ລາວກໍາລັງປະເຊີນກັບບັນຫາຂັດແຍ້ງກ່ຽວກັບສິດທິໃນການ
ຖືຄອງທີ່ດິນລະຫວ່າງປະຊາຊົນກັບເຈົ້າໜ້າທີ່ຂອງລັດຖະ
ບານຫຼາຍຂຶ້ນ ໂດຍມີສາເຫດມາຈາກບັນດາໂຄງການພັດ
ທະນາຕ່າງໆ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນອົງການກວດກາຂອງລັດຖະບານລາວໄດ້
ເປີດເຜີຍເຖິງຜົນຂອງການກວດສອບສະພາບບັນຫາ ແລະຂໍ້ ຂັດແຍ້ງກ່ຽວກັບທີ່ດິນລະຫວ່າງໜ່ວຍງານຂອງລັດຖະບານ ຫຼື ບໍລິສັດທີ່ໄດ້ຮັບສໍາປະທານທີ່ດິນກັບປະຊາຊົນລາວໃນປັດຈຸ
ບັນນີ້ວ່າ ບັນຫາເກີດຂຶ້ນຈາກ 4 ສາເຫດ ທີ່ສໍາຄັນດ້ວຍກັນ ກໍ
ຄືການອະນຸມັດສໍາປະທານທີ່ດິນ ໂດຍບໍ່ມີການສໍາຫຼວດ ແລະ
ວັດແທກໃນ ພື້ນທີ່ທີ່ເປັນຈິງການຫັນທີ່ດິນເປັນທຶນດ້ວຍການ
ດໍາເນີນໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆ ການຍົກຍ້າຍຜູ້ໄດ້ຮັບຜົນ
ກະທົບຈາກໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆໄປຢູ່ເຂດຈັດສັນໃໝ່ທີ່ມີການຊົດເຊີຍ ທີ່ບໍ່ເໝາະ
ສົມ ແລະການໃຊ້ອໍານາດຢ່າງບໍ່ຖືກຕ້ອງຂອງພະນັກງານລັດ ໃນການບີບບັງຄັບເອົາ
ທີ່ດິນຂອງປະຊາຊົນ ເພື່ອນໍາໄປສົ່ງມອບໃຫ້ກັບບັນດານາຍທຶນ ໂດຍເຈົ້າໜ້າທີ່ໄດ້ຮັບ
ຜົນຕອບແທນເປັນການສ່ວນຕົວ.
ທັງນີ້ໂດຍສະເພາະແມ່ນການໃຊ້ອໍານາດຢ່າງບໍ່ຖືກຕ້ອງຂອງພະນັກງານລັດນີ້ ນັບເປັນ
ບັນຫາທີ່ເກີດຂຶ້ນຢ່າງກວ້າງຂວາງທີ່ສຸດ ແລະຜົນຈາກການກວດສອບໃນໄລຍະກວ່າ
2 ປີມານີ້ ພົບວ່າການໃຊ້ອໍານາດຢ່າງບໍ່ຖືກຕ້ອງຂອງພະນັກງານລັດນັ້ນ ກໍມີທັງການຂົ່ມ
ຂູ່ ແລະການນໍາໃຊ້ກົດໝາຍເປັນເຄຶ່ອງມື ໃນການບີບບັງຄັບໃຫ້ປະຊາຊົນທີ່ຮູ້ບໍ່ເທົ່າທັນ
ກັບສະພາບການ ຕ້ອງພາກັນຍົກຍ້າຍອອກໄປຈາກ ທີ່ດິນຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ. ສ່ວນ
ປະຊາຊົນທີ່ຮູ້ເທົ່າທັນກັບຄວາມບໍ່ຖືກຕ້ອງດັ່ງກ່າວນັ້ນ ກໍໄດ້ພາກັນຟ້ອງຮ້ອງຕໍ່ສານ
ຢ່າງກວ້າງຂວາງໃນເວລານີ້ ດັ່ງທີ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ລາວຄົນດັ່ງກ່າວນີ້ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ດຽວນີ້ໝາຍຄວາມວ່າມັນກະມີລາຄາ ກະພາກັນຍາດເອົາຫຼະໄປ ດຽວນີ້
ຟ້ອງຮ້ອງກັນແມ່ນພະນັກງານລັດນີ້ ມັນໄປຊື້ດິນຫຼາຍຕອນມາອັນນັ້ນອັນນີ້
ມັນກະເງິນລັດນີ້ແລ້ວ ມັນສໍ້ລາດບັງຫຼວງເອົາໜະ ແລ້ວມັນໄປຊື້ດິນຢາຍ
ໄວ້ນໍາປະຊາຊົນ ຫຼືວ່າກອງທັບ ຫຼືວ່າພະນັກງານອາວຸໂສກໍມີ ໄປຟ້ອງໄປ
ຮ້ອງກັນອຶກກະທຶກ ເຮັດໃຫ້ສັງຄົມສັບສົນວູ້ນວາຍ.”
ນອກຈາກນີ້ ກໍລະນີທີ່ໜ້າເປັນຫ່ວງຢ່າງຍິ່ງອີກປະການນຶ່ງ
ກໍຄືການອະນຸມັດ ສໍາປະທານທີ່ດິນທີ່ໄປກວມເອົາທີ່ປ່າ ສະຫງວນແຫ່ງຊາດໃນທົ່ວປະເທດ ຊຶ່ງຈາກການກວດກາ
ເບື້ອງຕົ້ນພົບວ່າ ບັນດາບໍລິສັດທີ່ໄດ້ຮັບສໍາປະທານທີ່ດິນ ຈາກລັດຖະບານລາວນັ້ນຍັງໄດ້ສວຍໂອກາດລຸກລໍ້າເຂົ້າ
ໄປໃນເຂດປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດຢ່າງກວ້າງຂວາງ ໂດຍ ຜົນທີ່ຕິດຕາມມາກໍຄືການລັກລອບຕັດໄມ້ທໍາລາຍປ່າ ແລະການລັກລອບຂົນສົ່ງໄມ້ອອກໄປຍັງປະເທດເພື່ອນ
ບ້ານຫຼາຍຂຶ້ນນັບມື້.
ທັງນີ້ໂດຍອົງການຟື້ນຟູສິ່ງແວດລ້ອມທໍາມະຊາດໃນລຸ່ມແມ່ນໍ້າຂອງໄດ້ສະເໜີລາຍງານ
ວ່າເຂດທີ່ມີການລັກລອບຕັດແລະຂົນໄມ້ເຖື່ອນອອກຈາກລາວໄປຍັງປະເທດເພື່ອນ
ບ້ານຫຼາຍທີ່ສຸດນັ້ນກໍຄືເຂດຕິດຕໍ່ຊາຍແດນກັບຫວຽດນາມ ຈີນ ໄທ ແລະກໍາປູເຈຍ ໂດຍເຊື່ອວ່າ ມີການລັກລອບຂົນໄມ້ອອກຈາກລາວໄປທັງສີ່ປະເທດດັ່ງກ່າວ ເປັນປະລິ
ມານລວມກັນຫຼາຍກວ່າ 2 ແສນເມັດກ້ອນ ໃນແຕ່ລະປີ ແລະດ້ວຍສະພາບບັນຫາດັ່ງ
ກ່າວນີ້ ກໍຍັງໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ເນື່ອງເຮັດໃຫ້ລາວຕ້ອງປະເຊີນກັບໄພທໍາມະຊາດ ທັງ
ໄພນໍ້າຖ້ວມ ແລະໄພແຫ້ງແລ້ງຢ່າງໜັກໜ່ວງຫຼາຍຂຶ້ນນັບມື້ອີກດ້ວຍ.
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ຈາກບັນຫາທີ່ເກີດຂຶ້ນດັ່ງກ່າວນີ້ກໍຍັງຈະສົ່ງຜົນກະທົບໂດຍກົງຕໍ່ແຜນ
ການເພີ່ມຄວາມໜາແໜ້ນຂອງສະພາບປ່າໄມ້ໃນລາວ ໃຫ້ໄດ້ 65% ໃນປີ 2015 ແລະ
70% ຂອງເນື້ອທີ່ທັງໝົດຂອງະເທດລາວໃນປີ 2020 ຕາມລໍາດັບອີກດ້ວຍ ທັງນີ້ກໍເນື່ອງ
ຈາກວ່າການລັກລອບຕັດໄມ້ທໍາລາຍປ່າ ນັ້ນສາມາດເຮັດໄດ້ຫຼາຍກວ່າການປູກຕົ້ນ
ໄມ້ເພື່ອທົດແທນປ່າໄມ້ທີ່ຖືກຕັດໄປຢ່າງຫຼວງຫຼາຍໃນແຕ່ລະປີນັ້ນເອງ.
ຖືຄອງທີ່ດິນລະຫວ່າງປະຊາຊົນກັບເຈົ້າໜ້າທີ່ຂອງລັດຖະ
ບານຫຼາຍຂຶ້ນ ໂດຍມີສາເຫດມາຈາກບັນດາໂຄງການພັດ
ທະນາຕ່າງໆ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນອົງການກວດກາຂອງລັດຖະບານລາວໄດ້
ເປີດເຜີຍເຖິງຜົນຂອງການກວດສອບສະພາບບັນຫາ ແລະຂໍ້ ຂັດແຍ້ງກ່ຽວກັບທີ່ດິນລະຫວ່າງໜ່ວຍງານຂອງລັດຖະບານ ຫຼື ບໍລິສັດທີ່ໄດ້ຮັບສໍາປະທານທີ່ດິນກັບປະຊາຊົນລາວໃນປັດຈຸ
ບັນນີ້ວ່າ ບັນຫາເກີດຂຶ້ນຈາກ 4 ສາເຫດ ທີ່ສໍາຄັນດ້ວຍກັນ ກໍ
ຄືການອະນຸມັດສໍາປະທານທີ່ດິນ ໂດຍບໍ່ມີການສໍາຫຼວດ ແລະ
ວັດແທກໃນ ພື້ນທີ່ທີ່ເປັນຈິງການຫັນທີ່ດິນເປັນທຶນດ້ວຍການ
ດໍາເນີນໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆ ການຍົກຍ້າຍຜູ້ໄດ້ຮັບຜົນ
ກະທົບຈາກໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆໄປຢູ່ເຂດຈັດສັນໃໝ່ທີ່ມີການຊົດເຊີຍ ທີ່ບໍ່ເໝາະ
ສົມ ແລະການໃຊ້ອໍານາດຢ່າງບໍ່ຖືກຕ້ອງຂອງພະນັກງານລັດ ໃນການບີບບັງຄັບເອົາ
ທີ່ດິນຂອງປະຊາຊົນ ເພື່ອນໍາໄປສົ່ງມອບໃຫ້ກັບບັນດານາຍທຶນ ໂດຍເຈົ້າໜ້າທີ່ໄດ້ຮັບ
ຜົນຕອບແທນເປັນການສ່ວນຕົວ.
ທັງນີ້ໂດຍສະເພາະແມ່ນການໃຊ້ອໍານາດຢ່າງບໍ່ຖືກຕ້ອງຂອງພະນັກງານລັດນີ້ ນັບເປັນ
ບັນຫາທີ່ເກີດຂຶ້ນຢ່າງກວ້າງຂວາງທີ່ສຸດ ແລະຜົນຈາກການກວດສອບໃນໄລຍະກວ່າ
2 ປີມານີ້ ພົບວ່າການໃຊ້ອໍານາດຢ່າງບໍ່ຖືກຕ້ອງຂອງພະນັກງານລັດນັ້ນ ກໍມີທັງການຂົ່ມ
ຂູ່ ແລະການນໍາໃຊ້ກົດໝາຍເປັນເຄຶ່ອງມື ໃນການບີບບັງຄັບໃຫ້ປະຊາຊົນທີ່ຮູ້ບໍ່ເທົ່າທັນ
ກັບສະພາບການ ຕ້ອງພາກັນຍົກຍ້າຍອອກໄປຈາກ ທີ່ດິນຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ. ສ່ວນ
ປະຊາຊົນທີ່ຮູ້ເທົ່າທັນກັບຄວາມບໍ່ຖືກຕ້ອງດັ່ງກ່າວນັ້ນ ກໍໄດ້ພາກັນຟ້ອງຮ້ອງຕໍ່ສານ
ຢ່າງກວ້າງຂວາງໃນເວລານີ້ ດັ່ງທີ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ລາວຄົນດັ່ງກ່າວນີ້ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ດຽວນີ້ໝາຍຄວາມວ່າມັນກະມີລາຄາ ກະພາກັນຍາດເອົາຫຼະໄປ ດຽວນີ້
ຟ້ອງຮ້ອງກັນແມ່ນພະນັກງານລັດນີ້ ມັນໄປຊື້ດິນຫຼາຍຕອນມາອັນນັ້ນອັນນີ້
ມັນກະເງິນລັດນີ້ແລ້ວ ມັນສໍ້ລາດບັງຫຼວງເອົາໜະ ແລ້ວມັນໄປຊື້ດິນຢາຍ
ໄວ້ນໍາປະຊາຊົນ ຫຼືວ່າກອງທັບ ຫຼືວ່າພະນັກງານອາວຸໂສກໍມີ ໄປຟ້ອງໄປ
ຮ້ອງກັນອຶກກະທຶກ ເຮັດໃຫ້ສັງຄົມສັບສົນວູ້ນວາຍ.”
ປ່າໄມ້ທີ່ເປັນຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດຂອງລາວ
ນອກຈາກນີ້ ກໍລະນີທີ່ໜ້າເປັນຫ່ວງຢ່າງຍິ່ງອີກປະການນຶ່ງ
ກໍຄືການອະນຸມັດ ສໍາປະທານທີ່ດິນທີ່ໄປກວມເອົາທີ່ປ່າ ສະຫງວນແຫ່ງຊາດໃນທົ່ວປະເທດ ຊຶ່ງຈາກການກວດກາ
ເບື້ອງຕົ້ນພົບວ່າ ບັນດາບໍລິສັດທີ່ໄດ້ຮັບສໍາປະທານທີ່ດິນ ຈາກລັດຖະບານລາວນັ້ນຍັງໄດ້ສວຍໂອກາດລຸກລໍ້າເຂົ້າ
ໄປໃນເຂດປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດຢ່າງກວ້າງຂວາງ ໂດຍ ຜົນທີ່ຕິດຕາມມາກໍຄືການລັກລອບຕັດໄມ້ທໍາລາຍປ່າ ແລະການລັກລອບຂົນສົ່ງໄມ້ອອກໄປຍັງປະເທດເພື່ອນ
ບ້ານຫຼາຍຂຶ້ນນັບມື້.
ທັງນີ້ໂດຍອົງການຟື້ນຟູສິ່ງແວດລ້ອມທໍາມະຊາດໃນລຸ່ມແມ່ນໍ້າຂອງໄດ້ສະເໜີລາຍງານ
ວ່າເຂດທີ່ມີການລັກລອບຕັດແລະຂົນໄມ້ເຖື່ອນອອກຈາກລາວໄປຍັງປະເທດເພື່ອນ
ບ້ານຫຼາຍທີ່ສຸດນັ້ນກໍຄືເຂດຕິດຕໍ່ຊາຍແດນກັບຫວຽດນາມ ຈີນ ໄທ ແລະກໍາປູເຈຍ ໂດຍເຊື່ອວ່າ ມີການລັກລອບຂົນໄມ້ອອກຈາກລາວໄປທັງສີ່ປະເທດດັ່ງກ່າວ ເປັນປະລິ
ມານລວມກັນຫຼາຍກວ່າ 2 ແສນເມັດກ້ອນ ໃນແຕ່ລະປີ ແລະດ້ວຍສະພາບບັນຫາດັ່ງ
ກ່າວນີ້ ກໍຍັງໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ເນື່ອງເຮັດໃຫ້ລາວຕ້ອງປະເຊີນກັບໄພທໍາມະຊາດ ທັງ
ໄພນໍ້າຖ້ວມ ແລະໄພແຫ້ງແລ້ງຢ່າງໜັກໜ່ວງຫຼາຍຂຶ້ນນັບມື້ອີກດ້ວຍ.
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ຈາກບັນຫາທີ່ເກີດຂຶ້ນດັ່ງກ່າວນີ້ກໍຍັງຈະສົ່ງຜົນກະທົບໂດຍກົງຕໍ່ແຜນ
ການເພີ່ມຄວາມໜາແໜ້ນຂອງສະພາບປ່າໄມ້ໃນລາວ ໃຫ້ໄດ້ 65% ໃນປີ 2015 ແລະ
70% ຂອງເນື້ອທີ່ທັງໝົດຂອງະເທດລາວໃນປີ 2020 ຕາມລໍາດັບອີກດ້ວຍ ທັງນີ້ກໍເນື່ອງ
ຈາກວ່າການລັກລອບຕັດໄມ້ທໍາລາຍປ່າ ນັ້ນສາມາດເຮັດໄດ້ຫຼາຍກວ່າການປູກຕົ້ນ
ໄມ້ເພື່ອທົດແທນປ່າໄມ້ທີ່ຖືກຕັດໄປຢ່າງຫຼວງຫຼາຍໃນແຕ່ລະປີນັ້ນເອງ.