ລິ້ງ ສຳຫລັບເຂົ້າຫາ

ວັນອັງຄານ, ໐໓ ທັນວາ ໒໐໒໔

ຈາກໃບມອນ ລ້ຽງມ້ອນ ໃນລາວ ມາສູ່ ຫໍພິພິດທະພັນ ແຜ່ນແພ ໃນ ສະຫະລັດ


ບັນດານັກຕໍ່າຫຸກຊັ້ນຍອດຂອງລາວ ທີ່ໄດ້ນໍາຜົນງານຝີມື ອອກມາ ເຜີຍແຜ່ ວາງສະແດງທີ່ ຫໍພິພິດທະພັນ ແຜ່ນແພ ແຫ່ງຊາດ ສະຫະລັດ.
ບັນດານັກຕໍ່າຫຸກຊັ້ນຍອດຂອງລາວ ທີ່ໄດ້ນໍາຜົນງານຝີມື ອອກມາ ເຜີຍແຜ່ ວາງສະແດງທີ່ ຫໍພິພິດທະພັນ ແຜ່ນແພ ແຫ່ງຊາດ ສະຫະລັດ.
ສະ​ບາຍ​ດີ ທ່ານ​ຜູ້​ຟັງ​ທີ່​ເຄົາ​ລົບ ໃນແລງວັນ​ພະ​ຫັດມື້​ນີ້ ຂ້າ​ພະ
​ເຈົ້າ ຈະ​ນຳ​ພາ​ທ່ານ ໄປຢ້ຽມ​ຢາມ ຫໍພິພິດ​ທະພັນແຜ່ນ​ແພ ຫລື
Textiles Museum ທີ່​ນະ​ຄອນ​ຫລວງວໍ​ຊິງ​ຕັນ ດີ.ຊີ ທີ່ມີຜ້າ
​ແພ​ພື້ນ​ເມືອງ​ລາວ ອັນເປັນ​ຜະລິດ​ຕະພັນ ຈາ​ກຝີ​ມືຊັ້ນ​ຍອດ
​ຂອງ​ນັກ​ຕໍ່າຫູກລາວ ມາ​ວາງສະ​ແດງຢູ່ສະ​ຖາ​ບັນ​ຂອງ​ຊາດ​
ແຫ່ງ​ນີ້ຈາກ ​ວັນ​ທີ 12 ເດືອນເມສາ ຫາ ວັນ​ທີ 13 ​ເດືອນ​ຕຸລາ
ປີ 2013. ຜົນງານ​ເຫລົ່າ​ນີ້ແມ່ນ​ນໍາພາ​ໂດຍ ທ່ານ​ນາງ Carol
Cassidy ​ຜູ້​ເປັນ​ເຈົ້າ​ຂອງ ສູ​ນກາງຕໍ່າ​ຜ້າ​ພື້ນ​ເມືອງລາວ ຫລື
“Lao Textiles” ທີ່​ນະຄອນຫລວງ ວຽງ​ຈັນ.

ຫ້ອງສະແດງ ແຜ່ນແພ ແຫ່ງຊາດ ທີ່ ນະຄອນຫລວງ ວໍຊິງຕັນ ດີ.ຊີ
ຫ້ອງສະແດງ ແຜ່ນແພ ແຫ່ງຊາດ ທີ່ ນະຄອນຫລວງ ວໍຊິງຕັນ ດີ.ຊີ

ປະ​ຫວັດການຕໍ່າຫູກ ຕໍ່າ​ຜ້າ​ແພ​ພື້ນ​ເມືອງລາວ ເປັນ​ຫັດ​ຖະ​ກຳ
ເຄື່ອ​ງ​ນຸ່ງ​ຫົ່ມແລະ ໃຊ້ປະ​ຈຳ​ຄອບຄົວ​ເທົ່າ​ນັ້ນ ​ແມ່ນໄດ້​ປະ​ຕິ​ບັດ
ກັນມາ​ຕັ້ງ​ແຕ່​ ສະ​ໄໝໂບ​ຮານ​ນະ​ການ.​ ສິນ​ລະ​ປະໂບ​ຮານ​ອັນ
ລຶກ​ລັບຂອງ​ຊົນ​ຊາດ​ລາວດັ່ງ​ກ່າວນີ້ ໄດ້ແອບແຝງ​ຢູ່​ກັບ​ການ​ດຳ​
ລົງ​ຊີ​ວິດຮິ​ດ​ຄອງ​ປະ​ເພ​ນີວັ​ດ​ທະ​ນາ​ທຳລາວແລະສາ​ສະ​ໜາພຸດ​
ມາ​ຈົນ​ເຖິງເທົ້າ​ທຸກວັນ​ນີ້. ​ເພາະສະ​ນັ້ນລວດລາຍສີ​ສັນ ການ​
ອອກ​ແບ​ບ​ດອກ​ດວງ ພື້ນ​ເມືອງ​ໂບຮານອັນເປັນມະ​ໂນ​ພາບ
ຂອ​ງ​ນັກຕ່ຳ​ຫູກແຕ່ລະ​ຄົນ​ ​ໄດ້​ສະ​ແດງ​ອອກ​ມາໃຫ້​ເຫັນ​ຄວາມ​
ງາມ ທີ່​ສະ​ລັບສັບ​ຊ້ອນ ​ແລະ​ບໍ່​ມີ​ເຄື່ອງ​ຈັກໃດໆ​ໃນສະ​ໄໝ​ໃໝ່
ສາ​ມາດ​ກ່າຍ​ແກະເຮັດ​ໄດ້ ນອກ​ຈາກ​ນັກ​ຕ່ຳ​ຫູກ​ຜູ້​ມີ​ຄວາມ​ຊ່ຽວ​
ຊານເທົ່າ​ນັ້​ນ. ດ້ວຍ​ເຫດ​ນີ້​ເອງ ຜ້າ​ໄໝ​ລາວ​ແຕ່​ລະ​ຜືນ ຈຶ່ງ​ມີ​ລັກ​
ສະ​ນະທີ່​ເປັນ ເອກະລັກຂອງ​ໃຜ​ລາວ ​ແລະ​ບໍ່​ຊ້ຳ​ແບບ ​ບໍ່​ຖືກ​ແຊກ​ແຊງ​ຈາກ​ສິນ​ລະ​ປະ​ຂອງ
ໂລກພາ​ຍນອກ​ໃດໆ.ການນຸ່ງ​ສີ້ນ​ໄໝ​ບ່ຽງ​ແພ ດັ້ງ​ເດີມ​ແລ້ວ ​ແມ່ນເປັນ​ສັນ​ຍາ​ລັກຂອງຊົນ
ຊາດລາວຊາດດຽວເທົ່າ​ນັ້ນ ກ່ອນ​ຈະຖືກ​ມາ​ປະຍຸກ​ໃຊ້​ໂດຍ​ຊົນ​ຊາດ​ອື່ນ​. ​ໃນ​ໄລຍະ​ປະມານ​
ສອງ​ທົດ​ສະ​ວັດ​ຜ່ານ​ມາ​ນີ້ ສິນລະປະ​ແຜ່ນ​ແພ​ຂອງ​ລາວ​ໄດ້​ຖືກ​ນໍາ​ອອ​ກ​ເຜີຍ​ແຜ່ ​ໃຫ້​ຊາວ​ອ​າ​
ເມ​ຣິກັນ​ແລະ​ຊາວ​ໂລກ ​ໄດ້​ຮູ້ຈັກ​ໂດຍ​ສະຕີ​ອາ​ເມ ຣິກັນ​ທ່ານນຶ່ງ​ທີ່​ຫລົງ​ຮັກ​ໃນ​ຄວາມ​ງາມ
​ຂອງ​ແຜ່ນ​ແພ​ລາວ ກໍ​ຄືທ່ານນາງ Carol Cassidy ທີ່​ໄດ້ກໍ່ຕັ້ງ ສູນ​ກາງຫັດຖະກໍາຕໍ່າຜ້າແພ
ພື້ນເມືອງລາວ ຫລື Lao Textiles ​ຊຶ່ງ​ບໍ່​ພຽງ​ແຕ່ໄດ້​ສົ່ງເສີມປະ​ເພນີ​ໃນ​ການ​ຕໍ່​າແຜ່ນ​ແພ​
ຂອງ​ລາວ​ເທົ່າ​ນັ່ນ ​ແຕ່​ຍັງ​ໄດ້​ຊ່ວຍສ້າງ​ລາຍ​ໄດ້ໃຫ້​ແກ່ບັນດາ​ນັກ​ຕໍ່າ​ຫູກ ​ແລະເຜີ​ຍ​ແຜ່​ສິນລະ
ປະໂບຮານຂອງ​ລາວ​ໃຫ້​ໂລກ​ພາຍ​ນອກ​ໄດ້​ຮູ້ ນໍາ​ອີກ. ທ່ານ​ນາງ Cassidy ໄດ້ພົວພັນເຮັດ
ວຽກຄົ້ນຄວ້າກ່ຽວກັບສິນລະປະຜ້າແພພື້ນເມືອງຂອງ​ຊາດຕ່າງໆມາເປັນເວລາກວ່າ 30
ກວ່າປີ.

ທ່ານນາງ Carol Cassidy ໄດ້ຮັບຜ້າໄໝທີ່ແຂວງຫົວພັນ
ທ່ານນາງ Carol Cassidy ໄດ້ຮັບຜ້າໄໝທີ່ແຂວງຫົວພັນ

ທ່ານນາງໄດ້ຮັບການສຶກສາກ່ຽວ​ກັບວິຊາຕໍ່າຜ້າແພຈາກປະເທດ
ນໍເວ ແລະຟິນແລນແລະຮຽນສໍາເລັດປະລິນ ຍາຕີຝ່າຍສິນລະປະ
ສາດ (BFA) ຈາກມະຫາວິທະຍາໄລລັດ Michigan ຫລື
Michigan University ໃນປີ 1980.

ທ່ານນາງ Cassidy ເຄີຍໄດ້ເຮັດວຽກຝ່າຍວິຊາການດ້ານແຜ່ນ
ແພ ແລະການຕໍ່າຜ້າຢູ່ພາກໃຕ້ຂອງອາຟຣິກາ ເປັນເວລາ 8 ປີ
ພາຍໃຕ້ໂຄງການ CARE ຂອງ​ອົງ​ການສະ​ຫະ​ປະ​ຊາ​ຊາດ.
ທ່ານນາງໄດ້ສິດ​ສອນບັນ​ດາຜູ້ຍິງຢູ່ ປະ​ເທດ Lesotho ກ່ຽວ​ກັບ
​ການເຂັນຝ້າຍຈາກຂົນສັດ ມາຜະລິດໃຫ້ເປັນເສັ້ນຝ້າຍທີ່ເໝາະສົມແກ່ການສົ່ງອອກ
ຂາຍຢູ່ນອກປະເທດ ພາຍໃຕ້ໂຄງການພັດທະນາ​ເຂດຊົນ​ນະ​ບົດ​ຂອງອົງການສະຫະປະ
ຊາຊາດ. ທ່ານນາງ Cassidy ໄດ້ໃຊ້ວິຊາການ ຄວາມຊໍານິຊໍານານຊ່ວຍຕັ້ງອຸສາຫະກໍາ
ຊ່ວຍເຫລືອແບບ ​ຍືນຍົງ ​ຢູ່​ທີ່ ປະ​ເທດ Lesotho, Botswana ແລະ Zimbabwe.

ໃນປີ 1989 ທ່ານນາງ Cassidy ໄດ້ຍ້າຍ​ໄປຢູ່ເຂດອາຊີອາຄະເນ ຫລື​ເອ​ເຊຍ​ຕາ​ເວັນ​
ອອກສຽງ​ໃຕ້ ເຮັດວຽກເປັນທີ່ປຶກສາດ້ານການຕໍ່າຜ້າໃຫ້ແກ່ອົງການສະຫະປະຊາຊາດ
ທີ່ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ປະເທດລາວ ແລະ​ຕໍ່​ມາໄດ້ຕັດສິນ ໃຈຕັ້ງທຸລະກິດ ສູນ​ກາງ
ຫັດຖະກໍາຕໍ່າຜ້າແພພື້ນເມືອງລາວ ເປັນຂອງຕົນເອງ ເພື່ອຮັກສາສືບຕໍ່ ແລະ​ປັບ​ປຸງ
ພັດ​ທະ​ນາ ການ​ຕໍ່​າ​ຫູກ​ຜ້າໄໝ​ລາວ​. ທ່ານ​ນາງ Cassidy ໄດ້​ໂອ້​ລົ​ມກັບວີ​ໂອ​ເອ ແລະ​
ບັນ​ລະ​ຍາຍ​ເຖິງ​ບັນຍາກາດ ສະພາບ​ແວດ​ລ້ອມ ແລະຄວາມ​ແຕກ​ຕ່າງໃນ​ເວລາທີ່​ທ່ານ​
ນາງ ​ໄດ້ໄປເຖິງ​ນະຄອນ ຫລວງ​ວຽງ​ຈັນ ​ໃນ​ປີ 1989 ນັ້ນວ່າ:

ລິງໂດຍກົງ

“ໂອ ​ແມ່ນ​ແລ້ວ ​ແມ່ນ​ແລ້ວ ກິ່ງ​ສະຫວັນ ຂ້ອຍຈື່​ໄດ້​ວ່າ ເມືອງ​ລາວ​ໃນ​ເວລາ​ນັ້ນ
ແຕກ​ຕ່າງ​ກັນ​ຫລາຍທີ່​ສຸດ​ກັບ​ປັດຈຸ​ບັນ​ນີ້. ແລ້ວ​ກະບັງ​ເອີນ ທີ່ພວກລູກ​ໆຂອງ
ຂ້ອຍ ​ທີ່ເຕີບ​ໂຕຂຶ້ນຢູ່​ເມືອງ​ລາ​ວ ​ກັບນ້ອງ​ສາວ​ຂອງຂ້ອຍ ທີ່ໄດ້​ມາຢ້ຽມຢາມ​ໃນ
​ປີ 1990 ນັ້ນ ພວກ​ເຮົາ​ທັງ​ໝົດ​ໄດ້​ມາ​ເຕົ້າ​ໂຮມ​ກັນ​ຢູ່​ໜີ້ອາທິດນີ້ ​ແລະ​ອາທິດ​
ແລ້ວ​ນີ້ ພວກ​ເຮົາໄດ້ພາກັນ​ລະນຶກ​ເຖິງ​ອ​ະດີດ ວ່າຊີວິດເປັນ​ແນວ​ໃດ ໃນເວລາ
​ພວກ​ເຮົາ​ມາ​ຮອດ​ໃໝ່ໆ ແລະ​ມັນ​ໄດ້ການ​ປ່ຽນ​ແປງ​ຢ່າງ​ຫລວງຫລາຍ. ​ປະ​ເທດ
ລາວ​ໃນ​ປີ 1989 ຍັງເປັນເສດຖະກິດ​ແບບ​ຊົນນະບົດ​ຫລາຍ ມີທົ່ງ​ນາ​ປູກ​ເຂົ້າ​ຢູ່​
ໃນ​ເມືອງ ​ແລະ​ນອກ​ເມືອງ. ຕອນ​ນັ້ນ ຂ້ອຍ​ຢູ່ວັດ​ນາກ ແລະມີ​ທົ່ງ​ນາ​ຢູ່​ຕິດ​ກັບ
ປາກ​ປະຕູ​ອອກບ້ານ ຫລຽວເຫັນ​ເປັນ​ທົ່ງ​ສີຂຽວ ຜູ້​ຄົນ​ທັງຫລາຍ​ພາກັນຂີ່​ລົດຖີບ. ​
ແຕ່​ທິວ​ວະ​ທັດທໍາມະຊາດ​ອັນ​ນັ້ນ ທັງ​ຢູ່ໃນ​ເມືອງ ​ແລະ​ນອກ​ເມືອງ ​ໄດ້​ປ່ຽນ​ແປງ​
ໄປຢ່າງ​ງາມ​ ໃນ​ລະຍະ 25 ປີ​ທີ່​ຜ່ານ​ມາ.”


ຂ້າພະເຂົ້າຖາມທ່ານນາງ Cassidy ວ່າ ໃນ​ສະ​ໄໝ​ສົງ​ຄາມ​ຫວຽດນາມ ​ແລະ​ສົງຄາມ​
ລັບຢູ່​ໃນ​ລາວ ທ່ານນາງເຄີຍໄດ້​ຍິນ ​ແລະຮູ້​ກ່ຽວ​ກັບເລື້ອງ​ບໍ່ ນີ້ຊຶ່ງທ່ານນາງຕອບວ່າ :

“​ຄວາມ​ຈິງ​ແລ້ວ ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ເກີດ​ໃນ​ປີ 1956 ຂ້າພະ​ເຈົ້າຍັງ​ໜຸ່ມ​ນ້ອຍ​ຫລາຍ
​ໃນ​ເວລາ​ທີ່​ມີ​ການ​ຂັດ​ແຍ້​ງກັນ​ ​ແຕ່​ວ່າພໍຈື່ໄດ້ຢູ່​ວ່າ ພີ່ນ້ອງ​ຂອງຂ້າພະ​ເຈົ້າ ​
ຄົນ​ນຶ່ງໄດ້​ພົວພັນ​ກັບຂະ​ບວນ​ການ​ຕ້ານ​ສົງຄາມ ​ແລະເດີນ​ຂະ​ບວນຜ່ານ​ໜ້າ​
ບ້ານ​ຂອງ​ພວກຂ້າ​ພະ​ເ​ຈົ້າ ຢູ່ທີ່​ລັດ Connecticut, ນັ້ນ​ ແມ່ນ​ການ​ເປີດ​ຫູ​
ເປີດ​ຕາ​ຄັ້ງທໍາອິດຂອງຂ້າພະເຈົ້າ ກ່ຽວກັບເລື້ອງນີ້. ຄວາມ​ຈິງ​ແລ້ວ​ ໃນ​ປີ
1968 ນັ້ນ ຂ້າພະ​ເຈົ້າ​ມີ​ອາຍຸ​ໄດ້ພຽງແຕ່ 12 ປີ. ໃນ​ເວ​ລາດຽວ​ກັນ​ ຄອບຄົວ​
ຂອງ ຂ້າພະ​ເຈົ້າ ໄດ້​ເດີນ​ທາງໄປ​ຢູ່ເມັກ​ຊິ​ໂກ ຊຶ່ງ​ເປັນ​ເວ​ລາ​ທີ່ ຂ້າພະ​ເຈົ້າໄ​ດ້​
ຄົ້ນ​ພົບ​ກ່ຽວ​ກັບ​ການ​ຕໍ່າຫູກ.”


ເວລາ​ໃດທ່ານໄດ້ເລີ້ມ​ຕັດສິນ​ໃຈເດີນທາງ​ມາ​ເມືອງ​ລາວ?

ລິງໂດຍກົງ


“ຕອນເວລານັ້ນ​ມາ​ເຖິງ​ ຂ້ອຍກັບ​ສາມີ​ ເຮັດ​ວຽກ​ຢູ່ Maputo ປະ​ເທດ Mozambique.
ພວກ​ເຮົາໄດ້ເຮັດ​ວຽກ​ພັດທະນາຢູ່ທົ່ວໂລກມາໄດ້​ຫ​ລາຍ​ປີ​ແລ້ວ ໃນພາກ​ໃຕ້​ອາ​ຟຣິກາ
ໃນ​ຊຸມປີ 1980. ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ໄດ້ເຮັດ​ວຽກ​ຢູ່ Botswana Zimbabwe ​ກັບ​ Lesotho.
ຂ້ອຍ​ກັບເພື່ອນ​ຮ່ວມ​ງານ​ຄົນ​ນຶ່ງ​ ຊຶ່ງ​ເປັນ​ແມ່​ຍິງຄົນນໍ​ເວ ໄດ້​ມີ​ໂຄງການ​ຕ່ຳ​ຂົນ​ແ​ກະ
ຮ່ວມ​ກັນ ຢູ່ Lesotho ແລະ Botswana ແລະ​ ລາວເວົ້າ​ສູ່ຂ້ອຍຟັງ​ວ່າ ລາວ​ໄດ້​ຮັບ​
ຂໍ້ສະ​ເໜີ​ໃຫ້​ໄປ​ເຮັດວຽກຢູ່​ເມືອງ​ລາວແຕ່​ວ່າ​ລາວບໍ່​ສາ​ມາດຮັບ​ເອົາໄດ້ ແລະ​ລາວ​ໄດ້​
ສົ່ງ​ໂທລະ​ເລກຫາຂ້ອຍ ເພາະ​ວ່າ​ເວ​ລາ​ນັ້ນ​ ຍັງ​ບໍ່​ທັນ​ມີ​ໂທລະ​ສານ ແ​ລະ​ໂທ​ລະ​ສັບ​
ມື​ຖື​ເທື່ອ. ລາວໄດ້​ສົ່ງ​ໂທ​ລະ​ເລກ​ມາ​ຫາຂ້ອຍ ບອກວ່າມີ​ຕໍາ​ແໜ່​ງທີ່ປຶ​ກສາ​ຝ່າຍ​ຕ່ຳຫູກ​
ວ່າງ ຢູ່ວຽງ​ຈັນ
. ຂ້ອຍ​ໄດ້​ຍິນ​ວ່າ ມັນເປັນ​ເມື​ອງສະ​ຫວັນຂອງ​ການ​ຕ່ຳ​ຫູກ ກໍ​ເລີຍ​ເກີດ​
ຄວາມ​ສົນ​ໃຈຂຶ້ນ​ມາ​ທັນທີ. UNDP ຫລືອົງ​ການ​ສະ​ຫະ​ປະ​ຊາ​ຊາດ​ເພື່ອການ​ພັດທະ
ນາ ໄດ້​ຈ້າງຂ້ອຍໃຫ້​ອອກຈາກ Mozambique ແລ້ວຍ້າຍ​ມາຢູ່ວຽງ​ຈັນ ປະ​ເທດ​ລາວ.
ຂ້ອຍ​ມາ​ຮອດໃນ​ເດືອນ​ພຶດ​ສະ​ພາ ປີ 1989 ແລະ​ກໍ​ເປັນ​ຄວາມ​ຈິງ​ແທ້ໆ ປະເທດລາວ
​ແມ່ນເປັນ​ເມືອງ​ສະ​ຫວັນ​ຂອງ​ການ​ຕ່ຳ​ຫູກ.​ ໃນ​ເວ​ລາ​ທີ່ຂ້ອຍ​ໄດ້​ຮັບ​ໂທ​ລະ​ເລກຂອງ​ໝູ່​ນັ້ນ
ຂ້ອຍແທບ​ວ່າບໍ່​ຮູ້ຈັກ​ຫຍັງ​ເລີຍ​ກ່ຽວ​ກັບ​ເມືອງ​ລາວ ນອກຈາກ​ຂ່າວ​ກ່ຽວ​ກັບສົງ​ຄາມ
ຫວຽດ​ນາມ ແລະຮູ້​ວ່າລາວ​ມີ​ສ່ວນ​ພົວ​ພັນຢູ່​ໃນ​ສົງຄາມນັ້ນ ແຕ່​ຂ້ອຍ​ກໍບໍ່​ໄດ້​ເຈາະ​ຈົງ
ໃສ່ໃຈກ່ຽວ​ກັບເມືອງລາວ ຫລືເອເຊຍ​ອາ​ຄະ​ເນ.”


ທ່ານນາງ Carol Cassidy (ຊ້າຍສຸດ) ພ້ອມດ້ວຍຄະນະ ຢູ່ກອງປະຊຸມແຜ່ນແພ ທີ່ຮາໂນຍ 2013
ທ່ານນາງ Carol Cassidy (ຊ້າຍສຸດ) ພ້ອມດ້ວຍຄະນະ ຢູ່ກອງປະຊຸມແຜ່ນແພ ທີ່ຮາໂນຍ 2013


ລິງໂດຍກົງ

“ການສ້າງ​ບັນທຶກລາຍ​ລະອຽດ​ນັ້ນ ​ແມ່ນຢູ່​ໃນ​ສະ​ໝອງ​ຂອງບັນ​
ດານັກ​ຕໍ່າຫູກ ທີ່​ມີ​ຫົວຄິດ​ປະດິດ​ສ້າງ​. ຫົວຄິດ​ປະດິດ​ສ້າງ​ຂອງ​
ພວກ​ແມ່ຍິງ​ເຫລົ່າ​ນັ້ນ ​ໄດ້​ຖືກ​ຖ່າຍ​ທອດອອກ​ມາໃຫ້​ເຫັນ ຜ່ານ​
ການ​ຕໍ່​າຫູກ​ຂອງ​ເຂົາ​ເຈົ້າ ​ແຕ່​ວ່າບັນທຶກກໍແມ່ນ​ຜົນງານ​ທີ່​ເຂົາ​ເຈົ້າ​ຕໍ່າ​ອອກ​ມານັ້ນ​ເອງ.
ແຜ່ນ​ແພ ທີ່​ເຮົາ​ຕໍ່າ​ອອກ​ມາ​ໃນມື້​ນີ້ ​ແມ່ນ​ບັນທຶຶກ​ຂອງປະຫວັດ​ສາດຂອງ​ຜ້າ​ແພ​ລາວ.
ບໍ່​ມີ​ການ​ບັນທຶກ​ເປັນ​ລາຍ​ລັກ​ອັກສອນ​ໄວ້ ບໍ່​ມີ​ການ​ຈົດ​ລົງ​ໃນ​ເຈ້ຍ​ໃດໆ ​ແລະ​ກໍ​ບໍ່​ມີ​ຢູ່ໃນ
ຫໍ​ສະມຸດ. ມັນ ອອກ​ມາ​ຈາກ​ສະໝອງ​ຂອງ​ຜູ້ຕໍ່າຫູກ ທີ່​ຖ່າຍ​ທອດ​ອອກ​ມາສູ່​ແຜ່ນ​ແພ​ ​
ແລະ​ເຮົາ​ກໍ​ຈະເຫັນ​ແຜ່ນ​ແພທີ່​ງົດ​ງາມ ມີ​ຄວາມ​ສໍາຄັນ​ມີ​ຄວາມ​ໝາຍອັນ​ຍິ່ງ​ໃຫຍ່ເພາະ​
ມັນ​ເປັນ​ບັນທຶກ​ປະຫວັດ​ສາດ ຂອງ​ການ​ຕໍ່າຜ້າ​ລາວ​ນັ້ນ​ເອງ.


ມີ​ບາງ​ຢ່າ​ງທີ່​ບໍ່​ຄື​ແບບ​ໃຜກ່ຽວ​ກັບ​ລາວ ຊຶ່ງ​ຂ້າພະ​ເຈົ້າ​ຄິດ​ວ່າ ພິ​ເສດ​ສໍາ​ລັບກີ່​ຕໍາ​ຫູກ​ລາວ
ທີ່​ເຮັດ​ໃຫ້​ນັກ​ຕໍ່າຫູກ​ສາມາດ ອອກ​ແບບ​ລວດລາຍ​ແບບຍາກໆ ​ສະ​ລັບ​ສັບ​ຊ້ອນ ແລະ​
ງົດ​ງາມ​ໄດ້. ມີ​ຢ່າງ​ນຶ່ງ​ທີ່​ເຮົາ​ຮ້ອງເປັນ​ພາສາ​ລາວ​ວ່າ ​ເຂົາ ທີ່​ພວກ​ເຮົາ​ນໍາ​ມາ​ໃຊ້​ຄືນໄດ້
ຊໍ້າ​ແລ້ວຊໍ້າ​ອີກ ທີ່​ບໍ່​ແຕກ​ຕ່າງ​ຫຍັງ​ກັບແຜ່ນ​ floppy disk ຂອງ​ຄອມພິວເຕີ.”



ຫລັງ​ຈາກ​ຫລາຍ​ປີ​ທີ່​ໄດ້​ເຮັດ​ວຽກ​ກັ​ບພວກ​ປູກມອນ ລ້ຽງ​ມ້ອນ ແລະນັກ​ຕ່ຳ​ຫູກ ຜ້າໄໝລາວ
ແລ້ວປັດ​ຈຸ​ບັນ​ນີ້ ທ່ານ​ນາງ Cassidy ໄດ້​ອິງ​ອາ​ໄສ​ການ​ຜະ​ລິດ​ຜ້າ​ໄໝຈາກທ້ອງຖິ່ນ. ຫ້ອງຕ່ຳ​
ຫູກຂອງທ່ານ​ນາງ ໄດ້​ຜະ​ລິດຫ​ລາຍໆ​ຢ່າງ ທີ່​ເຮັດ​ດ້ວຍ​ມື​ ເຊັ່ນ​ວ່າ ຜ້າ​ໄໝ​ລາວທີ່ຕ່ຳມີ​ລວດ​ລາຍ​ຢ່າງລະ​ອຽດ ​ຜ້າ​ເອ້​ຫ້ອຍ​ຝາ ຜ້າ​ຍ້ອມພັນ​ຄໍ ຜ້າແພ​ບ່ຽງ ຜ້າ​ປູ​ຕັ່ງ​ນັ່ງ ແລະ​ຜ້າ​ກັ້ງເຫລົ່​ານີ້​ເປັນ​ຕົ້ນ. ປັດ​ຈຸ​ບັນ​ນີ້ ສູນ​ກາງ​ຕ່ຳ​ຫູກແຜ່ນ​ແພ​ລາວ ຂອງ​ທ່ານນ​າງ Cassidy ມີ​ນັກ​ຕ່ຳ​ຫູກທີ່​ມີ​ຝີ​ມື ຊຳ​ນິ​ຊຳ​ນານ ລ້ວນ​ແລ້ວ​ແຕ່​ເປັນສະ​ຕີລູກ​ບ້ານຫລານ​ເມືອງ​ ຂອງ​ລາວ ​ຢູ່ທັງ​ໝົດຊາວກວ່າ
​ຄົນ ທີ່​ສູນ​ກາງ​ຕໍ່າ​ຜ້າ ໂດຍໄດ້ຊ່ວຍສ້າງລາຍໄດ້ມາສູ່​ຄອບຄົວ.​

ພາບການວາງ ສະແດງແຜ່ນແພພື້ນເມືອງລາວ ທີ່ຫໍພິພິດທະພັນແຫ່ງຊາດ ທີ່ນະຄອນຫລວງ ວໍຊິງຕັນ ດີ.ຊີ
ພາບການວາງ ສະແດງແຜ່ນແພພື້ນເມືອງລາວ ທີ່ຫໍພິພິດທະພັນແຫ່ງຊາດ ທີ່ນະຄອນຫລວງ ວໍຊິງຕັນ ດີ.ຊີ

ບັດ​ນີ້ ຄຳ​ວ່າ “Lao Textiles” ຫລືແຜ່ນ​ແພລາວ ໄດ້​ເປັນ​ທີ່​ຮັບ​ຮູ້​
ກັນ​ຢູ່​ໃນ​ລະ​ດັບ​ສາ​ກົນ​ ແລະ​ຖືກ​ນໍາ​ໃຊ້ອອກ​ແບບແລະ​ຕັດ​ເປັນ
ເຄື່ອງ​ນຸ່ງ ເຄື່ອງ​ເອ້​ຂອງ​ສັງ​ຄົມຊັ້ນ​ສູງ​ຂອງ​ໂລກ. ​ສິນ​ລະ​ປະ​ຕໍ່າ
​ຜ້າ​ແຜ່ນ​ແພ​ຂອງ​ລາວ ໄດ້​ຖືກນໍາ​ໄປຮັກສາ​ໄວ້ ​ເປັນ​ເຄື່ອງ​ສະ​ສົມ
ທີ່​ມີ​ມູນ​ຄ່າ. ນອກຈາກ​ນັ້ນ​ອີກ​ແລ້ວ ​ບັນດາ​ນັກ​ຕໍ່າຫູກ​ລາວ ທັງ
ຫລາຍ​ເຫລົ່າ​ນີ້ ຍັງ​ໄດ້ມີ​ໂອກາດ​ເດີນທາງ​ອອກ​ມາສ​ະ​ແດງ ເຫັນ​
ໂລກ​ພາຍ​ນອກ ພົບ​ພໍ້ກັບ​ບັນດາ​ຜູ້ທີ່​ນິຍົມ​ຊົມ​ຊອບ ສິນລະປະ​
ຂອງ​ເຂົາ​ເຈົ້າ.

ໃນ​ປີ 1995 ສະ​ຖາ​ບັນ Fashion Institute of Technology
ທີ່ນະ​ຄອນ​ນິວຢອກ ໄດ້​ເປັນ​ເຈົ້າພາບສະ​ແດງ​ຜົນ​ງານ​ຂອງ ທ່ານ|ນາງ Cassidy ທີ່​ມີ​ຫົວ​
ເລື້ອງວ່າ“Beyond Tradition: Lao Textiles Revisited.” ​ເປັນ​ເທື່ອ​ທໍາ​ອິດ​ທີ່ຜ້າ​ແພ​ພື້ນເມືອງ​ລາວໄດ້​ຖືກ​ແນະ​ນໍາ​ ໃຫ້​ຊາວ​ອາ​ເມຣິກັນ​ພາຍ​ໃນ​ປະ​ເທດ​ໄດ້​ເຫັນ​ ແລະ ຮູ້ຈັກ ແລະ​
ວີ​ໂອ​ເອພະ​ແນ​ກພາສາ​ລາວ​ກໍ​ໄດ້​ໄປ​ເອົາ​ຂ່າວ​ມາລາ​ຍງານ​ໃຫບັນດາຜູ້​ຟັງ​ໄດ້​ຮູ້​ນໍາ. ຕໍ່​ມາແຜ່ນ
ແພ​ພື້ນ​ເມືອງ​ລາວ ໄດ້​ຮັບລາງວັນ ຜະ​ລິດ​ຕະ​ພັນ​ທີ່​ດີ​ເລີດ ຈາກ​ອົງ​ການ UNESCO ໃນ​ປີ 2001. ​ແລະ​ ອົງການ​ຊ່ວຍ​ເຫລືອ​ນັກຫັດ​ຖະ​ກຳ ຫລື Aid to Artisan ໄດ້​ໃຫ້​ກຽດ​ແກ່ ທ່ານ​ນາງ Cassidy ເປັນ​ເທື່ອ​ທຳ​ອິດ​ຂອງ​ເຂົາ​ເຈົ້າ ໂດຍມອບ​ລາງວັນ Preservation Craft
Award ຫລື ລາງ​ວັນຮັກ​ສາ​ຫັດ​ຖະ​ກຳ ​ໃຫ້ໃນ​ປີ 2002 ສໍາລັບຄວາມ​ພະ​ຍາມ​ຂອງ​ທ່ານ​ນາງ
​ໃນ​ການ​ຮັກ​ສາການຕ່ຳ​ຜ້າ​ໄໝ​ຢູ່​ໃນ​ລາວ. ທ່ານ​ນາງ Cassidy ດຳ​ເນີນ​ການ​ເປັນ​ຜູ້​ໃຫ້​ຄຳ​ແນະນຳ ​ແກ່ອົງ​ການສະ​ຫະປະ​ຊາດ ແລະ​ອົງ​ການ​ພັດ​ທະ​ນາ​ຕ່າງໆ ກ່ຽວ​ກັບ​ການສ້າງ​ລາຍ​ໄດ້
​ໃຫ້​ແກ່ກິດ​ຈະ​ການຂອງ​ຜູ້​ຍິງ​ໃນ​ຊົນ​ນະບົ​ດ.

ໃນ​ບໍ່​ເທົ່າ​ໃດ​ປີ​ທີ່​ຜ່ານ​ມາ​ນີ້ ທ່າ​ນນາງ Cassidy ໄດ້​ເຮັດ​ວຽກ​ຢ່າງ​ໃກ້​ຊິດ​ກັບ ນັກ​ຕ່ຳ​ຫູກກຳ​ປູ​
ເຈຍ ກຸ່ມ​ນຶ່ງຊຶ່ງ​ເປັນ​ຜູ້​ລອດ​ຊີ​ວິດ​ຈາກລະ​ເບີດ​ຝັງ​ດິນ. ທ່ານ​ນາງ ເດີນ​ທາງ​ຢ່າງກວ້າງ​ຂວາງ
ເພື່ອສິດ​ສອນ ແລະກ່າວ​ປະ​ຖະ​ກະ​ຖາ ກ່ຽວ​ກັບ​ການ​ຕ່ຳ​ຫູກ ແລະ​ການ​ບໍ​ລິ​ຫານ​ທຸ​ລະ​ກິດຂະ
ໜາດ​ນ້ອຍ ແລະ​ແບ່ງ​ປັນ​ຄວາມ​ຮູ້​ແລະ​ປະສົບ​ປະການ ກ່ຽວ​ກັບ​ຜົນ​ສໍ​າ​ເລັດສ່ວນ​ໂຕຂອງ​ທ່ານ​ນາງ ກັບ​ບັນ​ດາ​ນັກ​ຕ່ຳ​ຫູກ ແລະ​ນັກ​ຫັດ​ຖະ​ກໍ​າ​ຢູ່​ທົ່ວ​ໂລກ.

ເວລາ​ນີ້ ຜະລິດ​ຕະພັນແຜ່ນ​ແພ​ລາວອັນງົດ​ງາມຈໍານວນ​ນຶ່ງ ທີ່​ເປັນຜົນງານ​ສີມື​ການ​ຕໍ່າຫູກ
ອັນລະອຽດ​ແລະປານີດ ຂອງ​ນັກ​ຫັດຖະ​ກໍາ​ລາວ ທີ່​ໄດ້​ຮັບ​ການ​ສົ່ງ​ເສີມ​ສະໜັບສະໜຸນ​ໂດຍ
ທ່ານນາງ Cassidy ນັ້ນກໍາລັງ​ວາງສະ​ແດງ ​ໃຫ້​ຊົມຢູ່ພິພິດທະພັນແຜ່ນ​ແພ ຫລື Textile
Museum ທີ່​ນະຄອນຫລວງ ວໍ​ຊິງ​ຕັນ ດີ​.ຊີ. ​ໄປ​ຈົນ​ຮອດ ວັນ​ທີ 13 ​ເດືອນ​ຕຸລາ ຈະ​ມາ​ເຖິງ​ນີ້.

Carol ແລະ ສາມີ ທ່ານ Dawit Seyoum ຮ່ວມພິທີ່ແຕ່ງງານ ລູກສາວພະນັກງານຕໍ່າຫູກຄົນນຶ່ງ
Carol ແລະ ສາມີ ທ່ານ Dawit Seyoum ຮ່ວມພິທີ່ແຕ່ງງານ ລູກສາວພະນັກງານຕໍ່າຫູກຄົນນຶ່ງ

ທ່ານສາມາດ ຕິດຕາມໄດ້ທີ່ ເວັບໄຊ້ ຂ້າງລຸ່ມນີ້
www.textilemuseum.org
https://www.dropbox.com/sh/pc25v3nru3i7cyk/Aro5i8VCzc
XS
SM
MD
LG