ວັນຍົກສູງຄວາມເຂົ້າໃຈກ່ຽວກັບລະເບີດຝັງດິນສາກົນ ຫາກໍ່ຜ່ານພົ້ນໄປໃນເດືອນແລ້ວນີ້ ເພື່ອນຳສະເໜີເລື້ອງນີ້ ທາງວີໂອເອ ຈຶ່ງໄດ້ສຳພາດ ກັບຍານາງສຸລະພິນ ຫຼື ແຊຣາ ກຸຫຼາບດາຣາ, ຫົວໜ້າຜູ້ບໍລິຫານອົງການ “Legacies of War” ຊຶ່ງຍານາງຈະມາໂອ້ລົມ ໃຫ້ບັນດາທ່ານຟັງ ກ່ຽວກັບຄວາມຄືບໜ້າໃນວຽກງານເກັບກູ້ລະເບີດຢູ່ໃນລາວ ແລະການລະດົມທຶນຈາກສະຫະລັດໄປຊ່ວຍເຫລືອລາວ ໃນພາລະກິດອັນສຳຄັນນີ້ ຊຶ່ງບົວສະຫວັນຈະນຳມາສະເໜີທ່ານໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ.
ໃນການຕາມລ່າກຳລັງທະຫານຫວຽດນາມເໜືອຢູ່ຕາມເສັ້ນທາງໂຮ່ຈິມິນ ແລະ ກຳລັງທະຫານຄອມມູນິສປະເທດລາວ. ໃນການເຮັດສົງຄາມນັ້ນ ອາວຸດທີ່ສະ ຫະລັດໃຊ້ສ່ວນໃຫຍ່ ແມ່ນລະເບີດ ຊຶ່ງນັບແຕ່ 1964 ຫາ 1973 ມີລະເບີດລູກຫວ່ານ 270 ລ້ານລູກ ຕົກໃສ່ລາວຈຶ່ງກາຍເປັນ ປະເທດທີ່ຖືກຖິ້ມລະເບີດຫຼາຍທີ່ສຸດໃນໂລກ ເມື່ອສະເລ່ຍໃສ່ຫົວຄົນ. ປະມານ 30 ເປີເຊັນຂອງລູກລະເບີດເຫລົ່ານັ້ນ ບໍ່ໄດ້ແຕກໃນທັນທີ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ມັນຕົກຄ້າງ ມາຮອດທຸກວັນນີ້. ຫລັງຈາກສົງຄາມສິ້ນສຸດລົງໄດ້ສິບກວ່າປີ ສະຫະລັດກໍໄດ້ເລີ້ມໃຫ້ການຊ່ວຍເຫລືອໃນດ້ານເກັບກູ້ລະເບີດບໍ່ທັນແຕກ ຫລື UXO ຢູ່ໃນລາວ. ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມມາຮອດປັດຈຸບັນນີ້ ຍັງມີ UXO ປະມານ 80 ລ້ານລູກ ທີ່ຍັງກະຈັດກະຈາຍຢູ່ທົ່ວທຸກແຂວງຂອງລາວ ອີງຕາມຍານາງແຊຣາ ກຸຫລາບດາຣາ ຫົວໜ້າ ຜູ້ບໍລິຫານ ຫລື CEO ຂອງອົງການ “Legacies of War” ຫລື ສິ່ງຕົກຄ້າງຫຼັງສົງຄາມ ທີ່ຕັ້ງຢູ່ໃນນະຄອນຫລວງວໍຊິງຕັນດີຊີ ຊຶ່ງຍານາງກ່າວວ່າ:
ເຂດທີ່ຖືກລະເບີດຖິ້ມໃສ່ຫລາຍທີ່ສຸດ ກໍຄືພາກໃຕ້ ທີ່ຢູ່ລຽບຕາມຊາຍແດນຂອງລາວກັບຫວຽດນາມເຊັ່ນແຂວງເຊກອງ, ສາລະວັນ ແລະອັດຕະປື. ລັດຖະບານລາວ ໄດ້ຕັ້ງເປົ້າໝາຍໄວ້ວ່າ ປີນຶ່ງໃຫ້ເກັບກູ້ UXO ໃຫ້ໄດ້ 10,000 ຕາລາງແມັດ ຫລືແມັດກາເຣ. ແຕ່ແນວໃດກໍຕາມຍິ່ງຫລາຍປີຜ່ານໄປເທົ່າໃດເຂດທີ່ຖືກ ລະເບີດຫລາຍທີ່ສຸດທີ່ວ່ານັ້ນ ນັບແຕ່ສະຫວັນນະເຂດໄປຮອດອັດຕະປື ໃນໄລຍະ 3 ປີຜ່ານມານີ້ ກໍເປັນເຂດທີ່ຖືກນ້ຳຖ້ວມຢ່າງໜັກເຊັ່ນກັນ ສະນັ້ນມັນກໍຍິ່ງເຮັດໃຫ້ການເກັບກູ້ UXO ຍາກທີ່ຈະເອົາອອກໝົດໄດ້ ເພາະລູກລະເບີດທີ່ບໍ່ແຕກນັ້ນ ຈຳນວນນຶ່ງໄດ້ໄຫລໄປສູ່ບ່ອນອື່ນ ຊຶ່ງເຮັດໃຫ້ເຂດທີ່ເຄີຍຖືກເກັບກູ້ UXO ໃຫ້ໝົດໄປແລ້ວກໍຍັງຕ້ອງໄດ້ທຳການກວດ ແລະເກັບກູ້ຄືນອີກ, ອີງຕາມຍານາງແຊຣາ.
ສ່ວນປະເທດທີ່ໃຫ້ການຊ່ວຍເຫລືອເກັບກູ້ລະເບີດແກ່ລາວຫລາຍທີ່ສຸດກໍແມ່ນສະຫະລັດ ຊຶ່ງມາຮອດປີ 2021 ນີ້ ຍານາງແຊຣາ ບອກວ່າ ສະຫະລັດໄດ້ໃຫ້ການຊ່ວຍເຫລືອແກ່ລາວໃນດ້ານນີ້ ທັງໝົດແມ່ນ 310 ລ້ານໂດລາ.
ການຊ່ວຍເຫລືອຂອງສະຫະລັດແກ່ລາວໃນດ້ານນີ້ ໄດ້ເພີ້ມຂຶ້ນຢ່າງຫລວງຫຼາຍ ຫລັງການຢ້ຽມຢາມອັນເປັນປະຫວັດສາດຂອງປະທານາທິບໍດີສະຫະລັດ ຊຶ່ງໃນປີ 2016 ນັ້ນ ແມ່ນທ່ານບາຣັກ ໂອບາມາ ເຮັດໃຫ້ການຊ່ວຍເຫລືອດ້ານນີ້ເພີ້ມຂຶ້ນຕະຫລອດມາ ຊຶ່ງກໍຄື ປີລະ 30 ລ້ານໂດລາ ສຳລັບ 3 ປີ, 2017 ຫາ 2019. ຈາກນັ້ນສອງປີຕໍ່ມາກໍແມ່ນ ປີລະ 40 ລ້ານໂດລາ. ສ່ວນປີນີ້ສະຫະລັດໃຫ້ການຊ່ວຍເຫລືອແກ່ລາວໃນດ້ານນີ້ຫລາຍເປັນພິເສດຊຶ່ງກໍຄື 45 ລ້ານໂດລາ, ອີງຕາມທ່ານຄຳພັນ ອັ່ນລາວັນ, ອະດີດ ເອກອັກຄະລັດຖະທູດ ສປປ ລາວ ປະຈຳສະຫະລັດ ແລະການາດາທີ່ໃຫ້ສຳພາດກັບວີໂອເອກ່ອນຈະກັບຄືນປະເທດໃນເດືອນແລ້ວນີ້.
ເງິນຈຳນວນນີ້ແມ່ນນອນຢູ່ໃນເງິນທັງໝົດ 80 ລ້ານໂດລາທີ່ສະຫະລັດມອບໃຫ້ແກ່ການເກັບກູ້ UXO ໃນ 3 ປະເທດທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບສົງຄາມໃນສະໄໝນັ້ນ ຄືລາວ, ຫວຽດນາມ ແລະກຳປູເຈຍ ທັງນີ້ກໍຍ້ອນວ່າບໍ່ຄ່ອຍມີຄົນຮູ້ຫລາຍວ່າສົງຄາມອິນດູຈີນທີ່ໃນສະຫະລັດເອີ້ນວ່າສົງຄາມຫວຽດນາມນັ້ນທີ່ຈິງແທ້ມັນກໍເກີດຂຶ້ນຢູ່ລາວນຳອີກດ້ວຍອີງຕາມຍານາງແຊຣາ. ເພື່ອເພີ້ມຄວາມຮູ້ ແລະຄວາມເຂົ້າໃຈແກ່ສາກົນ ແລະຄົນອາເມຣິກັນ, ທາງອົງການ “Legacies of War” ພ້ອມອົງການສາກົນທີ່ປຸກລະດົມໃຫ້ຄົນຮູ້ອັນຕະລາຍລະເບີດບໍ່ທັນແຕກ ແລະລະເບີດຝັງດິນ ແລະລັດຖະບານລາວ ຊຶ່ງຕາງໜ້າໂດຍທ່ານອານຸພາບ ວົງໜໍ່ແກ້ວ, ເອກອັກຄະລັດຖະທູດສະຫະລັດປະຈຳອົງການສະຫະປະຊາຊາດ ກໍໄດ້ຈັດການບັນລະຍາຍກ່ຽວກັບການເກັບກູ້ລະເບີດບໍ່ທັນແຕກໃນລາວ ແລະກໍຈັດງານວາງສະແດງກ່ຽວກັບຄວາມຄືບໜ້າຂອງວຽກງານນີ້ ຢູ່ທີ່ສຳນັກງານໃຫຍ່ອົງການສະຫະປະຊາຊາດໃນວັນທີ 4 ແລະ 5 ເມສາຜ່ານມາ.
ແຕ່ແນວໃດກໍຕາມ, ເງິນຊ່ວຍເຫລືອນີ້ແມ່ນໜ້ອຍຫລາຍເມື່ອທຽບໃສ່ເນື້ອທີ່ດິນຂອງລາວທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກລະເບີດບໍ່ທັນແຕກນີ້ ດັ່ງນັ້ນ, ໃນນາມທີ່ເປັນຫົວໜ້າອົງການ “Legacies of War” ທີ່ເປັນອົງການສະແຫວງການສະໜັບສະໜຸນຈາກສະຫະລັດໃນການເກັບກູ້ UXO ຍານາງບອກວ່າຈະສືບຕໍ່ປະສານງານກັບອົງການທີ່ສະແຫວງຫາການຊ່ວຍເຫລືອ ຈາກລັດຖະບານສະຫະລັດໃຫ້ໄດ້ 50 ລ້ານໂດລາໃນປີ 2023 ນີ້. ທັງນີ້ທ່ານຍານາງບອກວ່າ:
ສະຫລຸບແລ້ວ ການເກັບກູ້ລະເບີດໃນລາວ ແມ່ນໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫລືອຫລາຍຂຶ້ນ ຈາກລັດຖະບານສະຫະລັດ ແຕ່ວ່າມັນຍັງບໍ່ພຽງພໍກັບຄວາມຕ້ອງການໃນ ການພັດທະນາຂອງລາວ ທີ່ຕ້ອງໄດ້ເກັບກູ້ UXO ອອກຈາກດິນໄປໃຫ້ໄວເທົ່າທີ່ຈະໄວໄດ້ນັ້ນ.
