ບັນດານັກທຸລະກິດການຄ້າລະຫວ່າງ ລາວ-ໄທ ບໍ່ເຊື່ອວ່າ ທະນາຄານແຫ່ງຊາດລາວຈະສາມາດເຮັດໃຫ້ເງິນກີບແຂງຄ່າຂຶ້ນໄດ້ ເພາະຄວາມຈິງກໍຄືຄ່າເງິນກີບໄດ້ເລີ້ມຕົກຕໍ່າລົງ ນັບຕັ້ງແຕ່ປີ 2016 ເປັນຕົ້ນມາແລ້ວ, ຊົງຣິດ ໂພນເງິນ ມີລາຍງານເລື້ອງນີ້ຈາກບາງກອກ.
Your browser doesn’t support HTML5
ຟັງລາຍການເມືອງລາວໃນປັດຈຸບັນກ່ຽວກັບ ຄວາມເຊື່ອໝັ້ນຂອງນັກທຸລະກິດຕ່າງປະເທດ ຕໍ່ຄ່າເງິນກີບຂອງລາວ
ນັກທຸລະກິດໄທໃນລາວຢືນຢັນວ່າ ການເພີ້ມອັດຕາແລກປ່ຽນເງິນລະຫວ່າງທະນາ ຄານລັດກັບທະນາຄານທຸລະກິດໃຫ້ກວ້າງຂຶ້ນເພື່ອທີ່ຈະດຶງເອົາເງິນຕາຕ່າງປະເທດເຂົ້າສູ່ລະບົບທະນາຄານໃຫ້ໄດ້ຫຼາຍຂຶ້ນນັ້ນ ບໍ່ສາມາດແກ້ບັນຫາການຕົກຕໍ່າຂອງຄ່າເງິນກີບໄດ້ເລີຍ ເພາະປັດໄຈຫຼັກທີ່ເຮັດໃຫ້ຄ່າເງິນກີບ ຕົກຕໍ່າລົງກໍຄື ຕະຫຼາດການເງິນ ບໍ່ເຊື່ອໝັ້ນໃນສະຖຽນລະພາບ ຂອງເງິນກີບ ອັນເປັນຜົນໂດຍກົງຈາກການຂາດດຸນການຄ້າຕ່າງປະເທດ ເຊິ່ງເຮັດໃຫ້ລາວຂາດດຸນການຊໍາລະບັນຊີເງິນ ຕາຕ່າງປະເທດຢ່າງໜັກ ແລະປະເຊີນກັບການຂາດເຂີນເງິນຕາຕ່າງປະເທດຢ່າງຮຸນແຮງອີກດ້ວຍ ເພາະນັກທຸລະກິດລາວ ແລະຊາວຕ່າງຊາດບໍ່ຍອມຮັບອັດຕາແລກປ່ຽນທີ່ທະນາຄານແຫ່ງຊາດລາວກໍານົດ ຈຶ່ງພາກັນແລກປ່ຽນເງິນ ນອກທະ ນາຄານ ເຖິງແມ່ນວ່າບັນດາຮ້ານແລກປ່ຽນເອກະຊົນໄດ້ຖືກສັ່ງປິດໄປທັງໝົດແລ້ວກໍຕາມ ແຕ່ກໍຍັງມີການລັກລອບແລກປ່ຽນເລື້ອຍໆມາໂດຍທີ່ທະນາຄານແຫ່ງຊາດລາວບໍ່ສາມາດຄວບຄຸມໄດ້ເລີຍ ເຖິງແມ່ນບັນຫານີ້ໄດ້ເລີ້ມເກີດຂຶ້ນນັບແຕ່ປີ 2016 ເປັນຕົ້ນມາແລ້ວກໍຕາມ, ດັ່ງທີ່ນັກທຸລະກິດໄທໃນລາວຢືນຢັນວ່າ:
“ອັດຕາແລກປ່ຽນຂອງລາວນິເນາະ ອັນທີ່ຈິງແລ້ວເຂົາມີບັນຫາກະທົບມາຕັ້ງແຕ່ປີ 2016 ແລ້ວລະ, ອັດຕາແລກປ່ຽນກໍເລີ້ມປັ່ນປ່ວນຫຼາຍຂຶ້ນ ໃນປີ 2021-2022, ອັນນີ້ກໍຍັງຄວບຄຸມບໍ່ໄດ້ເນາະ ໃນສ່ວນຂອງເງິນເຟີ້ໂຕນີ້ນະ ເປັນເງິນເຟີ້ທີ່ເກີດຈາກລາຄານໍ້າມັນເປັນຫຼັກ ແລ້ວເງິນເຟີ້ດັ່ງກ່າວນີ້ຖືວ່າ ເປັນເງິນເຟີ້ທີ່ສູງທີ່ສຸດໃນອາຊຽນ ເພາະລາວນິ ເຂົານໍາເຂົ້ານໍ້າມັນໂດຍກົງ.”
ທັງນີ້ໃນປີ 2023 ທະນາຄານແຫ່ງຊາດລາວໄດ້ຂະຫຍາຍອັດຕາແລກປ່ຽນເງິນໃນລະບົບທະນາຄານ 2 ຄັ້ງ ກໍຄື ໃນເດືອນກຸມພາ ແລະມິຖຸນາ ໂດຍໄດ້ເພີ້ມຄວາມແຕກຕ່າງຂອງອັດຕາແລກປ່ຽນ ລະຫວ່າງທະນາຄານແຫ່ງຊາດ ກັບທະນາຄານທຸລະກິດ ໃຫ້ຢູ່ໃນອັດຕາສະເລ່ຍ 4.5 ເປີເຊັນ ແລະ 7.5 ເປີເຊັນຕາມລໍາດັບ, ແຕ່ອັດຕາແລກປ່ຽນໃນຕະຫຼາດທີ່ເປັນຈິງນັ້ນສູງກວ່າອັດຕາທາງການລະຫວ່າງ 20 ເປີເຊັນຫາ 22 ເປີເຊັນ ເມື່ອທຽບໃສ່ເງິນໂດລາ ແລະເງິນບາດຕາມລໍາດັບ ເຊິ່ງເປັນຍ້ອນການຂາດດຸນການຄ້າຕ່າງປະເທດຂອງລາວ ໂດຍສະເພາະການຂາດດຸນການຄ້າຕໍ່ໄທທີ່ມີມູນຄ່າລວມເກີນກວ່າ 1 ແສນລ້ານບາດໃນຕະຫຼອດປີ 2023 ນັ້ນ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ເງິນກີບອ່ອນຄ່າລົງຫຼາຍເປັນພິເສດ ເພາະວ່າຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດການຄ້າ ແລະປະຊາຊົນລາວຕ້ອງການເງິນບາດຫຼາຍຂຶ້ນ ໃນຂະນະທີ່ທະນາຄານແຫ່ງຊາດ ແລະທະນາຄານການຄ້າໃນລາວບໍ່ສາມາດຕອບສະໜອງໄດ້ຢ່າງພຽງພໍ ຈຶ່ງຕ້ອງແລກປ່ຽນນອກລະບົບທະນາຄານເປັນຫຼັກເຊິ່ງທາງການລາວບໍ່ສາມາດຄວບຄຸມໄດ້ເລີຍ ແຕ່ວ່າທະນາຄານແຫ່ງຊາດລາວກໍພະຍາຍາມຄວບຄຸມໃຫ້ໄດ້ດ້ວຍການກໍານົດໃຫ້ບໍລິສັດການຄ້າຂະໜາດໃຫຍ່ 100 ກວ່າແຫ່ງຈະຕ້ອງລົງທະບຽນເພື່ອຊໍາລະລາຄາການຄ້າໂດຍຜ່ານລະບົບທະນາຄານເທົ່ານັ້ນ, ດັ່ງທີ່ ທ່ານບຸນເຫຼືອ ສິນໄຊວໍລະວົງ ຜູ້ວ່າການທະນາຄານແຫ່ງຊາດລາວ ໄດ້ຖະ ແຫຼງຢືນຢັນວ່າ:
“ຈະໃຫ້ບັນດາບໍລິສັດຜູ້ສົ່ງອອກຂະໜາດໃຫຍ່ປະມານ 100 ບໍລິສັດ ສໍາເລັດການລົງຈົດທະບຽນຜູ້ນໍາເຂົ້າ-ສົ່ງອອກ ແລະແຈ້ງບັນຊີສະເພາະໃນການຮັບເອົາເງິນທີ່ໄດ້ຈາກການສົ່ງອອກສິນຄ້າໄປຕ່າງປະເທດ, ພ້ອມກັນນີ້ ກະສ້າງກົນໄກເຊື່ອມຈອດຂໍ້ມູນລະຫວ່າງຂະແໜງການ ເພື່ອຕິດຕາມການໄລ່ລຽງລາຍຮັບຈາກການສົ່ງອອກຜ່ານລະບົບທະນາຄານ ພ້ອມທັງໃຊ້ມາດຕະການເຂັ້ມງວດຕໍ່ຜູ້ສົ່ງອອກທີ່ບໍ່ປະຕິບັດລະບຽບ ທີ່ສ້າງຄວາມປັ່ນປ່ວນຕໍ່ອັດຕາແລກປ່ຽນເພື່ອເກັງກໍາໄລ ແລະການໃຫ້ບໍລິການໂອນຊໍາລະຜ່ານແດນທີ່ບໍ່ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດ.”
ໃນປັດຈຸບັນ, ປະຊາຊົນລາວຍັງຖືກກະທົບຢ່າງໜັກ ຈາກອັດຕາເງິນເຟີ້ທີ່ສູງເກີນກວ່າ 25 ເປີເຊັນ ແລະດັດຊະນີລາຄາການຊົມໃຊ້ທີ່ສູງກວ່າ 200 ເປີເຊັນ ນັບແຕ່ເດືອນກັນຍາ 2023 ເປັນຕົ້ນມາ ເຖິງແມ່ນວ່າຈະໄດ້ປັບຂຶ້ນອັດຕາຄ່າຈ້າງຂັ້ນຕໍ່າຈາກ 1.3 ລ້ານກີບ ເປັນ 1.6 ລ້ານກີບຕໍ່ເດືອນກໍຕາມ ແຕ່ວ່າກໍບໍ່ໄດ້ເຮັດໃຫ້ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນລາວດີຂຶ້ນແຕ່ຢ່າງໃດ ເພາະວ່າຄ່າເງິນກີບຍັງຕົກຕໍ່າລົງ ໃນຂະນະທີ່ລາຄາສິນຄ້າຍັງເພີ້ມສູງຂຶ້ນນັ້ນ ກໍເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນລາວຕ້ອງແບກຮັບຄ່າຄອງຊີບທີ່ເພີ້ມຂຶ້ນ 1 ເທົ່າ ໝາຍຄວາມວ່າ ປະຊາຊົນລາວແຕ່ ລະຄົນຕ້ອງມີລາຍໄດ້ເຖິງ 3 ລ້ານກີບ ຈຶ່ງຈະສາມາດດໍາລົງຊີວິດປະຈໍາວັນຕໍ່ໄປໄດ້.
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ບັນຫາເງິນເຟີ້ແລະຄ່າເງິນກີບຕົກຕ່ຳລົງດັ່ງກ່າວນີ້ ກໍຍັງໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ລະດັບລາຍໄດ້ສະເລ່ຍຂອງປະຊາກອນລາອີກດ້ວຍ ເມື່ອທຽບໃສ່ເງິນໂດລາຂອງສະຫະລັດ ກໍຄືສຳລັບປະຊາຊົນໃນທົ່ວປະເທດທີ່ມີລາຍໄດ້ສະເລ່ຍ 28.97 ລ້ານກີບ ຫຼືເທົ່າກັບ 2,022 ໂດລາຕໍ່ຄົນໃນປີ 2022 ນັ້ນ ກໍຈະຄິດເປັນພຽງແຕ່ 1,407 ໂດລາຕໍ່ຄົນເທົ່ານັ້ນ ຊຶ່ງຖືວ່າຕ່ຳທີ່ສຸດໃນອາຊຽນ ຮອງຈາກປະເທດມຽນມາ.