ອົງການອະນຸລັກແມ່ນໍ້າສາກົນ (International Rivers) ໄດ້
ສະເໜີລາຍງານວ່າ ລັດຖະບານລາວແລະກຸ່ມຜູ້ລົງທຶນໄດ້ເລີ່ມ
ລົງມືດໍາເນີນການກໍ່ສາງເຂື່ອນດອນ ສະຫົງ ຢູ່ທີ່ເຂດສີ່ພັນດອນ
ເທິງແນວແມ່ນໍ້າຂອງໃນເຂດແຂວງຈໍາປາສັກຂອງລາວ ໃນ
ຂະນະນີ້ ໂດຍການດໍາເນີນງານດັ່ງກ່າວນອກຈາກຈະບໍ່ໄດ້
ສະເໜີຄວາມເຫັນ ຊອບຈາກຄະນະກໍາມາທິການແມ່ນໍ້າຂອງ
(MRC) ທີ່ລາວກໍເປັນປະເທດພາຄີຮ່ວມກັບໄທ ກໍາປູເຈຍ ແລະ
ຫວຽດນາມນັບຕັ້ງແຕ່ປີ 1995 ເປັນຕົ້ນມາແລ້ວນັ້ນ ກໍຍັງເປັນ
ໂຄງການທີ່ຈະສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ສະພາບແວດລ້ອມ ແລະສັດນໍ້າ
ໃນເຂດຕອນລຸ່ມຂອງແມ່ນຂອງຢ່າງຮຸນແຮງອີກດ້ວຍ.
ທັງນີ້ ໂດຍຄະນະເຈົ້າໜ້າທີ່ຂອງອົງການອະນຸລັກແມ່ນໍ້າສາກົນ
ໄດ້ເດີນທາງເຂົ້າໄປສັງເກດການຢູ່ທີ່ເຂດກໍ່ສ້າງເຂື່ອນດອນສະຫົງ
ໃນຊ່ວງເດືອນສິງຫາທີ່ຜ່ານມາ ຊຶ່ງກໍພົບວ່າກຸ່ມລົງທຶນໃນໂຄງການໄດ້ເລີ່ມທໍາການລະເບີດແກ່ງຫິນຂອງນໍ້າຕົກຢູ່ທີ່ເຂດຕອນເທິງຂອງໂຄງການເຂື່ອນແລ້ວ ສ່ວນທາງການລາວກໍໄດ້
ອອກປະກາດ ຫ້າມປະຊາຊົນເຂົ້າໄປຈັບປາດ້ວຍຫຼີ່ ຢູ່ໃນເຂດດັ່ງກ່າວຢ່າງເດັດຂາດ ນັບຈາກປີ 2014 ເປັນຕົ້ນໄປ.
![ປາທີ່ປະຊາຊົນຫາມາ ຈາກແມ່ນໍ້າຂອງ]()
Photo Gallery:
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂອງອົງການອະນຸລັກແມ່ນໍ້າ ສາກົນໄດ້ອ້າງເຖິງການສຶກສາວິໄຈຂອງ MRC ເມື່ອປີ 2010 ທີ່ຜ່ານມາ ທີ່ພົບວ່າການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນດອນສະຫົງ ຈະເປັນການທໍາລາຍເສັ້ນ
ທາງການສັນຈອນໄປ-ມາຂອງພວກສັດນໍ້າທີ່ມີ ຮູນໍ້າເຊື່ອມຕໍ່ກັນໃນຊ່ວງລະດູແລ້ງລະຫວ່າງເຂດສີ່ພັນດອນໃນລາວ ກັບທະເລ ສາບໃຫຍ່ຂອງກໍາປູເຈຍ ຊຶ່ງກໍຖືວ່າເປັນການທໍາລາຍແຫຼ່ງອາຫານແລະອາຊີບປະ ມົງຂອງປະຊາຊົນຢ່າງ ກວ້າງຂວາງອີກດ້ວຍ. ດັ່ງທີ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ອົງການອະນຸລັກ ສະພາບແວດລ້ອມທໍາມະຊາດທ່ານນຶ່ງໄດ້ຊີ້ແຈງວ່າ:
“ຈຸດທີ່ຈະສ້າງເຂື່ອນເປັນຈຸດທີ່ປາຜ່ານ ໄດ້ຕະຫຼອດປີພຽງຈຸດດຽວໃນພື້ນທີ່ນັ້ນ ເພາະສະນັ້ນນອກຈາກຊາວບ້ານຕ້ອງຍ້າຍທັນທີແລ້ວ ປາກໍຄົງຈະຫາຍໄປທັນທີ ເຊັ່ນກັນ ແລ້ວກໍຈະກະທົບຢ່າງກວ້າງຂວາງ ໄລ່ມາເລີຍຕັ້ງແຕ່ໄທ ລາວ ກໍາປູເຈຍ.”
![ນໍ້າຕົກຄອນພະເພັງໃນພາກໃຕ້ຂອງລາວ]()
Photo Gallery:
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ບໍລິສັດ Mega First Corportation Berhad
ແຫ່ງປະເທດມາເລເຊຍ ໃນຖານະຜູ້ລົງທຶນລາຍໃຫຍ່ຂອງໂຄງ
ການເຂື່ອນດອນສະຫົງ ກໍໄດ້ອອກຖະແຫຼງການຢືນຢັນກ່ອນໜ້າ
ນີ້ວ່າ ໄດ້ທໍາການສຶກສາເພື່ອປ້ອງກັນບັນຫາຜົນກະທົບຕໍ່ສະພາບ
ແວດລ້ອມແລະສັດນໍ້າຢ່າງຮອບດ້ານແລ້ວ ໂດຍໄດ້ໃຊ້ເວລາດໍາ
ເນີນການເຖິງ 4 ປີເຕັມ ແລະລັດຖະບານລາວກໍໄດ້ອະນຸມັດແຜນ
ການປ້ອງກັນບັນຫາຜົນກະທົບດັ່ງກ່າວຢ່າງເປັນທາງການອີກດ້ວຍ.
ທັງນີ້ໂຄງການເຂື່ອນດອນສະຫົງຈະມີກໍາລັງການຜະລິດກະແສ
ໄຟຟ້າໄດ້ລະຫວ່າງ 260 ຫາ 380 ເມກາວັດ ຫຼືຫຼາຍກວ່າ 2,500 ລ້ານກິໂລວັດ/ໂມງຕໍ່ປີ ໂດຍພະລັງງານໄຟຟ້າສ່ວນໃຫຍ່ຈະສົ່ງຂາຍໃຫ້ກັບການໄຟຟ້າຝ່າຍຜະລິດແຫ່ງປະເທດໄທ ທັງຍັງຈະຕອບສະໜອງໄຟຟ້າໃຫ້ກັບທ້ອງຖິ່ນໃນແຂວງຈໍາປາສັກຢ່າງພຽງພໍ ຊຶ່ງຮວມເຖິງ
ໂຮງແຮມ ຣີສອດ ແລະສະຖານທ່ອງທ່ຽວຕ່າງໆ ອີກດ້ວຍ.
ກ່ອນໜ້ານີ້ ລັດວິສາຫະກິດໄຟຟ້າລາວ ກັບບໍລິສັດ Mega First Corporation Berhad ໄດ້ລົງນາມໃນສັນຍາຮ່ວມການລົງທຶນເພື່ອການກໍ່ສາງໂຄງການເຂື່ອນ ດອນສະຫົງຢ່າງເປັນທາງການແລ້ວ ໂດຍພາຍໃຕ້ສັນຍາການຮ່ວມລົງທຶນດັ່ງກ່າວ ລັດວິສາຫະກິດໄຟຟ້າລາວຈະຖືຮຸ້ນໃນສັດສ່ວນ 20% ຂອງມູນຄ່າການລົງທຶນທັງ ໝົດ 600 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ດ້ວຍເປົ້າໝາຍທີ່ຈະຮ່ວມກັນດໍາເນີນການກໍ່ສ້າງ ເຂື່ອນໃຫ້ສໍາເລັດແລະສົ່ງກະແສໄຟຟ້າໃຫ້ໄທນັບຈາກປີ 2016 ເປັນຕົ້ນໄປເປັນ ເວລາເຖິງ 25 ປີ.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ເນື່ອງຈາກວ່າໂຄງການສ້າງເຂື່ອນດອນສະຫົງດັ່ງກ່າວນີ້ເປັນ ໂຄງການທີ່ຈະຕ້ອງກໍ່ສ້າງເທິງແນວແມ່ນໍ້າຂອງ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ຖືກຕໍ່ຕ້ານຈາກບັນດາ ກຸ່ມອົງການອະນຸລັກສິ່ງແວດລ້ອມແລະຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດທັງໃນເອເຊຍ ແລະສາກົນມາຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ.
ເບິ່ງວີດີໂອພາສາອັງກິດຂອງ Daniel Schearf ກ່ຽວກັບຜົນກະທົບ
ທີ່ຈະມາຈາກການສ້າງເຂື່ອນຢູ່ດອນສະຫົງ:
ສະເໜີລາຍງານວ່າ ລັດຖະບານລາວແລະກຸ່ມຜູ້ລົງທຶນໄດ້ເລີ່ມ
ລົງມືດໍາເນີນການກໍ່ສາງເຂື່ອນດອນ ສະຫົງ ຢູ່ທີ່ເຂດສີ່ພັນດອນ
ເທິງແນວແມ່ນໍ້າຂອງໃນເຂດແຂວງຈໍາປາສັກຂອງລາວ ໃນ
ຂະນະນີ້ ໂດຍການດໍາເນີນງານດັ່ງກ່າວນອກຈາກຈະບໍ່ໄດ້
ສະເໜີຄວາມເຫັນ ຊອບຈາກຄະນະກໍາມາທິການແມ່ນໍ້າຂອງ
(MRC) ທີ່ລາວກໍເປັນປະເທດພາຄີຮ່ວມກັບໄທ ກໍາປູເຈຍ ແລະ
ຫວຽດນາມນັບຕັ້ງແຕ່ປີ 1995 ເປັນຕົ້ນມາແລ້ວນັ້ນ ກໍຍັງເປັນ
ໂຄງການທີ່ຈະສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ສະພາບແວດລ້ອມ ແລະສັດນໍ້າ
ໃນເຂດຕອນລຸ່ມຂອງແມ່ນຂອງຢ່າງຮຸນແຮງອີກດ້ວຍ.
ທັງນີ້ ໂດຍຄະນະເຈົ້າໜ້າທີ່ຂອງອົງການອະນຸລັກແມ່ນໍ້າສາກົນ
ໄດ້ເດີນທາງເຂົ້າໄປສັງເກດການຢູ່ທີ່ເຂດກໍ່ສ້າງເຂື່ອນດອນສະຫົງ
ໃນຊ່ວງເດືອນສິງຫາທີ່ຜ່ານມາ ຊຶ່ງກໍພົບວ່າກຸ່ມລົງທຶນໃນໂຄງການໄດ້ເລີ່ມທໍາການລະເບີດແກ່ງຫິນຂອງນໍ້າຕົກຢູ່ທີ່ເຂດຕອນເທິງຂອງໂຄງການເຂື່ອນແລ້ວ ສ່ວນທາງການລາວກໍໄດ້
ອອກປະກາດ ຫ້າມປະຊາຊົນເຂົ້າໄປຈັບປາດ້ວຍຫຼີ່ ຢູ່ໃນເຂດດັ່ງກ່າວຢ່າງເດັດຂາດ ນັບຈາກປີ 2014 ເປັນຕົ້ນໄປ.
ປາທີ່ປະຊາຊົນຫາມາ ຈາກແມ່ນໍ້າຂອງ
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂອງອົງການອະນຸລັກແມ່ນໍ້າ ສາກົນໄດ້ອ້າງເຖິງການສຶກສາວິໄຈຂອງ MRC ເມື່ອປີ 2010 ທີ່ຜ່ານມາ ທີ່ພົບວ່າການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນດອນສະຫົງ ຈະເປັນການທໍາລາຍເສັ້ນ
ທາງການສັນຈອນໄປ-ມາຂອງພວກສັດນໍ້າທີ່ມີ ຮູນໍ້າເຊື່ອມຕໍ່ກັນໃນຊ່ວງລະດູແລ້ງລະຫວ່າງເຂດສີ່ພັນດອນໃນລາວ ກັບທະເລ ສາບໃຫຍ່ຂອງກໍາປູເຈຍ ຊຶ່ງກໍຖືວ່າເປັນການທໍາລາຍແຫຼ່ງອາຫານແລະອາຊີບປະ ມົງຂອງປະຊາຊົນຢ່າງ ກວ້າງຂວາງອີກດ້ວຍ. ດັ່ງທີ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ອົງການອະນຸລັກ ສະພາບແວດລ້ອມທໍາມະຊາດທ່ານນຶ່ງໄດ້ຊີ້ແຈງວ່າ:
“ຈຸດທີ່ຈະສ້າງເຂື່ອນເປັນຈຸດທີ່ປາຜ່ານ ໄດ້ຕະຫຼອດປີພຽງຈຸດດຽວໃນພື້ນທີ່ນັ້ນ ເພາະສະນັ້ນນອກຈາກຊາວບ້ານຕ້ອງຍ້າຍທັນທີແລ້ວ ປາກໍຄົງຈະຫາຍໄປທັນທີ ເຊັ່ນກັນ ແລ້ວກໍຈະກະທົບຢ່າງກວ້າງຂວາງ ໄລ່ມາເລີຍຕັ້ງແຕ່ໄທ ລາວ ກໍາປູເຈຍ.”
ນໍ້າຕົກຄອນພະເພັງໃນພາກໃຕ້ຂອງລາວ
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ບໍລິສັດ Mega First Corportation Berhad
ແຫ່ງປະເທດມາເລເຊຍ ໃນຖານະຜູ້ລົງທຶນລາຍໃຫຍ່ຂອງໂຄງ
ການເຂື່ອນດອນສະຫົງ ກໍໄດ້ອອກຖະແຫຼງການຢືນຢັນກ່ອນໜ້າ
ນີ້ວ່າ ໄດ້ທໍາການສຶກສາເພື່ອປ້ອງກັນບັນຫາຜົນກະທົບຕໍ່ສະພາບ
ແວດລ້ອມແລະສັດນໍ້າຢ່າງຮອບດ້ານແລ້ວ ໂດຍໄດ້ໃຊ້ເວລາດໍາ
ເນີນການເຖິງ 4 ປີເຕັມ ແລະລັດຖະບານລາວກໍໄດ້ອະນຸມັດແຜນ
ການປ້ອງກັນບັນຫາຜົນກະທົບດັ່ງກ່າວຢ່າງເປັນທາງການອີກດ້ວຍ.
ທັງນີ້ໂຄງການເຂື່ອນດອນສະຫົງຈະມີກໍາລັງການຜະລິດກະແສ
ໄຟຟ້າໄດ້ລະຫວ່າງ 260 ຫາ 380 ເມກາວັດ ຫຼືຫຼາຍກວ່າ 2,500 ລ້ານກິໂລວັດ/ໂມງຕໍ່ປີ ໂດຍພະລັງງານໄຟຟ້າສ່ວນໃຫຍ່ຈະສົ່ງຂາຍໃຫ້ກັບການໄຟຟ້າຝ່າຍຜະລິດແຫ່ງປະເທດໄທ ທັງຍັງຈະຕອບສະໜອງໄຟຟ້າໃຫ້ກັບທ້ອງຖິ່ນໃນແຂວງຈໍາປາສັກຢ່າງພຽງພໍ ຊຶ່ງຮວມເຖິງ
ໂຮງແຮມ ຣີສອດ ແລະສະຖານທ່ອງທ່ຽວຕ່າງໆ ອີກດ້ວຍ.
ກ່ອນໜ້ານີ້ ລັດວິສາຫະກິດໄຟຟ້າລາວ ກັບບໍລິສັດ Mega First Corporation Berhad ໄດ້ລົງນາມໃນສັນຍາຮ່ວມການລົງທຶນເພື່ອການກໍ່ສາງໂຄງການເຂື່ອນ ດອນສະຫົງຢ່າງເປັນທາງການແລ້ວ ໂດຍພາຍໃຕ້ສັນຍາການຮ່ວມລົງທຶນດັ່ງກ່າວ ລັດວິສາຫະກິດໄຟຟ້າລາວຈະຖືຮຸ້ນໃນສັດສ່ວນ 20% ຂອງມູນຄ່າການລົງທຶນທັງ ໝົດ 600 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ດ້ວຍເປົ້າໝາຍທີ່ຈະຮ່ວມກັນດໍາເນີນການກໍ່ສ້າງ ເຂື່ອນໃຫ້ສໍາເລັດແລະສົ່ງກະແສໄຟຟ້າໃຫ້ໄທນັບຈາກປີ 2016 ເປັນຕົ້ນໄປເປັນ ເວລາເຖິງ 25 ປີ.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ເນື່ອງຈາກວ່າໂຄງການສ້າງເຂື່ອນດອນສະຫົງດັ່ງກ່າວນີ້ເປັນ ໂຄງການທີ່ຈະຕ້ອງກໍ່ສ້າງເທິງແນວແມ່ນໍ້າຂອງ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ຖືກຕໍ່ຕ້ານຈາກບັນດາ ກຸ່ມອົງການອະນຸລັກສິ່ງແວດລ້ອມແລະຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດທັງໃນເອເຊຍ ແລະສາກົນມາຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ.
ເບິ່ງວີດີໂອພາສາອັງກິດຂອງ Daniel Schearf ກ່ຽວກັບຜົນກະທົບ
ທີ່ຈະມາຈາກການສ້າງເຂື່ອນຢູ່ດອນສະຫົງ:
