ບັນດາບໍລິສັດຈາກ ຈີນ ໄດ້ຕັ້ງເປົ້າໝາຍທີ່ຈະເສີມສ້າງຜົນປະໂຫຍດຈາກການລົງທຶນຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດໃຫ້ ລາວ ຫຼາຍຂຶ້ນ ໂດຍສະເພາະແມ່ນແຮ່ຄໍາ, ທອງແດງ ແລະ ຖ່ານຫີນ ທີ່ມີຢູ່ຢ່າງຫຼວງຫຼາຍນັ້ນ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນກະຊວງພະລັງງານ ແລະ ບໍ່ແຮ່ເປີດເຜີຍວ່າບັນດາບໍລິສັດຈາກ ຈີນ ໄດ້ລົງທຶນໃນພາກການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດເພີ່ມຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງໃນຕະຫຼອດປີ 2021 ທີ່ຜ່ານມາເພາະມອງເຫັນເຖິງຜົນປະໂຫຍດທີ່ຈະໄດ້ຮັບຫຼາຍຂຶ້ນຈາກການຂົນສົ່ງແຮ່ທາດຈາກ ລາວ ໄປ ຈີນ ດ້ວຍລົດໄຟ ລາວ-ຈີນ ທີ່ມີຄວາມສະດວກວ່ອງໄວ ແລະ ປະຢັດກວ່າການຂົນສົ່ງດ້ວຍລົດບັນທຸກທັງຍັງສາມາດ ຂົນສົ່ງໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນ ແລະ ຂົນສົ່ງໄດ້ຕະຫຼອດ 24 ຊົ່ວໂມງອີກດ້ວຍ ໂດຍສະເພາະແມ່ນແຮ່ຄໍາ, ແຮ່ທອງແດງ ແລະ ຖ່ານຫີນ ທີ່ມີຢູ່ໃນ ລາວ ຢ່າງຫຼວງຫຼາຍນັ້ນກໍຄືເປົ້າໝາຍສຳຄັນທີ່ສຸດຂອງບັນດາບໍລິສັດຈາກ ຈີນ ທີ່ລົງທຶນຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດໃນ ລາວ ຫຼາຍກວ່າ 140 ກິດຈະການໃນປັດຈຸບັນ.
ທັງນີ້ການສຳຫຼວດໃນຊ່ວງປີ 2017-2021 ທີ່ດຳເນີນການໂດຍກົມໃຫຍ່ສຳຫຼວດທໍລະນີສາດ ແລະ ບໍ່ແຮ່ຂອງທາງການ ຈີນ ພົບວ່າໃນ ລາວ ມີປະລິມານສຳຮອງຂອງແຮ່ຄໍາຫຼາຍກວ່າ 17 ລ້ານໂຕນ, ແຮ່ທອງແດງຫຼາຍກວ່າ 182 ລ້ານໂຕນ ແລະ ຖ່ານຫີນເກີນກວ່າ 375 ລ້ານໂຕນ ຊຶ່ງນອກຈາກຈະເຮັດໃຫ້ບັນດາບໍລິສັດຈາກ ຈີນ ໄດ້ເລັງເຫັນເຖິງຜົນປະໂຫຍດທີ່ຈະໄດ້ຮັບຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ແລະ ຢ່າງຍາວນານດ້ວຍແລ້ວ ທາງດ້ານຂອງລັດຖະບານ ລາວ ກໍຄາດຫວັງວ່າຈະເປັນລາຍຮັບທີ່ສາ ມາດຊ່ວຍຫຼຸດຜ່ອນໜີ້ສິນຕ່າງປະເທດຂອງ ລາວ ໄດ້ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນດ້ວຍເຊັ່ນກັນ.
ໂດຍລັດຖະບານ ລາວ ໄດ້ວາງເປົ້າໝາຍທີ່ຈະຫຼຸດໜີ້ຕ່າງປະເທດໃຫ້ໄດ້ໃນມູນຄ່າ 1,000 ລ້ານໂດລາພາຍໃນປີ 2025 ທີ່ຖືເປັນພາກສ່ວນສຳຄັນໃນວາລະແຫ່ງຊາດດ້ານເສດຖະກິດທີ່ຈະຕ້ອງປະຕິບັດໃຫ້ໄດ້ຢ່າງແທ້ຈິງ ເພາະໜີ້ສິນຂອງລັດຖະບານ ລາວ ໃນປັດຈຸບັນຈັດຢູ່ໃນຂັ້ນວິດການແລ້ວ ຈຶ່ງຕ້ອງສຸມໃສ່ການສ້າງລາຍຮັບຈາກຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດໃຫ້ໄດ້ຫຼາຍຂຶ້ນ ໂດຍສະ ເພາະກໍແມ່ນການຂຸດຄົ້ນແຮ່ມາດ ແລະ ພະລັງງານໄຟຟ້ານັ້ນ ດັ່ງທີ່ທ່ານ ບຸນໂຈມ ອຸບົນປະເສີດ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງການເງິນຢືນຢັນວ່າ
“ການແກ້ໄຂໜີ້ສິນສາທາລະນະຂອງປະເທດນີ້ມັນເປັນບັນຫາທີ່ຮ້ອນທີ່ສຸດຫັ້ນແຫຼະ ມັນຕົກຢູ່ໃນສະພາບທີ່ຈະຕ້ອງມີສ່ວຮ່ວມຂອງໝົດທຸກພາກສ່ວນໃນສັງຄົມນີ້ ເພື່ອຈະແກ້ໄຂບັນຫານີ້ລັດຖະ ບານກໍໄດ້ມີມາດຕະການເພື່ອຊອກກົນໄກແກ້ໄຂວ່າຈະເອົາແຫຼ່ງເງິນມາແຕ່ໃສ ເພື່ອມາແກ້ໄຂໜີ້ຕະຫຼອດ 5 ປີນີ້ ແຫຼ່ງທີ 1 ນີ້ພວກເຮົາຈະອີງໃສ່ການສ້າງຖານລາຍຮັບພາຍໃນພວກເຮົາເພີ່ມເຕີມ ແຕ່ນີ້ຫາປີ 2025 ຂຸດຄົ້ນແຫຼ່ງລາຍຮັບທີ່ບົ່ມຊ້ອນໃຫ້ໄດ້ 1 ຕື້ໂດລາໃນ 5 ປີ ເພື່ອສະສົມໄປຊໍາລະໜີ້ໃນຕະຫຼອດ 5 ປີ.”
ລັດຖະບານ ລາວ ໄດ້ວາງເປົ້າໝາຍຂອງວາລະແຫ່ງຊາດທາງດ້ານເສດຖະກິດການເງິນໄວ້ໃນ 4 ດ້ານດ້ວຍກັນກໍຄືການລົດລະໜີ້ສາທາລະນະຂອງລັດຖະບານໃຫ້ຢູ່ທີ່ລະດັບ 64.2 ເປີເຊັນຂອງຍອດຜະລິດຕະພັນລວມພາຍໃນ (GDP) ປີ 2023 ໃນນີ້ແບ່ງເປັນໜີ້ຕ່າງປະເທດ 55.3 ເປີເຊັນ ແລະ ໜີ້ພາຍໃນ 8.9 ເປີເຊັນຂອງ GDP ການເພີ່ມທຶນສຳຮອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດເພື່ອຮັບປະກັນການນຳເຂົ້າສິນຄ້າຕ່າງປະເທດໃຫ້ໄດ້ 3 ເດືອນການຄວບຄຸມອັດຕາແລກປ່ຽນເງິນຕາລະຫວ່າງທະນາຄານກັບຕະຫຼາດໃຫ້ແຕກຕ່າງກັນບໍ່ເກີນ 2 ເປີເຊັນ ແລະ ການຄຸມສະພາວະໜີ້ເສຍໃນທະ ນາຄານ (NPL) ໃຫ້ບໍ່ເກີນ 3 ເປີເຊັນຂອງມູນໜີ້ສິນທັງໝົດ.
ສ່ວນເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນເປີດເຜີຍວ່າລັດຖະບານ ລາວ ໄດ້ອະນຸມັດການລົງທຶນຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດໃນ 319 ກິດຈະການໃຫ້ກັບ 214 ບໍລິສັດຈາກຕ່າງປະເທດ ໂດຍລັດຖະບານ ລາວ ມີລາຍຮັບຈາກຄ່າສຳປະທານເກີນກວ່າ 1,000 ລ້ານໂດລາໃນຊ່ວງປີ 2016-2021 ຊຶ່ງຍັງບໍ່ລວມເຖິງລາຍຮັບຈາກພາກພະລັງງານໄຟຟ້າ 1,225 ລ້ານໃນໄລຍະດຽວ ກັນນີ້ ນອກຈາກນັ້ນລັດຖະບານ ລາວ ຍັງມີລາຍຮັບຈາກຄ່າສຳປະທານຂອງບໍລິສັດ Lanexang Mineral ຈຳກັດຈາກ ຈີນ ຜູ້ລົງທຶນຂຸດຄົ້ນແຮ່ຄໍາ ແລະ ທອງແດງທີ່ບໍ່ແຮ່ເຊໂປນ ເມືອງວິລະບູລີ ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ທີ່ໄດ້ສົ່ງມອບພັນທະໃຫ້ກັບລັດຖະບານ ລາວ ໃນມູນຄ່າລວມ 1,500 ລ້ານໂດລາສຳລັບຄ່າຊັບພະຍາກອນແຮ່ທາດ, ຄ່າພາສີ ແລະ ເງິນປັນຜົນຈາກກຳໄລໃນຊ່ວງປີ 2003-2020 ຜ່ານມາໂດຍໃນໄລຍະດັ່ງກ່າວບໍລິສັດ Lanexang Mineral ສາມາດຂຸດຄົ້ນ ແລະ ຜະລິດຄຳແທ່ງໄດ້ໃນປະລິມານ 1.2 ລ້ານອອນ ແລະ ທອງແດງແຜ່ນກວ່າ 1 ລ້ານໂຕນ ທີ່ສົ່ງອອກໄປຕ່າງປະເທດທັງໝົດ ສ່ວນໃນປີ 2021 ບໍລິສັດ Lanexang Mineral ຈະສົ່ງມອບພັນທະໃຫ້ລັດຖະບານ ລາວ 2 ລ້ານໂດລາ ທີ່ເປັນສ່ວນແບ່ງຈາກການສົ່ງອອກຄຳ 2 ແສນອອນ ແລະ ທອງແດງ 72,000 ກວ່າໂຕນ.
