ພືດ ແລະ ສັດຕ່າງຖິ່ນທີ່ຮຸກຮານ ສ້າງຄວາມເສີຍຫາຍຕໍ່ແຫຼ່ງອາຫານ, ນຳພະຍາດມາສູ່ພື້ນທີ່ ແລະ ກໍ່ໃຫ້ເກີດຄວາມເສີຍຫາຍປະມານ 423 ພັນລ້ານໂດລາທົ່ວໂລກ ໃນແຕ່ລະປີ. ເມື່ອປາເອເຊຍທີ່ເອີ້ນວ່າ ປາຫົວງູ ຫຼື Snakehead ທີີ່ຮູ້ຈັກກັນໃນປະເທດລາວຄື ປາຄໍ່ ນັ້ນ ໄດ້ຮຸກຮານເຂົ້າສາຍ ນ້ຳຕ່າງໆໃກ້ກັບນະຄອນຫຼວງ ວໍຊິງຕັນ, ຜູ້ຊ່ຽວຊານເຕືອນວ່າມັນອາດ ຈະກິນຄູ່ແຂ່ງ ແລະ ທຳລາຍລະບົບນິເວດ. ແຕ່ດັ່ງທີ່ ທ່ານນາງ ໂດຣາ ເມຄຣົວ ຈາກ VOA ລາຍງານ, ນັ້ນເປັນສິ່ງທີ່ບໍ່ໄດ້ເກີດຂຶ້ນຈິງ. ພຸດທະສອນ ຈະລາຍລະອຽດມາສະເໜີທ່ານໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ.
Your browser doesn’t support HTML5
ປາຄໍ່: ໄພພິບັດຈາກສັດສາຍພັນຕ່າງຖິ່ນທີ່ຮຸກຮານ ທີ່ບໍ່ໄດ້ເກີດຂຶ້ນ
ໃນຕອນເຊົ້າສ່ວນໃຫຍ່, ເມື່ອສະພາບອາກາດເອື້ອອຳນວຍ, ທ່ານ ໄມຄ໌ ຊີລິກກີ້ ມັກຈະພົບມັນຢູ່ເທິງໜ້ານ້ຳໃນເມືອງເຟເດີຣິກສເບີກ, ໃນລັດເວີຈີເນຍ...
...ຫ່າງຈາກນະຄອນຫຼວງ ວໍຊິງຕັນປະມານໜຶ່ງຊົ່ວໂມງໂດຍການຂັບລົດໃຫຍ່...
ພະຍາຍາມຕຶກປາຊະນິດໜຶ່ງທີ່ຄັ້ງໜຶ່ງເຄີຍຖືກເບິ່ງວ່າເປັນໄພຄຸກຄາມຕໍ່ສັດນ້ຳໃນບໍລິເວນນັ້ນ.
ທ່ານ ໄມຄ໌ ຊີລິກກີ ເຈົ້າຂອງຮ່ວມບໍລິສັດ Apex Predators Potomac Creek ກ່າວວ່າ
"ສຳລັບຂ້ອຍ, ມັນເປັນປາທີ່ດີທີ່ສຸດທີ່ເຄີຍມາຮອດ ສະຫະລັດ ອາເມຣິກາ. ຂ້ອຍຫວັງວ່າມັນຈະແຜ່ກະຈາຍໄປທຸກແຫຼ່ງນ້ຳເພື່ອໃຫ້ທຸກຄົນໄດ້ມ່ວນກັບມັນ."
ທ່ານ ຊີລິກກີ້ ຕຶກປາຄໍ່ມາໄດ້ 20 ປີແລ້ວ, ນັບຕັ້ງແຕ່ພວກມັນປະກົດຕົວຄັ້ງ ທຳອິດໃນຫ້ວຍ Potomac ເຊິ່ງເປັນນ້ຳຕື້ນທີ່ໄຫຼລົງສູ່ແມ່ນ້ຳໂປໂຕແມດ, ສາຍນ້ຳສຳຄັນໃນພື້ນທີ່ນະຄອນຫຼວງ ວໍຊິງຕັນ.
ທ່ານ ໄມຄ໌ ຊີລິກກີ ກ່າວວ່າ
"ນ້ຳໃນທີ່ນີ້ຕື້ນຫຼາຍ, ມີຫຍ້າຂຶ້ນຫຼາຍ ແລະ ນັ້ນຄືຖິ່ນທີ່ຢູ່ອາໄສທີ່ສົມບູນ ແບບຂອງພວກມັນ."
ທ່ານ ໄໝ: "ເຫັນຮູບຮ່າງຂອງພວກມັນບໍ່? " ແມ້ແຕ່ກ້ອງຄາງກະໄຕ ເຫັນບໍ່?"
ປາຄໍ່ມີຖິ່ນກຳເນີດໃນເອເຊຍ. ພວກມັນປະກົດຕົວຄັ້ງທຳອິດໃນພາກພື້ນນີ້ ເມື່ອສອງທົດສະວັດກ່ອນໜ້ານີ້, ເຈົ້າໜ້າທີ່ໄດ້ແຈ້ງເຕືອນ. ປາຄໍ່ສາມາດ ໃຫຍ່ໄດ້ເຖິງ 83 ຊມ. ພວກມັນມີແຂ້ວ, ສາມາດຫາຍໃຈໃນອາກາດໄດ້ ແລະ ຢູ່ນອກນ້ຳໄດ້ຫຼາຍມື້. ນັກວິທະຍາສາດກັງວົນວ່າຜູ້ລ່າລະດັບສູງສຸດນີ້ ຈະທຳລາຍປະຊາກອນປາພື້ນເມືອງໃນພື້ນທີ່ນີ້.
ທ່ານ ຈອນ ໂອເດັນເຄີກ ມາຈາກກົມຊັບພະຍາກອນສັດປ່າຂອງລັດເວີຈີເນຍ
ທ່ານ ຈອນ ໂອເດັນເຄີກ ກ່າວວ່າ
"ສິ່ງທີ່ເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມຢ້ານແມ່ນ ຄວາມຄິດທີ່ວ່າຈຳນວນປາຄໍ່ຈະເພີ່ມສູງຫຼາຍຈົນຄອບງຳລະບົບນິເວດ. ແຕ່ວ່າມັນບໍ່ເຄີຍເກີດຂຶ້ນເລີຍ."
ທ່ານ ຈອນ ໂອເດັນເຄີຣກ ນັກຊີວະວິທະຍາການປະມົງ ກ່າວວ່າ ປາຄໍ່ບໍ່ໄດ້ຄອບຄອງແຫຼ່ງນ້ຳ ສ່ວນໜຶ່ງຍ້ອນຜູ້ລ່າ, ລວມເຖິງນົກ ແລະ ປາອື່ນໆ, ພົບເຫັນພວກມັນ. ແລະ ລາວກ່າວວ່າເຫຍື່ອຕາມທຳມະຊາດຂອງປາຄໍ່, ລວມເຖິງປາຂະໜາດນ້ອຍກວ່ານັ້ນ ໄດ້ປັບໂຕໃຫ້ເຂົ້າກັບການມີຢູ່ຂອງພວກມັນ ໂດຍສັນຊາດຕະຍານ
ທ່ານ ຈອນ ໂອເດັນເຄີກ ກ່າວວ່າ
"ດັ່ງນັ້ນ ຊະນິດອາຫານທີ່ພວກມັນກິນຫຼາຍທີ່ສຸດບໍ່ໄດ້ຫຼຸດລົງ ແລະ ເວົ້າອີກເທື່ອ, ຖ້າເຈົ້າເບິ່ງຈຳນວນຂອງພວກມັນທີ່ມີຢູ່, ນັ້ນຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ ພວກມັນບໍ່ໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບ."
ນອກຈາກນີ້, ຍັງມີຕະຫຼາດສຳລັບປາຄໍ່. ທ່ານ ຊີລິກກີ້ ກ່າວວ່າຊີ້ນປາສີຂາວທີ່ ແໜ້ນ ແລະ ລົດຊາດອ່ອນເຮັດໃຫ້ມັນເປັນອາຫານເປັນທີ່ຕ້ອງການ.
ທ່ານ ໄມຄ໌ ຊີລິກກີ ກ່າວວ່າ
"ຄືກັນກັບໄກ່ທີ່ລອຍນ້ຳໄດ້. ມັນເປັນຊີ້ນທີ່ແໜ້ນທີ່ສຸດທີ່ເຈົ້າຈະໄດ້ກິນ."
ເຖິງແມ່ນວ່າປາຄໍ່ຈະບໍ່ໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບດ້ານລົບທີ່ສັງເກດໄດ້ຕໍ່ລະບົບນິເວດກໍຕາມ, ແຕ່ທີ່ ທ່ານ ໂອເດັນເຄີກ ຍັງບໍ່ພ້ອມທີ່ຈະຍົກເລີກສະຖານະສາຍ ພັນຕ່າງຖິ່ນຮຸກຮານຂອງພວກມັນ.
ທ່ານ ຈອນ ໂອເດັນເຄີກ ກ່າວວ່າ
"ຖ້າພວກມັນເຂົ້າໄປໃນທີ່ທີ່ແຕກຕ່າງອອກໄປ, ອາດຈະເປັນທີ່ທີ່ເຮົາມີປາທີ່ຖືກ ຄຸກຄາມ ຫຼື ໃກ້ຈະສູນພັນ, ທີ່ທີບໍ່ມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍໃນຊຸມຊົນປາ, ມັນອາດຈະມີຜົນກະທົບທີ່ບໍ່ຕ້ອງການ ໃນສະຖານະການເຊັ່ນນັ້ນ. ນັ້ນຄືຄວາມລັງເລໃຈທີ່ຈະຍອມຮັບປາຊະນິດນີ້ໄດ້ຢ່າງເຕັມໃຈ."
ຫຼາຍປີກ່ອນ, ເຈົ້າໜ້າທີ່ລັດທີ່ກັງວົນແນະນຳໃຫ້ຜູ້ຄົນຂ້າປາຄໍ່ຫາກຈັບໄດ້. ແຕ່ການສຳຫຼວດລັດເມື່ອໄວໆນີ້ ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າປະມານ 40% ຂອງຄົນທີ່ຈັບປາທີ່ມີຄ່ານີ້ໄດ້ ຕອນນີ້ປ່ອຍມັນກັບຄືນສູ່ທຳມະຊາດ.
ອ່ານລາຍງານນີ້ເປັນພາສາອັງກິດ