ທ່ານກຸ ແສງໄພວັນ ຜູ້ປະ
ສານງານຂອງບັນດາຄົນລາວ
ທີ່ບໍ່ມີສັນຊາດທີ່ອາໃສຢູ່ໃນ
ພາກອີ່ສານຂອງໄທ ໄດ້ໃຫ້
ການຢືນຢັນວ່າ ຄົນລາວບໍ່
ມີສັນຊາດຍັງຕ້ອງປະເຊີນ
ກັບບັນຫາຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ
ໃນຊີວິດປະຈໍາວັນຢູ່ເລື້ອຍມາ
ເຖິງແມ່ນວ່າລັດຖະສະພາໄທ
ຈະໄດ້ຜ່ານກົດໝາຍວ່າດ້ວຍ
ການໃຫ້ສັນຊາດໄທ ແກ່ບັນດາຄົນຕ່າງດ້າວ ທີ່ເກີດໃນໄທນັ້ນ ເປັນໄລຍະເວລາກວ່າ 5
ປີມາແລ້ວກໍຕາມ.
ທັງນີ້ກໍເນື່ອງຈາກວ່າ ຄົນລາວທີ່ບໍ່ມີສັນຊາດທີ່ອາໃສຢູ່ໃນໄທນັ້ນ ນອກຈາກຈະຍັງຄົງ
ບໍ່ໄດ້ຮັບສັນຊາດໄທ ຕາມກົດໝາຍດັ່ງກ່າວແລ້ວ ກໍຍັງຖືກຈໍາກັດສິດໃນການປະກອບ
ອາຊີບ ແລະສິດທິໃນການຖືຄອງທີ່ດິນທໍາກິນອີກດ້ວຍ.
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ການທີ່ຄົນລາວບໍ່ມີສັນຊາດທີ່ອາໃສຢູ່ໃນໄທບໍ່ມີສິດໄດ້ຮັບການປະກັນ ແລະບໍລິການດ້ານສຸຂະພາບອະນາໄມ ຈາກພາກລັດຖະບານໄທອີກດ້ວຍນັ້ນ ກໍຍັງ
ເຮັດໃຫ້ພວກເຂົາເຈົ້າຕ້ອງແບກຫາບພາລະດ້ານຄ່າໃຊ້ຈ່າຍໃນການເຂົ້າຮັກສາສຸຂະພາບ
ດ້ວຍຕົວເອງທັງໝົດ 100% ເຕັມ ທັງໆທີ່ວ່າ ລາຍໄດ້ກໍຕໍ່າຢູ່ແລ້ວ ແຕ່ກັບຕ້ອງມາແບກ
ຫາບພາລະຢ່າງໜັກໜ່ວງຄືແນວນີ້ ກໍຍິ່ງເຮັດໃຫ້ຊີວິດຕ້ອງຫຍຸ້ງຍາກຫລາຍຕື່ມຂຶ້ນອີກ.
ຄົນລາວທີ່ບໍ່ມີສັນຊາດຢູ່ໃນໄທ ຜູ້ນຶ່ງ
ເພາະສະນັ້ນ ເຖິງແມ່ນວ່າ
ຈະບໍ່ມີໂອກາດໄດ້ຮັບສັນ
ຊາດໄທກໍຕາມ ທ່ານກຸ
ກໍຮຽກຮ້ອງຂໍພຽງສິດໃນ
ການເດີນທາງໄປທໍາງານ
ໄດ້ໃນທົ່ວປະເທດໄທ ສິດ
ໃນການຮັກສາສຸຂະພາບ
ອະນາໄມ ໂດຍເສຍຄ່າໃຊ້
ຈ່າຍເຄິ່ງລາຄາ ແລະສິດ
ໃນການຖືຄອງທີ່ດິນທໍາ
ກິນດ້ານການກະເສດເປັນຕົ້ນ.
ສໍາລັບລູກຫລານຂອງຄົນລາວ ທີ່ບໍ່ມີສັນຊາດທີ່ອາໃສຢູ່ໃນໄທນັ້ນ ກໍມີໂອກາດທີ່ຈະໄດ້
ຮັບສັນຊາດໄທ ເພາະກົດໝາຍສັນຊາດທີ່ດັດແກ້ໃໝ່ໃນປີ 2008 ນັ້ນລະບຸວ່າ ລູກຫລານ
ຂອງຄົນຕ່າງດ້າວ ທີ່ເກີດໃນໄທມີສິດທີ່ຈະໄດ້ຮັບສັນຊາດໄທ ແຕ່ວ່າຈົນເຖິງປັດຈຸບັນນີ້
ກໍປາກົດວ່າ ລູກຫລານສ່ວນຫລາຍຂອງຄົນລາວທີ່ບໍ່ມີສັນຊາດໃນໄທ ກໍຍັງຄົງບໍ່ໄດ້ຮັບ
ສັນຊາດໄທນັ້ນແຕ່ຢ່າງໃດ ດັ່ງທີ່ທ້າວແສງ ຫລານຊາຍຂອງທ່ານກຸ ຊຶ່ງເປັນຜູ້ນຶ່ງທີ່ມີສິດ
ໄດ້ຮັບສັນຊາດໄປນັ້ນ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ລັດຖະບານໄທບອກວ່າ ໄມ້ມີງົບ ລັດຖະບານໄມ້ມີງົບທີ່ຈະຊ່ວຍເຫລືອ ແຕ່
ກະເປັນໄປໄດ້ພໍຄ້າວໆ ໄດ້ທະບຽນບ້ານ ທີ່ທາງນາຍທະບຽນກາງ ເພິ່ນເຮັດໃຫ້
ແຕ່ວ່າສະເພາະຄົນທີ່ມີບັດ ຖ້າຄົນໃດບໍ່ມີບັດ ນາຍທະບຽນກາງກະເຮັດໃຫ້ບໍ່ໄດ້
ຜູ້ໃດເຮັດບໍ່ທັນ ໄປຕິດຕໍ່ນາຍທະບຽນອໍາເພີ ແຕ່ນາຍທະບຽນ ອໍາເພີກະບໍ່ສາ
ມາດເຮັດໃຫ້ໄດ້ ຍັງຢູ່ໃນບັນຫາທີ່ບໍ່ມີຕົວຕົນຫຍັງນີ້ມີຫລາຍຄົນທີ່ສຸດ.”
ໃນປັດຈຸບັນ ມີລູກຫລານຂອງຄົນລາວບໍ່ມີສັນຊາດອາໃສຢູ່ໃນພາກອີ່ສານຂອງໄທຫລາຍ
ກວ່າໝື່ນຄົນ ທີ່ຍັງບໍ່ໄດ້ສັນຊາດໄທ ໂດຍຄົນໃນລຸ້ນຂອງທ່ານກຸນັ້ນ ໄດ້ພາກັນເດີນທາງ
ເຂົ້າມາໃນເມືອງໄທ ນັບຕັ້ງແຕ່ໄດ້ມີການປ່ຽນແປງການປົກຄອງໃນລາວເມື່ອປີ 1975
ເປັນຕົ້ນມາແລ້ວ ແລະກໍໄດ້ພາກັນດໍາລົງຊີບດ້ວຍການຈັບປາໃນນໍ້າຂອງ ແລະຮັບຈ້າງ
ຕາມໄຮ່ນາຂອງຄົນໄທໃນເຂດຈັງຫວັດອຸບົນຣາຊທານີ ແລະຈັງຫວັດອື່ນໆໃນພາກອີ່ສານ
ເລື້ອຍມາຈົນເຖິງປັດຈຸບັນນີ້.
ເດັກນ້ອຍທີ່ເປັນລູກຫລານຂອງຄົນລາວ ທີ່ບໍ່ມີສັນຊາດຢູ່ໃນໄທ ທີ່ບໍ່ໄດ້ເຂົ້າໂຮງຮຽນ
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ນອກຈາກຄົນລາວທີ່
ບໍ່ມີສັນຊາດໃນໄທ ຈະບໍ່ມີສິດໃນການ
ຖືຄອງທີ່ດິນແລ້ວ ທາງດ້ານການສຶກ
ສາຂອງລູກຫລານຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ
ນັ້ນ ກໍມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກເຊ່ນດຽວກັນ
ເພາະເຖິງແມ່ນວ່າຈະໄດ້ຮຽນໜັງສືຄື
ກັບລູກຫລານຂອງຄົນໄທກໍຕາມ ຫາກ
ແຕ່ກໍເປັນການຍາກທີ່ຈະມີໂອກາດໄດ້
ຮຽນໜັງສື ໃນລະດັບສູງ ເພາະວ່າມີຂໍ້
ຈໍາກັດທັງໃນດ້ານການເດີນທາງ ແລະ
ການຊອກຫາວຽກເຮັດງານທໍານັ້ນເອງ.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ບັນຫາຫຍຸ້ງຍາກເຫລົ່ານີ້ຈະໝົດໄປ ເມື່ອບັນດາລູກຫລານທີ່ເກີດໃນ
ໄທຂອງຄົນລາວ ທີ່ບໍ່ມີສັນຊາດໄທ ໄດ້ຮັບສັນຊາດໄທຕາມກົດໝາຍຢ່າງສົມບູນແລ້ວນັ້ນ
ຫາກແຕ່ກໍຍັງບໍ່ມີຄວາມຊັດເຈນວ່າ ທາງການໄທຈະສາມາດດໍາເນີນການດັ່ງກ່າວໄດ້
ແລ້ວສໍາເລັດເມື່ອໃດ.
ທາງດ້ານສໍານັກງານຄະນະກໍາມະການສິດທິມະນຸດແຫ່ງປະເທດໄທ ກໍລາຍງານວ່າ ຈະ
ພະຍາຍາມໃນທຸກວິທີທາງ ເພື່ອຊຸກຍູ້ໃຫ້ທາງການໄທ ດໍາເນີນການໃຫ້ສັນຊາດໄທແກ່ລູກ
ຫລານຂອງຄົນຕ່າງດ້າວ ທີ່ເກີດໃນໄທ ໃຫ້ສໍາເລັດໄວທີ່ສຸດ ຊຶ່ງຫາກວ່າການດໍາເນີນງານ
ເປັນໄປຕາມເປົ້າໝາຍຢ່າງຄົບຖ້ວນ ກໍເຊື່ອວ່າລູກຫລານຂອງຄົນຕ່າງດ້າວທຸກຄົນ ຈະໄດ້
ຮັບສັນຊາດໄທຢ່າງຄົບຖ້ວນໃນປີ 2015.