ລິ້ງ ສຳຫລັບເຂົ້າຫາ

ວັນພະຫັດ, ໐໕ ທັນວາ ໒໐໒໔

ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າເຂົ້າ ໃນຟິລິບປິນ ກໍາລັງຫາວິທີ ໃຫ້ຕົ້ນເຂົ້າຢູ່ລອດ ຈາກນໍ້າຖ້ວມໄດ້ດົນ


ຊາວນາຟິລິບປິນຄົນນຶ່ງ ກໍາລັງຫວ່ານກ້າ
ຊາວນາຟິລິບປິນຄົນນຶ່ງ ກໍາລັງຫວ່ານກ້າ
ບັນດາ​ນັກວິທະຍາສາດດ້ານ​ພືດ​ຜົນ ຈາກ​ທົ່ວ​ໂລກ ​ໄດ້ໄປ​ເຕົ້າ​
ໂຮມ​ກັນ​ຢູ່​ຟິລິບປິນ ​ໃນ​ອາທິດ​ທີສອງ​ຂອງ​ເດືອນ​ຕຸລາ​ນີ້ ຢູ່​ທີ່​ສະ
ຖາບັນ​ຄົ້ນຄວ້າ​ເຂົ້າ ນາໆຊາດ ​ເພື່ອ​ແລກປ່ຽນ​ຄວາມ​ຄິດ​ຄວາມ​
ເຫັນ​ກັນ ​ກ່ຽວ​ກັບວ່າ ​ເຮັດວິທີໃດ ຈຶ່ງ​ຈະ​ໃຫ້ພວກ​ຕົ້ນ​ເຂົ້າ​ແລະ
​ ພືດ​ຜົນ​ຫຼັກ​ຊະນິດອື່ນໆ​ ​ທີ່​ຖືກ​ນໍ້າ​ຖ້ວມ​ນັ້ນ ບໍ່​ຕາຍ​ແລະຢູ່ດົນໆ​
ໄດ້. Simone Orendain ມີ​ລາຍ​ງານ​ກ່ຽວກັບ​ເລຶ່ອງນີ້​ສໍາລັບ​
ວີ​ໂອ​ເອ ຈາກ​ເມືອງ Banos ປະ​ເທດ​ຟິລິບ​ປິນ ຊຶ່ງທອງ​ປານ ຈະ​ນໍາ​ມາສະ​ເໜີ​ທ່ານ​ໃນ​ອັນ​ດັບ​ຕໍ່​ໄປ.


ຄວາມ​ຈິງ​ ບັນດາ​ນັກວິທະຍາສາດ​ປະ​ຈໍາ​ສະ​ຖາ​ບັນ​ຄົ້ນຄວ້າ​ເຂົ້ານານາຊາດ ຫຼື IRRI ​ໄດ້​ຄົ້ນ​ພົບ​ວິທີ​ນຶ່ງ​ແລ້ວ ສໍາລັບເຮັດໃຫ້​ຕົ້ນເຂົ້າ ປູກ ພັນຕ່າງໆ ຢູ່​ຍືນ​ແລະ​ບໍ່ຕາຍ ​ເວລາ​ຖືກ​ນໍ້າ​ຖ້ວມ​ໝົດ​ຕົ້ນແລະຈົມ​ຢູ່​ໃຕ້ນໍ້າເປັນ​ເວລາ​ດົນ​ກວ່າ​ສິບ​ມື້. ຄື​ເມື່ອ​ຫ້າ​ປີຜ່ານມາ​ແລ້ວ ພວກ​ຊາວນາ​ ໃນ​ຟິລິບ​ປິນ ອິນ​ໂດເນເຊຍ ​ແລະຫຼາຍໆປະ​ເທດ​ໃນ​ຂົງ​ເຂດ​ເອ​ເຊຍ​ໃຕ້ ພາກັນ​ເລີ່​ມປູກ​ເຂົ້າພັນ​ຊະນິດ​ຕ່າງໆ​ທີ່ໄດ້ເອົາຜະສົມ​ກັບ​ເຊື້ອກໍາມະ​ພັນຊະນິດ​ ນຶ່ງ ທີ່​ເອີ້ນວ່າ SUB1 ຊຶ່ງເປັນ​ເຊື້ອກໍາມະພັນ​ທີ່ເຮັດ​ໃຫ້​ຕົ້ນ​ເຂົ້າ ຢຸດ​ເຊົາ​ເຕີບ​ໂຕ​ເວລາ​ຖືກ​ນໍ້າ​ຖ້ວມ​ຈົນ​ຈົມ​ນໍ້າ​ນັ້ນ ​ເພື່ອ​ຮັກສາ​ຄວາມ​ຢູ່​ລອດຂອງ​ມັນ​ເອງ​ໄວ້.

​ແຕ່​ເຖິງ​ປານ​ນັ້ນ ທ່ານ Abdelbagi Ismail ຫົວໜ້ານັກວິ​ທະຍາ​ສາດປະ​ຈໍາ​ສະ​ຖາ​ບັນ IRRI ​ເວົ້າ​ວ່າ ສະ​ເພາະຢູ່​ໃນຂົງ​ເຂດ​ເອ​ເຊຍ ​ແລະອາ​ຟຣິກາ​ພຽງ​ສອງ​ແຫ່ງ​ເທົ່ານັ້ນ ກໍ ຍັງມີເຂົ້າ​ຖືກສູນ​ເສຍ​ ຫຼື​ຖືກ​ທໍາລາຍໄປ​ ​ຍ້ອນ​ໄພ​ນໍ້າ​ຖ້ວມ ໃນ​ພື້ນທີ່ເກືອບ ຮອດ 25 ລ້ານ​ເຮັກຕ້າໃນ​ທຸກໆ​ປີ. ມີພື້ນ​ທີ່​ປູກ​ເຂົ້າທັງ​ໝົດປະມານ 150 ລ້ານ​ເຮັກ​ຕ້າ ​ຢູ່​ໃນ​ທົ່ວ ໂລກ.

ທ່ານ Ismail ​ເວົ້າ​ວ່າ ຍ້ອນຜົນລະປູກທີ່​ສູນ​ເສຍ​ໄປ​ໃນອັດຕາ​ນຶ່ງສ່ວນເຈັດ​ ຂອງ​ເຂົ້າ​ທີ່​ປູກທັງ​ໝົດນັ້ນ ພວກ​ນັກວິທະຍາສາດ​ຈຶ່ງຢາກ​ຄົ້ນ​ພົບວິທີ​ ທີ່ຈະ ​ເຮັດ​ໃຫ້​ຕົ້ນ​ເຂົ້າທີ່ຈົມ​ຢູ່​ໃຕ້ນໍ້າ​ນັ້ນ ຢູ່ໄດ້ເປັນ​ເວລາ​ດົນ​ນານກ່ວາ​ເກົ່າ​ແລະ​ບັດ​ນີ້ກໍ​ພາກັນ​ສຶກສາ​ເບິ່ງຢ່າງ​ໃກ້ຊິດ ວຽກ​ງານ​ຂອງ​ພວກ​ນັກຄົ້ນຄວ້າ ທີ່​ສຶກສາ​ເບິ່ງວີ​ທີ​ ວ່າພືດ​ຜົນ​ຕ່າງ​ໆສາມາດຢູ່​ລອດ​ໄດ້​ແນວ​ໃດ ​ໂດຍ​ປາດ​ສະ​ຈາກ​ອ໊ອກຊິ​ເຈັນ?

ທ່ານ ອີສ​ເມລ ​ເວົ້າ​ວ່າ: “ເວລາ​ນີ້ ​ເຊື້ອ​ກໍາມະພັນເຂົ້າ ທີ່​ເອີ້ນ​ວ່າ SUB1 ນັ້ນ ສາ ມາດ​ປົກ​ປ້ອງ​ຕົ້ນ​ເຂົ້າ​ໄວ້ໄດ້​ ດົນ​ເຖິງ​ສອງ​ອາທິດ ​ແຕ່​ບາງ​ເທື່ອ​ນໍ້າ​ຈະ​ຖ້ວມ​ຢູ່ ຮອດ 25 ມື້ ສະ​ນັ້ນ​ເຮົາ​ກໍ​ຈະ​ສູນ​ເສຍ​ຕົ້ນ​ເຂົ້າ​ໄປ ​ແມ່ນ​ແຕ່ຕົ້ນເຂົ້າທີ່​ໄດ້ຜະສົມ​ ກັບ​ເຊື້ອ SUB1 ​ແລ້ວກໍ​ຕາມ. ດັ່ງ​ນັ້ນ​ ພວກ​ເຮົາ​ຈຶ່ງຢາກ​ສຶກສາ​ຄົ້ນຄວ້າເບິ່ງ​ວ່າ​ ເຮົາ​ຈະ​ສາມາດ​ມີວິທີ​ເພີ່ມ​ຄວາມ​ຕ້ານທານ​ນໍ້າ​ຖ້ວມ ແກ່​ຕົ້ນ​ເຂົ້າ​ທີ່​ຈົມ​ນໍ້າ ​ໃຫ້ຢູ່ໄດ້​ຕື່ມໄປອີກ​ ດົນ​ກ່ວານຶ່ງ​ອາທິດ ຕໍ່​ຈາກ​ສອງ​ອາທິດ​ຂອງ​ເຊື້ອ​ກໍາມະພັນ SUB1 ນັ້ນ. ຂໍ້​ມູນ​ໃດໆ​ທີ່ໄດ້​ມາ​ຈາກ​ການ​ສຶກສາ​ຄົ້ນຄວ້າເຫລົ່ານີ້ ກໍ​ອາດຈະ​ຊ່ວຍ​ພວກ​ເຮົາ​ໄດ້.”

ທ່ານ ອີສ​ເມລ ​ເວົ້າ​ອີກ​ວ່າ ​ເວລາ​ນີ້ ສະ​ຖາ​ບັນ​ຄົ້ນຄວ້າ​ເຂົ້ານານາ​ຊາດ ຫຼື IRRI ​ຊຶ່ງ​ວຽກ​ງານ​ແມ່ນສຸມ​ໃສ່​ການຮຽນ​ຮູ້​ວີ​ທີ ຕົ້ນ​ເຂົ້າປັບ​ຕົວ​ເຂົ້າກັບ​ສະ ພາບ​ນໍ້າ​ຖ້ວມ​ໄດ້ແບບ​ໃດ​ນັ້ນ ກໍາລັງເນັ້ນ​ໜັກ​ໃສ່​ສາມ​ດ້ານ​ດ້ວຍ​ກັນ. ຄື ນຶ່ງ ນັກວິທະຍາ​ສາດ​ຢາກ​ຊ່ວຍ​ເຫຼືອ​ພວກ​ຕົ້ນ​ເຂົ້າທີ່​ຖືກ​ນໍ້າ​ຖ້ວມ​ນັ້ນ​ໃຫ້​ເຕີບ​ໃຫຍ່​ຢ່າງ​ເປັນປົກກະຕິ​ໄດ້. ສອງ ​ສຶກສາ​ເບິ່ງເຊື້ອ​ພັນ​ເຂົ້າອື່ນ​ໆທີ່​ສາມາດ​ທົນ​ນໍ້າ​ຖ້ວມ​ໄດ້​ຄື​ກັນ​ກັບ​ເຊື້ອ​ພັນ SUB1 ​ແລະ​ສາມ ​ເພື່ອ​ຜະສົມ​ພັນ​ເຂົ້າ ຊະນິດ​ຕ່າງໆ ​ທີ່​ສາມາດ​ທົນ​ນໍ້າ​ຖ້ວມ​ເຄິ່ງຕົ້ນຫຼື​ຖ້ວມ​ໝົດ​ຕົ້ນ​ນັ້ນ​ໄດ້ ຍ້ອນ​ວ່າ ພື້ນ​ດິນ​ທີ່​ຖືກ​ນໍ້າ​ຖ້ວມ​ຈະ​ບໍ່​ສາມາດ​ລະບາຍ​ຫຼື​ດູດ​ຊຶມເອົານໍ້າ​ຈົນ​ແຫ້ງ​ຢ່າງສິ້ນ​ເຊີງ ໃນ​ລະຫວ່າງ​ລະດູຝົນ​.

ຂະນະ​ນີ້ ບັນດາ​ນັກ​ຄົ້ນຄວ້າ ຍັງ​ພະຍາຍາມ​ຮຽນ​ຮູ້​ວີ​ທີ​ທີ່​ຈະ​ເຮັດ​ໃຫ້ພືດ​ພັນ​ສາມາດຮູ້ ສຶກ​ເຖິງ​ລະດັບ​ອ໊ອກຊິ​ເຈັນທີ່​ຕໍ່າ​ໄດ້ ​ເພື່ອ​ຈະ​ສົ່ງ​ສັນຍານ​ໃຫ້ມັນ ປັບປ່ຽນໃນຕົວມັນ​ເອງ ​ໃຫ້ສາມາ​ດຢູ່​ລອດ​ຈາກ​ນໍ້າ​ຖ້ວມ​ໄດ້.

ນັກວິທະຍາ​ສາດ Laurentius Voesenek ປະ​ຈໍາ​ມະຫາວິທະຍາ​ໄລ Utrecht University ​ໃນ​ປະ​ເທດ​ Netherlands ທໍາ​ການຄົ້ນຄວ້າ​ພືດ​ພັນ​ປ່າ ທີ່​ຢູ່ໃນ​ສະພາບ​ແວດ​ລ້ອມ​ທີ່​ຖືກນໍ້າ​ຖ້ວມເຄິ່ງຕົ້ນ​ ຫຼືໃນເຂດ​ທີ່​ມີ​ນໍ້າ​ຖ້ວມ​ຢູ່​ເລື້ອຍໆ ​ໂດຍສຸມໃສ່​ການ​ຮຽນ​ຮູ້ຄຸນນະສົມ​ບັດ​ພື້ນຖານ ທີ່​ຊ່ວຍ​ໃຫ້​ພືດ​ທົນທານ​ນໍ້າ​ຖ້ວມ​. ວຽກ​ງານ​ຂອງ​ທ່ານ Voesenek ກໍ​ແມ່ນ​ກ່ຽວ​ກັບ​ແກັສ ethylene ຊຶ່ງ​ເປັນ​ແກັສທີ່​ປ່ອຍອອກ ຈາກ​ຕົ້ນ​ພືດ​ເວລາ​ຖືກ​ນໍ້າ​ຖ້ວມ​.

ທ່ານ Voesenek ​ເວົ້າ​ວ່າ: “​ພວກ​ແກັສທີ່​ເກີດ​ຈາກ​ຕົ້ນ​ພືດ​ນັ້ນ ຈະ​ສາມາດ ລະ ບາຍ​ອອກ​ຈາກ​ຕົ້ນ​ພືດ​ໄດ້ຢ່າງ​ຊ້າໆທີ່​ສຸດ​ເທົ່າ​ນັ້ນ. ສະ​ນັ້ນ ຖ້າ​ຫາກ​ຕົ້ນ​ພືດ​ຜະລິດແກັສດັ່ງກ່າວ​ນີ້​ໄປເລື້ອຍໆ ​ແກັສ​ນີ້ກໍ​ຈະ​ສະ​ສົມ​ຂຶ້ນ ​ແລະ​ນັ້ນ​ກໍ​ຈະ​ ເປັນ​ສັນຍານ​ທີ່​ໝັ້ນ​ໃຈໄດ້ ວ່າ​ມັນ​ຈະ​ບອກໃຫ້​ຕົ້ນ​ພືດ​ຮູ້ວ່າ​ ຕົນຖືກ​ນໍ້າ​ຖ້ວມ ຢູ່ ​ຕົນ​ກໍາລັງມີ​ບັນຫາຄວາມ​ຢູ່​ລອດ​ ແລະ​ຕ້ອງ​ເຮັດ​ຢ່າງໃດ​ຢ່າງ​ນຶ່ງ ຊຶ່ງ​ກໍ​ຄື ມັນ​ຕ້ອງ​ໄດ້ປັບ​ປ່ຽນ​ໄປ​ສູ່ເຊື້ອ​ພັນ​ທີ່​ມີ​ຢູ່ໃນ​ຕົວ​ຂອງມັນ​ ທີ່​ອາດສາມາດປ້ອງ​ກັນ​ບໍ່​ໃຫ້ ມັນຕາຍໄດ້.”

ນອກ​ນີ້​ແລ້ວ ບັນດາ​ນັກວິທະຍາສາດ​ຍັງ​ແລກປ່ຽນ​ຂໍ້​ມູນ​ກັນ ກ່ຽວ​ກັບວຽກ​ງານ​ການ​ສຶກ ສາ​ຂອງ​ຕົນ ກ່ຽວ​ກັບພວກ​ພືດປູກ​ທີ່​ຖືກ​ນໍ້າ​ຖ້ວມ​ຂັງດົນ ຊຶ່ງ​ທ່ານ ອີສ​ເມລ ​ເວົ້າ​ວ່າ ມີ​ຄວາມສໍາຄັນ​ຕໍ່​ການ​ສຶກສາ​ກ່ຽວ​ກັບວ່າ ​ສິ່ງ​ໃດ​ທີ່ຈະ​ຊ່ວຍໃຫ້ຊາວນາ​ໃຊ້​ດິນ​ປຽກ​ຊຸ່ມ ຫຼື​ດິນ​ປູກ​ເຂົ້າທີ່​ຖືກ​ນໍ້າ​ຖ້ວມນັ້ນ​ໄດ້ ສໍາລັບ​ປູກພືດ​ທີ່​ເປັນ​ອາຫານ​ຫຼັກ​ຊະນິດ​ອື່ນໆ ​ເຊັ່ນ​ເຂົ້າສາລີ ​ເຂົ້າ​ວີ​ທ ​ແລະ​ເຂົ້າ barley ​ເປັນ​ຕົ້ນ.
XS
SM
MD
LG