ຊາວເມືອງທາງເໜືອຂອງໄນໂຣບີກຳລັງປະເຊີນກັບການໂຈມຕີຂອງໝາໄຮອີນາ ທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນ. ໃນຊ່ວງສີ່ເດືອນທີ່ຜ່ານມາ, ສັດປ່າເຫຼົ່ານີ້ໄດ້ຂ້າຄົນໄປແລ້ວສາມຄົນ, ລວມເຖິງເດັກນ້ອຍຜູ້ຊາຍອາຍຸ 10 ປີ. ການເພີ່ມຂຶ້ນຂອງຄວາມຂັດແຍ່ງລະຫວ່າງມະນຸດກັບສັດປ່າຖືກກ່າວຫາວ່າເປັນຜົນມາຈາກ ການທີ່ມະນຸດບຸກຮຸກເຂົ້າໄປໃນຖິ່ນທີ່ຢູ່ອາໄສຂອງສັດປ່າເປັນຫຼັກ. ແຕ່ຊາວເມືອງຈູຈາກ່າວໂທດການກຳຈັດສິ່ງເສດເຫຼືອຂອງສັດລ້ຽງແບບບໍ່ເໝາະສົມ ແລະ ປັດໃຈອື່ນໆ.
ຊາວເມືອງຈູຈາ ເຊິ່ງຢູ່ຫ່າງຈາກໄນໂຣບີໄປທາງເໜືອປະມານ 30 ກິໂລແມັດ, ອາໄສຢູ່ໃນຄວາມຢ້ານກົວໄຮຢີນາຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ.
ທ່ານນາງ ພໍລີນ ມູຄາມິ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຮັກສາຄວາມປອດໄພ ອາຍຸ 41 ປີ ເປັນຜູ້ເຄາະຮ້າຍລ່າສຸດຈາກການໂຈມຕີ ຂະນະທີ່ເດີນທາງກັບບ້ານຈາກບ່ອນເຮັດວຽກໃນຕອນແລງມື້ໜຶ່ງ, ລາວປະເຊີນໜ້າກັບສັດປ່າທີ່ຕ້ອງການຈະກິນລາວແບບຍັງມີຊີວິດ.
ທ່ານນາງ ພໍລີນ ມູຄາມິ ກ່າວວ່າ
"ໄຮອີນາພະຍາຍາມຈະໂດດເຂົ້າໃສ່ຄໍຂອງຂ້ອຍ. ໂຊດດີທີ່ຂ້ອຍຫັນກັບໄປ ແລະ ສາມາດປະເຊີນໜ້າກັບມັນໄດ້. ຂ້ອຍໄດ້ຮັບຄວາມຊ່ວຍເຫຼືອຈາກຊາຍຄົນໜຶ່ງທີ່ຢູ່ໃກ້ໆ, ລາວບອກຂ້ອຍບໍ່ໃຫ້ແລ່ນ, ຖ້າເຈົ້າແລ່ນ, ມັນອາດຈະໂດດໃສ່ເຈົ້າ ແລະ ກັດເຈົ້າໄດ້. ແລ້ວມັນກໍ່ເລີ່ມຍ່າງນຳໜ້າຂ້ອຍໄປ. ຈາກນັ້ນມັນເຫັນແສງໄຟຈາກລົດຈັກ ແລະ ມັນກໍ່ແລ່ນໜີໄປ"
ລູກຊາຍອາຍຸ 10 ປີ ຂອງທ່ານ ທິຍາ ໂອເລ ມູຍນານິ ບໍ່ໄດ້ໂຊດດີເລີຍ. ເມື່ອລາວຖືກໂຈມຕີໃນເດືອນມັງກອນໂດຍຝູງໄຮອີນາ ຂະນະທີ່ຢູ່ກັບໝູ່ເພື່ອນ. ພວກມັນລາກລາວໄປໄກກວ່າ 300 ແມັດເຖິງພຸ່ມໄມ້ນີ້. ເຊິ່ງເປັນບ່ອນພົບສົບຂອງລາວ. ຄົນທີ່ເປັນພໍ່ແມ່ນກຳລັງຕໍ່ສູ້ກັບການຍອມຮັບໃນການສູນເສີຍໃນຄັ້ງນີ້.
ທ່ານ ທິຍາ ໂອເລ ມູຍນານິ ກ່າວວ່າ
"ການຕາຍຂອງລູກຊາຍຂ້ອຍສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ຂ້ອຍຫຼາຍ. ລາວເປັນເດັກທີ່ດີ ແລະ ໃນບັນດາລູກໆທັງໝົດຂອງຂ້ອຍ, ບໍ່ມີໃຜເລີຍຄືລາວ. ເມື່ອຂ້ອຍໄປເຮັດວຽກຕອນແລງ ລາວຈະບອກຂ້ອຍບໍ່ໃຫ້ຢ້ານຫຍັງ ແລະ ບໍ່ໃຫ້ເມື່ອຍ, ເພາະຖ້າເຈົ້າເມື່ອຍ ພວກເຮົາກໍ່ຈະບໍ່ໄດ້ຮັບການສຶກສາ"
ເມືອງຈູຈາໄດ້ບັນທຶກການໂຈມຕີຂອງໄຮອີນາເປັນອັນຕະລາຍເຖິງຊີວິດສາມຄັ້ງ ແລະ ການບາດເຈັບອີກຫຼາຍຄັ້ງຕັ້ງແຕ່ເດືອນມີນາ. ກົມອຸດທະຍານສັດປ່າຂອງເຄນຢາໄດ້ຈັບໄຮຢີນາຢ່າງໜ້ອຍ 10 ໂຕ ໃນພື້ນທີ່ນີ້ນັບຕັ້ງແຕ່ນັ້ນມາ.
ແຕ່ບາງໂຕຍັງຍ່າງໄປມາໃນພື້ນທີ່ຕອນກາງຄືນ, ສ້າງຄວາມຢ້ານກົວໃຫ້ກັບຊາວບ້ານເຊັ່ນທ່ານ ເອັດເວີດ ໂອມານິ.
ທ່ານ ເອັດເຫວີດ ໂອມານີ ກ່າວວ່າ
"ໝາໄຮອີນາເຫຼົ່ານີ້ເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາຢ້ານກົວ. ພວກເຮົາເລີຍໄປເຮັດວຽກຊ້າ ແລະ ເຈົ້າເຮັດວຽກໄປດ້ວຍຄວາມກັງວົນ, ຍ້ານວ່າຈະເກີດຫຍັງຂຶ້ນກັບຄອບຄົວທີ່ເຈົ້າຖິ້ມໄວ້ຂ້າງຫຼັງ, ເຈົ້າກຳລັງຄິດວ່າບາງທີ່ພວກໄຮຢີນາອາດຈະກັບມາ ແລະ ໂຈມຕີຄອບຄົວຂອງເຈົ້າ. ມັນເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາຍ້ານຫຼາຍ."
ການກັບມາຂອງໄຮຢີນາໃນພື້ນທີ່ນີ້ຖືກກ່າວຫາວ່າເປັນຜົນມາຈາກເໝືອງຮ້າງບາງສ່ວນ ເຊິ່ງເປັນສະຖານທີ່ທີ່ສົມບູນແບບສຳລັບພວກມັນໃນການລີ້ ກ່ອນຈະອອກມາໂຈມຕີຜູ້ຄົນ.
ການກຳຈັດຂອງເສຍຈາກໂຮງຂ້າສັດຢ່າງບໍ່ພຽງພໍ ກໍ່ເປັນສາເຫດໜຶ່ງເຊັ່ນກັນ.
ທ່ານຟີລິບ ມູຣູທິ ເປັນຮອງຫົວໜ້າມູນນິທິສັດປ່າອາຟຣິກາ. ທ່ານໄດ້ກ່າວວ່າການກຳຈັດຂອງເສຍຢ່າງເໝາະສົມເປັນສິ່ງສຳຄັນໃນການຫຼຸດຜ່ອນຄວາມຂັດແຍ່ງລະຫວ່າງມະນຸດກັບສັດປ່າ.
ທ່ານ ຟີລິບ ມູຣູທີ ຈາກມູນນິທິສັດປ່າ ອາຟຣິກາ ກ່າວວ່າ
"ມັນຫຼາຍກວ່າທີ່ຈະເປັນເລື່ອງຂອງພຶດຕິກຳສັດປ່າ, ມັນຍັງກ່ຽວກັບພຶດຕິກຳຂອງມະນຸດອີກດ້ວຍ. ຕົວຢ່າງເຊັ່ນ, ຖ້າເຈົ້າມີບ່ອນຖິ້ມຂີ້ເຫຍື້ອແບບເປີດ ບ່ອນທີ່ເຈົ້າຖິ້ມເສດອາຫານຈາກໂຮງຂ້າສັດ, ຊີ້ນ ແລະ ກະດູກ, ນັ້ນເປັນສິ່ງດຶງດູດສັດປ່າ. ໄຮອີນາຈະມາ ແລະ ເບິ່ງຫາສິ່ງນັ້ນ, ດັ່ງນັ້ນການຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມໃຫ້ສະອາດເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງສົມຜົນນີ້."
ເຈົ້າໜ້າທີ່ກົມອຸດທະຍານສັດປ່າຂອງເຄນຢາກຳລັງຮຽກຮ້ອງໃຫ້ຊາວເມືອງຈູຈາໃຈເຢັນເມື່ອປະເຊີນໜ້າກັບໄຮຢີນາ ແລະ ບໍ່ໃຫ້ເຄື່ອນໄຫວຈົນກວ່າໄຮຢີນາຈະເລີ່ມຍ່າງອອກໄປ.
ຜູ້ຊ່ຽວຊານດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມກ່າວວ່າ, ວິທີແກ້ບັນຫາທີ່ດີທີ່ສຸດຄືການນຳສັດເຫຼົ່ານີ້ອອກຈາກພື້ນທີ່ຢູ່ອາໄສຂອງມະນຸດ.
ອ່ານລາຍງານນີ້ເປັນພາສາອັງກິດ
Residents of Juja, a town some 30 kilometers north of Nairobi, live in constant fear of hyenas.
Forty-one-year-old security guard Pauline Mukami is the latest victim of an attack. On her way home from work one evening, she encountered a wild animal that wanted to eat her alive.
"The hyena tried to jump on my neck. By luck, I turned around, and I was able to face him. I got help from another man nearby. He was telling me not to run; if you run, it may jump on you and bite you. I didn't run, and then it started walking ahead of me. Then it saw the flashlight from a motorbike, and it ran away."
Tiya Ole Muinani's 10-year-old son was not lucky. He was attacked in January by a pack of hyenas while with his friends. It dragged him 300 meters to this thicket where his remains were found. The father is struggling to accept the loss.
"The death of my son has affected me a lot. He was a good boy and among all my children, there is no one like him. When I go to work in the evening, he will tell me not to fear anything and not to get tired because if you get tired, we won't get educated."
Juja has recorded three fatal hyena attacks and several injuries since March. Kenya’s Wildlife Service has captured at least ten hyenas in the area since that time.
But some still roam the area at night, worrying locals like Edward Omani.
"These hyenas have scared us. We go to work late, and you do your work while you are worried, fearing for the family you left behind, you are thinking maybe the hyenas are back and attacked my family. It scares us a lot."
The hyenas' return to the area is blamed in part on abandoned quarries, which are perfect places for them to hide before coming out to attack people.
Inadequate disposal from butcheries is also to blame.
Philip Muruthi is the deputy head of the African Wildlife Foundation. He says proper waste disposal is critical to mitigating human-wildlife conflict.
“More as it's about wildlife behavior, it's also about human behavior. So, for example, if you have an open dump where you are also throwing your refuse from the butcheries, the meat, and the bones, that's an attraction to animals. Hyenas are going to come and look for that, so keeping the environment clean is part of this equation."
Kenya Wildlife Service officials are urging residents of Juja to stay calm when confronted by hyenas and not move until the hyena starts walking away.
Environmental experts, however, say the ultimate solution is getting the animals out of residential areas.
ຟໍຣັມສະແດງຄວາມຄິດເຫັນ