ມີພືດແລະສັດເກືອບ 400 ຊະນິດ ໄດ້ຖືກຄົ້ນພົບ ຢູ່ໃນເຂດອະນຸ
ພາກພື້ນ ອ່າງແມ່ນ້ຳຂອງຕອນລຸ່ມ ເມື່ອປີ 2012 ແລະ 2013
ແລ້ວນີ້ ເຮັດໃຫ້ພືດແລະສັດພັນໃໝ່ ທີ່ຄົ້ນພົບທັງໝົດ ຢູ່ໃນພື້ນ
ທີ່ດັ່ງ ກ່າວ ມີຫຼາຍກວ່າ 2,000 ຊະນິດ ໃນຮອບ 17 ປີ ທີ່ຜ່ານ
ມາ. ຜູ້ສື່ ຂ່າວວີໂອເອ Steve Herman ມີລາຍງານກ່ຽວກັບ
ເລື່ອງນີ້ ຈາກບາງກອກ ຊຶ່ງ ໄຊຈະເລີນສຸກ ຈະນຳເອົາລາຍ
ລະອຽດມາສະເໜີທ່ານໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ.
Your browser doesn’t support HTML5
ອີງຕາມອົງການກອງທຶນໂລກເພື່ອທຳມະຊາດ ຫຼື World Wide
Fund for Nature ແລ້ວພວກນັກວິທະສາດກ່າວວ່າ ນົກກະຈິບ
ທີ່ພົບເຫັນຢູ່ທົ່ວໄປ ໃນບໍລິເວນອ້ອມແອ້ມນະຄອນຫລວງພະນົມ
ເປັນຂອງກຳປູເຈຍນັ້ນ ແມ່ນນຶ່ງໃນບັນດາສັດພັນໃໝ່ ທີ່ໄດ້ມີ
ການຈົດບັນທຶກໄວ້.
ທ່ານ Thomas Gray ຜູ້ຈັດການ ອົງການກອງທຶນອະນຸລັກສັດ
ປ່າໂລກ ຫຼື WWF ໃນເຂດອະນຸພູມີພາກອ່າງແມ່ນ້ຳຂອງຕອນ
ລຸ່ມກ່າວວ່າ ນົກກະຈິບຂອງກຳປູເຈຍເປັນພຽງນົກຊະນິດດຽວ
ເທົ່ານັ້ນ ທີ່ໄດ້ຖືກຈົດ ຕື່ມເຂົ້າໃນບັນຊີສັດພັນໃໝ່ ສຳຫລັບປີ 2012 ແລະ 2013. ທ່ານ
Gray ເວົ້າວ່າ “ພວກນົກເຫຼົ່ານີ້ ບາງທີ ອາດເປັນພວກສັດກຸ່ມນຶ່ງ ທີ່ໄດ້ຖືກສຶກສາ
ຢ່າງລະອຽດທີ່ສຸດ ໃນໂລກນີ້ ແລະນົກພັນໃໝ່ແມ່ນໄດ້ຖືກຄົ້ນພົບໃນບໍລິເວນ ບໍ່
ຮອດ 5 ກິໂລແມັດ ຫ່າງອອກໄປຈາກບ່ອນ ທີ່ຂ້ອຍກຳລັງເວົ້າກັບເຈົ້າຢູ່ນີ້ ໃນ
ນະຄອນຫຼວງພະນົມເປັນ ໂດຍພາກັນອາໄສຢູ່ໃນປ່າ ທີ່ເປັນພຸ່ມໄມ້ຕາມທົ່ງ
ນ້ຳຖ້ວມ ຢູ່ນອກນະຄອນຫລວງພະນົມເປັນ ອັນນັ້ນເປັນສິ່ງທີ່ໜ້າມະຫັດສະຈັນ
ຫຼາຍ.”
ຟັງລາຍງານນີ້ ເປັນພາສາອັງກິດຊ້າໆ ເພື່ອຮຽນໄປພ້ອມ:
ທ່ານນາງ Jodi Rowley ນັກຊ່ຽວຊານກ່ຽວກັບສັດເລືອຄານແລະສັດ ເຄິ່ງບົກເຄິ່ງນ້ຳ
ຈາກຫໍພິພິດທະພັນ ຂອງສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າອອສເຕຣເລຍ ແມ່ນມີຜົນງານໃນການຄົ້ນພົບ
ຂຽດໃຫຍ່ ສີຂຽວສົດໃສທີ່ບິນໄດ້ ຊຶ່ງເປັນການຄົ້ນພົບທີ່ທ່ານນາງບໍ່ໄດ້ຕັ້ງໃຈເລີຍ. ທ່ານນາງ ເວົ້າວ່າ “ແທ້ຈິງແລ້ວມັນຂ້ອນຂ້າງປະຫລາດ ບ່ອນທີ່ພວກເຮົາພົບເຫັນ
ມັນນັ້ນ. ຂ້ອຍກຳລັງສຳຫລວດພື້ນທີ່ປ່າແຫ່ງນຶ່ງບໍ່ໃກປານໃດຈາກນະຄອນ Ho
Chi Minh ຊຶ່ງເປັນເມືອງໃຫຍ່ທີ່ສຸດເມືອງນຶ່ງຢູ່ໃນເອເຊຍຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້
ແລະແທ້ຈິງແລ້ວ ຂ້ອຍບໍ່ໄດ້ຄາດຫວັງວ່າຈະຄົ້ນພົບສິ່ງທີ່ແປກໃໝ່ໃດໆ ເລີຍ.
ແລະໃນຂະນະທີ່ພວກເຮົາກຳລັງຍ່າງເຂົ້າໄປປ່າຕາທາງ ທີ່ຄົນທຽວຢູ່ປະຈຳ ຊຶ່ງ
ເປັນທາງຂີ້ດິນນັ້ນ ຢູ່ຫັ້ນ ຂຽດໃຫຍ່ສີຂຽວ ທີ່ບິນໄດ້ ນັ່ງຢູ່ເທິງຂອນໄມ້ໃກ້ຄຽງກັບ
ທາງຍ່າງ ບໍ່ໃກຈາກທາງໃຫຍ່ ພວກຜູ້ຄົນ ແລະພວກງົວຄວາຍທັງຫຼາຍ.”
“ເປັນທີ່ໜ້າເສຍດາຍ ນຶ່ງໃນ ບັນດາສັດພັນໃໝ່ ຄືບ່າງໃຫຍ່ ຢູ່ປະເທດລາວ ໄດ້ຖືກພົບເຫັນ ຢູ່ທີ່ຕະຫລາດຂາຍຊີ້ນສັດປ່າ ແຫ່ງນຶ່ງ ຊຶ່ງໄດ້ສໍ່ແສງໃຫ້ເຫັນ ເຖິງການຂົ່ມຂູ່ອີກຢ່າງນຶ່ງ ຕໍ່ ສັດຕ່າງໆ ຍ້ອນການຄ້າຂາຍ ຊີ້ນສັດປ່າ ແລະຜະລິດຕະພັນ ພືດແລະສັດປ່າລາຄາແພງ ອື່ນໆນັ້ນ.”
ໃນເບື້ອງຕົ້ນ ທ່ານນາງ Rowley ບໍ່ໄດ້ຮູ້ສຶກວ່າ ລາວໄດ້ຄົ້ນພົບ
ສັດພັນໃໝ່ ຍ້ອນລາວຄິດວ່່າ ມັນແມ່ນຂຽດໃຫຍ່ຄືກັນກັບທີ່ໄດ້
ພົບເຫັນມາກ່ອນແລ້ວນັ້ນ. ແຕ່ໃນເວລາ ລາວໄດ້ເຫັນຂຽດໂຕ
ອື່ນໆໃນປີຕໍ່ມາ ຕັ້ງແຕ່່ນັ້ນ ມັນກໍໄດ້ຖືກຕັ້ງຊື່ເປັນພາສາອັງກິດ
ວ່າ Rhacophorus helenae ຊຶ່ງລາວໄດ້ສະລຸບວ່າ ຂຽດຕະ
ປາດຫວຽດນາມ ທີ່ໄດ້ພົບເຫັນນັ້ນ ທີ່ຈິງແລ້ວແມ່ນເປັນສັດພັນ
ໃໝ່ແທ້.
ທ່ານນາງໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດວ່າ ມີຢູ່ພຽງ 2 ແຫ່ງເທົ່ານັ້ນ ທີ່ທ່ານນາງ
ໄດ້ພົບເຫັນພວກຂຽດຕະປາດພັນໃໝ່່ ທີ່ມີຄວາມຍາວ 10 ຊັງຕີ
ແມັດ ຄືບ່ອນຫ້ອມລ້ອມໄປດ້ວຍທົ່ງນາ ແລະພືດກະສິກຳອື່ນໆ.
ທ່ານນາງ Rowley ເວົ້າຕື່ມວ່າ “ມັນເປັນໄປບໍ່ໄດ້ ທີ່ພວກຂຽດ
ເຫຼົ່ານັ້ນ ຈະຂ້າມຜ່ານທົ່ງນາດັ່ງກ່າວໄປໄດ້ ເພາະວ່າ ພວກ
ມັນເພິ່ງພາອາໄສຕົ້ນໄມ້ຕ່າງໆ. ພວກເຮົາເປັນຫ່ວງໃນການອະນຸລັກ ລະຍະຍາວ ນານ ຂອງພວກຂຽດເຫຼົ່ານັ້ນ ຢູ່ໃນບໍລິເວນປ່ານ້ອຍໆ 2 ແຫ່ງນີ້ ຊຶ່ງເປັນບ່ອນທີ່
ຖືກບຸກລຸກຫຼາຍ. ມັນເປັນສະຖານທີ່ອັນດຽວກັນກັບບ່ອນທີ່ພວກແຮດ ໄດ້ສູນພັນ
ໄປໃນຫວຽດນາມ ເມື່ອບໍ່ເທົ່າໃດປີຜ່ານມາເຊັ່ນກັນ. ສະນັ້ນ ພວກຂຽດເຫຼົ່ານັ້ນ
ແມ່ນຕົກຢູ່ໃນສະພາບ ທີ່ໜ້າເປັນຫ່ວງທີ່ສຸດ.”
ມັນບໍ່ ແມ່ນພຽງແຕ່ສັດ ຫຼືພືດທີ່ຖືກຄົ້ນພົບໃໝ່ເທົ່ານັ້ນ ຕົກຢູ່ໃນສະພາບທີ່ເປັນອັນຕະລາຍ.
ເຂດອະນຸພາກພື້ນອ່າງແມ່ນ້ຳຂອງຕອນ ລຸ່ມແມ່ນນອນຢູ່ນຶ່ງໃນຫ້າຈຸດຮ້ອນແຮງຂອງໂລກ
ທີ່ມີການຂົ່ມຂູ່ທາງດ້ານຊີວະນາໆພັນຫຼາຍທີ່ສຸດ.
ທ່ານ Thomas Gray ຈາກອົງການຈາກ WWF ກ່າວວ່າ ການພັດທະນາ ທີ່ບໍ່ຍືນຍົງ
ແລະວ່ອງໄວເກີນໄປນັ້ນ ແມ່ນເປັນພຽງນຶ່ງໃນບັນດາອັນຕະລາຍຕ່າງໆ ທີ່ບັນດາພືດ ແລະ
ສັດກຳລັງປະເຊີນໜ້າຢູ່.
ທ່ານ Gray ເວົ້າວ່າ “ເປັນທີ່ໜ້າເສຍດາຍ ນຶ່ງໃນບັນດາສັດພັນໃໝ່ ຄືບ່າງໃຫຍ່ ຢູ່
ປະເທດລາວ ໄດ້ຖືກພົບເຫັນຢູ່ທີ່ຕະຫລາດຂາຍຊີ້ນສັດປ່າແຫ່ງນຶ່ງ ຊຶ່ງໄດ້ສໍ່ແສງ
ໃຫ້ເຫັນເຖິງການຂົ່ມຂູ່ອີກຢ່າງນຶ່ງ ຕໍ່ສັດຕ່າງໆ ຍ້ອນການຄ້າຂາຍຊີ້ນສັດປ່າ ແລະ
ຜະລິດຕະພັນພືດແລະສັດປ່າລາ ຄາແພງອື່ນໆນັ້ນ.”
ໃນບັນດາພືດແລະສັດທີ່ໂລກບໍ່ທັນຮູ້ຈັກກັນມາກ່ອນ ທີ່ຖືກຈົດບັນທຶກຢູ່ໃນລາຍງານສະບັບ
ໃໝ່ຂອງອົງການ WWF ແມ່ນມີຮວມທັງ ເຈຍຫຼັງກ່ອມ ທີ່ມີຊື່ທາງວິທະຍາສາດວ່າ
Hipposideros griffin ໄດ້ພົບເຫັນຢູ່ໃນເຂດປ່າສະຫງວນ 2 ແຫ່ງຂອງຫວຽດນາມ ທີ່ຕັ້ງ
ຢູ່ຫ່າງກັນ 1,000 ກິໂລແມັດ ຂີ້ໂກະຍາວ Lygosoma veunsaiensis ທີ່ພົບເຫັນໃນ
ກຳປູເຈຍ ແມງມຸມທີ່ບໍ່ມີຕາ Sonopoda scurion ທີ່ພົບເຫັນຢູ່ໃນຖ້ຳແຫ່ງນຶ່ງໃນລາວ
ແລະປາຄໍ່ຫວຽດນາມ Channa longisto-mata ທີ່ສາມາດມີຊີວິດຢູ່ເທິງໜ້າດິນໄດ້
ຫຼາຍມື້ນັ້ນ.