ສີ່ປີຫຼັງຈາກການຕໍ່ສູ້ກັບໂຣກມະເຮັງ ທີ່ເປັນໄພຂົ່ມຂູ່ຕໍ່ຊີວິດໃນຕັບ ແລະ ສະໝອງຂອງ
ທ່ານ, ແລະ ສີ່ເດືອນຫຼັງຈາກໄດ້ລົ້ມ ແລະ ກະດູກສະໂພກຫັກ, ເຊິ່ງຕ້ອງໄດ້ທຳການຜ່າ
ຕັດ ແລະ ກາຍະບຳບັດແບບເລັ່ງລັດຫຼາຍອາທິດນັ້ນ, ອະດີດປະທານາທິບໍດີ ສະຫະລັດ
ທ່ານ ຈິມມີ ຄາເຕີ ກໍໄດ້ກ້າວຂຶ້ນສູ່ເວທີໂດຍບໍ່ໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອໃນວັນທີ 18 ກັນຍາ
ທີ່ຜ່ານມາ, ສຳລັບການກ່າວຄຳປາໄສຕໍ່ສາທາລະນະປະຈຳປີທີ່ມະຫາວິທະຍາໄລ ຈິມມີ
ຄາເຕີ ເອມໍຣີ, ເຊິ່ງທ່ານໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມ, ໂດຍບໍ່ໄດ້ມີການລົບກວນເປັນເວລາ 38 ປີ.
ໃນການຢືນດົນກວ່າ 30 ນາທີໂດຍບໍ່ໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອນັ້ນ, ທ່ານໄດ້ກ່າວຄຳປາໄສ
ກ່ຽວກັບຫຼາຍຫົວຂໍ້ ນັບຈາກການເມືອງ ສະຫະລັດ ທີ່ແຕກແຍກັນໃນປັດຈຸບັນນີ້ ເຖິງສັດ
ທີ່ທ່ານມັກ. ທ່ານ ຄາເຕີ ເຊິ່ງແມ່ນອາຈານສອນທີ່ມີກຽດຢູ່ມະຫາວິທະຍາໄລ ເອມໍຣີ ນັ້ນ,
ບໍ່ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນສັນຍານຂອງຄວາມອິດເມື່ອຍ ຫຼື ຄວາມເຈັບປວດ ໃນຂະນະທີ່
ທ່ານຕອບຄຳຖາມຢ່າງກະຕືລືລົ້ນ ຫຼັງຈາກໄດ້ຍິນຄຳຖາມຈາກຜູ້ທີ່ໄດ້ເຕົ້າໂຮມກັນ ເພື່ອ
ຟັງການກ່າວຄຳປາໄສຂອງທ່ານໃນຕຶກຫຼິ້ນກິລາຂອງມະຫາວິທະຍາໄລ.
ນັກສຶກສາປີທີນຶ່ງ ນາງ ສເຕຟານີ ເທັງ ໄດ້ກ່າວວ່າ “ກ່ອນໜ້ານີ້ ຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ໄດ້ຮູ້ຫຍັງ
ຫຼາຍກ່ຽວກັບປະທານາທິບໍດີ ຄາເຕີ. ຂ້າພະເຈົ້າຮູ້ສຶກໂຊກດີຫຼາຍທີ່ໄດ້ມາຢູ່ທີ່ນີ້. ຂ້າພະ
ເຈົ້າຮູ້ວ່ານັກສຶກສາຫຼາຍຄົນບໍ່ໄດ້ມີໂອກາດແບບນີ້ໃນຊີວິດຂອງເຂົາເຈົ້າ, ແລະ ນີ້ແມ່ນ
ສິ່ງທີ່ເປັນເອກະລັກຂອງມະຫາວິທະຍາໄລ ເອມໍຣີ, ແລະ ເປັນສິ່ງທີ່ຂ້າພະເຈົ້າຈະຈົດຈຳ
ໄປຕະຫຼອດຊີວິດຂອງຂ້າພະເຈົ້າ.”
ນັກສຶກສາປີທຳອິດອີກຄົນນຶ່ງ, ທ້າວ ຈຽນ ລຸຍຈິ ຊານິແນລລີ ໄດ້ກ່າວວ່າ “ຂ້າພະເຈົ້າຄິດ
ວ່າມັນເປັນບັນຫາເມື່ອພວກເຮົາຍົກຍ້ອງນັກການເມືອງຫຼາຍເກີນໄປ, ແຕ່ຂ້າພະເຈົ້າມີ
ຄວາມເຄົາລົບຢ່າງຫຼວງຫຼາຍສຳລັບທ່ານ ຈິມມີ ຄາເຕີ.”
ລາວໄດ້ກ່າວວ່າ “ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຍິນນັກຫົວອະນຸລັກນິຍົມຫຼາຍຄົນໄດ້ຕຳໜິວິຈານທ່ານ
ຈິມມີ ຄາເຕີ ຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ແລະ ໂດຍພື້ນຖານແລ້ວໄດ້ພິຈາລະນາວ່າທ່ານເປັນປະທາ
ນາທິບໍດີທີ່ຂາດຄວາມສາມາດ. ແນວໃດກໍຕາມ ທ້າວ ຊານິແນລລີ ໄດ້ກ່າວວ່າ ນັ້ນມາ
ຈາກສະໄໝການດຳລົງຕຳແໜ່ງປະທານາທິບໍດີຂອງທ່ານ ຄາເຕີ, ຈາກປີ 1977 ຫາ
1981.
ທ້າວ ຊານິແນລລີ ໄດ້ກ່າວວ່າ “ຍ້ອນການເຮັດວຽກທີ່ດີໃນໄລຍະ 30 ປີທີ່ຜ່ານມາ ຫຼື
ຫຼາຍກວ່ານັ້ນ, ພວກເຮົາມີຄວາມຂໍ້ຄິດເຫັນທີ່ສູງກ່ຽວກັບທ່ານ ດັ່ງກັບມະນຸດຄົນນຶ່ງ. ມີ
ສິ່ງນຶ່ງທີ່ປະຕິເສດບໍ່ໄດ້ກໍແມ່ນ ທ່ານ ຈິມມີ ຄາເຕີ ເປັນຫ່ວງ ກ່ຽວກັບ ຄົນຜູ້ອື່ນ ແລະ
ໄດ້ອຸທິດຕົນເອງເພື່ອການຮັບໃຊ້ ແລະ ເມື່ອທ່ານໄດ້ເປັນປະທານາທິບໍດີ, ໂດຍບໍ່ຄຳນຶງ
ເຖິງຄວາມສຳເລັດໃນນະໂຍບາຍຕ່າງໆຂອງທ່ານນັ້ນ, ທ່ານກໍໄດ້ປະຕິບັດຕົນດັ່ງກັບຜູ້
ນຳຮັບໃຊ້ ແລະ ບໍ່ແມ່ນຄົນຜູ້ທີ່ມີຈຸດປະສົງທີ່ຈະສ້າງຄວາມຮັ່ງມີໃຫ້ຕົນເອງ.”
ທ່ານ ຄາເຕີ ປີນີ້ໄດ້ກາຍເປັນອະດີດປະທານາທິບໍດີ ອາຍຸສູງທີ່ສຸດທີ່ຍັງມີຊີວິດຢູ່ ໃນປະ
ຫວັດສາດຂອງ ສະຫະລັດ, ແຊງກາຍທ່ານ ຈອຈ໌ ດັບເບິນ ຢູ ເອັຈ໌ ບຸຊ໌ ສຳລັບສະຖິຕິດັ່ງ
ກ່າວ, ແລະ ວັນທີ 1 ຕຸລານີ້ ທ່ານຈະໄດ້ກາຍເປັນຄົນທຳອິດທີ່ເຄີຍຢູ່ໃນທຳນຽບຂາວ ທີ່
ມີອາຍຸຮອດ 95 ປີ.
