ເຄືອຂ່າຍເສັ້ນທາງຄົມມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງຂອງລາວ ທີ່ໄດ້ມາດຕະຖານຂອງອາຊຽນ ກໍຄືສາມາດຮອງຮັບລົດບັນທຸກສິນ ຄ້າໄດ້ຕັ້ງແຕ່ 11 ໂຕນຕໍ່ເພົາຂຶ້ນໄປນັ້ນມີພຽງແຕ່ 10% ເທົ່ານັ້ນຂອງລະບົບເສັ້ນທາງທັງໝົດໃນລາວ.
ທ່ານ ງາມປະສົງ ເມືອງມະນີ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງໂຍທາທິການ ແລະ ຂົນສົ່ງ ຖະແຫຼງວ່າລະບົບເຄືອຂ່າຍຄົມມະນາ ຄົມ-ຂົນສົ່ງຂອງລາວທີ່ໄດ້ມາດຕະຖານຂອງອາຊຽນ ຄືສາມາດຮອງຮັບລົດບັນທຸກສິນຄ້າທີ່ມີນໍ້າໜັກຕັ້ງແຕ່ 11 ໂຕນຕໍ່ເພົາຂຶ້ນໄປນັ້ນ ມີພຽງ 10% ເທົ່ານັ້ນຂອງລະບົບເສັ້ນທາງຄົມນາຄົມ-ຂົນສົ່ງທັງໝົດຂອງລາວ ຊຶ່ງໃນປັດຈຸບັນນີ້ ມີ 8 ເສັ້ນທາງທີ່ເປັນທາງຫຼວງແຫ່ງຊາດ ຄື ເສັ້ນທາງເລກ 2, 3, 8, 9, 12, 13 ເໜືອ, 13 ໃຕ້ ແລະ ທາງຫຼວງເລກ 18 ສ່ວນນອກນັ້ນສາມາດຮັບນ້ຳໜັກໄດ້ແຕ່ 6.2 ຫາ 8.1 ໂຕນເທົ່ານັ້ນ ດັ່ງທີ່ ທ່ານ ງາມປະສງ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ
“ທາງຫຼວງແຫ່ງຊາດ ທີ່ໄດ້ມາດຕະຖານອາຊຽນ ທີ່ສາມາດຮັບນ້ຳໜັກໄດ້ 11 ໂຕນຕໍ່ເພົາ ມີ 8 ເສັ້ນ ກໍຄື: ທາງຫຼວງເລກ 3, ທາງຫຼວງເລກ 2, ທາງຫຼວງເລກ 13-ເໜືອ, 13-ໃຕ້, ທາງຫຼວງເລກ 8; ທາງຫຼວງເລກ 12, ທາງຫຼວງເລກ 9 ແລະ ທາງຫຼວງເລກ 18, ເຊິ່ງໃນປະຈຸບັນນີ້ ບ້ານເຮົາສາມາດຍົກລະດັບທາງຫຼວງທົ່ວປະເທດໄດ້ປະມານ 10% ຂອງທາງຫຼວງແຫ່ງຊາດເນາະ ອັນນີ້ ແມ່ນສິ່ງທີ່ທ້າທາຍ ຖືວ່າສ່ວນຫຼາຍຕາຫນ່າງເສັ້ນທາງຫຼວງແຫ່ງຊາດຂອງບ້ານເຮົານີ້ ແມ່ນຮັບນ້ຳຫນັກໄດ້ແຕ່ 6.2 ໂຕນຕໍ່ເພົາຫາ 8.1 ໂຕນຕໍ່ເພົາ."
ນອກຈາກນັ້ນ ໂຄງການກໍ່ສ້າງທາງດ່ວນໃນ 3 ເສັ້ນທາງກໍໄດ້ຖືກຍົກເລີກໄປຢ່າງເປັນທາງການ ເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ ປະກອບດ້ວຍ ໂຄງການທາງດ່ວນຈາກນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນຫາແຂວງຫົວພັນ ໂຄງການທາງດ່ວນບໍ່ເຕັນ-ຫ້ວຍຊາຍ ແລະ ໂຄງ ການທາງດ່ວນເຊື່ອມຕໍ່ຈາກວັງວຽງ ຫາ ຫຼວງພະບາງ ຊຶ່ງຖືວ່າເປັນໂຄງການທາງດ່ວນໄລຍະທີ 2 ທີ່ຄູ່ຂະໜານກັບທາງລົດໄຟລາວ-ຈີນທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ຈາກນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ຫາຊາຍແດນ ລາວ-ຈີນຢູ່ດ່ານບໍ່ເຕັນນັ້ນ ໂດຍສາເຫດທີ່ຍົກເລີກທັງ 3 ໂຄງການດັ່ງກ່າວ ກໍຍ້ອນວ່າ ບໍລິສັດເອກກະຊົນລາວ ແລະ ບໍລິສັດຈີນ ທີ່ໄດ້ສໍາປະທານໂຄງການ ບໍ່ມີເງິນທຶນນຳໃຊ້ໃນການກໍ່ສ້າງຕົວຈິງ ເຊັ່ນດຽວກັນກັບ ໂຄງການກໍ່ສ້າງທາງດ່ວນວຽງຈັນ-ຮ່າໂນ້ຍ ທີ່ຍັງບໍ່ມີຄວາມຄືບຫນ້າເກິດຂື້ນເລີຍ.
ຢິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ການລົງທຶນ ແລະ ການດຳເນີນທຸລະກິດຂອງບໍລິສັດຈີນຢູ່ລາວ ໂດຍສະເພາະການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດນັ້ນ ນອກຈາກຈະສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ຊັບພະຍາກອນແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມທຳມະຊາດໃນລາວແລ້ວ ກໍຍັງສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນລາວຢ່າງກ້ວາງຂວາງດ້ວຍ ເພາະວ່າການຂຸດຄົ້ນແລະຂົນສົ່ງແຮ່ທາດຈາກລາວໄປຈີນນັ້ນ ໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບເຮັດໃຫ້ຖະຫນົນໃນລາວມີການເປ່ເພຢ່າງໜັກໜ່ວງໃນທົ່ວປະເທດຍ້ອນວ່າລົດບັນທຸກນ້ຳໜັກເກິນອັດຕາທີ່ກຳນົດ ໃນຂະນະທີ່ເສັ້ນທາງໃນລາວສ່ວນໃຫຍ່ຢູ່ໃນສະພາບບໍ່ໄດ້ມາດຕະຖານຍູ່ແລ້ວ ຈຶ່ງເກີດການເປ່ເພໄດ້ຢ່າງງ່າຍດາຍ ເມື່ອມີການບັນທຸກເກີນອັດຕາດັງກ່າວ. ອັນໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນລາວຢ່າງກວ້າງຂວາງໃນປັດຈຸບັນນີ້ ດັ່ງເຈົ້າຫນ້າທີ່ຂັ້ນສູງຂອງກະຊວງໂຍທາທິການ ແລະ ຂົນສົ່ງ ໄດ້ໃຫ້ການຍືນຍັນວ່າ
"ການຂົນສົ່ງນີ້ແມ່ນບັນທຸກນ້ຳຫນັກເກີນຈາກບັນດາໂຄງການຂະຫນາດໃຫຍ່ ໂດຍສະເພາະໂຄງການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດ ເຊິ່ງກໍເປັນບັນຫາຜົນກະທົບອັນໃຫຍ່ຫຼວງ ໂດຍສະເພາະບັນດາແຂວງທີ່ມີຊາຍແດນຕິດກັບປະເທດບ້ານໃກ້ເຮືອນຄຽງ, ນີ້ຖືວ່າເປັນສາຍເຫດພາໃຫ້ມີການຂົນສົ່ງບໍ່ແຮ່ ຫຼື ສິນຄ້າ. ກໍ່ຖືວ່າເຮັດໃຫ້ຕາຫນ່າງເສັ້ນທາງຫຼວງຂອງພວກເຮົາໃນທົ່ວປະເທດ ກໍຖືວ່າມີການເປ່ເພ. ເຊິ່ງໂດຍລວມແລ້ວ, ໃນໄລຍະ 2-3 ປີທີ່ຜ່ານມານີ້, ກໍ່ຖືວ່າກວມເອົາຫຼາຍພັນກິໂລແມັດ. ຈຳນວນຂົວຫັກກະຖືວ່າມີຫລາຍ ປະມານ 70 ຫາ 80 ແຫ່ງໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ.”
ນອກຈາກນີ້, ທາງການລາວຍັງ ໄດ້ຈັດສັນທີ່ດິນ 2 ຝັ່ງຂອງເສັ້ນທາງລົດໄຟ ລາວ-ຈີນ ໃນລາວ ເພື່ອຮອງຮັບການລົງທຶນຈາກບໍລິສັດຈີນ, ຈໍານວນທັງໝົດ 537,000 ກວ່າເຮັກຕາ ຢູ່ແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ, ອຸດົມໄຊ, ຫຼວງພະບາງ ແລະ ວຽງຈັນ. ພ້ອມທັງໄດ້ຈັດສັນເນື້ອທີ່ດິນເກືອບ 2 ລ້ານເຮັກຕາ ເພື່ອຮອງຮັບການລົງທຶນຕາມແລວທາງເສດ ຖະກິດຕາເວັນອອກ-ຕາເວັນຕົກຍູ່ໃນ 13 ແຂວງອີກດ້ວຍ.