອກກະພາບໃນການປະເມີນລາຄາທີ່ດິນ ແລະສິ່ງປູກສ້າງ ເພື່ອຄິດໄລ່ຄ່າທຳນຽມຈົດທະບຽນນິຕິກຳກ່ຽວກັບທີ່ດິນ ສ້າງລາຍຮັບເຂົ້າລັດ ເຮັດໃຫ້ວຽກງານປະເມີນລາຄາທີ່ດິນມີຄວາມຍຸຕິທຳ ແລະເຮັດໃຫ້ທັນກັບສະພາບການຂະຫຍາຍຕົວທາງດ້ານເສດຖະກິດ ທັງສົ່ງເສີມວຽກງານອະສັງຫາລິມະຊັບ ກໍຄືທີ່ດິນ ແລະສິ່ງປູກສ້າງໃນແຕ່ລະໄລຍະ.”
ກອ່ນໜ້ານີ້ ທ່ານສາຍສະໝອນ ຄົມທະວົງ ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດລາວ ຈາກແຂວງຫຼວງພະບາງ ຢືນຢັນວ່າ ມີປະຊາຊົນລາວ ຈຳນວນບໍ່ນ້ອຍ ໃນແຂວງຫຼວງພະບາງ ທີ່ບໍ່ພໍໃຈຕໍ່ການຊົດເຊີຍທີ່ໄດ້ຮັບຈາກບັບດາບໍລິສັດທີ່ລົງທຶນ ໃນໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆ ເຊັ່ນໂຄງການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນໄຟຟ້າ ແລະທາງລົດໄຟລາວຈີນ ທີ່ມີການຊົດເຊີຍຕ່ຳກວ່າການເສຍຫາຍທີ່ເປັນຈິງນັ້ນເອງ.
ທາງດ້ານ ທ່ານແທ່ນຄຳ ທອງບົນ ຮັກສາການຫົວໜ້າຄະນະຄຸ້ມຄອງໂຄງການກໍ່ສ້າງ ທາງລົດໄຟລາວ-ຈີນ ຢືນຢັນວ່າ ການຊົດເຊີຍຄ່າທີ່ດິນ ແລະສິ່ງປູກສ້າງຕ່າງໆ ທີ່ຖືກເວນຄືນໃນການກໍ່ສ້າງທາງລົດໄຟລາວ-ຈີນ ຈະຕ້ອງນຳໃຊ້ເງິນທັງໝົດ 2,492 ຕື້ກີບ ຫາກແຕ່ວ່າ ໃນໄລຍະຜ່ານມາ ກໍສາມາດຈ່າຍເງິນຊົດເຊີຍໃຫ້ກັບປະຊາຊົນໄດ້ພຽງ 369 ຕື້ກີບ ຄິດເປັນ 20.4 ເປີເຊັນ ເທົ່ານັ້ນຂອງການຊົດເຊີຍທັງໝົດ ໂດຍປີ 2019 ໄດ້ວາງແຜນການທີ່ຈະຈ່າຍຄ່າຊົດເຊີຍໃຫ້ໄດ້ 450 ຕື້ກີບ ຫາກແຕ່ໃນ 9 ເດືອນຜ່ານມາ ກໍສາມາດຈ່າຍຄ່າຊົດເຊີຍໃຫ້ປະຊາຊົນໄດ້ພຽງ 134 ຕື້ກີບເທົ່ານັ້ນ.
ໂຄງການທາງລົດໄຟລາວ-ຈີນ ກະທົບຕໍ່ປະຊາຊົນລາວ 4,411 ຄອບຄົວໃນແຂວງຫລວງນ້ຳທາ ອຸດົມໄຊ ຫລວງພະບາງ ວຽງຈັນ ແລະນະຄອນວຽງຈັນ ໂດຍມີທີ່ດິນທີ່ຕ້ອງເວນຄືນ 3,832 ເຮັກຕາ ສິ່ງປູກສ້າງ 3,346 ຫລັງ ແລະຕົ້ນໝາກໄມ້ຕ່າງໆເກືອບ 1 ລ້ານຕົ້ນ ໂດຍກຸ່ມແລກປ່ຽນຂໍ້ມູນທີ່ດິນ ລະບຸວ່າ ມີການຊົດເຊຍ ຕ່ຳກວ່າ ຄວາມເປັນຈິງ ເຊັ່ນທີ່ດິນທີ່ເມືອງນາຊາຍທອງ ນະຄອນວຽງຈັນ ທີ່ມີລາຄາຊື້-ຂາຍ ສະເລ່ຍ 1.3 ລ້ານກີບນັ້ນ ຫາກແຕ່ກໍໄດ້ປະເມີນການຊົດເຊີຍໃນອັດຕາສະເລ່າຍພຽງ 137,000 ກີບຕໍ່ຕາແມັດເທົ່ານັ້ນ ຊຶ່ງຕ່ຳກວ່າລາຄາຈິງເຖິງ 10 ເທົ່າ.
ທາງດ້ານເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງຂອງຄະນະກຳມາທິການແມ່ນ້ຳຂອງ ຫຼື MRC ບອກວ່າ ການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນໄຟຟ້າໃນລາວ ເຮັດໃຫ້ຕ້ອງຍົກຍ້າຍປະຊາຊົນ 60,000 ກວ່າຄົນ ຫຼື 12,000 ຄອບຄົວ ໃນ 240 ກວ່າບ້ານໄປຢູ່ເຂດຈັດສັນໃໝ່ ໂດຍບັນດານັກລົງທຶນ ໃນໂຄງການຕ່າງໆໄດ້ໃຊ້ເງິນໄປກວ່າ 500 ລ້ານໂດລາ ເພື່ອຊົດເຊີຍ ແລະພັດທະນາທີ່ຢູ່ໃໝ່ ໃຫ້ປະຊາຊົນທີ່ຖືກກະທົບດັ່ງກ່າວ.
ສ່ວນອົງການແມ່ນ້ຳສາກົນ ຫຼື International Rivers ລາຍງານວ່າ ມີປະຊາຊົນລາວ ຫຼາຍ ກວ່າ 20,000 ຄົນ ຢູ່ໃນ 89 ບ້ານ ໃນແຂວງຜົ້ງສາລີ ອຸດົມໄຊ ແລະຫລວງພະບາງ ທີ່ຖືກກະທົບຈາກເຂື່ອນນ້ຳອູທັງ 7 ໂຄງການ ຂອງກຸ່ມລົງທຶນຈາກຈີນ ໂດຍໄດ້ຈ່າຍເງິນຊົດເຊີຍໃຫ້ປະຊາຊົນທີ່ຖືກກະທົບຈາກເຂື່ອນນ້ຳອູ 2, 5 ແລະ 6 ແລ້ວ ຫາກແຕ່ວ່າ ປະຊາຊົນທີ່ຖືກກະທົບຈາກເຂື່ອນ້ຳອູ ທີ່ກຳລັງກໍ່ສ້າງອີກ 4 ໂຄງການນັ້ນ ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ຮັບການຊົດເຊີຍຢ່າງຄົບຖ້ວນແຕ່ຢ່າງໃດ.
