ມີ​ພືດແລະ​ສັດ ເກືອບ 400 ຊະນິດ ຖືກຄົ້ນພົບ ໃນເຂດອ່າງ ​ແມ່ນ້ຳຂອງຕອນ​ລຸ່ມ (ລາຍງານພາສາອັງກິດຊ້າໆ ເພື່ອຮຽນໄປພ້ອມ)

ນົກກະຈິບຂອງກຳປູເຈຍ ຫຼື Cambodian Tailorbird (Orthotomus chaktomuk) ໂຕນ້ອຍໆ ເບົາໆ ແລະ ຕົນໂຕສີຂີ້ເຖົ່າແກ່ ຫົວຂອງມັນເປັນສີສົ້ມແດງ ໄດ້ຖືກບັນດານັກວິດທະຍາສາດອະທິບາຍວ່າ "ພວກມັນແມ່ນຫລົບລີ້ຢູ່ຕໍ່ໜ້າຕໍ່ຕາ" ໃນບໍລິເວນອ້ອມແອ້ມນະຄອນ ຫລວງພະນົມເປັນຂອງກຳປູເຈຍນັ້ນ ຕອນທີ່ໄດ້ພົບເຫັນເປັນຄັ້ງທຳອິດໃນປີ 2009.

ມີ​ພືດ​ແລະ​ສັດເກືອບ 400 ຊະນິດ ໄດ້ຖືກຄົ້ນພົບ ຢູ່ໃນເຂດອະ​ນຸ
​ພາກ​ພື້ນ ອ່າງ​ແມ່ນ້ຳຂອງຕອນ​ລຸ່ມ ເມື່ອປີ 2012 ແລະ 2013 ​
ແລ້ວ​ນີ້ ເຮັດ​ໃຫ້​ພືດ​ແລະ​ສັດພັນໃໝ່ ທີ່​ຄົ້ນ​ພົບທັງ​ໝົດ ຢູ່ໃນພື້ນ
ທີ່ດັ່ງ ກ່າວ ​ມີຫຼາຍກວ່າ 2,000 ​ຊະ​ນິດ ໃນ​ຮອບ 17 ປີ ທີ່ຜ່ານ
ມາ. ຜູ້ສື່ ຂ່າວວີໂອເອ Steve Herman ມີລາຍງານກ່ຽວກັບ
ເລື່ອງນີ້ ຈາກບາງກອກ ຊຶ່ງ ໄຊຈະເລີນສຸກ ຈະນຳເອົາລາຍ
​ລະ​ອຽດ​ມາສະເໜີທ່ານໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ.

Your browser doesn’t support HTML5

ຟັງລາຍງານ ມີ​ພືດ​ແລະ​ສັດເກືອບ 400 ຊະນິດ ໄດ້ຖືກຄົ້ນພົບ ຢູ່ໃນເຂດອະ​ນຸ​ພາກ​ພື້ນ ອ່າງ​ແມ່ນ້ຳຂອງຕອນ​ລຸ່ມ.

ອີງຕາມອົງການກອງ​ທຶນໂລກເພື່ອທຳມະຊາດ ຫຼື World Wide
Fund for Nature ​ແລ້ວພວກ​ນັກ​ວິ​ທະ​ສາດກ່າວວ່າ ນົກກະຈິບ
ທີ່ພົບເຫັນຢູ່​ທົ່ວ​ໄປ ໃນບໍລິເວນອ້ອມແອ້ມນະຄອນຫລວງພະນົມ
ເປັນຂອງກຳປູເຈຍນັ້ນ ແມ່ນນຶ່ງໃນ​ບັນ​ດາ​ສັດ​ພັນ​ໃໝ່ ທີ່ໄດ້​ມີ
​ການ​ຈົດບັນທຶກໄວ້.

ທ່ານ Thomas Gray ຜູ້​ຈັດ​ການ ອົງການກອງ​ທຶ​ນອ​ະ​ນຸ​ລັກ​ສັດ
​ປ່າໂລກ ຫຼື WWF ໃນ​ເຂດອະ​ນຸ​ພູ​ມີ​ພາກ​ອ່າງ​ແມ່​ນ້ຳ​ຂອງ​ຕອນ​
ລຸ່ມກ່າວວ່າ ນົກກະຈິບຂອງກຳປູເຈຍເປັນພຽງ​ນົກ​ຊະ​ນິດດຽວ
​ເທົ່າ​ນັ້ນ ທີ່ໄດ້ຖືກ​ຈົດ ຕື່ມເຂົ້າໃນບັນຊີສັດ​ພັນໃໝ່ ສຳຫລັບປີ 2012 ແລະ 2013. ທ່ານ
Gray ເວົ້າວ່າ “ພວກນົກເຫຼົ່ານີ້ ​ບາງ​ທີ ອາດເປັນພວກສັດກຸ່ມນຶ່ງ ທີ່ໄດ້ຖືກສຶກສາ
ຢ່າງລະອຽດທີ່ສຸດ ໃນໂລກນີ້ ແລະນົກພັນໃໝ່ແມ່ນໄດ້ຖືກຄົ້ນພົບໃນບໍລິເວນ​ ບໍ່​
ຮອດ 5 ກິໂລແມັດ ​ຫ່າງອອກໄປຈາກບ່ອນ ທີ່ຂ້ອຍກຳລັງເວົ້າກັບເຈົ້າຢູ່ນີ້ ໃນ
ນະຄອນຫຼວງພະນົມເປັນ ​ໂດຍ​ພາ​ກັນອາ​ໄສ​ຢູ່ໃນປ່າ ​ທີ່​ເປັນ​ພຸ່ມ​ໄມ້​ຕາມທົ່ງ
ນ້ຳຖ້ວມ ຢູ່ນອກນະຄອນຫລວງພະນົມເປັນ ອັນນັ້ນເປັນສິ່ງທີ່ໜ້າມະຫັດສະຈັນ
ຫຼາຍ.”

ຟັງລາຍງານນີ້ ເປັນພາສາອັງກິດຊ້າໆ ເພື່ອຮຽນໄປພ້ອມ:

​ທ່ານນາງ Jodi Rowley ນັກ​ຊ່ຽວຊານ​ກ່ຽວ​ກັບ​ສັດ​ເລືອ​ຄານ​ແລະ​ສັດ ເຄິ່ງ​ບົກ​ເຄິ່ງ​ນ້ຳ
ຈາກຫໍພິພິດທະພັນ ຂອງສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າອອສເຕຣເລຍ ແມ່ນ​ມີຜົນງານໃນ​ການ​ຄົ້ນ​ພົບ
ຂຽດໃຫຍ່ ສີຂຽວສົດໃສທີ່ບິນໄດ້ ຊຶ່ງເປັນການຄົ້ນພົບທີ່ທ່ານນາງບໍ່ໄດ້ຕັ້ງໃຈເລີຍ. ທ່ານນາງ ເວົ້າວ່າ “ແທ້ຈິງແລ້ວມັນ​ຂ້ອນ​ຂ້າງປະ​ຫລາດ ບ່ອນທີ່ພວກເຮົາພົບເຫັນ
ມັນນັ້ນ. ຂ້ອຍກຳລັງສຳຫລວດພື້ນທີ່ປ່າແຫ່ງນຶ່ງບໍ່ໃກປານໃດຈາກນະຄອນ Ho
Chi Minh ຊຶ່ງເປັນເມືອງໃຫຍ່ທີ່ສຸດເມືອງນຶ່ງຢູ່ໃນເອເຊຍຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້
ແລະແທ້ຈິງແລ້ວ ຂ້ອຍບໍ່ໄດ້ຄາດຫວັງວ່າຈະຄົ້ນພົບສິ່ງ​ທີ່​ແປກໃໝ່ໃດໆ ເລີຍ.
ແລະໃນຂະນະທີ່ພວກເຮົາກຳລັງຍ່າງເຂົ້າໄປປ່າຕາທາງ ທີ່ຄົນທຽວຢູ່ປະຈຳ ຊຶ່ງ
ເປັນທາງຂີ້ດິນນັ້ນ ຢູ່ຫັ້ນ ຂຽດໃຫຍ່ສີຂຽວ ທີ່ບິນໄດ້ ນັ່ງຢູ່ເທິງຂອນໄມ້ໃກ້ຄຽງກັບ
ທາງຍ່າງ ບໍ່ໃກຈາກທາງໃຫຍ່ ພວກຜູ້ຄົນ ແລະພວກງົວຄວາຍທັງຫຼາຍ.”

“ເປັນທີ່ໜ້າເສຍດາຍ ນຶ່ງ​ໃນ ​ບັນ​ດາ​ສັດ​ພັນ​ໃໝ່ ​ຄື​ບ່າງ​ໃຫ​ຍ່ ​ຢູ່ປະເທດລາວ ໄດ້ຖືກພົບເຫັນ ຢູ່ທີ່ຕະຫລາດຂາຍຊີ້ນສັດປ່າ ແຫ່ງນຶ່ງ ຊຶ່ງໄດ້ສໍ່ແສງໃຫ້ເຫັນ ​ເຖິງການຂົ່ມຂູ່ອີກຢ່າງນຶ່ງ ຕໍ່ ສັດ​ຕ່າງໆ ຍ້ອນ​ການ​ຄ້າ​ຂາຍ​ ຊີ້ນ​ສັດປ່າ ແລະຜະລິດຕະພັນ ພືດ​ແລະສັດປ່າ​ລາຄາ​ແພງ ອື່ນໆນັ້ນ.”

ໃນເບື້ອງຕົ້ນ ທ່ານນາງ Rowley ບໍ່ໄດ້ຮູ້ສຶກວ່າ ລາວໄດ້ຄົ້ນພົບ
ສັດພັນໃໝ່ ຍ້ອນລາວຄິດວ່່າ ມັນແມ່ນຂຽດໃຫຍ່ຄືກັນກັບທີ່ໄດ້
ພົບເຫັນມາກ່ອນແລ້ວນັ້ນ. ແຕ່ໃນເວລາ ລາວໄດ້ເຫັນຂຽດໂຕ
ອື່ນໆໃນປີຕໍ່ມາ ຕັ້ງແຕ່່ນັ້ນ ມັນກໍໄດ້ຖືກຕັ້ງຊື່ເປັນພາສາອັງກິດ
ວ່າ Rhacophorus helenae ​ຊຶ່ງລາວໄດ້ສະລຸບວ່າ ​ຂຽດຕະ
​ປາດຫວຽດນາມ ທີ່ໄດ້ພົບ​ເຫັນນັ້ນ ທີ່ຈິງແລ້ວແມ່ນເປັນ​ສັດ​ພັນ
ໃໝ່ແທ້.

ທ່ານນາງໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດວ່າ ມີຢູ່​ພຽງ 2 ​ແຫ່ງເທົ່າ​ນັ້ນ ທີ່ທ່ານນາງ
ໄດ້ພົບເຫັນພວກຂຽດ​ຕະ​ປາດພັນໃໝ່່ ທີ່ມີ​ຄວາມ​ຍາວ 10 ຊັງ​ຕີ
​ແມັດ ​ຄື​ບ່ອນຫ້ອມ​ລ້ອມ​ໄປດ້ວຍທົ່ງນາ ແລະພືດກະສິກຳອື່ນໆ.

ທ່ານນາງ Rowley ເວົ້າຕື່ມວ່າ “ມັນເປັນໄປບໍ່ໄດ້ ທີ່ພວກ​ຂຽດ
ເຫຼົ່ານັ້ນ ຈະຂ້າມຜ່ານທົ່ງນາ​ດັ່ງ​ກ່າວໄປໄດ້ ເພາະວ່າ ພວກ
ມັນເພິ່ງພາ​ອາ​ໄສຕົ້ນໄມ້ຕ່າງໆ. ພວກເຮົາເປັນຫ່ວງໃນການອະນຸລັກ ລະຍະຍາວ ນານ ຂອງພວກ​ຂຽດເຫຼົ່ານັ້ນ ຢູ່ໃນບໍລິເວນປ່ານ້ອຍໆ 2 ແຫ່ງນີ້ ຊຶ່ງເປັນບ່ອນທີ່
ຖືກບຸກລຸກຫຼາຍ. ມັນເປັນສະຖານທີ່ອັນດຽວກັນກັບບ່ອນ​ທີ່ພວກແຮດ ໄດ້ສູນພັນ
ໄປໃນຫວຽດນາມ ​ເມື່ອບໍ່ເທົ່າໃດປີຜ່ານມາເຊັ່ນກັນ. ສະນັ້ນ ພວກຂຽດເຫຼົ່ານັ້ນ
ແມ່ນຕົກຢູ່ໃນສະພາບ ທີ່ໜ້າເປັນຫ່ວງທີ່ສຸດ.”

ມັນບໍ່​ ແມ່ນພຽງແຕ່ສັດ ຫຼືພືດທີ່ຖືກຄົ້ນພົບໃໝ່​ເທົ່າ​ນັ້ນ ຕົກຢູ່ໃນສະພາບທີ່ເປັນ​ອັນ​ຕະ​ລາຍ.
ເຂດ​ອະ​ນຸ​ພາກ​ພື້ນ​ອ່າງ​ແມ່​ນ້ຳ​ຂອງ​ຕອນ​ ລຸ່ມແມ່ນນອນຢູ່ນຶ່ງໃນຫ້າຈຸດຮ້ອນແຮງ​ຂອງໂລກ
ທີ່ມີການຂົ່ມຂູ່ທາງ​ດ້ານຊີວະນາໆພັນຫຼາຍທີ່ສຸດ.

ທ່ານ Thomas Gray ຈາກອົງການຈາກ WWF ກ່າວວ່າ ການພັດທະນາ ທີ່ບໍ່ຍືນຍົງ
ແລະວ່ອງໄວເກີນໄປນັ້ນ ແມ່ນເປັນ​ພຽງນຶ່ງໃນບັນ​ດາອັນຕະລາຍຕ່າງໆ ​ທີ່​ບັນ​ດາ​ພືດ ​ແລະ​
ສັດ​ກຳ​ລັງ​ປະ​ເຊີນ​ໜ້າ​ຢູ່.

ທ່ານ Gray ເວົ້າວ່າ “ເປັນທີ່ໜ້າເສຍດາຍ ນຶ່ງ​ໃນ​ບັນ​ດາ​ສັດ​ພັນ​ໃໝ່ ​ຄື​ບ່າງ​ໃຫ​ຍ່​ ຢູ່
ປະເທດລາວ ໄດ້ຖືກພົບເຫັນຢູ່ທີ່ຕະຫລາດຂາຍຊີ້ນສັດປ່າແຫ່ງນຶ່ງ ຊຶ່ງໄດ້ສໍ່ແສງ
ໃຫ້ເຫັນ​ເຖິງການຂົ່ມຂູ່ອີກຢ່າງນຶ່ງ ຕໍ່ສັດ​ຕ່າງໆ ຍ້ອນ​ການ​ຄ້າ​ຂາຍ​ຊີ້ນ​ສັດປ່າ ແລະ
ຜະລິດຕະພັນພືດ​ແລະສັດປ່າ​ລາ ຄາ​ແພງອື່ນໆນັ້ນ.”

ໃ​ນ​ບັນ​ດາ​ພືດ​ແລະ​ສັດ​ທີ່​ໂລກ​ບໍ່​ທັນ​ຮູ້​ຈັກ​ກັນ​ມາ​ກ່ອນ ທີ່​ຖືກ​ຈົດ​ບັນທຶກຢູ່ໃນລາຍງານສະບັບ
ໃໝ່ຂອງອົງການ WWF ແມ່ນ​ມີ​ຮວ​ມ​ທັງ ເຈຍຫຼັງກ່ອມ ທີ່​ມີ​ຊື່​ທາງວິ​ທະ​ຍາ​ສາດ​ວ່າ
Hipposideros griffin ໄດ້ພົບເຫັນຢູ່ໃນເຂດປ່າສະຫງວນ 2 ແຫ່ງຂອງຫວຽດນາມ ​ທີ່​ຕັ້ງ​
ຢູ່​ຫ່າງ​ກັນ 1,000 ກິໂລແມັດ ຂີ້​ໂກະ​ຍາວ Lygosoma veunsaiensis ທີ່ພົບເຫັນໃນ
ກຳປູເຈຍ ແມງມຸມທີ່ບໍ່ມີຕາ Sonopoda scurion ທີ່ພົບເຫັນຢູ່ໃນຖ້ຳແຫ່ງນຶ່ງໃນລາວ
ແລະປາຄໍ່​ຫວຽດ​ນາມ Channa longisto-mata ​ທີ່ສາມາດມີຊີວິດຢູ່ເທິງໜ້າດິນໄດ້
ຫຼາຍມື້ນັ້ນ.