ເມື່ອເວົ້າເຖິງລັດ Oklahoma ເຮົາຈະນຶກເຖິງຮູບເງົາຕາເວັນຕົກເກົ່າແກ່ຂອງ
Hollywood ຊຶ່ງຄົນສ່ວນຫຼາຍ ຈະມີຈິນຕະນາການວ່າ ມີແຕ່ຄົນຜິວຂາວ ຍົກເວັ້ນແຕ່
ບາງເລື່ອງ ຊຶ່ງຈະເຫັນ ຊາວພື້ນເມືອງອາເມຣິກັນ. ແຕ່ວ່າ ປະຫວັດສາດຂອງລັດ
Oklahoma ແລະຂອງຫຼາຍໆລັດທາງພາກຕາເວັນຕົກ ຈະເປັນເລື່ອງສັບສົນຫຼາຍ
ກວ່ານັ້ນ. ຢ່າງໜ້ອຍ ແມ່ນມີ 50 ຫົວເມືອງ ໃນລັດ Oklahoma ທີ່ໄດ້ຖືກຄົ້ນພົບ
ໂດຍຊາວອາເມຣິກັນ ເຊື້ອສາຍອາຟຣິກາ ແລະໃນຄັ້ງນຶ່ງ ລັດດັ່ງກ່າວ ກໍຫວັງວ່າ
ຈະໄດ້ກາຍເປັນລັດ ທີ່ມີແຕ່ຄົນຜີວດຳ. ຜູ້ສ້າງຮູບເງົາທີ່ເກີດຢູ່ລັດ Oklahoma,
ທ່ານນາງ Kari Barber ໄດ້ສ້າງພາບພະຍົນສາລະຄະດີຂຶ້ນມາຫຼາຍເລື່ອງຕໍ່ເນື່ອງກັນ
ກ່ຽວຫົວເມືອງດັ່ງກ່າວ ແລະຄວາມພະຍາຍາມ ທີ່ຢາກຮັກສາໄວ້ ຊຶ່ງຮູບພາບຂອງມັນ
ດັ່ງ Zlatica Hoke ນັກຂ່າວ VOA ມີລາຍງານກ່ຽວກັບເລື່ອງນີ້ ທີ່ວັນນະສອນ ຈະນຳ
ລາຍລະອຽດມາສະເໜີທ່ານ.
ເມືອງ Rentiesville ໃນລັດ Oklahoma ທີ່ມີແຕ່ຄົນຜີວດຳໝົດ ໄດ້ຖືກຄົ້ນພົບ ໃນປີ
1903 ແລະເກືອບວ່າຈະເພພັງໄປແລ້ວ ໃນຊ່ວງເສດຖະກິດຕົກຕ່ຳຖອຍຫຼັງ ຕອນທີ່
ຫຼາຍໆຄອບຄົວ ໄດ້ພາກັນຍ້າຍໜີ ແລະພວກຫ້າງຮ້ານທັງຫຼາຍໃນເຂດທ້ອງຖິ່ນ ກໍບໍ່
ສາມາດຢູ່ລອດ ແຕ່ແລ້ວ ປະຊາຄົມນ້ອຍໆແຫ່ງນີ້ ກໍຢູ່ມາໄດ້ ຈົນຮອດທຸກມື້ນີ້.
ທ່ານນາງ Shalon Youngblood ຈາກລັດ Oklahoma ກ່າວວ່າ “ຂ້າພະເຈົ້າ
ບໍ່ຢາກເວົ້າຊ້ຳວ່າ ຂ້າພະເຈົ້າເກີດ ແລະເຕີບໂຕຢູ່ໃນເມືອງແຫ່ງນຶ່ງ ຊຶ່ງດຽວນີ້ຮອດບໍ່ມີຕົວຕົນນນນັ້ນ.ມັນເປັນເລື່ອງທີ່ໂສກເສົ້າທີ່ສຸດ ທີ່ຂ້າພະເຈົ້າຈະເລົ່າ
ສູ່ຜູ້ໃດຟັງ.”
ຊາວໜຸ່ມບາງຄົນ ໄດ້ພາກັນກັບຄືນມາ. ທ້າວ Spencer Nero ໄດ້ຊື້ເອົາທີ່ດິນ
ຕິດກັບດິນສວນພໍ່ລາວ ຫຼັງຈາກຈົບການສຶກສາມະຫາວິທະຍາໄລ.
ທ່ານ Spencer Nero ເຈົ້າຂອງສວນ ທີ່ເມືອງ Rentiesville ກ່າວວ່າ “ພໍ່ຂອງ
ຂ້າພະເຈົ້າ ເກີດແລະໃຫຍ່ຢູ່ນີ້ ແລະພໍ່ຂອງເພິ່ນ...ກໍຄືກັນ.”
ເມືອງ Rentiesville ແມ່ນນຶ່ງໃນຈຳນວນ 13 ເມືອງ ຊຶ່ງເປັນເມືອງຜີວດຳລ້ວນ
ໃນລັດ Oklahoma. ລຸນຫຼັງສົງຄາມກາງເມືອງ ແລະການລົບລ້າງລະບອບຂ້າທາດ
ຊາວອາເມຣິກັນ ເຊື້ອສາຍອາຟຣິກາ ກໍໄດ້ພາກັນຍ້າຍອອກໄປສູ່ເຂດບຸກເບີກໃໝ່
ໃນພາກຕາເວັນຕົກບ່ອນທີ່ ພວກເຂົາເຈົ້າຈະສາມາດມີທີ່ດິນເປັນຂອງຕົນເອງ ແລະ
ສ້າງປະຊາຄົມຂອງພວກຕົນເອງຂຶ້ນມາ. ໃນທ້າຍສັດຕະວັດ ທີ 19 ລັດ Oklahoma ໄດ້ເປັນລັດທີ່ມີເມືອງຜີວດຳລ້ວນ ຫຼາຍກວ່າລັດໃດໆ ທັງເຄີຍມີການເຄື່ອນໄຫວຄັ້ງນຶ່ງ
ທີ່ຢາກເຮັດໃຫ້ລັດດັ່ງກ່າວກາຍເປັນລັດຜິວດຳລ້ວນ.
ທ່ານນາງ Kari Barber ນັກໜັງສືພິມ ທີ່ເກີດໃນລັດ Oklahoma ກ່າວວ່າ “ທີ່ຈິງແລ້ວ
ແມ່ນນັກການເມືອງຈາກລັດ Kansas ທີ່ເລີ່ມແນວຄິດ ຢາກເກນເອົາຊາວອາເມຣິກັນ
ເຊື້ອສາຍອາຟຣິກາ ໃຫ້ຍ້າຍເຂົ້າໄປຢູ່ Oklahoma ໃນຄວາມຫວັງຢາກສ້າງໃຫ້ເປັນ
ລັດທີ່ມີແຕ່ຊາວຜີວດຳທັງໝົດ ບ່ອນທີ່ ຈະບໍ່ມີການແບ່ງແຍກ ແລະບ່ອນທີ່ຈະມີຊາວ
ອາເມຣິກັນ ເຊື້ອສາຍອາຟຣິກາປົກຄອງກັນເອງ.”
ນັກໜັງສືພິມທັງເປັນຜູ້ສ້າງຮູບເງົາ ທ່ານນາງ Kari Barber ໄດ້ເລີ່ມໂຄງການທີ່ມີຊື່ວ່າ
“Struggle and Hope” ທີ່ແປໄດ້ຄວາມໝາຍວ່າ “ສູ້ຊົນແລະຄວາມຫວັງ,” ຊຶ່ງເປັນ
ສາລະຄະດີ ບັນທຶກເລື່ອງລາວ ແບບຕໍ່ເນື່ອງກັນ ທີ່ຈັດທຳເປັນຊຸດໆທາງວີດິໂອ ທາງອິນ
ເຕີແນັຕ ແລະສາລະດີເລື່ອງຍາວ ກ່ຽວກັບປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງເມືອງທີ່ມີຜູ້ຄົນ
ເປັນຊາວຜີວດຳລ້ວນໆ ໃນລັດບ້ານເກີດຂອງທ່ານນາງເອງ ຊຶ່ງທ່ານນາງ ໄດ້ໂອ້ລົມກັບ
ພວກເຮົາຜ່ານທາງ Skype ວ່າ “ຂ້າພະເຈົ້າເຕີບໂຕມາໃນລັດ Oklahoma ແລະຂ້າ
ພະເຈົ້າບໍ່ໄດ້ຍິນເລື່ອງລາວ ຄວາມເປັນມາຂອງເມືອງນີ້ມາກ່ອນ ຂ້າພະເຈົ້າເກີດ
ຄວາມຕື່ນເຕັ້ນ ເພາະສະນັ້ນຂ້າພະເຈົ້າຈຶ່ງເລີ່ມສຶກສາຄົ້ນຄວ້າເບິ່ງ.”
ສາລະຄະດີທີ່ວ່ານີ້ ແມ່ນເພັ່ງເລັ່ງໃສ່ ໃນຄວາມພະຍາຍາມທີ່ຈະຮັກສາໄວ້ ຊຶ່ງເມືອງທີ່
ມີແຕ່ຊາວຜີວດຳລ້ວນ ຊຶ່ງບາງເມືອງນັ້ນ ກໍມີປະຊາຊົນ ບໍ່ເກີນ 25 ຄົນຊໍ້າ. ທ່ານນາງ
Barberກ່າວວ່າ ຈຸດປະສົງຂອງທ່ານນາງກໍແມ່ນ ເພື່ອສ້າງຄວາມຮູ້ສຶກ ກ່ຽວກັບເລື່ອງ
ລາວທີ່ສຳຄັນອັນເປັນພາກສ່ວນນຶ່ງຂອງປະຫວັດສາດອາເມຣິກາ ທີ່ບໍ່ໄດ້ຖືກສິດສອນ
ຢູ່ໃນໂຮງຮຽນ.
ທ່ານນາງ Barber ກ່າວວ່າ “ມັນມີເລື່ອງລາວຫຼາຍສິ່ງຫຼາຍຢ່າງທີ່ບໍ່ໄດ້ບອກກ່າວ
ມາເລີຍ. ມັນມີຫຼາຍເລື່ອງລາວແທ້ໆ ທີ່ໄດ້ຖືກປ່ອຍປະໄປ. ແລະແນ່ນອນ ຕອນທີ່
ພວກເຮົາບອກເລົ່າເລື່ອງລາວພວກນີ້ໃຫ້ກັນຟັງ ມັນຈະເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາຮູ້ວ່າ
ມັນເປັນປະເທດທີ່ອຸດົມສົມບູນຮັ່ງມີຫຼາຍຂຶ້ນ ແລະເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາພໍໃຈແລະ
ເຂົ້າໃຈ ຊຶ່ງກັນແລະກັນດີກວ່າເກົ່າ.”
ທ່ານ Nero ກ່າວວ່າ “ມັນມີເລື່ອງລາວມາກມາຍຢູ່ໃນໜີ້ ແລະວ່າ ຖ້າມັນສູນເສຍໄປ
ມັນກໍຈະເສຍໄປເລີຍ. ຖ້າວ່າ ຖ້າທ່ານອັດປື້ມນັ້ນໄວ້ ປຶ້ມກໍຈະອັດຢູ່ຫັ້ນລະ ແລະສຳລັບ
ຂ້າພະເຈົ້າແລ້ວ ປຶ້ມຄວນເປີດໄວ້ ເພື່ອຄົນອື່ນຈະໄດ້ຮູ້ໄດ້ເຫັນ.”
ຈຸດປະສົງຂອງໂຄງການ “Struggle and Hope” ນັ້ນ ແມ່ນເພື່ອກະຕຸ້ນ ສົ່ງເສີມ
ໃຫ້ຜູ້ຄົນຂຽນປື້ມແລະສ້າງຮູບເງົາຂຶ້ນມາ ເພື່ອຄົ້ນຫາ ຄວາມອຸດົມຮັ່ງມີ ແລະຄວາມ
ຫຼາກຫຼາຍຂອງພາກສ່ວນຕ່າງໆຂອງປະຫວັດສາດຂອງສະຫະລັດ.