ລິ້ງ ສຳຫລັບເຂົ້າຫາ

ວັນຈັນ, ໐໙ ທັນວາ ໒໐໒໔

ໃນຂະນະທີ່ ຍີ່ປຸ່ນ ລະ​ນຶກ​ເຖິງວັນຄົບຮອບການຖິ້ມລະເບີດປະລະມະນູ, ກອງທັບກໍກຳລັງເລີ່ມກ້າວອອກມາຈາກເງົາຂອງສົມຄາມໂລກຄັ້ງທີສອງ


As Japan marks atomic bombing anniversaries, its military emerges from shadow of World War II
please wait

No media source currently available

0:00 0:03:26 0:00

​ຊົມ​ວິ​ດີ​ໂອ ກ່ຽວ​ກັບ ລາຍ​ງານນີ້.

ໃນອາທິດນີ້ ປະເທດຍີ່ປຸ່ນແມ່ນຄົບຮອບ 79 ປີ ນັບຕັ້ງແຕ່ເມືອງຮິໂຣຊິມາ ແລະ ນາກາຊາກິ ຖືກທໍາລາຍດ້ວຍລະເບີດນິວເຄລຍໃນຊ່ວງທ້າຍຂອງສົງຄາມ ໂລກຄັ້ງທີ່ສອງ, ເຈົ້າໜ້າທີ່ຍີ່ປຸ່ນໄດ້ເນັ້ນຢ້ຳເຖິງເປົ້າໝາຍໃນການກຳຈັດອາວຸດ ນິວເຄລຍໃຫ້ໝົດໄປຈາກໂລກນີ້. ແນວໃດກໍ່ຕາມ, ຫຼັງຈາກຫຼາຍທົດສະວັດຂອງ ການຍຶດໝັ້ນໃນສັນຕິພາບ, ປະເທດກຳລັງປະເຊີນກັບການປ່ຽນແປງຄັ້ງໃຫຍ່ ໃນທັດສະນະຄະຕິຕໍ່ອຳນາດທາງການທະຫານ ໃນບັນດາໄພຄຸກຄາມໃນພາກ ພື້ນຕ່າງໆທີ່ຫຼາກຫຼາຍ - ແລະ ໄດ້ສະແຫວງຫາຄວາມໝັ້ນໃຈວ່າ ສະຫະລັດ ອາເມຣິກາ ຈະ​ນຳ​ໃຊ້​ມາດ​ຕະການ​ສະກັດ​ກັ້ນ​ນິວ​ເຄລຍ​ຂອງ​ຕົນ​ເພື່ອ​ປົກ​ປ້ອງ​ຍີ່​ປຸ່ນ. ເຮນຣີ ຣິດເວວ ລາຍ​ງານ​ຈາກ​ໂຕ​ກຽວ.

ເວລາ 8:15 ຂອງວັນອັງຄານ - ເຊິ່ງເປັນເວລາດຽວກັນກັບທີ່ລະເບີດ ປະລະມະນູ ລະເບີດຢູ່ເທິງຮິໂຣຊິມາ 600 ແມັດ ໃນວັນທີ 6 ສິງຫາ 1945 - ຍີ່ປຸ່ນໄດ້ຈັດໃຫ້ມີການໄວ້ອາໄລເປັນເວລາໜຶ່ງນາທີ ເພື່ອລະນຶກເຖິງຄວາມ ເປັນຕາຢ້ານທີ່ເກີດຂຶ້ນກັບເມືອງດັ່ງ​ກ່າວ.

ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ທ່ານ ຟູມິໂອະ ຄິຊິດະ ໄດ້ກ່າວຕໍ່ຜູ້ແທນທີ່ມາຮ່ວມງານ ທີ່ເມືອງ ຮິໂຣຊິມາວ່າ ເປັນພາລະກິດຂອງຍີ່ປຸ່ນ, ປະເທດດຽວທີ່ປະສົບກັບ ສົງຄາມນິວເຄລຍ ທີ່ຈະຕ້ອງຖ່າຍທອດຄວາມເປັນຈິງຂອງການຖິ້ມລະເບີດ ປະລະມະນູ ໃຫ້ແກ່ຄົນລຸ້ນຕໍ່ໄປ

ທ່ານ ຟູ​ມິ​ໂອະ ຄິ​ຊິ​ດະ ນາ​ຍົກ​ລັດ​ຖະ​ມົນ​ຕີ ຍີ່​ປຸ່ນ ກ່າວ​ວ່າ

"ມັນແມ່ນພາລະກິດຂອງຍີ່ປຸ່ນ, ເຊິ່ງເປັນປະເທດດຽວທີ່ປະສົບກັບສົງຄາມ ນິວເຄລຍ, ທີ່​ຈະຖ່າຍທອດຄວາມຈິງຂອງລະເບີດປະລະມະນູໃຫ້ກັບຄົນ ລຸ້ນຫຼັງ"

ຄວາມພ່າຍແພ້ຂອງຍີ່ປຸ່ນໄດ້ປ່ຽນແປງປະເທດ, ເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມກຽດຊັງຕໍ່ ສົງຄາມ ແລະ ອຳນາດທາງການທະຫານທີ່ແກ່ຍາວມາຫຼາຍຊົ່ວອາຍຸຄົນ. ແຕ່ນັກວິເຄາະກ່າວວ່າ ສິ່ງນີ້ກຳລັງປ່ຽນແປງໄປ ເນື່ອງຈາກປະເທດກຳລັງ ປະເຊີນກັບໄພຄຸກຄາມໃນພາກພື້ນຫຼາຍຈຸດ.

ທ່ານ ຍີ ກວງ ເຮັງ ສາສະດາຈານດ້ານການພົວພັນສາກົນ ຈາກມະຫາ ວິທະຍາໄລໂຕກຽວ ກ່າວກັບ VOA ຜ່ານທາງ Zoom ໄວ້ວ່າ:

"ໂຄງການຂີປະນາວຸດນິວເຄລຍຂອງ ສປປ ເກົາຫຼີ (ເກົາຫຼີເໜືອ), ການສະ ແດງອອກທາງການທະຫານຢ່າງເຂັ້ມງວດຂອງຈີນ, ການອ້າງສິດໃນດິນ ແດນໃນທະເລຈີນຕາເວັນອອກ, ຄວາມຮ່ວມມືທາງການທະຫານທີ່ໃກ້ຊິດຂຶ້ນ ລະຫວ່າງຣັດເຊຍກັບຈີນໃນຊ່ວງສອງສາມປີທີ່ຜ່ານມາ"

ໄພຄຸກຄາມເຫຼົ່ານີ້ເຮັດໃຫ້ຍີ່ປຸ່ນປະກາດເມື່ອປີທີແລ້ວວ່າຈະເພີ່ມງົບປະມານການປ້ອງການປະເທດເປັນສອງເທົ່າ ເປັນ 2% ຂອງ GDP ພາຍໃນປີ 2027.

ເມື່ອອາທິດທີ່ແລ້ວ, ສະຫະລັດ ອາເມຣິກາ ພັນທະມິດທີ່ໃກ້ຊິດທີ່ສຸດຂອງຍີ່ປຸ່ນ ໄດ້ປະກາດການຍົກລະດັບຄັ້ງໃຫຍ່ຂອງກອງບັນຊາການທະຫານພາຍໃນປະເທດ.

ນະຄອນຫຼວງໂຕກຽວ ໄດ້ຂໍຄຳຢືນຢັນຈາກສະຫະລັດ ຊ້ຳໄປຊ້ຳມາ ວ່າຈະພ້ອມ ໃຊ້ "ການສະກັດກັ້ນແບບຕໍ່ເນື່ອງ" ຫຼື ອາວຸດນິວເຄລຍຂອງຕົນເພື່ອປົກປ້ອງ ຍີ່ປຸ່ນ.

ທ່ານ ແກຣນ ນິວແຮມ ອາດີດນາຍພົນທະຫານເຮືອ ທີ່ເຄີຍປະຈຳການໃນ ຍີ່ປຸ່ນ ແລະ ປັດຈຸບັນເປັນນັກວິໄຈອາວຸໂສ ທີ່ສູນນະໂຍບາຍຄວາມໝັ້ນຄົງໃນ ນະຄອນຫຼວງວໍຊິງຕັນ. ກ່າວກັບ VOA ຜ່ານທາງ Zoom ວ່າ:

"ພວກເຂົາມີຄວາມສົງໄສມາໂດຍຕະຫຼອດກ່ຽວກັບຄຳໝັ້ນສັນຍາຂອງອາເມຣິກາທີ່ຈະໃຊ້ກຳລັງທັງໝົດເພື່ອປົກປ້ອງພວກເຂົາ ແລະ ນັ້ນລວມເຖິງອາວຸດນິວ ເຄລຍດ້ວຍ - ເຊິ່ງເຮັດໃຫ້ເຈົ້າເຫັນພາບວ່າ ການທີ່ຍີ່ປຸ່ນອ້າງວ່າມີອາການແພ້ ນິວເຄລຍນັ້ນຂັດແຍ້ງກັນໜ້ອຍໜຶ່ງ"

ເປັນເວລາຫຼາຍທົດສະວັດທີ່ຄວາມໂກດແຄ້ນຂອງປະເທດເພື່ອນບ້ານໃນເອເຊຍຕໍ່ການກະທຳຂອງຍີ່ປຸ່ນໃນສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ່ສອງໄດ້ຂັດຂວາງຄວາມຮ່ວມມືທີ່ ໃກ້ຊິດກັນໄວ້. ນັກວິເຄາະກ່າວວ່າສິ່ງນີ້ກຳລັງປ່ຽນແປງໄປເຊັ່ນກັນ.

"ປະເທດຕ່າງໆຄືຟີລິບປິນ, ເມື່ອໄວໆນີ້ ໄດ້ລົງນາມໃນຂໍ້ຕົກລົງດ້ານການ ປ້ອງກັນປະເທດທີ່ສຳຄັນກັບປະເທດຍີ່ປຸ່ນ, ເຊັ່ນ ຂໍ້ຕົກລົງການເຂົ້າເຖິງເຊິ່ງກັນ ແລະ ກັນ, ເຊິ່ງເປັນປະເທດທຳອິດໃນເອເຊຍທີ່ເຮັດແບບນີ້ກັບຍີ່ປຸ່ນ. ເກົາຫຼີໃຕ້, ໂດຍສະເພາະພາຍໃຕ້ການນຳຂອງປະທານາທິບໍດີ ຢູນ (ຊຸກ-ຢອ​ລ), ໄດ້ເວົ້າເຖິງຄວາມສຳພັນທີ່ເບິ່ງໄປຂ້າງໜ້າຮ່ວມກັບຍີ່ປຸ່ນ".

ແຕ່ 79 ປີ ຫຼັງຈາກບາດແຜທີ່ມາຈາກຄວາມພ່າຍແພ້ ຈາກຮິໂຣຊິມາ ແລະ ນາງາຊາກິ - ປະຊາຊົນຍີ່ປຸ່ນພ້ອມທີ່ຈະກັບມາເປັນມະຫາອຳນາດທາງການທະຫານອີກຄັ້ງຫຼືບໍ່?

ທ່ານ ຄຸນິຮິໂກະ ມິຍາເກະ ປະ​ທານ​ສະ​ຖາ​ບັນ​ນະ​ໂຍ​ບາຍ​ຕ່າງ​ປ​ະ​ເທດ ກ່າວກັບ VOA ຜ່ານທາງ Zoom ວ່າ:

"ມີການປ່ຽນແປງຄັ້ງໃຫຍ່ໃນຄວາມຄິດເຫັນຂອງປະຊາຊົນໃນປະເທດຂອງຂ້ອຍເຊັ່ນກັນ. ເຮົາອາດຈະຊ້າແຕ່ເຮົາກ້າວໄປຂ້າງໜ້າສະເໝີ, ເທື່ອລະກ້າວ. ບາງທີຄັ້ງນີ້ອາດຈະກ້າວໄປຂ້າງໜ້າສອງ ຫຼື ສາມກ້າວກໍ່ໄດ້"

ເພື່ອຕອບສະໜອງຕໍ່ການປ່ຽນແປງທ່າທີທາງການທະຫານຂອງຍີ່ປຸ່ນ, ຈີນກ່າວ ໄວ້ໃນເດືອນແລ້ວນີ້ວ່າ ໂຕກຽວຈຳເປັນຕ້ອງ "ທົບທວນປະຫວັດສາດການຮຸກ ຮານຂອງຕົນຢ່າງຈິງຈັງ"

ນັກວິເຄາະກ່າວວ່າຍີ່ປຸ່ນກຳລັງປະເຊີນໜ້າກັບໄພຄຸກຄາມຫຼາຍປະການ - ໂດຍສະເພາະຢ່າງຍິງຈາກຈີນເອງ.

ເຮນຣີ ຣິດເວວ, ຈາກສຳນັກຂ່າວ VOA, ລາຍ​ງານ​ຈາກ​ໂຕ​ກຽວ.

​ອ່ານ​ລາຍ​ງານີ້​ເປັນ​ພາ​ສາ​ອັງ​ກິດ

XS
SM
MD
LG