ບັນຫາວິກິດການທາງເສດຖະກິດໃນລາວທີ່ຍັງບໍ່ມີທີທ່າວ່າຈະສາມາດແກ້ໄຂໄດ້ເລີຍນັ້ນເຮັດໃຫ້ບັນດາພະນັກງານລັດພາກັນລາອອກເພີ່ມຂຶ້ນນັບມື້ ໂດຍສະເພາະແມ່ນໝໍ, ພະຍາບານ ແລະ ຄູ.
ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດລາວເປີດເຜີຍວ່າບັນດາພະນັກງານຂອງລັດໃນທຸກກະຊວງໄດ້ພາກັນລາອອກຈາກພາກລັດເພີ່ມຂຶ້ນນັບມື້ ໂດຍມີສາເຫດມາຈາກບັນຫາວິກິດການທາງເສດຖະກິດທີ່ຍັງບໍ່ມີທີທ່າວ່າຈະສາມາດແກ້ໄຂໃຫ້ກັບຄືນສູ່ສະພາບປົກກະຕິໄດ້ເລີຍ ເຖິງແມ່ນວ່າລັດຖະບານຈະໃຫ້ເງິນອຸດໜູນເພີ່ມຂຶ້ນຄົນລະ 150,000 ກີບຕໍ່ເດືອນກໍ່ຕາມ ແຕ່ກໍຍັງບໍ່ພຽງພໍສຳລັບຄ່າຄອງຊີບທີ່ເພີ່ມສູງກວ່າ 200 ເປີເຊັນໃນປັດຈຸບັນ ທັງຍັງບໍ່ມີມາດຕະການຊ່ວຍເຫຼືອອື່ນໆເພື່ອເຮັດໃຫ້ພະນັກງານລັດສາມາດທີ່ຈະສ້າງລາຍຮັບໄດ້ຢ່າງພຽງພໍກັບການດຳເນີນຊີວິດປະຈຳວັນດ້ວຍນັ້ນ ຈຶ່ງຕ້ອງລາອອກຈາກພາກລັດໄປເຮັດວຽກກັບພາເອ ກະຊົນທີ່ມີເງິນເດືອນສູງກວ່າພາກລັດຫຼືວ່າພຽງພໍສຳລັບຄ່າຄອງຊີບທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນ ໂດຍພະນັກງານລັດທີ່ພາກັນລາອອກຫຼາຍທີ່ສຸດ ແລະ ຍັງໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ສັງຄົມລາວຢ່າງກວ້າງຂວາງດ້ວຍນັ້ນ ກໍແມ່ນແພດ, ພະຍາບານ ແລະ ຄູ ດັ່ງທີ່ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດລາວໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ
“ຄ່າຄອງຊີບໃນປັດຈຸບັນນີ້ຄົນໆນຶ່ງທີ່ເປັນຄົນໂສດຍັງບໍ່ທັນມີຄອບຄົວນີ້ນະ ມື້ນຶ່ງນີ້ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍນີ້ແມ່ນ 1 ແສນກີບ 30 ມື້ນີ້ກະ 3 ລ້ານແລ້ວເດ້ ຖ້າຄູ່ຜົວເມຍນີ້ຄັນເປັນພະນັກງານລັດໝົດສອງຄົນນີ້ມີລູກມີເຕົ້າ ມັນສິບໍ່ກຸ້ມກິນເລີຍຫັ້ນແຫຼະ ໂຕນີ້ແມ່ນໜ້າວິຕົກທີ່ສຸດ ມັນສິມີວິທີອອກບໍ? ຫຼັງຈາກໂມງການແລ້ວ ສາມາດເຮັດວຽກອື່ນທີ່ບໍ່ແມ່ນຄູ ຫຼືວ່ານາງພະຍາບານ ຫຼືວ່າວຽກໂຮງໝໍຫັ້ນ ແມ່ນຢູ່ດອກລັດຖະບານວ່າ ຫຼັງຈາກໂມງການແລ້ວ ປູກຜັກ, ລ້ຽງເປັດ, ລ້ຽງໄກ່ ອັນນັ້ນແມ່ນຜູ້ທີ່ມີເງື່ອນໄຂ ມີດິນ, ມີດອນຕອນຫຍ້າ ໂດຍສະເພາະແມ່ນຄົນຢູ່ຕ່າງແຂວງ ແຕ່ຄົນຢູ່ໃນເມືອງເດ ຢູ່ຫໍພັກ ສິມີນະໂຍບາຍຫຍັງໃຫ້ເຂົາ.”
ທັງນີ້ອັດຕາສ່ວນຂອງຈຳນວນພະນັກງານລັດຕໍ່ປະຊາກອນລາວໃນປັດຈຸບັນຢູ່ທີ່ອັດຕາສູງກວ່າ 2 ເປີເຊັນ ຊຶ່ງຖືເປັນອັດຕາສ່ວນທີ່ສູງທີ່ສຸດໃນອາຊຽນ ແລະ ເຮັດໃຫ້ຕ້ອງນຳໃຊ້ງົບປະມານສຳລັບເງິນເດືອນ ແລະ ເງິນນະໂຍບາຍໃຫ້ແກ່ພະນັກງານລັດໃນສັດສ່ວນທີ່ເກີນກວ່າ 48 ເປີເຊັນຂອງງົບປະມານລາຍຈ່າຍທັງໝົດຂອງລັດຖະບານລາວໃນແຕ່ລະປີ ທັງຍັງມີທ່າອຽງເພີ່ມສູງຂຶ້ນທຸກປີດ້ວຍນັ້ນຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານລາວຈະຕ້ອງຈຳກັດໂຄຕ້າໃນການບັນຈຸພະນັກງານໃໝ່ໃຫ້ນ້ອຍລົງ ພາຍໃຕ້ເປົ້າໝາຍທີ່ຈະຫຼຸດອັດຕາສ່ວນຂອງຈຳນວນພະນັກງານລັດຕໍ່ປະຊາກອນລາວໃຫ້ລົງຢູ່ທີ່ອັດຕາ 1.8 ເປີເຊັນໃຫ້ໄດ້ໃນປີ 2025. ແຕ່ເມື່ອເກີດບັນຫາວິກິດການທາງເສດຖະກິດນັບແຕ່ປີ 2021 ເປັນຕົ້ນມາກໍໄດ້ເຮັດໃຫ້ພະນັກງານລັດທີ່ມີຄວາມຮູ້ຄວາມສາມາດຢ່າງແທ້ຈິງນັ້ນໄດ້ພາກັນລາອອກຈາກພາກລັດເປັນຈຳນວນຫຼາຍ ອັນເຮັດໃຫ້ເກີດເປັນບັນຫາຂາດແຄນທາງດ້ານບຸກຄະລາກອນໄປແລ້ວໃນເວລານີ້ໂດຍສະເພາະແມ່ນການຂາດຄູນັ້ນດັ່ງທີ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ໃນກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ ຢືນຢັນວ່າ
“ໄລຍະທີ່ມີໂຄຕ້າອອກມາກະເຫັນປາກົດການທີ່ວ່າຄູອາສາປະລະ ແຕ່ວ່າຢູ່ໃນປັດຈຸບັນນີ້ພາບລວມກໍເຫັນວ່າຄູລັດຂອງເຮົານີ້ນະກໍເຫັນວ່າຍັງມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ກະມີສະເໜີຂໍຮັບບຳເໜັດກໍມີຫຼາຍເນາະ ອອກໄປສ້າງເສດຖະກິດຄອບຄົວ ແຕ່ພວກເຮົາກໍມີຄວາມພະຍາຍາມປຸກລະດົມຈິດໃຈຫັ້ນລະເນາະ ໃນປັດຈຸບັນນີ້ສະພາບເສດຖະກິດຄືແນວນີ້ປະເທດຊາດເຮົາກໍຫຍຸ້ງຍາກ ກະສິຂໍໃຫ້ພວກສະຫາຍຄູ, ອາຈານ ຈົ່ງໄດ້ຕັດສິນໃຈຊ່ວຍກ່ອນ ບໍ່ຢາກໃຫ້ປະລະສາ ພວກເຮົາພົບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຫຼາຍທີ່ສຸດ.”
ທັງນີ້ລັດຖະບານລາວໄດ້ກຳນົດໂຄຕ້າການບັນຈຸພະນັກງານໃໝ່ບໍ່ເກີນ 1,300 ຄົນໃນປີ 2022 ແລະຫຼຸດລົງເປັນບໍ່ເກີນ 800 ຄົນໃນປີ 2023 ໃນນີ້ກໍເປັນໂຄຕ້າຂອງກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ 340 ຄົນ ແລະ ກະຊວງສາທາລະນະສຸກ 320 ຄົນ. ສ່ວນກະຊວງອື່ນໆທີ່ລວມເຖິງຫ້ອງການປະທານປະເທດດ້ວຍ ກໍໄດ້ຮັບໂຄຕ້າພຽງ 3-30 ຄົນຕໍ່ປີເທົ່ານັ້ນ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ເກີດບັນຫາຂາດແຄນບຸກຄະລາກອນໃນຫຼາຍພາກສ່ວນໂດຍສະເພາະແມ່ນກະຊວງສຶກສາທີ່ມີໂຮງຮຽນ 12,744 ແຫ່ງຢູ່ໃນເຂດຊົນນະບົດນັ້ນຍັງຂາດແຄນຄູກວ່າ 25,000 ຄົນໃນຂະນະທີ່ໂຮງຮຽນຢູ່ທີ່ເຂດຕົວເມືອງກັບມີຄູເກີນຫຼາຍກວ່າ 10,000 ຄົນທີ່ບໍ່ຍອມໄປສອນຢູ່ໂຮງຮຽນໃນເຂດຊົນນະບົດທັງຍັງໄດ້ພາກັນລາອອກຈາກພາກລັດໄປແລ້ວ ຊຶ່ງເປັນຍ້ອນບັນຫາວິກິດການທາງເສດຖະກິດນັ້ນເອງ.
ຟໍຣັມສະແດງຄວາມຄິດເຫັນ