ລະເບີດບໍ່ທັນແຕກຫຼາຍກວ່າ 80 ລ້ານໜ່ວຍຍັງຕົກຄ້າງຢູ່ໃນ 9 ແຂວງຂອງລາວ, ແຕ່ຍັງມີການຂາດແຄນທຶນຮອນຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ການເກັບກູ້ລະເບີດຍັງດຳເນີນໄປໄດ້ຢ່າງຊັກຊ້າ.
Your browser doesn’t support HTML5
ໂຄງການເກັບກູ້ລະເບີດແຫ່ງຊາດລາວ ຫຼື (UXO LAO) ລາຍງານວ່າ ການເກັບກູ້ລະເບີດບໍ່ທັນແຕກທີ່ຕົກຄ້າງຢູ່ໃນປະເທດລາວ ເຊິ່ງໄດ້ດຳເນີນມາແຕ່ປີ 1996 ເຖິງປັດຈຸບັນນີ້ ສາມາດເກັບກູ້ລະເບີດໄດ້ເກືອບ 2 ລ້ານຫນ່ວຍ ໃນເນື້ອທີ່ກວ່າ 90,000 ເຮັກຕາ, ແຕ່ລະເບີດທີ່ຖືກເກັບກູ້ດັ່ງກ່າວກໍຄິດເປັນພຽງແຕ່ 2% ເທົ່ານັ້ນ ຖ້າສົມທຽບກັບຈຳນວນລະເບີດບໍ່ທັນແຕກ 80 ລ້ານກວ່າຫນ່ວຍທີ່ຍັງຕົກຄ້າງຢູ່ໃນລາວ ທັງຍັງໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບຢ່າງກວ້າງຂວາງຕໍ່ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນລາວ ບັນດາເຜົ່າໃນທຸກມື້ນີ້ອີກດ້ວຍ, ດັ່ງທີ່ ທ່ານອານຸສັກ ພົງສາ, ຜູ້ອໍານວຍການ UXO LAO ຢືນຢັນວ່າ:
“ຍັງມີລະເບີດຍັງເຫຼືອ 30% ຫຼືປະມານ 80 ລ້ານຫນ່ວຍທີ່ຍັງບໍ່ທັນແຕກ ແລະ ຍັງສືບຕໍ່ເປັນໄພອັນຕະລາຍ ແລະ ໄພຂົ່ມຂູ່ຕໍ່ການດຳລງຊີວິດ ແລະການທຳມາຫາກິນຂອງປະຊາຊົນລາວບັນດາເຜົ່າ. ກໍຄືການຜະລິດກະສິກໍາ ການພັດທະນາໂຄງຮ່າງພື້ນຖານ ແລະການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ມາຮອດປັດຈຸບັນ, ຊຶ່ງ 9 ແຂວງທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຢ່າງໜັກໜ່ວງທີ່ສຸດແມ່ນແຂວງຫຼວງພະບາງ, ຫົວພັນ, ຊຽງຂວາງ, ຄຳມ່ວນ, ສະຫວັນນະເຂດ, ສາລະວັນ, ເຊກອງ, ຈຳປາສັກ ແລະ ອັດຕະປື.”
ສ່ວນ ກະຊວງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ ລາຍງານວ່າ ໃນປັດຈຸບັນ ມີພົນລະເມືອງລາວທີ່ຄອບຄອງທີ່ດິນຍູ່ໃນເຂດ 2,177 ບ້ານ ທີ່ມີລະເບີດບໍ່ທັນແຕກຕົກຄ້າງຢູ່ຍ່າງຫລວງຫຼາຍ ແລະ ບໍ່ສາມາດອອກໃບຕາດິນໃຫ້ກັບປະຊາຊົນໄດ້ເລີຍ ທັ້ງຍັງຈະຕ້ອງຂໍຄວາມຊ່ວຍເຫຼືອຈາກຕ່າງປະເທດເປັນຕົ້ນຕໍ. ຈຶ່ງຈະສາມາດເກັບກູ້ລະເບິດອອກຈາກທັງ 2,177 ບ້ານດັ່ງກ່າວໄດ້ ພ້ອມກັນນັ້ນ, ລັດຖະບານລາວຍັງຕ້ອງການການຊ່ວຍເຫຼືອດ້ານການເງິນເພື່ອສຳຫຼວດພື້ນທີ່ທີ່ມີລະເບີດຕົກຄ້າງແລະເພື່ອເຮັດໃຫ້ສາມາດເກັບກູ້ລະເບີດຢ່າງມີປະສິດທິພາບສູງຂຶ້ນ ລວມທັງການເຄື່ອນຍ້າຍປະຊາຊົນໄປຍັງເຂດປອດໄພ. ການໂຄສະນາແນໃສ່ເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນລາວ ເຂົ້າໃຈເຖິງອັນຕະລາຍຂອງລະເບີດ ແລະຮູ້ວິທີການປະພຶດເມື່ອຕົກຢູ່ໃນອັນຕະລາຍຈາກລະເບີດ UXO ອີກດ້ວຍ ດັ່ງເຈົ້າໜ້າທີ່ໃນກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ໄດ້ຢືນຢັນວ່າ:
“ບັນຫາລະເບີດບໍ່ທັນແຕກທີ່ຕົກຄ້າງ ແມ່ນສິ່ງທີ່ສາມາດແກ້ໄຂໄດ້ ໂດຍການຮ່ວມມືຂອງທຸກພາກສ່ວນໃນສັງຄົມ ລວມທັງຄູ່ຮ່ວມພັດທະນາທີ່ມີທ່າແຮງທາງດ້ານທຶນຮອນ. ວັດຖຸ, ອຸປະກອນ ແລະ ເຕັກນິກ-ວິຊາການ ເພື່ອພ້ອມກັນປະຕິບັດບັນດາເປົ້າໝາຍທີ່ເຮົາໄດ້ວາງໄວ້ໃຫ້ປະກົດຜົນເປັນຈິງ. ຫຼຸດຜ່ອນຈໍານວນຜູ້ຖືກເຄາະຮ້າຍໃຫ້ຕໍ່າທີ່ສຸດຈົນກາຍເປັນສູນ ໂດຍຜ່ານການເພີ່ມທະວີການໂຄສະນາກ່ຽວກັບຄວາມສ່ຽງຂອງການລະເບີດທີ່ຍັງບໍ່ທັນແຕກໃຫ້ທັ່ວເຖິງຮອດປະຊາຊົນທຸກບ້ານໃນທຸກແຂວງຂອງທັ່ວປະເທດ.”
ໃນປັດຈຸບັນນີ້, UXO LAO ສາມາດເຄື່ອນໄຫວໂຄສະນາເພື່ອໃຫ້ຄວາມຮູ້ກັບປະຊາຊົນກ່ຽວກັບອັນຕະລາຍຂອງລະເບີດບໍ່ທັນແຕກໄດ້ແລ້ວໃນ 4,400 ກວ່າບ້ານ ແລະ ຍັງໄດ້ລົງສຳຫຼວດທີ່ບໍ່ເປັນວິຊາການໃນ 3,000 ກວ່າບ້ານ ແລະ ສຳຫຼວດຢ່າງເປັນວິຊາການໃນ 1,900 ກວ່າບ້ານ ພົບວ່າ ພື້ນທີ່ທີ່ຍັງປະສົບກັບໄພອັນຕະລາຍຈາກລະເບີດບໍ່ທັນແຕກຢ່າງໜັກໜ່ວງມີຫຼາຍກວ່າ 210,000 ເຮັກຕາ ແລະມີພົນລະເມືອງລາວຫຼາຍກວ່າ 80,000 ຄົນ ທີ່ຖືກເຄາະຮ້າຍຈາກລະເບິດຈົນກາຍເປັນຄົນພິການ ໃນປັດຈຸບັນ.
ທັງນີ້ UXO LAO ຕ້ອງການເງິນທຶນຊ່ວຍເຫລືອບໍ່ຕໍ່າກວ່າ 30 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດຕໍ່ປີ ໂດຍລັດຖະບານສະຫະລັດ. ໄດ້ຕົກລົງໃຫ້ການຊ່ວຍເຫຼືອໃນປີ 2024 ຄິດເປັນມູນຄ່າທັງໝົດ 36 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ເພື່ອນຳໃຊ້ໃນການຫຼຸດຜ່ອນຜົນກະທົບຈາກລະເບີດບໍ່ທັນແຕກ ດ້ວຍການເພີ່ມທະວີການໂຄສະນາປະຊາສຳພັນເພື່ອປ້ອງກັນອັນຕະລາຍຈາກລະເບີດບໍ່ທັນແຕກ ການສ້າງອາຊີບໃຫ້ຜູ້ທີ່ປະສົບເຄາະຮ້າຍຈາກລະເບີດ ການຂະຫຍາຍພື້ນທີ່ສຳຫຼວດທັງເປັນວິຊາການ ແລະ ບໍ່ເປັນວິຊາການ. ລວມທັງການສ້າງບຸກຄະລາກອນທີ່ມີຄວາມຊໍານານໃນການສໍາຫຼວດ. ການເກັບກູ້ລະເບີດ ການແພດ, ການໂຄສະນາປະຊາສຳພັນ ແລະ ການພັດທະນາອາຊີບຄົງທີ່ໃຫ້ກັບປະຊາຊົນໃນເຂດເປົ້າໝາຍ ໂດຍລັດຖະບານສະຫະລັດໄດ້ວາງເປ້າຫມາຍທີ່ຈະສ້າງບຸກຄະລາກອນດັ່ງກ່າວໃຫ້ໄດ້ເຖິງ 210 ຊຸດໃນທັ່ວປະເທດລາວ.
ນອກຈາກນີ້ ລັດຖະບານສະຫະລັດຍັງໄດ້ສົມທົບທຶນ 27.5 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ເພື່ອສະໜອງອາຫານທ່ຽງໃຫ້ແກ່ນັກຮຽນຊັ້ນປະຖົມ 117,000 ຄົນ ໃນຫຼາຍກວ່າ 700 ໂຮງຮຽນ, ໃນນັ້ນ ສ່ວນຫຼາຍແມ່ນໂຮງຮຽນທີ່ຕັ້ງຍູ່ໃນເຂດທີ່ຖືກຜົນກະທົບຈາກລະເບີດບໍ່ທັນແຕກທີ່ຍັງຕົກຄ້າງຢູ່ໃນລາວນັ່ນເອງ.