ທ່ານຜູູູ້ຟັງທີ່ເຄົາລົບ ໃນລາຍການຊີວິດຊາວລາວຂອງ ວີໂອເອ ປະຈຳວັນພະຫັດມື້ນີ້ ເຮົາ ຈະເໜີການສຳພາດກັບ ນາງວິໄລວັນ ມະຕິທຳ ອະດີດທະຫານບົກ ກອງທັບສະຫະລັດ. ຫລັງຈາກຮຽນຈົບໂຮງຮຽນມັດທະຍົມ Palmar ຢູ່ທີ່ເມືອງ Cleveland ລັດ Ohio ແລ້ວ ນາງກໍໄດ້ສະໝັກໄປເຂົ້າຮັບໃຊ້ ຢູ່ໃນກອງທັບບົກສະຫະລັດ ເປັນເວລາສີ່ປີ. ວິໄລວັນ ໄດ້ໄປປະຕິບັດງານຢູ່ແນວໜ້າ ທີ່ປະເທດອີຣັກ ເປັນເວລານຶ່ງປີ. ຫລັງຈາກໄດ້ຮັບໃຊ້ຕາມກຳນົດເວລາແລ້ວ ວິໄລວັນ ກໍໄດ້ອອກຈາກທະຫານມາເຂົ້າໂຮງຮຽນຝ່າຍອອກແບບທາງອິນເຕີແນັດ ແລະບັດນີ້ໄດ້ກາຍມາເປັນນັກເສີມສວຍເປີດຮ້ານເຮັດວຽກກັບນ້ອງສາວຢູ່ໃນລັດ Ohio. ສ່ວນວ່າ ປະສົບການຊີວິດຂອງ ວິໄລວັນ ເປັນມາຢ່າງໃດນັ້ນ ກິ່ງສະຫວັນ ຈະນຳເອົາມາສະເໜີທ່ານໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ.
ສະບາຍດີທ່ານຜູ້ຟັງທີ່ເຄົາລົບ ໃນລາຍການຊີວິດຊາວລາວຂອງ ວີໂອເອ ມື້ນີ້ ຂ້າພະເຈົ້າ ຈະຂໍແນະນຳໃຫ້ທ່ານຮູ້ຈັກກັບ ນາງວິໄລວັນ ມະຕິທຳ ອາເມຣິກັນເຊື້ອສາຍລາວ ປັດຈຸ ບັນອາຍຸ 33 ປິ ອະດີດທະຫານກອງທັບບົກສະຫະລັດ ແລະເຄີຍໄດ້ໄປປະຈຳການຢູ່ ແນວໜ້າທີ່ ປະເທດອີຣັກ ມາກ່ອນ. ວິໄລວັນ ໄດ້ເຂົ້າມາຕັ້ງຖິ່ນຖານຢູ່ໃນສະຫະລັດ ກັບ ຄອບຄົວ ໃນປີ 1986 ເວລານັ້ນ ມີອາຍຸໄດ້ສາມປີ ນາງໄດ້ຖືກລ້ຽງດູຢ່າງໃກ້ຊິດຈາກພໍ່ແມ່ ເພາະສະນັ້ນ ວິໄລວັນ ແລະພວກນ້ອງໆຈຶ່ງສາມາດປາກພາສາລາວ ແລະຮູ້ຈັກວັດທະນາ ທຳລາວໄດ້ເປັນຢ່າງດີ. ວິໄລວັນ ສຳເລັດການສຶກຈາກໂຮງຮຽນມັດທະຍົມ Palmar ທີ່ເມືອງ Cleveland ລັດ Ohio ຕັ້ງຢູ່ທາງພາກກາງຂອງສະຫະລັດ.
ວິໄລວັນ ເປັນລູກສາວຄົນທີ່ສອງຂອງ ທ່ານບົວສອນ ແລະຍານາງບຸນຍັງ ມະຕິທຳ ບ້ານເກີດເມຶອງນອນຢູ່ແຂວງຫລວງພະບາງ ແລະໄດ້ນຳພາຄອບຄົວເຂົ້າມາຕັ້ງຖິ່ນຖານຢູ່ໃນສະຫະລັດໃນປີ 1986 ທີ່ເມືອງ Cleveland ລັດ Ohio. ທ່ານບົວສອນ ໄດ້ເລົ່າເບື້ອງຫລັງຂອງຄອບຄົວ ແລະການຕັດສິນໃຈໃຫ້ລູກສາວນາງວິໄລວັນເຂົ້າເປັນທະຫານດັ່ງນີ້:
ວິໄລວັນ ເປັນສະຕີ ຄີງບາງຮ່າງນ້ອຍ ສູງນຶ່ງແມັດປາຍ ນໍ້າໜັກ 54 ກິໂລ ກວ່າ ແຕ່ວ່າມີ ຈິດໃຈກ້າຫານ ແລະມັກຊີວິດຜະຈົນໄພ. ເປັນຫຍັງ ວິໄລວັນ ຈຶ່ງມັກຊີວິດທະຫານ ແລະ ອາສາສະ ໝັກເຂົ້າຮັບໃຊ້ຢູ່ໃນກອງທັບສະຫະລັດ ວິໄລວັນ ໄດ້ກ່າວໃນຕອນນີ້ວ່າ :
ຢູ່ໃນສະຫະລັດອາເມຣິກາ ການສຶກສາຈາກຊັ້ນປະຖົມ ຫາມັດທະຍົມແມ່ນຮຽນບໍ່ໄດ້ເສຍເງິນ ແຕ່ວ່າຕ້ອງໄດ້ຈ່າຍຄ່າຮຽນຢູ່ໃນຂັ້ນມະຫາວິທະຍາໄລ ຊຶ່ງເປັນຈຳນວນເງິນຫລາຍໝື່ນໂດລາ ກ່ອນຈະໄດ້ຮຽນຈົບ. ເພາະສະນັ້ນ ພໍ່ແມ່ຜູ້ປົກຄອງຕ້ອງຊ່ວຍຮັບຜິດຊອບໃນການໃຊ້ຈ່າຍຄ່າຮຽນ ຢືມເງິນການສຶກສາຊ່ວຍພວກລູກເຕົ້າ ຫລືລູກເຕົ້າຕ້ອງໄດ້ຊ່ວຍຕົນເອງ.
ແຕ່ສຳລັບບັນດາຊາວໜຸ່ມ ທີ່ພໍ່ແມ່ຜູ້ປົກຄອງບໍ່ສາມາດຊົດຊ່ວຍໄດ້ນັ້ນ ພວກເຂົາເຈົ້າກໍມີທາງອອກຢູ່ ເພື່ອຈະໄດ້ຮັບການສືກສາຂັ້ນສູງ ນັ້ນກໍຄືການເຂົ້າຮັບໃຊ້ຢູ່ໃນກອງທັບ ສະຫະລັດ. ບັນດານັກ ຮຽນນັກສຶກສາ ສາມາດສະໝັກເຂົ້າຮັບໃຊ້ຢູ່ໃນເຫລົ່າທະຫານ ຕ່າງໆໃນກອງທັບສະຫະລັດໄດ້ທຸກເວລາ ບໍ່ວ່າຈະເປັນເວລາຢູ່ໃນຄວາມສະຫງົບ ຫລື ເວລາມີສົງຄາມກໍຕາມ. ເພາະສະນັ້ນ ເຮົາຈະສັງເກດເຫັນຫ້ອງການລົງທະບຽນຮັບເອົາ ຜູ້ສະໝັກເປັນທະຫານ ຢູ່ໃນໂຮງຮຽນມັດທະຍົມ ແລະຕາມຫົວເມືອງຕ່າງໆ. ສິ່ງທີ່ດຶງດູດພວກຊາວໜຸ່ມເຂົ້າມາຮັບໃຊ້ຢູ່ໃນກອງທັບສະຫະລັດແມ່ນ ກຳໄລຊີວິດທີ່ຈະໄດ້ເດີນທາງ ໄປປະຈຳການຢູ່ແຫ່ງຕ່າງໆພາຍໃນປະເທດ ແລະຖານທັບສະຫະລັດທີ່ຕັ້ງຢູ່ທົ່ວໂລກ ໄປເຫັນໂລກພາຍນອກ ແລະໂດຍສະເພາະ ໄດ້ຮັບທຶນການສຶກສາໄປຮຽນຕໍ່ຢູ່ຂັ້ນມະຫາວິ ທະຍາໄລ. ບັນດາທະຫານເຫລົ່ານີ້ຮ້ອງວ່າ enlisted rank ຫລືທະຫານຂັ້ນພື້ນຖານທີ່ ມີຢູ່ 13 ຂັ້ນ ຈາກພົນທະຫານຂຶ້ນໄປເຖິງນາຍຈ່າ.
ສ່ວນບັນດາທະຫານຢູ່ໃນຂັ້ນເປັນເຈົ້າໜ້າທີ່ ຊັ້ນຮ້ອຍຕີຂຶ້ນໄປ ຕ້ອງໄດ້ມີຄວາມຮູ້ພື້ນ ຖານຮຽນຈົບຈາກມະຫາວິທະຍາໄລ ແລະສຳເລັດປະລິນຍາຝ່າຍໃດຝ່າຍນຶ່ງ ຫລືໄດ້ຮັບ ກຽດເຂົ້າໄປຮຽນຢູ່ໂຮງຮຽນປົກຄອງທະຫານໂດຍສະເພາະ. ເພາະສະນັ້ນບັນດານາຍທະ ຫານສະຫະລັດທຸກໆຄົນ ຈຶ່ງເປັນຜູ້ມີຄວາມຮູ້ ສະຫລຽວສະຫລາດ ມີຄວາມສາມາດ ໄດ້ ຮັບປະລິນຍາຕ່າງໆ ຮັບໃຊ້ຢູ່ໃນກອງທັບສະຫະລັດ.
ບັດນີ້ເຮົາມາຟັງການສົນທະນາກັບ ວິໄລວັນ ກ່ຽວກັບໜ້າທີ່ໜ່ວຍປະຕິບັດງານທີ່ ວິໄລວັນ ໄດ້ສັງກັດຢູ່ໃນເວລານັ້ນ ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບໄປເກັບມ້ຽນອາວຸດຍຸດໂທປະກອນທີ່ຖືກຍຶດ ແລະປະປ່ອຍໄວ້ຈາກພວກສັດຕູຊຶ່ງ ວິໄວວັນ ກ່າວຕ່ໍວີໂອເອວ່າ :
ວິໄລວັນ ໄດ້ໜີອອກຈາກຄອບຄົວເປັນຄັ້ງທຳອິດ ເພື່ອໄປເຝິກແອບ ແລະໄດ້ຖືກສົ່ງໄປປະຈຳການຢູ່ປະເທດອີຣັກ. ເຖິງແມ່ນວ່າ ວິໄລວັນ ຈະໄດ້ຕັດສິນໃຈຢ່າງອົງອາດກ້າຫານ ແຕ່ຢູ່ໃນສ່ວນເລິກຂອງຈິດໃຈ ນາງຍັງຄິດຮອດພໍ່ແມ່ອ້າຍນ້ອງ ແລະມີຄວາມເປັນຫ່ວງດ້ານຄວາມປອດໄພຊຶ່ງ ວິໄລວັນ ໄດ້ກ່າວຕໍ່ໄປວ່າ :
ຫລັງຈາກໄດ້ຮັບໃຊ້ຢູ່ໃນກອງທັບຈົບກຳນົດສີ່ປີແລ້ວ ວິໄລວັນ ກໍໄດ້ອອກມາເຂົ້າໂຮງຮຽນຕໍ່ກ່ຽວກັບການອອກແບບໜ້າແວັບໄຊຕ໌ ແລະປັດຈຸບັນນີ້ກຳລັງເປັນຄົນແຕ່ງເລັບຢູ່ຮ້ານເສີມສວຍກັບເອື້ອຍ.
ນັ້ນແມ່ນບົດບາດຕອນນຶ່ງຂອງ ສະຕີອາເມຣິກັນເຊື້ອສາຍລາວ ທີ່ໄດ້ວາງບົດບາດຮັບໃຊ້ສັງຄົມ ປ້ອງກັນຊາດ ແລະເປັນພົນລະເມືອງດີຂອງປະເທດ.
