ອົງການເສລີພາບ Freedom House ຊຶ່ງເປັນກຸ່ມສິ້ງຊອມ
ອິດສະຫຼະທີ່ອຸທິດຕົນເພື່ອເສີມຂະຫຍາຍເສລີພາບໃນທົ່ວ
ໂລກ ໄດ້ນໍາລາຍງານປະຈໍາປີຂອງຕົນອອກເຜີຍແຜ່ກ່ຽວກັ
ເສລີພາບດ້ານການຂ່າວຂອງໂລກ ກ່ອນໜ້າວັນເສລີພາບ
ດ້ານການຂ່າວໂລກ ຄືວັນສຸກທີ 3 ພຶດສະພາຜ່ານມານີ້. ຜູ້
ສື່ຂ່າວວີໂອເອ Carla Babb ກ່າວວ່າ ອິງຕາມລາຍງານ
ຂອງອົງການ Freedom House ນັ້ນ ເສລີພາບຂອງສື່
ມວນຊົນ ແລະ ດ້ານການຂ່າວ ໄດ້ຕົກຕໍ່າລົງຢູ່ໃນຫຼາຍໆ
ຂົງເຂດໃນທົ່ວໂລກ ຊຶ່ງທອງປານມີເລຶ່ອງນີ້ມາສະເໜີທ່ານ.
ເບິ່ງວີດິໂອລາຍງານນີ້ ເປັນພາສາລາວ:
ເມື່ອປີຜ່ານມານີ້ ມີພຽງຄົນນຶ່ງເທົ່ານັ້ນ ໃນຫົກຄົນໃດຢູ່ໃນທົ່ວໂລກ ທີ່ໄດ້ຊົມໃຊ້ເສລີພາບ
ດ້ານການຂ່າວ. ທ່ານ David Kramer ປະທານອົງ ການ Freedom House ເວົ້າວ່າ ເສລີພາບດ້ານການຂ່າວທີ່ຕົກ ຕໍ່າລົງໄປ ໃນທົ່ວໂລກແມ່ນ ເປັນສິ່ງທີ່ວິຕົກກັງວົນອັນ
ໃຫຍ່ຫຼວງທີ່ສຸດປະການນຶ່ງ.
ທ່ານ ເຄຣມເມີ ເວົ້າວ່າ: “ວົງການຂ່າວທີ່ເສລີນັ້ນ ຖືວ່າເປັນສິ່ງສໍາຄັນທີ່ສຸດ ຕໍ່ການ
ພັດທະນາປະຊາທິປະໄຕຂອງປະເທດໃດກໍຕາມ. ຄືມັນທໍາໜ້າທີ່ເປັນຜູ້ກວດກາ
ໃຫ້ມີຄວາມສົມດຸນກັນ. ມັນທໍາໜ້າທີ່ເປັນຜູ້ຍັບຍັ້ງ ກວດກາການສໍ້ລາດບັງຫຼວງ. ມັນຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມໃຫ້ມີຄວາມໂປ່ງໃສ ມີການປົກຄອງທີ່ດີ ແລະເພາະສະນັ້ນ ວົງການຂ່າວທີ່ເສລີ ແມ່ນເປັນສິ່ງທີ່ຂາດບໍ່ໄດ້.”
ລາຍງານຂອງ Freedom House ເວົ້າວ່າ ຈໍານວນສ່ວນຮ້ອຍຂອງປະຊາຊົນທີ່ໄດ້
ດໍາລົງຊີວິດຢູ່ໃນທ່າມກາງ ສະພາບແວດລ້ອມທີ່ມີສື່ມວນຊົນທີ່ເປັນອິດສະລະເສລີນັ້ນ
ແມ່ນໄດ້ຕົກຕໍ່າລົງສູ່ຈຸດຕໍ່າສຸດໃນຮອບຫຼາຍ ກວ່ານຶ່ງທົດສະວັດ ຍ້ອນການກົດຂີ່ປາບ
ປາມຂອງລັດຖະບານຜະເດັດ ການທັງຫຼາຍ ຍ້ອນການຂາດສະຖຽນລະພາບທາງການ
ເມືອງ ແລະຍ້ອນໄພຂົ່ມຂູ່ຈາກພວກອິສລາມຫົວຮຸນແຮງນັ້ນ.
Mansour Alin ເປັນຜູ້ສື່ຂ່າວ ຢູ່ໃນເຂດຊົນເຜົ່າຂອງປາກິສຖານ ຊຶ່ງເປັນນຶ່ງໃນ 64
ປະເທດ ທີ່ອົງການ Freedom House ເວົ້າວ່າ ຂາດເສລີພາບ ສໍາລັບສື່ມວນຊົນ.
ຜູ້ສື່ຂ່າວອາລີ ເວົ້າວ່າ: “ຄວາມປອດໄພແມ່ນເປັນບັນຫາທີ່ຮ້າຍແຮງທີ່ສຸດ ຄືພຽງ ສອງມື້ຜ່ານມານີ້ ເພື່ອນຮ່ວມງານຂອງຂ້າພະເຈົ້າຄົນນຶ່ງໄດ້ຮັບບາດຈັບຈາກ ການໂຈມຕີສະຫຼະຊີບ ແລະອີກຜູ້ນຶ່ງ ກໍຖືກຂ້າຕາຍ.”
ປະເທດມາລີ ຊຶ່ງເຄີຍເປັນປະເທດທີ່ມີເສລີພາບດ້ານສື່ມວນຊົນຫຼາຍທີ່ສຸດໃນຂົງເຂດ
ອາຟຣິການັ້ນ ກໍແມ່ນໄດ້ປະສົບກັບການຕົກຕໍ່າລົງ ໃນດ້ານເສລີພາບການຂ່າວຢ່າງ
ໃຫຍ່ທີ່ສຸດຂອງປີ. ຄືມາລີ ໄດ້ຕົກຈາກອັນດັບ ປະເທດທີ່ມີເສລີພາບການຂ່າວ ໄປເປັນ ລວມຢູ່ໃນກຸ່ມ 70 ປະເທດ ທີ່ຖືວ່າ ມີເສລີພາບການຂ່າວເປັນບາງສ່ວນເທົ່ານັ້ນ ລຸນ
ຫຼັງການກໍ່ລັດຖະປະຫານ ແລະການຍຶດເອົາພື້ນທີ່ເຄິ່ງນຶ່ງທາງພາກເໜືອຂອງປະເທດ
ໂດຍກຸ່ມອິສລາມຫົວຮຸນແຮງນັ້ນ.
ສ່ວນໃນພາກພື້ນຢູໂຣບ ປະເທດກຣີສ ຫລືເກຣັກ ກໍຕົກອັນດັບ ລົງມາເປັນປະເທດທີ່ມີ ເສລີພາບດ້ານການຂ່າວເປັນບາງສ່ວນເຊັ່ນກັນ ສືບເນຶ່ອງມາຈາກຄວາມເດືອດຮ້ອນ ທາງເສດຖະກິດ ທີ່ຍັງຜົນໃຫ້ມີການຕັດພະນັກງານສື່ມວນຊົນ ແລະປິດກິດຈະການສໍາ
ນັກງານຂ່າວລົງກັນຢ່າງກວ້າງຂວາງນັ້ນ.
ສ່ວນໃນຂົງເຂດຕາເວັນອອກກາງ ລີເບຍແລະຕູນີເຊຍ ຍັງຄົງຮັກສາຄວາມກ້າວໜ້າ
ໃນດ້ານເສລີພາບດ້ານການຂ່າວ ທີ່ໄດ້ມາຫລັງຈາກການລຸກຮືຂຶ້ນຂອງການປະຕິວັດ
ລະດູບານໃໝ່ອາຣັບນັ້ນ. ແຕ່ໃນອີຈິບ ສະພາບແວດລ້ອມດ້ານສື່ມວນຊົນໄດ້ຕົກຕໍ່າ
ລົງ ແລະບັດນີ້ ອີຈິບໄດ້ຖືກຈັດໃຫ້ເປັນປະເທດທີ່ບໍ່ມີເສລີພາບໃນດ້ານການຂ່າວເລີຍ. ທ່ານນາງ ຄາຣີນ ຄາລເລິກາຣ໌ ແຫ່ງອົງການ Freedom House ເວົ້າວ່າ ມີຫລາຍ
ປັດໃຈຢູ່ເບື້ອງຫລັງ ການຕົກຕໍ່າລົງຂອງອີຈິບນັ້ນ.
ທ່ານນາງ ຄາຣີນ ເວົ້າວ່າ: “ສ່ວນນຶ່ງກໍເປັນຍ້ອນລັດຖະທໍາມະນູນສະບັບໃໝ່
ຂອງ ອີຈິບ ທີ່ພາໃຫ້ມີຄວາມເປັນຫ່ວງກັນ ໃນແງ່ຂອງກົດໝາຍວ່າດ້ວຍເສລີ
ພາບໃນການສະແດງຄວາມຄິດຄວາມເຫັນ, ການແຕກແຍກອອກເປັນຫລາຍ
ກຸ່ມ ຂອງສື່ມວນຊົນ ຫຼັງຈາກການເລືອກຕັ້ງປະທານາທິບໍດີ ແລະການໂຈມຕີ
ແລະຮາວີນາບຂູ່ ໃນລະດັບສູງຫຼາຍ ຕໍ່ພວກຜູ້ສື່ຂ່າວ ໂດຍສະເພາະໂດຍ
ພວກກຸ່ມອິສລາມ.”
ເຖິງແມ່ນມີການຕົກຕໍ່າລົງໃນເສລີພາບດ້ານສື່ມວນຊົນ ຢູ່ໃນຫລາຍໆປະເທດ ກໍຕາມ ແຕ່ລາຍງານກໍໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດວ່າ ມີການປັບປຸງໃຫ້ດີຂຶ້ນໃນບາງປະເທດ ໂຮມທັງມຽນມາ
ເປັນຕົ້ນ.
ທ່ານນາງ ຄາຣິນ ເວົ້າວ່າ “ຖ້າສົມທຽບກັບສະຖິຕິເມື່ອສອງປີຜ່ານມາ ກໍແມ່ນໄດ້
ມີການປັບປຸງດີຂຶ້ນຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງ ແລະເພາະສະນັ້ນ ໃນດ້ານນີ້ ຂ້າພະເຈົ້າຈຶ່ງ
ຢາກຈະເວົ້າວ່າ ມຽນມາເປັນຕົວແບບ ສໍາລັບພວກລັດຖະບານທີ່ກົດນຂີ່ ປາບ
ປາມ ທັງຫຼາຍ.”
ອົງການ Freedom House ມີແຜນການທີ່ຈະສືບຕໍ່ດຶງຄວາມສົນໃຈໄປໃສ່ພວກປະ
ເທດ ທີ່ວາງຂໍ້ຈໍາກັດຮັດແຄບຕໍ່ເສລີພາບດ້ານການຂ່າວນັ້ນ ໄປເລື້ອຍໆ ຈົນກວ່າວ່າ
ສື່ມວນຊົນຈະໄດ້ຮັບເສລີພາບໃນທຸກຫົນແຫ່ງ. ແຕ່ລາຍງານສະບັບລ່າສຸດນີ້ ຊີ້ໃຫ້
ເຫັນວ່າ ຍັງຕ້ອງໃຊ້ເວລາອີກດົນນານຢູ່.
ອິງຕາມອົງການ Freedom House ແມ່ນມີ 8 ປະເທດທີ່ຂີ້ຮ້າຍທີ່ສຸດ ໃນເລື້ອງເສລີ
ພາບດ້ານຂ່າວສານ ກໍຄື ປະເທດ ເບລາຣຸສ ກຸຍບາ Equatorial Guinea, Eritrea,
ອິຣ່ານ, ເກົາຫລີເໜືອ, Turmenistan ແລະ Uzbekistan. ສື່ມວນຊົນທີ່ເປັນອິດ
ສະລະ ຢູ່ໃນປະເທດເຫລົ່ານີ້ ແມ່ນບໍ່ມີເລີຍ.
ເບິ່ງວີດິໂອລາຍງານນີ້ເປັນພາສາອັງກິດ:
ອິດສະຫຼະທີ່ອຸທິດຕົນເພື່ອເສີມຂະຫຍາຍເສລີພາບໃນທົ່ວ
ໂລກ ໄດ້ນໍາລາຍງານປະຈໍາປີຂອງຕົນອອກເຜີຍແຜ່ກ່ຽວກັ
ເສລີພາບດ້ານການຂ່າວຂອງໂລກ ກ່ອນໜ້າວັນເສລີພາບ
ດ້ານການຂ່າວໂລກ ຄືວັນສຸກທີ 3 ພຶດສະພາຜ່ານມານີ້. ຜູ້
ສື່ຂ່າວວີໂອເອ Carla Babb ກ່າວວ່າ ອິງຕາມລາຍງານ
ຂອງອົງການ Freedom House ນັ້ນ ເສລີພາບຂອງສື່
ມວນຊົນ ແລະ ດ້ານການຂ່າວ ໄດ້ຕົກຕໍ່າລົງຢູ່ໃນຫຼາຍໆ
ຂົງເຂດໃນທົ່ວໂລກ ຊຶ່ງທອງປານມີເລຶ່ອງນີ້ມາສະເໜີທ່ານ.
ເບິ່ງວີດິໂອລາຍງານນີ້ ເປັນພາສາລາວ:
ເມື່ອປີຜ່ານມານີ້ ມີພຽງຄົນນຶ່ງເທົ່ານັ້ນ ໃນຫົກຄົນໃດຢູ່ໃນທົ່ວໂລກ ທີ່ໄດ້ຊົມໃຊ້ເສລີພາບ
ດ້ານການຂ່າວ. ທ່ານ David Kramer ປະທານອົງ ການ Freedom House ເວົ້າວ່າ ເສລີພາບດ້ານການຂ່າວທີ່ຕົກ ຕໍ່າລົງໄປ ໃນທົ່ວໂລກແມ່ນ ເປັນສິ່ງທີ່ວິຕົກກັງວົນອັນ
ໃຫຍ່ຫຼວງທີ່ສຸດປະການນຶ່ງ.
ທ່ານ ເຄຣມເມີ ເວົ້າວ່າ: “ວົງການຂ່າວທີ່ເສລີນັ້ນ ຖືວ່າເປັນສິ່ງສໍາຄັນທີ່ສຸດ ຕໍ່ການ
ພັດທະນາປະຊາທິປະໄຕຂອງປະເທດໃດກໍຕາມ. ຄືມັນທໍາໜ້າທີ່ເປັນຜູ້ກວດກາ
ໃຫ້ມີຄວາມສົມດຸນກັນ. ມັນທໍາໜ້າທີ່ເປັນຜູ້ຍັບຍັ້ງ ກວດກາການສໍ້ລາດບັງຫຼວງ. ມັນຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມໃຫ້ມີຄວາມໂປ່ງໃສ ມີການປົກຄອງທີ່ດີ ແລະເພາະສະນັ້ນ ວົງການຂ່າວທີ່ເສລີ ແມ່ນເປັນສິ່ງທີ່ຂາດບໍ່ໄດ້.”
ລາຍງານຂອງ Freedom House ເວົ້າວ່າ ຈໍານວນສ່ວນຮ້ອຍຂອງປະຊາຊົນທີ່ໄດ້
ດໍາລົງຊີວິດຢູ່ໃນທ່າມກາງ ສະພາບແວດລ້ອມທີ່ມີສື່ມວນຊົນທີ່ເປັນອິດສະລະເສລີນັ້ນ
ແມ່ນໄດ້ຕົກຕໍ່າລົງສູ່ຈຸດຕໍ່າສຸດໃນຮອບຫຼາຍ ກວ່ານຶ່ງທົດສະວັດ ຍ້ອນການກົດຂີ່ປາບ
ປາມຂອງລັດຖະບານຜະເດັດ ການທັງຫຼາຍ ຍ້ອນການຂາດສະຖຽນລະພາບທາງການ
ເມືອງ ແລະຍ້ອນໄພຂົ່ມຂູ່ຈາກພວກອິສລາມຫົວຮຸນແຮງນັ້ນ.
Mansour Alin ເປັນຜູ້ສື່ຂ່າວ ຢູ່ໃນເຂດຊົນເຜົ່າຂອງປາກິສຖານ ຊຶ່ງເປັນນຶ່ງໃນ 64
ປະເທດ ທີ່ອົງການ Freedom House ເວົ້າວ່າ ຂາດເສລີພາບ ສໍາລັບສື່ມວນຊົນ.
ຜູ້ສື່ຂ່າວອາລີ ເວົ້າວ່າ: “ຄວາມປອດໄພແມ່ນເປັນບັນຫາທີ່ຮ້າຍແຮງທີ່ສຸດ ຄືພຽງ ສອງມື້ຜ່ານມານີ້ ເພື່ອນຮ່ວມງານຂອງຂ້າພະເຈົ້າຄົນນຶ່ງໄດ້ຮັບບາດຈັບຈາກ ການໂຈມຕີສະຫຼະຊີບ ແລະອີກຜູ້ນຶ່ງ ກໍຖືກຂ້າຕາຍ.”
ປະເທດມາລີ ຊຶ່ງເຄີຍເປັນປະເທດທີ່ມີເສລີພາບດ້ານສື່ມວນຊົນຫຼາຍທີ່ສຸດໃນຂົງເຂດ
ອາຟຣິການັ້ນ ກໍແມ່ນໄດ້ປະສົບກັບການຕົກຕໍ່າລົງ ໃນດ້ານເສລີພາບການຂ່າວຢ່າງ
ໃຫຍ່ທີ່ສຸດຂອງປີ. ຄືມາລີ ໄດ້ຕົກຈາກອັນດັບ ປະເທດທີ່ມີເສລີພາບການຂ່າວ ໄປເປັນ ລວມຢູ່ໃນກຸ່ມ 70 ປະເທດ ທີ່ຖືວ່າ ມີເສລີພາບການຂ່າວເປັນບາງສ່ວນເທົ່ານັ້ນ ລຸນ
ຫຼັງການກໍ່ລັດຖະປະຫານ ແລະການຍຶດເອົາພື້ນທີ່ເຄິ່ງນຶ່ງທາງພາກເໜືອຂອງປະເທດ
ໂດຍກຸ່ມອິສລາມຫົວຮຸນແຮງນັ້ນ.
ສ່ວນໃນພາກພື້ນຢູໂຣບ ປະເທດກຣີສ ຫລືເກຣັກ ກໍຕົກອັນດັບ ລົງມາເປັນປະເທດທີ່ມີ ເສລີພາບດ້ານການຂ່າວເປັນບາງສ່ວນເຊັ່ນກັນ ສືບເນຶ່ອງມາຈາກຄວາມເດືອດຮ້ອນ ທາງເສດຖະກິດ ທີ່ຍັງຜົນໃຫ້ມີການຕັດພະນັກງານສື່ມວນຊົນ ແລະປິດກິດຈະການສໍາ
ນັກງານຂ່າວລົງກັນຢ່າງກວ້າງຂວາງນັ້ນ.
ສ່ວນໃນຂົງເຂດຕາເວັນອອກກາງ ລີເບຍແລະຕູນີເຊຍ ຍັງຄົງຮັກສາຄວາມກ້າວໜ້າ
ໃນດ້ານເສລີພາບດ້ານການຂ່າວ ທີ່ໄດ້ມາຫລັງຈາກການລຸກຮືຂຶ້ນຂອງການປະຕິວັດ
ລະດູບານໃໝ່ອາຣັບນັ້ນ. ແຕ່ໃນອີຈິບ ສະພາບແວດລ້ອມດ້ານສື່ມວນຊົນໄດ້ຕົກຕໍ່າ
ລົງ ແລະບັດນີ້ ອີຈິບໄດ້ຖືກຈັດໃຫ້ເປັນປະເທດທີ່ບໍ່ມີເສລີພາບໃນດ້ານການຂ່າວເລີຍ. ທ່ານນາງ ຄາຣີນ ຄາລເລິກາຣ໌ ແຫ່ງອົງການ Freedom House ເວົ້າວ່າ ມີຫລາຍ
ປັດໃຈຢູ່ເບື້ອງຫລັງ ການຕົກຕໍ່າລົງຂອງອີຈິບນັ້ນ.
ທ່ານນາງ ຄາຣີນ ເວົ້າວ່າ: “ສ່ວນນຶ່ງກໍເປັນຍ້ອນລັດຖະທໍາມະນູນສະບັບໃໝ່
ຂອງ ອີຈິບ ທີ່ພາໃຫ້ມີຄວາມເປັນຫ່ວງກັນ ໃນແງ່ຂອງກົດໝາຍວ່າດ້ວຍເສລີ
ພາບໃນການສະແດງຄວາມຄິດຄວາມເຫັນ, ການແຕກແຍກອອກເປັນຫລາຍ
ກຸ່ມ ຂອງສື່ມວນຊົນ ຫຼັງຈາກການເລືອກຕັ້ງປະທານາທິບໍດີ ແລະການໂຈມຕີ
ແລະຮາວີນາບຂູ່ ໃນລະດັບສູງຫຼາຍ ຕໍ່ພວກຜູ້ສື່ຂ່າວ ໂດຍສະເພາະໂດຍ
ພວກກຸ່ມອິສລາມ.”
ເຖິງແມ່ນມີການຕົກຕໍ່າລົງໃນເສລີພາບດ້ານສື່ມວນຊົນ ຢູ່ໃນຫລາຍໆປະເທດ ກໍຕາມ ແຕ່ລາຍງານກໍໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດວ່າ ມີການປັບປຸງໃຫ້ດີຂຶ້ນໃນບາງປະເທດ ໂຮມທັງມຽນມາ
ເປັນຕົ້ນ.
ທ່ານນາງ ຄາຣິນ ເວົ້າວ່າ “ຖ້າສົມທຽບກັບສະຖິຕິເມື່ອສອງປີຜ່ານມາ ກໍແມ່ນໄດ້
ມີການປັບປຸງດີຂຶ້ນຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງ ແລະເພາະສະນັ້ນ ໃນດ້ານນີ້ ຂ້າພະເຈົ້າຈຶ່ງ
ຢາກຈະເວົ້າວ່າ ມຽນມາເປັນຕົວແບບ ສໍາລັບພວກລັດຖະບານທີ່ກົດນຂີ່ ປາບ
ປາມ ທັງຫຼາຍ.”
ອົງການ Freedom House ມີແຜນການທີ່ຈະສືບຕໍ່ດຶງຄວາມສົນໃຈໄປໃສ່ພວກປະ
ເທດ ທີ່ວາງຂໍ້ຈໍາກັດຮັດແຄບຕໍ່ເສລີພາບດ້ານການຂ່າວນັ້ນ ໄປເລື້ອຍໆ ຈົນກວ່າວ່າ
ສື່ມວນຊົນຈະໄດ້ຮັບເສລີພາບໃນທຸກຫົນແຫ່ງ. ແຕ່ລາຍງານສະບັບລ່າສຸດນີ້ ຊີ້ໃຫ້
ເຫັນວ່າ ຍັງຕ້ອງໃຊ້ເວລາອີກດົນນານຢູ່.
ອິງຕາມອົງການ Freedom House ແມ່ນມີ 8 ປະເທດທີ່ຂີ້ຮ້າຍທີ່ສຸດ ໃນເລື້ອງເສລີ
ພາບດ້ານຂ່າວສານ ກໍຄື ປະເທດ ເບລາຣຸສ ກຸຍບາ Equatorial Guinea, Eritrea,
ອິຣ່ານ, ເກົາຫລີເໜືອ, Turmenistan ແລະ Uzbekistan. ສື່ມວນຊົນທີ່ເປັນອິດ
ສະລະ ຢູ່ໃນປະເທດເຫລົ່ານີ້ ແມ່ນບໍ່ມີເລີຍ.
ເບິ່ງວີດິໂອລາຍງານນີ້ເປັນພາສາອັງກິດ:
