ບັນດາຜູ້ນໍາຂອງໂລກ ທັງໃນອະດີດ ແລະປັດຈຸບັນ ພາກັນລະ
ນຶກເຖິງ ຜູ້ນໍາໃນການຕໍ່ຕ້ານ ລັດທິແບ່ງແຍກເຊື້ອຊາດຜິວພັນ
ແລະອະດີດ ປະທານາທິບໍດີ ອາຟຣິກາໃຕ້ ທ່ານ Nelson
Mandela.
ຢູ່ທີ່ທໍານຽບຂາວ ປະທານາທິບໍດີ Barack Obama ໄດ້ກ່າວ
ຢ່າງເຄັ່ງຂຶມແລະ ຮ້ອງທ່ານ Mandela ວ່າ ເປັນບຸກຄົນທີ່ມີ
ອິດທິພົນ ກ້າຫານ ແລະເປັນມະນຸດທີ່ມີຄວາມດີຢ່າງເລິກເຊິ່ງ.
ທ່ານ Obama ໄດ້ສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນ ກ່ຽວກັບວ່າປະ ທານາທິ
ບໍດີ Mandela ດົນໃຈທ່ານແບບໃດ ແລະກ່າວວ່າ ອາຟຣິກາ
ໃຕ້ ທີີ່ເສ ລີ ແລະມີສັນຕິພາບ ຄືມູນເຊື້ອອັນຍິ່ງໃຫຍ່ຂອງ
ທ່ານ Mandela.
ປະທານາທິບໍດີໂອບາມາກ່າວວ່າ “ຂ້າພະເຈົ້າ ແມ່ນຜູ້ນຶ່ງຂອງ
ຫລາຍໆລ້ານຄົນ ຜູ້ທີ່ໄດ້ຮັບແຮງກະຕຸ້ນດົນໃຈ ຈາກຊີວິດຂອງ
ທ່ານ Mandela. ບາດກ້າວການເມືອງອັນທໍາອິດຂອງຂ້າພະເຈົ້າ
ສິ່ງທໍາອິດທີ່ຂ້າພະເຈົ້າພົວພັນກັບບັນຫາ ຫລືນະໂຍບາຍ ຫລື
ການເມືອງ ແມ່ນການປະທ້ວງຕໍ່ຕ້ານລະບົບແບ່ງແຍກເຊື້ອຊາດ
ຜິວພັນ. ຂ້າພະເຈົ້າຈະສຶກສາເບິ່ງຄໍາເວົ້າແລະບົດຂຽນຂອງທ່ານ. ມື້ທີ່ທ່ານ ໄດ້ຖືກປ່ອຍໂຕ
ອອກຈາກຄຸກ ໄດ້ໃຫ້ຄວາມສໍານຶກແກ່ຂ້າພະເຈົ້າວ່າ ແມ່ນຫຍັງທີ່ມະນຸດສາມາດກະທຳໄດ້
ເວລາເຂົາເຈົ້າຖືກນໍາພາໂດຍຄວາມຫວັງຂອງເຂົາເຈົາ ແລະບໍ່ແມ່ນໂດຍຄວາມຢ້ານກົວ
ຂອງເຂົາເຈົ້າ.” ທ່ານ Obama ກ່າວວ່າ ທຸງຊາດ ທີ່ທໍານຽບຂາວ ແລະຕາມຕຶກໂຮງ ການ
ຕ່າງໆຂອງລັດຖະບານ ຈະຖືກຊັກຂຶ້ນເຄິ່ງເສົາ ຈົນຮອດວັນຈັນ ອັນເປັນການສະແດງອອກ
ທີ່ບໍ່ເຄີຍມີມາກ່ອນ ສຳລັບຜູ້ນໍາຕ່າງປະເທດ.
ທ່ານ F.W de Klerk ຜູ້ນໍາຄົນສຸດທ້າຍຂອງລັດທິແບ່ງແຍກເຊື້ອຊາດຜິວພັນອາຟຣິກາໃຕ້
ກ່າວວ່າ ມໍລະດົກອັນຍິ່ງໃຫຍ່ຂອງທ່ານ Mandela ກໍຄືການເນັ້ນໜັກເຖິງຄວາມປອງດອງ
ຊາດ. ທ່ານ De Klerk ໄດ້ຮັບລາງວັນໂນແບລຂະແໜງສັນຕິພາບ ຮ່ວມກັບ ທ່ານ Mandela
ຜູ້ທີ່ທ່ານໄດ້ປ່ອຍໂຕອອກຈາກຄຸກ ໃນປີ 1990. ທ່ານກ່າວວ່າ ຄວາມສໍາ ພັນຂອງພວກທ່ານ
ກໍມັກມີ “ບັນຫາຢູ່ເລື້ອຍໆ” ແຕ່ວ່າ ພວກທ່ານສາມາດ “ຕົກລົງກັນໄດ້ ໃນເວລາທີ່ມີຄວາມຫລໍ່
ແຫຼມສຳຄັນ.”
ພະສັງຄະຣາດອາຟຣິກາໃຕ້ ແລະນັກເຄື່ອນໄຫວຕໍ່ຕ້ານລັດທິແບ່ງແຍກເຊື້ອຊາດຜິວພັນ
Desmond Tutu ຮ້ອງເພຶ່ອນມິດຂອງທ່ານວ່າ ເປັນ “ເພັດພອຍທີ່ລໍ້າຄ່າ” ຜູ້ທີ່ໂພ່ໂຕອອກມາ
ຈາກຄຸກແບບທີ່ “ບໍ່ມີຈຸດບົກຜ່ອງຫຍັງໝົດ.” ພະສັງຄະຣາດ Tutu ກ່າວວ່າ ແທນທີ່ຈະ “ຮຽກ
ຮ້ອງກ່ຽວກັບຄວາມທຸກທໍລະມານຂອງທ່ານ ແຕ່ທ່ານໄດ້ປະກາດກ່ຽວກັບຄຳຮຽກຮ້ອງ ໃນ
ການໃຫ້ອະໄພຍະໂທດ ແລະການສ້າງຄວາມປອງ ດອງຊາດ.”
ອະດີດ ເລຂາທິການໃຫຍ່ ອົງການ ສະຫະປະຊາຊາດ ທ່ານ Kofi Anan ຊຶ່ງພ້ອມດ້ວຍ ພະ
ສັຄະຣາດ Tutu ແລະທ່ານ Mandelaໄດ້ຕັ້ງກຸ່ມລັດຖະບຸລຸດ ທີ່ຮູ້ກັນໃນນາມ ພວກອະວຸໂສ
ນັ້ນ ກ່າວວ່າ ອາຟຣິກາໃຕ້ ໂຊກດີທີ່ມີຜູ້ນໍາຄົນນຶ່ງທີ່ໄດ້ຮັບແຮງດົນໃຈໃນການໃຫ້ ອະໄພຍະ
ໂທດເພື່ອໃຫ້ປະເທດ “ບໍ່ໄດ້ເກີດຄວາມໂກລາຫົນວຸ້ນວາຍ.”
ໝູ່ເພື່ອນທີ່ໄດ້ຮັບລາງວັນໂນແບລຂະແໜງສັນຕິພາບຄົນນຶ່ງ ທ່ານນາງ Aung San Suu
Kyi ໄດ້ກ່າວສັນລະເສີນ ທ່ານ Mandela ວ່າ “ເປັນບຸກຄົນຜູ້ຍິ່ງໃຫຍ່ ທີ່ໄດ້ຍົກມາດຕະຖານ
ຄວາມເປັນມະນຸດໃຫ້ສູງຂຶ້ນ.”
ທ່ານນາງເວົ້າວ່າ “ທ່ານເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາທັງໝົດເຂົ້າໃຈວ່າ ບໍ່ມີໃຜຕ້ອງໄດ້ຮັບການລົງ
ໂທດຍ້ອນສີຂອງຜີວພັນ ອັນທີ່ມີມາແຕ່ເກີດ. ທ່ານ ຍັງເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາເຂົ້າໃຈວ່າພວກເຮົາ
ສາມາດປ່ຽນແປງໂລກໄດ້. ພວກເຮົາສາມາດປ່ຽນແປງໂລກໄດ້ ໂດຍການປ່ຽນແປງນິໄສ
ໂດຍການປ່ຽນແນວຄິດ.”
ອົງດາໄລ ລາມະ ຊຶ່ງເປັນອີກຄົນນຶ່ງທີ່ໄດ້ຮັບລາງວັນໂນແບລຂະແໜງ ສັນຕິບພາບກ່າວວ່າ
ພະອົງ ຈະຊົງ “ຄິດຮອດເພື່ອນທີ່ດີຂອງພະອົງ” ທີ່ພະອົງມີຄວາມຫວັງຈະພົບກັນອີກ. ອົງດາ
ໄລລາມະກ່າວວ່າ ເຖິງແມ່ນວ່າ ຮ່າງກາຍຂອງທ່ານໄດ້ຈາກໄປແລ້ວ ແຕ່ “ວິນຍານຂອງທ່ານ
ຍັງຈະດຳເນີນຢູ່ຕໍ່ໄປ” ໃນຂະນະດຽວກັນ ເລຂາທິການໃຫຍ່ ອົງການ ສະຫະປະຊາຊາດ
ທ່ານ Ban Ki-moon ໄດ້ຮຽກຮ້ອງ ໃຫ້ຜູ້ຄົນຈົ່ງໄດ້ຮັບແຮງດົນ ໃຈ ຈາກທ່ານ Mandela ເພື່ອສືບຕໍ່ດໍາເນີນວຽກງານເຮັດໃຫ້ໂລກຂອງເຮົາດີຂື້ນ ແລະມີຄວາມຍຸຕິທຳຫຼາຍຂຶ້ນ.
ນຶກເຖິງ ຜູ້ນໍາໃນການຕໍ່ຕ້ານ ລັດທິແບ່ງແຍກເຊື້ອຊາດຜິວພັນ
ແລະອະດີດ ປະທານາທິບໍດີ ອາຟຣິກາໃຕ້ ທ່ານ Nelson
Mandela.
ຢູ່ທີ່ທໍານຽບຂາວ ປະທານາທິບໍດີ Barack Obama ໄດ້ກ່າວ
ຢ່າງເຄັ່ງຂຶມແລະ ຮ້ອງທ່ານ Mandela ວ່າ ເປັນບຸກຄົນທີ່ມີ
ອິດທິພົນ ກ້າຫານ ແລະເປັນມະນຸດທີ່ມີຄວາມດີຢ່າງເລິກເຊິ່ງ.
ທ່ານ Obama ໄດ້ສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນ ກ່ຽວກັບວ່າປະ ທານາທິ
ບໍດີ Mandela ດົນໃຈທ່ານແບບໃດ ແລະກ່າວວ່າ ອາຟຣິກາ
ໃຕ້ ທີີ່ເສ ລີ ແລະມີສັນຕິພາບ ຄືມູນເຊື້ອອັນຍິ່ງໃຫຍ່ຂອງ
ທ່ານ Mandela.
ປະທານາທິບໍດີໂອບາມາກ່າວວ່າ “ຂ້າພະເຈົ້າ ແມ່ນຜູ້ນຶ່ງຂອງ
ຫລາຍໆລ້ານຄົນ ຜູ້ທີ່ໄດ້ຮັບແຮງກະຕຸ້ນດົນໃຈ ຈາກຊີວິດຂອງ
ທ່ານ Mandela. ບາດກ້າວການເມືອງອັນທໍາອິດຂອງຂ້າພະເຈົ້າ
ສິ່ງທໍາອິດທີ່ຂ້າພະເຈົ້າພົວພັນກັບບັນຫາ ຫລືນະໂຍບາຍ ຫລື
ການເມືອງ ແມ່ນການປະທ້ວງຕໍ່ຕ້ານລະບົບແບ່ງແຍກເຊື້ອຊາດ
ຜິວພັນ. ຂ້າພະເຈົ້າຈະສຶກສາເບິ່ງຄໍາເວົ້າແລະບົດຂຽນຂອງທ່ານ. ມື້ທີ່ທ່ານ ໄດ້ຖືກປ່ອຍໂຕ
ອອກຈາກຄຸກ ໄດ້ໃຫ້ຄວາມສໍານຶກແກ່ຂ້າພະເຈົ້າວ່າ ແມ່ນຫຍັງທີ່ມະນຸດສາມາດກະທຳໄດ້
ເວລາເຂົາເຈົ້າຖືກນໍາພາໂດຍຄວາມຫວັງຂອງເຂົາເຈົາ ແລະບໍ່ແມ່ນໂດຍຄວາມຢ້ານກົວ
ຂອງເຂົາເຈົ້າ.” ທ່ານ Obama ກ່າວວ່າ ທຸງຊາດ ທີ່ທໍານຽບຂາວ ແລະຕາມຕຶກໂຮງ ການ
ຕ່າງໆຂອງລັດຖະບານ ຈະຖືກຊັກຂຶ້ນເຄິ່ງເສົາ ຈົນຮອດວັນຈັນ ອັນເປັນການສະແດງອອກ
ທີ່ບໍ່ເຄີຍມີມາກ່ອນ ສຳລັບຜູ້ນໍາຕ່າງປະເທດ.
ທ່ານ F.W de Klerk ຜູ້ນໍາຄົນສຸດທ້າຍຂອງລັດທິແບ່ງແຍກເຊື້ອຊາດຜິວພັນອາຟຣິກາໃຕ້
ກ່າວວ່າ ມໍລະດົກອັນຍິ່ງໃຫຍ່ຂອງທ່ານ Mandela ກໍຄືການເນັ້ນໜັກເຖິງຄວາມປອງດອງ
ຊາດ. ທ່ານ De Klerk ໄດ້ຮັບລາງວັນໂນແບລຂະແໜງສັນຕິພາບ ຮ່ວມກັບ ທ່ານ Mandela
ຜູ້ທີ່ທ່ານໄດ້ປ່ອຍໂຕອອກຈາກຄຸກ ໃນປີ 1990. ທ່ານກ່າວວ່າ ຄວາມສໍາ ພັນຂອງພວກທ່ານ
ກໍມັກມີ “ບັນຫາຢູ່ເລື້ອຍໆ” ແຕ່ວ່າ ພວກທ່ານສາມາດ “ຕົກລົງກັນໄດ້ ໃນເວລາທີ່ມີຄວາມຫລໍ່
ແຫຼມສຳຄັນ.”
ປະຕິກິລິຍາ ຕໍ່ຂ່າວ ການເຖິງແກ່ ອະສັນຍະກຳ ຂອງທ່ານ Mandela
ພະສັງຄະຣາດອາຟຣິກາໃຕ້ ແລະນັກເຄື່ອນໄຫວຕໍ່ຕ້ານລັດທິແບ່ງແຍກເຊື້ອຊາດຜິວພັນ
Desmond Tutu ຮ້ອງເພຶ່ອນມິດຂອງທ່ານວ່າ ເປັນ “ເພັດພອຍທີ່ລໍ້າຄ່າ” ຜູ້ທີ່ໂພ່ໂຕອອກມາ
ຈາກຄຸກແບບທີ່ “ບໍ່ມີຈຸດບົກຜ່ອງຫຍັງໝົດ.” ພະສັງຄະຣາດ Tutu ກ່າວວ່າ ແທນທີ່ຈະ “ຮຽກ
ຮ້ອງກ່ຽວກັບຄວາມທຸກທໍລະມານຂອງທ່ານ ແຕ່ທ່ານໄດ້ປະກາດກ່ຽວກັບຄຳຮຽກຮ້ອງ ໃນ
ການໃຫ້ອະໄພຍະໂທດ ແລະການສ້າງຄວາມປອງ ດອງຊາດ.”
ອະດີດ ເລຂາທິການໃຫຍ່ ອົງການ ສະຫະປະຊາຊາດ ທ່ານ Kofi Anan ຊຶ່ງພ້ອມດ້ວຍ ພະ
ສັຄະຣາດ Tutu ແລະທ່ານ Mandelaໄດ້ຕັ້ງກຸ່ມລັດຖະບຸລຸດ ທີ່ຮູ້ກັນໃນນາມ ພວກອະວຸໂສ
ນັ້ນ ກ່າວວ່າ ອາຟຣິກາໃຕ້ ໂຊກດີທີ່ມີຜູ້ນໍາຄົນນຶ່ງທີ່ໄດ້ຮັບແຮງດົນໃຈໃນການໃຫ້ ອະໄພຍະ
ໂທດເພື່ອໃຫ້ປະເທດ “ບໍ່ໄດ້ເກີດຄວາມໂກລາຫົນວຸ້ນວາຍ.”
ໝູ່ເພື່ອນທີ່ໄດ້ຮັບລາງວັນໂນແບລຂະແໜງສັນຕິພາບຄົນນຶ່ງ ທ່ານນາງ Aung San Suu
Kyi ໄດ້ກ່າວສັນລະເສີນ ທ່ານ Mandela ວ່າ “ເປັນບຸກຄົນຜູ້ຍິ່ງໃຫຍ່ ທີ່ໄດ້ຍົກມາດຕະຖານ
ຄວາມເປັນມະນຸດໃຫ້ສູງຂຶ້ນ.”
ທ່ານນາງເວົ້າວ່າ “ທ່ານເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາທັງໝົດເຂົ້າໃຈວ່າ ບໍ່ມີໃຜຕ້ອງໄດ້ຮັບການລົງ
ໂທດຍ້ອນສີຂອງຜີວພັນ ອັນທີ່ມີມາແຕ່ເກີດ. ທ່ານ ຍັງເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາເຂົ້າໃຈວ່າພວກເຮົາ
ສາມາດປ່ຽນແປງໂລກໄດ້. ພວກເຮົາສາມາດປ່ຽນແປງໂລກໄດ້ ໂດຍການປ່ຽນແປງນິໄສ
ໂດຍການປ່ຽນແນວຄິດ.”
ອົງດາໄລ ລາມະ ຊຶ່ງເປັນອີກຄົນນຶ່ງທີ່ໄດ້ຮັບລາງວັນໂນແບລຂະແໜງ ສັນຕິບພາບກ່າວວ່າ
ພະອົງ ຈະຊົງ “ຄິດຮອດເພື່ອນທີ່ດີຂອງພະອົງ” ທີ່ພະອົງມີຄວາມຫວັງຈະພົບກັນອີກ. ອົງດາ
ໄລລາມະກ່າວວ່າ ເຖິງແມ່ນວ່າ ຮ່າງກາຍຂອງທ່ານໄດ້ຈາກໄປແລ້ວ ແຕ່ “ວິນຍານຂອງທ່ານ
ຍັງຈະດຳເນີນຢູ່ຕໍ່ໄປ” ໃນຂະນະດຽວກັນ ເລຂາທິການໃຫຍ່ ອົງການ ສະຫະປະຊາຊາດ
ທ່ານ Ban Ki-moon ໄດ້ຮຽກຮ້ອງ ໃຫ້ຜູ້ຄົນຈົ່ງໄດ້ຮັບແຮງດົນ ໃຈ ຈາກທ່ານ Mandela ເພື່ອສືບຕໍ່ດໍາເນີນວຽກງານເຮັດໃຫ້ໂລກຂອງເຮົາດີຂື້ນ ແລະມີຄວາມຍຸຕິທຳຫຼາຍຂຶ້ນ.