ປະຊາຊົນ ລາວ ຕ້ອງການໃຫ້ລັດຖະບານຍົກເລີກສຳປະທານຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດແບບເລັ່ງດ່ວນທຸກໂຄງການ ເພາະບໍ່ໄດ້ສ້າງຜົນປະໂຫຍດໃຫ້ປະເທດຊາດ ແລະ ມີການທຸຈະລິດຢ່າງກວ້າງຂວາງດ້ວຍ.
Your browser doesn’t support HTML5
ຟັງລາຍງານ ປະຊາຊົນ ລາວ ຕ້ອງການໃຫ້ລັດຖະບານຍົກເລີກສຳປະທານຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດແບບເລັ່ງດ່ວນທຸກໂຄງການ
ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດລາວເປີດເຜີຍວ່າປະຊາຊົນ ລາວ ຕ້ອງການໃຫ້ລັດຖະບານຍົກເລີກສຳປະທານຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດແບບເລັ່ງດ່ວນທຸກໂຄງການເພາະເຫັນວ່າລັດຖະບານໄດ້ຜົນປະໂຫຍດໃນລະດັບທີ່ຕ່ຳຫຼາຍໂດຍເຫັນໄດ້ຈາກການໃຫ້ສຳປະທານແກ່ບໍລິສັດຈີນ 93 ລາຍທີ່ລັດຖະບານລາວມີລາຍຮັບຈາກຄ່າສຳປະທານລວມກັນພຽງ 228 ລ້ານໂດລາເທົ່ານັ້ນໃນປີ 2022 ແລະ 2023 ກໍເພາະວ່າລັດຖະບານລາວບໍ່ມີບຸກຄະລາກອນທີ່ມີຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບເທັກໂນໂລຈີທີ່ທັນສະໄໝໃນດ້ານເໝືອງແຮ່ ທັງຍັງປາກົດດ້ວຍວ່າມີການທຸຈະລິດໂດຍພະນັກງານລັດເກີດຂຶ້ນຢ່າງກວ້າງຂວາງ ແລະ ບໍ່ມີການກວດກາສຳປະທານຢ່າງແທ້ຈິງດ້ວຍນັ້ນ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ການຈັດເກັບລາຍຮັບໄດ້ບໍ່ມີປະສິດທິພາບ ແລະ ຖືກເອົາລັດເອົາປຽບໄດ້ງ່າຍ ໃນຂະນະທີ່ປະຊາຊົນຈະຕ້ອງໄດ້ຮັບຜົນກະທົບທີ່ຮຸນແຮງຂຶ້ນນັບມື້ໂດຍສະເພາະແມ່ນຜົນກະທົບດ້ານສະພາບແວດລ້ອມທຳມະຊາດນັ້ນດັ່ງທີ່ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ
“ພວກເຮົາມາເບິ່ງນຳກັນເນາະ ມາຕີລາຄານຳກັນວ່າອະນາຄົດຂ້າງໜ້າຊິເປັນແນວໃດ? ບໍ່ແມ່ນລຸ້ນພວກເຮົາດອກ, ລຸ້ນລູກ, ລຸ້ນຫຼານພວກເຮົາພຸ້ນນະເນາະ ສິມີຜົນກະທົບເກີດແຜ່ນດິນໄຫວ, ເກີດອີສັງຄືພວກເຮົາເຫັນຢູ່ໃນທົ່ວໂລກ ດຽວນີ້ຢາກໃຫ້ເບິ່ງໂດຍສະເພາະທາງເບື້ອງຂອງພະລັງງານ ແລະ ບໍ່ແຮ່ສິມີມາດຕະການແນວໃດ? ອັນນີ້ມັນເປັນບັນຫາຜົນກະທົບເຖິງຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນ, ລູກຫຼານຂອງພວກເຮົາ, ລຸ້ນສືບທອດຕໍ່ໄປ ແລະ ທີ່ຈິງຜ່ານມາກໍຄືພວກຂ້າພະເຈົ້າເຫັນຕິດຕາມຫັ້ນນະບໍ່ເຮັດຄືເວົ້າໃດວ່າຊິແປງທາງ, ວ່າສິຫຍັງ ສຸດທ້າຍກະບໍ່ໄດ້ເຮັດ ອັນນີ້ເປັນບັນຫາຂອງປະເທດຊາດເນາະ.”
ກໍລະນີຕົວຢ່າງຂອງການຈັດເກັບລາຍຮັບບໍ່ມີປະສິດທິພາບ ແລະ ມີລາຍຮັບຄ່າສຳປະທານຕ່ຳຫຼາຍໃນໄລຍະຜ່ານມາກໍຄືສຳປະທານຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດຫາຍາກ ທີ່ລັດຖະບານລາວໄດ້ຮັບສະເລ່ຍພຽງ 30 ໂດລາເທົ່ານັ້ນຕໍ່ການຂຸດຄົ້ນແຮ່ຫາຍາກໃນປະລິມານ 1 ໂຕນທັງຍັງບໍ່ຮູ້ປະລິມານທີ່ຊັດເຈນອີກດ້ວຍວ່າບັນດາບໍລິສັດຈີນໄດ້ຂົນສົ່ງແຮ່ຫາຍາກຈາກລາວໄປຈີນເທົ່າໃດແທ້ ໃນໄລຍະທີ່ຜ່ານມາເນື່ອງຈາກບໍ່ມີໜ່ວຍງານກາງຂອງລັດຖະບານລາວທີ່ດຳເນີນການຄວບຄຸມ ແລະ ການກວດກາຢ່າງມີປະສິດທິພາບລວມທັງຍັງບໍ່ມີການກວດກາ ແລະ ກວດສອບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຂອງບັນດາພະນັກງານລັດທີ່ກ່ຽວຂ້ອງອີກດ້ວຍ.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມທ່ານ ສອນໄຊ ສີພັນດອນ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີກໍໄດ້ຖະແຫຼງເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ວ່າລັດຖະບານລາວຈະບໍ່ອະນຸຍາດໃຫ້ສຳປະທານການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດແບບເລັ່ງດ່ວນຫຼືແບບທົດລອງອີກແລ້ວ ສ່ວນທີ່ໄດ້ອະນຸຍາດໄປແລ້ວນັ້ນຖ້າຫາກວ່າຍັງຕ້ອງການທີ່ຈະດຳເນີນການຂຸດຄົ້ນຕໍ່ໄປກໍຈະຕ້ອງຈັດທຳບົດວິພາກເສດຖະກິດ ແລະ ແຜນການປ້ອງກັນຜົນກະທົບຕໍ່ສັງຄົມ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມທຳມະຊາດທີ່ໄດ້ມາດຕະຖານສາກົນຢ່າງແທ້ຈິງ ດັ່ງທີ່ທ່ານ ສອນໄຊ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ
“ອັນທີ່ພວກເຮົາປ່ຽນແປງລະແມ່ນພວກເຮົາຢຸດເຊົາການປະຕິບັດໂຄງການທົດລອງ ຫັນເອົາບັນດາໂຄງການແຮ່ທົດລອງດັ່ງກ່າວນີ້ເຂົ້າສູ່ກົດໝາຍ ຄັນວ່າເລື່ອງເຫຼັກກະແມ່ນຄັນວ່າຜູ້ໃດຈະເຮັດສືບຕໍ່ກະແມ່ນວ່າຈະຕ້ອງໄດ້ມີຂໍ້ມູນສຳຫຼວດ ເຮັດບົດວິພາກເສດຖະກິດ-ເທັກນິກ ການປະເມີນຜົນກະທົບຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມ ແຜນຄຸ້ມຄອງສິ່ງແວດລ້ອມ ພ້ອມດຽວກັນນັ້ນກະໄປກວດກາຄືນຊັບພະຍາກອນໄມ້ໃນເຂດໂຄງການທີ່ໄດ້ຕັດອອກນັ້ນກໍຕ້ອງໄດ້ມີການໄລ່ລຽງຄືນໃໝ່ ແລະ ການຫັນປ່ຽນດິນປ່າໄມ້ໄປສູ່ແຮ່ທາດ ມີແຕ່ສະພາແຫ່ງຊາດເທົ່ານັ້ນເປັນຜູ້ອະນຸມັດ.”
ສ່ວນການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດຫາຍາກທີ່ບໍລິສັດ ຊຸນຕ້າ ພັດທະນາບໍ່ແຮ່ຈຳກັດ ແລະ ບໍລິສັດ ຕົງຫຼີເຊິງ ພັດທະນາບໍ່ແຮ່ຈາກ ຈີນ ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດໃຫ້ຂຸດຄົ້ນໃນພື້ນທີ່ 29 ກິໂລແມັດມົນທົນຢູ່ເຂດບ້ານ ປຸງ, ບ້ານ ນາຂີ່, ບ້ານໃໝ່ ແລະ ບ້ານນາສາບ ເມືອງຜາໄຊໃນແຂວງຊຽງຂວາງ ຊຶ່ງໄດ້ທຳການຂຸດເຈາະເພື່ອສຳຫຼວດຫາແຮ່ທາດດັ່ງກ່າວແລ້ວນັ້ນ ກໍຍັງບໍ່ມີລາຍງານຜົນຄືນໜ້າແຕ່ຢ່າງໃດ ໃນຂະນະທີ່ສຳປະທານຈະໝົດອາຍຸທ້າຍປີ 2025 ສະນັ້ນຈຶ່ງຍັງບໍ່ມີຄວາມຊັດເຈນວ່າລັດຖະບານລາວ ຈະໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຕອບແທນເທົ່າໃດແທ້ ຫຼືວ່າຈະມີການຍົກເລີກສຳປະທານຫຼືບໍ່ອີກດ້ວຍ.