ໃນສາມຈັງຫວັດໃຕ້ສຸດຂອງໄທ ການກະບົດຂອງພວກກຸ່ມນັບຖື
ສາສະໜາ ອິສລາມ ໄດ້ເຂັ່ນຂ້າຜູ້ຄົນໄປ ແລ້ວຫຼາຍກວ່າ 5,000
ຄົນ ນັບຕັ້ງແຕ່ປີ 2004 ເປັນຕົ້ນມາ. ມາບັດນີ້ ລັດຖະບານກໍາລັງ ທໍາການເຈລະຈາສັນຕິ ພາບຕໍ່ເນື່ອງກັນຫຼາຍບັ້ນ ກັບບັນດາຜູ້ນໍາ
ຂອງກຸ່ມນຶ່ງໃນຫລາຍໆກຸ່ມກະບົດ ຊຶ່ງນັບວ່າເປັນເທື່ອທໍາອິດໃນ
ຂໍ້ຂັດແຍ້ງກັນ ທີ່ມີມາໄດ້ເກົ້າປີ. Steve Sandford ຜູ້ສື່ຂ່າວວີ ໂອເອມີລາຍງານເລຶ່ອງນີ້ຈາກຈັງຫວັດນະຣາທິວາດ ປະເທດໄທ
ຊຶ່ງທອງປານ ຈະນໍາເອົາລາຍລະອຽດມາ ສະເໜີທ່ານໃນອັນດັບ
ຕໍ່ໄປ
ເບິ່ງວີດິໂອລາຍງານນີ້ ເປັນພາສາລາວ:
ຢູ່ໃນເຂດພາກໃຕ້ສຸດຂອງໄທນັ້ນ ມັນເປັນເລື້ອງທໍາມະດາທີ່ຈະເຫັນຜູ້ຊາຍໃນເຄື່ອງ
ແບບຢູ່ຕາໂຮງຮຽນທ້ອງຖິ່ນ ແຕ່ບໍ່ຄືກັນກັບຢູ່ຕາມສະຖາບັນຕ່າງໆ ໃນໂລກຕາເວັນ
ຕົກ ເພາະວ່າພວກຜູ້ຊາຍເຫລົ່ານີ້ພາກັນຖືອາວຸດຢ່າງເຕັມອັດຕາ.
ເມື່ອຕົ້ນປີນີ້ ບັນດານາຍຄູແລະນັກຮຽນຢູ່ໂຮງຮຽນປະຖົມຂອງຊາວມຸສລິມແຫ່ງນີ້ ໃນ
ຈັງຫວັດນະຣາທິວາດ ພາກໃຕ້ສຸດຂອງໄທ ໄດ້ເຫັນເຫດການ ເຂັ່ນຂ້າກັນຢ່າງເລືອດ
ເຢັນ ເວລາຊາຍສະກັນສອງຄົນຍ່າງເຂົ້າໄປໃນໂຮງຮຽນໃນຕອນຢຸດພັກກິນເຂົ້າທ່ຽງ
ແລ້ວຍິງປືນ ສາດໃສ່ນາຍຄູຄົນນຶ່ງຈົນເຖິງ ແກ່ຄວາມຕາຍ.
ສໍາລັບ Yai Nong ຄູປະຈໍາຊັ້ນ ປ. 1 ທີ່ໄດ້ເຫັນເຫດການໂຈມຕີອັນປ່າເຖື່ອນນັ້ນ
ພຶດຕິກໍາອັນໂຫດຮ້າຍດັ່ງກ່າວ ແມ່ນໄດ້ປະຫຼາຍໆຄໍາຖາມໄວ້ໃຫ້ຕອບ ສໍາລັບທຸກໆຄົນ
ບໍ່ແມ່ນແຕ່ນາງ.
ຄູ Yai Nong ເວົ້າວ່າ: “ນັກຮຽນທັງໝົດຖາມພວກເຮົາວ່າ ເປັນຫຍັງ ພວກເຂົາ ເຈົ້າຈຶ່ງຍິງນາຍຄູ ແລະນັກຮຽນຫຼາຍໆຄົນກໍພາກັນເວົ້າເຖິງເຫດການດັ່ງກ່າວ ໃນກຸ່ມນ້ອຍໆຂອງພວກເຂົາເຈົ້າວ່າ ຄູຜູ້ນັ້ນເຮັດຫຍັງຜິດ? ພວກເຂົາເຈົ້າຖາມ
ສໍ້ພວກເຮົາ ດ້ວຍຄໍາຖາມດຽວກັນ.”
ໃນສາມຈັງຫວັດໃຕ້ສຸດຂອງໄທ ທີ່ເອີ້ນກັນວ່າເຂດແດງ ຫຼືເຂດອັນຕະລາຍນັ້ນ ພວກ
ທີ່ຕົກເປັນເປົ້າໝາຍ ສ່ວນໃຫຍ່ຈະແມ່ນພວກທີ່ພົວພັນກັບລັດຖະບານກາງຂອງໄທ.
ແຕ່ກ່ອນນັ້ນ ການໂຈມຕີບັ້ນຕ່າງໆແມ່ນໄດ້ເກີດຂຶ້ນຢູ່ເຂດທີ່ມີຊາວມຸສລິມມາເລ ອາໄສ
ຢູ່ເປັນສ່ວນໃຫຍ່ ຄືຢູ່ຊາຍແດນຕິດກັບປະເທດມາເລເຊຍ ແຕ່ກໍມັກຈະມີຄວາມຢ້ານ
ກົວແອບແຝງຢູ່ ຕະຫຼອດມາ ວ່າ ການໂຈມຕີເຫຼົ່ານັ້ນຈະຂະຫຍາຍອອກໄປ ພາຍໃຕ້
ການສະໜັບສະໜຸນຈາກໜ່ວຍກໍ່ການຮ້າຍສາກົນ.
ນັກວິເຄາະ ສີສົມພົບ ຈິດພິຣົມ ທີ່ໄດ້ບັນທຶກເຫດການຂໍ້ຂັດແຍ້ງທີ່ກໍາລັງດໍາເນີນໄປ
ລົງໃນໜ້າເວັບໄຊ້ ທີ່ໃຫ້ຊື່ວ່າ “Deep South Watch” ຫຼື ການສິ້ງຊອມເຂດໃຕ້ສຸດ ອະທິບາຍກ່ຽວກັບເລຶ່ອງນີ້ວ່າ:
“ນີ້ຄືທິດສະດີແນວນຶ່ງທີ່ວ່າ ຕາບໃດທີ່ຍັງມີເຫດການກໍ່ ຄວາມຮຸນແຮງໃນລະດັບ
ໃດລະດັບນຶ່ງ ດໍາເນີນສືບຕໍ່ໄປເລື້ອຍໆ ແລະລັດຖະບານບໍ່ສາມາດແກ້ໄຂບັນຫາ
ນີ້ໄດ້ ມັນກໍຈະເປັນແບບ ກັບແພນດໍຣາ ຫຼື Pan dora’s Box ທີ່ວ່າ ຖ້າໄຂມັນ
ອອກ ທຸກໆສິ່ງກໍຈະອອກຕາມມາ ໂຮມທັງກຸ່ມກໍ່ກະບົດນາໆຊາດ ຫຼືພວກອົງ
ການກໍ່ການຮ້າຍສາກົນນັ້ນນໍາ.”
ສໍາລັບເວລານີ້ກໍເບິ່ງຄືວ່າ ບັນຫາແມ່ນຖືກຄວບຄຸມໄວ້ໄດ້ ຢູ່ພາຍໃນຂົງເຂດນຶ່ງທີ່ມີ ຊາວມຸສລິມ 90 ເປີເຊັນ ອາໄສຢູ່ ແລະເປັນເຂດທີ່ແສນລໍາບາກທຸກຈົນນັ້ນ.
ໃນຄວາມຮູ້ສຶກຂອງ Abdulrahman Abdulsamad ຜູ້ນໍາຄະນະກໍາມະການອິສລາມ
ນັ້ນແລ້ວ ກໍແມ່ນວ່າ ບັນຫານີ້ບໍ່ແມ່ນກ່ຽວກັບສາສະໜາ ແຕ່ມັນແມ່ນເລື້ອງຂອງຂົງເຂດ
ທີ່ຖືກເມີນເສີຍ ບໍ່ໄດ້ຮັບການເອົາຫົວໃສ່ໃຈຊານໍາ ແລະຖືກຕັດຂາດກໍວ່າໄດ້ ໂດຍລັດ
ຖະບານໄທທີ່ຄອບງໍາໂດຍຊາວພຸດ ເປັນສ່ວນໃຫຍ່ນັ້ນ ຫຼາຍກວ່າ.
ທ່ານ Abdulsamad ເວົ້າວ່າ: “ມັນບໍ່ມີຄວາມຍຸຕິທໍາອັນໃດເລີຍ ສໍາລັບພວກ
ປະຊາຊົນທ້ອງຖິ່ນ ແລະພວກເຂົາເຈົ້າກໍບໍ່ເຊື່ອໃຈກັນ. ຊາວໄທບໍ່ເຂົ້າໃຈພາ
ສາ ບໍ່ເຂົ້າໃຈປະເພນີວັດທະນະທໍາ. ສະນັ້ນ ເລຶ່ອງສາສະໜາບໍ່ແມ່ນປະເດັນ
ສໍາຄັນ ຂອງບັນຫາ.”
ໃນອັນທີ່ຖືວ່າເປັນບາດກ້າວນ້ອຍໆໄປຂ້າງໜ້າບາດກ້າວນຶ່ງ ໃນຂັ້ນຕອນການສ້າງສັນ ຕິພາບທີ່ແຕກຫັກໄດ້ງ່າຍນັ້ນ ທັງສອງຝ່າຍໄດ້ເຫັນພ້ອມກັນ ທີ່ຈະຍັບຍັ້ງການກໍ່ຄວາມ
ຮຸນແຮງໄວ້ກ່ອນ ໃນລະຫວ່າງເດືອນສັກສິດຂອງສາສະໜາອິສລາມ ຄືເດືອນ
Ramadan ທີ່ຈະເລີ່ມໃນເດືອນໜ້ານີ້.
ແຕ່ປະຊາຊົນກໍຍັງສົງໄສຢູ່ວ່າ ການເຈລະຈາຕໍ່ຮອງກັນຄັ້ງນີ້ ຈະພຽງພໍທີ່ຈະນໍາເອົາ
ສັນຕິພາບມາສູ່ຂົງເຂດໄດ້ຫຼືບໍ່ ໃນບັ້ນສຸດທ້າຍນັ້ນ.
ສາສະໜາ ອິສລາມ ໄດ້ເຂັ່ນຂ້າຜູ້ຄົນໄປ ແລ້ວຫຼາຍກວ່າ 5,000
ຄົນ ນັບຕັ້ງແຕ່ປີ 2004 ເປັນຕົ້ນມາ. ມາບັດນີ້ ລັດຖະບານກໍາລັງ ທໍາການເຈລະຈາສັນຕິ ພາບຕໍ່ເນື່ອງກັນຫຼາຍບັ້ນ ກັບບັນດາຜູ້ນໍາ
ຂອງກຸ່ມນຶ່ງໃນຫລາຍໆກຸ່ມກະບົດ ຊຶ່ງນັບວ່າເປັນເທື່ອທໍາອິດໃນ
ຂໍ້ຂັດແຍ້ງກັນ ທີ່ມີມາໄດ້ເກົ້າປີ. Steve Sandford ຜູ້ສື່ຂ່າວວີ ໂອເອມີລາຍງານເລຶ່ອງນີ້ຈາກຈັງຫວັດນະຣາທິວາດ ປະເທດໄທ
ຊຶ່ງທອງປານ ຈະນໍາເອົາລາຍລະອຽດມາ ສະເໜີທ່ານໃນອັນດັບ
ຕໍ່ໄປ
Your browser doesn’t support HTML5
ຟັງລາຍງານກ່ຽວກັບພາກໃຕ້ສຸດຂອງໄທ
ເບິ່ງວີດິໂອລາຍງານນີ້ ເປັນພາສາລາວ:
Your browser doesn’t support HTML5
ຄວາມຮຸນແຮງ ໃນພາກໃຕ້ຂອງໄທ
ຢູ່ໃນເຂດພາກໃຕ້ສຸດຂອງໄທນັ້ນ ມັນເປັນເລື້ອງທໍາມະດາທີ່ຈະເຫັນຜູ້ຊາຍໃນເຄື່ອງ
ແບບຢູ່ຕາໂຮງຮຽນທ້ອງຖິ່ນ ແຕ່ບໍ່ຄືກັນກັບຢູ່ຕາມສະຖາບັນຕ່າງໆ ໃນໂລກຕາເວັນ
ຕົກ ເພາະວ່າພວກຜູ້ຊາຍເຫລົ່ານີ້ພາກັນຖືອາວຸດຢ່າງເຕັມອັດຕາ.
ເມື່ອຕົ້ນປີນີ້ ບັນດານາຍຄູແລະນັກຮຽນຢູ່ໂຮງຮຽນປະຖົມຂອງຊາວມຸສລິມແຫ່ງນີ້ ໃນ
ຈັງຫວັດນະຣາທິວາດ ພາກໃຕ້ສຸດຂອງໄທ ໄດ້ເຫັນເຫດການ ເຂັ່ນຂ້າກັນຢ່າງເລືອດ
ເຢັນ ເວລາຊາຍສະກັນສອງຄົນຍ່າງເຂົ້າໄປໃນໂຮງຮຽນໃນຕອນຢຸດພັກກິນເຂົ້າທ່ຽງ
ແລ້ວຍິງປືນ ສາດໃສ່ນາຍຄູຄົນນຶ່ງຈົນເຖິງ ແກ່ຄວາມຕາຍ.
ສໍາລັບ Yai Nong ຄູປະຈໍາຊັ້ນ ປ. 1 ທີ່ໄດ້ເຫັນເຫດການໂຈມຕີອັນປ່າເຖື່ອນນັ້ນ
ພຶດຕິກໍາອັນໂຫດຮ້າຍດັ່ງກ່າວ ແມ່ນໄດ້ປະຫຼາຍໆຄໍາຖາມໄວ້ໃຫ້ຕອບ ສໍາລັບທຸກໆຄົນ
ບໍ່ແມ່ນແຕ່ນາງ.
ຄູ Yai Nong ເວົ້າວ່າ: “ນັກຮຽນທັງໝົດຖາມພວກເຮົາວ່າ ເປັນຫຍັງ ພວກເຂົາ ເຈົ້າຈຶ່ງຍິງນາຍຄູ ແລະນັກຮຽນຫຼາຍໆຄົນກໍພາກັນເວົ້າເຖິງເຫດການດັ່ງກ່າວ ໃນກຸ່ມນ້ອຍໆຂອງພວກເຂົາເຈົ້າວ່າ ຄູຜູ້ນັ້ນເຮັດຫຍັງຜິດ? ພວກເຂົາເຈົ້າຖາມ
ສໍ້ພວກເຮົາ ດ້ວຍຄໍາຖາມດຽວກັນ.”
ໃນສາມຈັງຫວັດໃຕ້ສຸດຂອງໄທ ທີ່ເອີ້ນກັນວ່າເຂດແດງ ຫຼືເຂດອັນຕະລາຍນັ້ນ ພວກ
ທີ່ຕົກເປັນເປົ້າໝາຍ ສ່ວນໃຫຍ່ຈະແມ່ນພວກທີ່ພົວພັນກັບລັດຖະບານກາງຂອງໄທ.
ແຕ່ກ່ອນນັ້ນ ການໂຈມຕີບັ້ນຕ່າງໆແມ່ນໄດ້ເກີດຂຶ້ນຢູ່ເຂດທີ່ມີຊາວມຸສລິມມາເລ ອາໄສ
ຢູ່ເປັນສ່ວນໃຫຍ່ ຄືຢູ່ຊາຍແດນຕິດກັບປະເທດມາເລເຊຍ ແຕ່ກໍມັກຈະມີຄວາມຢ້ານ
ກົວແອບແຝງຢູ່ ຕະຫຼອດມາ ວ່າ ການໂຈມຕີເຫຼົ່ານັ້ນຈະຂະຫຍາຍອອກໄປ ພາຍໃຕ້
ການສະໜັບສະໜຸນຈາກໜ່ວຍກໍ່ການຮ້າຍສາກົນ.
ນັກວິເຄາະ ສີສົມພົບ ຈິດພິຣົມ ທີ່ໄດ້ບັນທຶກເຫດການຂໍ້ຂັດແຍ້ງທີ່ກໍາລັງດໍາເນີນໄປ
ລົງໃນໜ້າເວັບໄຊ້ ທີ່ໃຫ້ຊື່ວ່າ “Deep South Watch” ຫຼື ການສິ້ງຊອມເຂດໃຕ້ສຸດ ອະທິບາຍກ່ຽວກັບເລຶ່ອງນີ້ວ່າ:
“ນີ້ຄືທິດສະດີແນວນຶ່ງທີ່ວ່າ ຕາບໃດທີ່ຍັງມີເຫດການກໍ່ ຄວາມຮຸນແຮງໃນລະດັບ
ໃດລະດັບນຶ່ງ ດໍາເນີນສືບຕໍ່ໄປເລື້ອຍໆ ແລະລັດຖະບານບໍ່ສາມາດແກ້ໄຂບັນຫາ
ນີ້ໄດ້ ມັນກໍຈະເປັນແບບ ກັບແພນດໍຣາ ຫຼື Pan dora’s Box ທີ່ວ່າ ຖ້າໄຂມັນ
ອອກ ທຸກໆສິ່ງກໍຈະອອກຕາມມາ ໂຮມທັງກຸ່ມກໍ່ກະບົດນາໆຊາດ ຫຼືພວກອົງ
ການກໍ່ການຮ້າຍສາກົນນັ້ນນໍາ.”
ສໍາລັບເວລານີ້ກໍເບິ່ງຄືວ່າ ບັນຫາແມ່ນຖືກຄວບຄຸມໄວ້ໄດ້ ຢູ່ພາຍໃນຂົງເຂດນຶ່ງທີ່ມີ ຊາວມຸສລິມ 90 ເປີເຊັນ ອາໄສຢູ່ ແລະເປັນເຂດທີ່ແສນລໍາບາກທຸກຈົນນັ້ນ.
ໃນຄວາມຮູ້ສຶກຂອງ Abdulrahman Abdulsamad ຜູ້ນໍາຄະນະກໍາມະການອິສລາມ
ນັ້ນແລ້ວ ກໍແມ່ນວ່າ ບັນຫານີ້ບໍ່ແມ່ນກ່ຽວກັບສາສະໜາ ແຕ່ມັນແມ່ນເລື້ອງຂອງຂົງເຂດ
ທີ່ຖືກເມີນເສີຍ ບໍ່ໄດ້ຮັບການເອົາຫົວໃສ່ໃຈຊານໍາ ແລະຖືກຕັດຂາດກໍວ່າໄດ້ ໂດຍລັດ
ຖະບານໄທທີ່ຄອບງໍາໂດຍຊາວພຸດ ເປັນສ່ວນໃຫຍ່ນັ້ນ ຫຼາຍກວ່າ.
ທ່ານ Abdulsamad ເວົ້າວ່າ: “ມັນບໍ່ມີຄວາມຍຸຕິທໍາອັນໃດເລີຍ ສໍາລັບພວກ
ປະຊາຊົນທ້ອງຖິ່ນ ແລະພວກເຂົາເຈົ້າກໍບໍ່ເຊື່ອໃຈກັນ. ຊາວໄທບໍ່ເຂົ້າໃຈພາ
ສາ ບໍ່ເຂົ້າໃຈປະເພນີວັດທະນະທໍາ. ສະນັ້ນ ເລຶ່ອງສາສະໜາບໍ່ແມ່ນປະເດັນ
ສໍາຄັນ ຂອງບັນຫາ.”
ໃນອັນທີ່ຖືວ່າເປັນບາດກ້າວນ້ອຍໆໄປຂ້າງໜ້າບາດກ້າວນຶ່ງ ໃນຂັ້ນຕອນການສ້າງສັນ ຕິພາບທີ່ແຕກຫັກໄດ້ງ່າຍນັ້ນ ທັງສອງຝ່າຍໄດ້ເຫັນພ້ອມກັນ ທີ່ຈະຍັບຍັ້ງການກໍ່ຄວາມ
ຮຸນແຮງໄວ້ກ່ອນ ໃນລະຫວ່າງເດືອນສັກສິດຂອງສາສະໜາອິສລາມ ຄືເດືອນ
Ramadan ທີ່ຈະເລີ່ມໃນເດືອນໜ້ານີ້.
ແຕ່ປະຊາຊົນກໍຍັງສົງໄສຢູ່ວ່າ ການເຈລະຈາຕໍ່ຮອງກັນຄັ້ງນີ້ ຈະພຽງພໍທີ່ຈະນໍາເອົາ
ສັນຕິພາບມາສູ່ຂົງເຂດໄດ້ຫຼືບໍ່ ໃນບັ້ນສຸດທ້າຍນັ້ນ.