ລັດຖະບານລາວ ຍັງບໍ່ສາມາດແກ້ໄຂບັນຫາເງິນເຟີ້ສູງໄດ້ເລີຍ ທັງຍັງເປັນອັດຕາເງິນເຟີ້ສູງສຸດ ໃນອາຊຽນອີກດ້ວຍ ຊຶ່ງກໍເຊັ່ນດຽວກັນກັບດັດຊະນີລາຄາການຊົມໃຊ້ໃນຊີວິດປະຈໍາວັນ ທີ່ຍັງເພີ່ມຂຶ້ນນັບມື້.
Your browser doesn’t support HTML5
ນັກຊ່ຽວຊານດ້ານການເງິນໃນອາຊຽນ ເປີດເຜີຍວ່າ: ລາວຍັງເປັນປະເທດທີ່ມີອັດຕາເງິນເຟີ້ສູງທີ່ສຸດໃນອາຊຽນ ເຖິງແມ່ນວ່າ ອັດຕາເງິນເຟີ້ໃນລາວ ໄດ້ຫຼຸດລົງຈາກລະດັບ 24.29 ເປີເຊັນ ເປັນ 20.73 ເປີເຊັນ ໃນເດືອນສິງຫາ ແລະ ຕຸລາ 2024 ແຕ່ດັດຊະນີລາຄາການຊົມໃຊ້ກໍຍັງໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນຈາກ 242.49 ເປີເຊັນ ເປັນ 249.61 ເປີເຊັນ ໃນໄລຍະດຽວກັນ ແລະເມື່ອສົມທົບກັບການຂາດດຸນການຄ້າຕ່າງປະເທດທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນນັບມື້ ກໍຍັງເຮັດໃຫ້ຄ່າຂອງເງິນກີບຕົກຢູ່ໃນສະພາວະຜັນຜວນຫຼາຍທີ່ສຸດໃນອາຊຽນ ໂດຍຜັນຜວນຫຼາຍກວ່າຄ່າເງິນຈັດ (Kyat) ຂອງມຽນມາທີ່ມີບັນຫາທາງການເມືອງພາຍໃນ ດ້ວຍນັ້ນ ດັ່ງທີ່ຜູ້ຊ່ຽວຊານ ຢືນຢັນວ່າ
“ຂ້ອຍຢາກໃຫ້ປຽບທຽບແບບນີ້ວ່າ ຄ່າເງິນຂອງມຽນມາ ບໍ່ໄດ້ອ່ອນຄ່າຫຼາຍ ໃນຂະນະທີ່ເຂົາເຈົ້າກະບໍ່ໄດ້ເຮັດການຄ້າຫຼາຍ ເພາະວ່າ ການຄຸ້ມຄອງເສດຖະກິດຂອງມຽນມາ ກໍຄືຜູ້ໃດເອົາເງິນ 100 ໂດລາ ເຂົ້າໄປໃນມຽນມາ ເຈົ້າຕ້ອງແລກເປັນເງິນຈັດເຖິງ 70 ໂດລາ ໝາຍຄວາມວ່າ ເຂົາເອົາເງິນໂດລາໄວ້ ເພື່ອໃຫ້ໄປສ້າງຄວາມຕ້ອງການທີ່ເກີດຂື້ນໃນຕະຫຼາດຂອງມຽນມາ ແລ້ວອີກຢ່າງໜຶ່ງ ກໍຄືມຽນມາ ມີສິນຄ້າຫຼາກຫຼາຍຊະນິດ ທີ່ຈະສົ່ງອອກຫຼາຍກວ່າລາວ ມີທັງແກ໊ສ, ມີທັງແຮ່ທາດ, ມີທັງປ່າໄມ້, ມີທັງປະມົງ ແຕ່ຂອງລາວມີຢູ່ສອງຢ່າງຄື: ໄຟຟ້າ ແລ້ວກະແຮ່ທາດ.”
ທັງນີ້ໂດຍສາເຫດທີ່ສຳຄັນທີ່ລັດຖະບານລາວ ຍັງບໍ່ສາມາດແກ້ໄຂບັນຫາເງິນເຟີ້ທີ່ສູງຂຶ້ນໄດ້ເລີຍ ຈົນມາຮອດປັດຈຸບັນນີ້ ກໍເພາະວ່າ ລາວຍັງຄົງຂາດດຸນການຄ້າຕ່າງປະເທດຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ໂດຍໃນໄລຍະ 9 ເດືອນທີ່ຜ່ານມາຂອງປີ 2024 ກໍປະກົດວ່າ ລາວຂາດດຸນການຄ້າຕ່າງປະເທດແລ້ວ ຄິດເປັນມູນຄ່າລວມເຖິງ 787 ລ້ານກວ່າໂດລາ ຈາກມູນຄ່າການຄ້າທັງໝົດ 11,249 ລ້ານໂດລາ (ບໍ່ລວມການສົ່ງອອກໄຟຟ້າ). ສ່ວນສິນຄ້ານຳເຂົ້າຈາກຕ່າງປະເທດທີ່ເຮັດໃຫ້ລາວ ຂາດດຸນການຄ້າຫລາຍທີ່ສຸດຄືນ້ຳມັນ ຍານພາຫະນະ ເຄື່ອງຈັກ ແລະສິນຄ້າອຸປະໂພກບໍລິໂພກ ເຊິ່ງລັດຖະບານລາວ ບໍ່ສາມາດຈະຄວບຄຸມລາຄາຂາຍໄດ້ເລີຍ ດັ່ງທີ່ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດລາວ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ
“ບັນຫາສິນຄ້າແພງ ພວກເຮົາກະໄດ້ເວົ້າກັນມາຕະຫລອດ ແຕ່ວ່າ ການແກ້ໄຂບັນຫາຍັງບໍ່ທັນເປັນຮູບປະທຳເທື່ອ ສິນຄ້າຖີບໂຕສູງຂຶ້ນ ແຕ່ວ່າ ເງິນເດືອນພວກເຮົາກະຊ່ຳນີ້, ບັດນີ້ ນະໂຍບາຍນ້ໍາມັນຂອງລັດຖະບານ ໃຫ້ພະນັກງານພວກເຮົານີ້ຫນະ 50,000 ກີບຕໍ່ເດືອນ ເຮົາມາເບິ່ງແລ້ວ 2 ລິດກະບໍ່ຮອດຊ້ຳ ຄັນຜູ້ທີ່ຢູ່ໄກເດ້ ສິກຸ້ມໄດ້ຈັກມື້ກະບໍ່ຮູ້ ເພາະສະນັ້ນ ເຮົາສິແກ້ໄຂບັນຫາແນວໃດ? ມັນເປັນໄປໄດ້ບໍ່ວ່າ ຢາກໃຫ້ກໍານົດເປັນລິດໄດ້ບໍ່? ອັນນີ້ ຂໍໃຫ້ລັດຖະບານຄົ້ນຄວ້າຊ່ວຍພະນັກງານຜູ້ມີເງິນເດືອນຕ່ຳ ຄັນຊັ້ນບໍ່ລອດເດ້.”
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ ຖ້າຫາກວ່າ ລວມມູນຄ່າການສົ່ງອອກພະລັງງານໄຟຟ້າດ້ວຍນັ້ນ ກໍຈະເຮັດໃຫ້ລາວ ເປັນຝ່າຍທີ່ເກີນດຸນການຄ້າຕ່າງປະເທດ. ແຕ່ເນື່ອງຈາກວ່າ ໄຟຟ້າທີ່ສົ່ງອອກໄປຕ່າງປະເທດນັ້ນ ເປັນການລົງທຶນຂອງບໍລິສັດຕ່າງປະເທດທີ່ກູ້ຢືມທຶນຈາກຕ່າງປະເທດ ຈຶ່ງຕ້ອງນຳໃຊ້ລາຍຮັບສ່ວນຫລາຍທີ່ໄດ້ຈາກການສົ່ງອອກໄຟຟ້ານັ້ນ ໄປເພື່ອການຊຳລະໜີ້ດັ່ງກ່າວ ເພາະສະນັ້ນ ຈຶ່ງບໍ່ໄດ້ໂອນເງິນທີ່ໄດ້ຈາກການສົ່ງອອກພະລັງງານໄຟຟ້າເຂົ້າລະບົບທະນາຄານໃນລາວ ແຕ່ຍ່າງໃດ ດ້ວຍເຫດນີ້ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ລາວ ຍັງປະເຊີນກັບບັນຫາການຂາດແຄນຄັງສຳຮອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດ. ທັງຍັງເຮັດໃຫ້ເກີດບັນຫາການຕົກຕ່ຳຂອງຄ່າເງິນກີບ ໂດຍທີ່ທະນາຄານແຫ່ງຊາດລາວ ບໍ່ສາມາດຄວບຄຸມໄດ້ເລີຍ.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ ລັດຖະບານລາວ ກໍໄດ້ເພີ້ມ ມາດຕະການຄວບຄຸມ ການແລກປ່ຽນເງິນຕາຕ່າງປະເທດ ເພື່ອຈະດຶງດູດເຂົ້າໃນລະບົບທະນາຄານຫລາຍຂຶ້ນ ໂດຍກໍານົດ ໃຫ້ບໍລິສັດການຄ້າຂະໜາດໃຫຍ່ ທີ່ມີຫລາຍກວ່າ 2,000 ບໍລິສັດ ຕ້ອງລົງທະບຽນ ເພື່ອຊໍາລະລາຄາການຄ້າຜ່ານລະບົບທະນາຄານເທົ່ານັ້ນ ຊຶ່ງເຮັດໃຫ້ເງິນຕາໄຫລເຂົ້າສູ່ລະບົບທະນາຄານໃນລາວ ເພີ້ມຂຶ້ນນັ້ນເອງ.