ໃນລາຍການພິເສດມື້ນີ້ ທາງວີໂອເອຈະນໍາເອົາລາຍງານທີ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນທັດສະນະ
ຫລືມຸມມອງທີ່ແຕກຕ່າງກັນກ່ຽວກັບລົດໄຟຄວາມໄວສູງລາວ-ຈີນ ທີ່ກໍາລັງດໍາເນີນການ
ກໍ່ສ້າງຢູ່ນັ້ນຈາກບາງຄົນໃນທັງພາກລັດ ແລະໃນພາກເອກກະຊົນ. ພວກເຮົາມາຟັງລາຍ
ງານນີ້ຈາກນັກຂ່າວຂອງພວກເຮົານໍາກັນ ເບິ່ງເນາະວ່າມຸມມອງຂອງບັນດາຄົນເຫລົ່ານີ້
ຈະເປັນແນວໃດ. ເອົ໊າໄປຟັງພ້ອມກັນເລີຍ.
Your browser doesn’t support HTML5
ເຊີນຟັງມຸມມອງທີ່ແຕກຕ່າງກັນກ່ຽວກັບເລື້ອງທາງລົດໄຟຄວາມໄວສູງລາວ-ຈີນ
ທາງລົດໄຟລາວ-ຈີນທີ່ມີມູນຄ່າ 6 ຕື້ໂດລາ ທີ່ໄດ້ເລີ້ມລົງມືສ້າງແຕ່ທ້າຍປີ 2016 ນັ້ນ
ໄດ້ຮັບສຽງສະໜັບສະໜຸນຈາກທັງເຈົ້າໜ້າທີ່ໃນທັງພາກລັດ ແລະຈາກຄົນຢູ່ໃນພາກ
ເອກະຊົນຢ່າງຫລວງຫລາຍ. ທ່ານສະເຫຼີມໄຊ ກົມມະສິດ ລັດຖະມົນຕີ ວ່າການຕ່າງ
ປະເທດໃຫ້ຄຳເຫັນວ່າ ການທີ່ມີລົດໄຟຄວາມໄວສູງເຊື່ອມຕໍ່ຈາກພາກໃຕ້ຂອງຈີນ
ຫານະຄອນຫລວງ ວຽງຈັນ ນັ້ນຈະເຮັດໃຫ້ລາວກາຍເປັນສ່ວນນຶ່ງ ຂອງໂຄງການ ນຶ່ງ
ແລວທາງ-ນຶ່ງເສັ້ນທາງ (One Belt-One Road) ທີ່ລິເລີ່ມໂດຍທ່ານສີ ຈິ້ນຜິງປະທານ
ປະເທດຈີນນັ້ນ ຊຶ່ງມັນຈະສົ່ງຜົນດີແກ່ການພັດທະນາຂອງລາວໃນອານາຄົດ.
ກໍາມະກອນລາວທີ່ຈ້າງໂດຍທ່ານບົວພັນເພື່ອປປະກອບສ່ວນ ສ້າງທາງລົດໄຟໃນເຂດ ເມືອງຫີນເຫີບ
ໃນຂະນະທີ່ການກໍ່ສ້າງທາງລົດໄຟກຳລັງດຳເນີນໄປຢູ່ນີ້ ກໍມີປະຊາຊົນທ້ອງຖິ່ນຈຳນວນ
ນຶ່ງໂດຍສະເພາະແມ່ນຢູ່ໃນຂະແໜງການກໍ່ສ້າງບອກວ່າເຂົາເຈົ້າໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຈາກ
ໂຄງການທາງລົດໄຟທີ່ໄດ້ຮັບທຶນກູ້ຢືມ, ພ້ອມທັງໃຊ້ອຸປະກອນແລະເຕັກນິກທັງໝົດຈາກຈີນ
ນີ້ແລ້ວ. ເຊັ່ນທ່ານ ບົວພັນ ອ່ອນຈັນ, ຢູ່ເມືອງສັງທອງ, ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ທີ່ຮັບເໝົາເທ
ເບຕົງກັນເຈື່ອນໃຫ້ແກ່ໂຄງການດັ່ງກ່າວຢູ່ຊ່ວງໄລຍະບ້ານຫີນປິດ, ເມືອງຫີນເຫີບມາໄດ້ 2 ປີ
ແລ້ວນັ້ນ ຢືນຢັນຜ່ານການໃຫ້ຄຳສຳພາດກັບວີໂອເອວ່າ
“ດຽວນີ້ຄົນຂ້ອຍ ທີ່ຮັບໃຊ້ແຮງງານຂ້ອຍ ປັດຈຸບັນນີ້ ປະມານ 100 ຄົນໜີ້ນະ. ບໍ່ແມ່ນ
ປະມານ ຕັ້ງ 100 ຄົນ ເລີຍ. 100 ຄົນໜີ້ ມັນຈະມີຢູ່ 4 ໜ່ວຍງານ ທີ່ຮັບຜິດຊອບຕໍ່ຂ້ອຍ
ຫັ້ນນາ. 4 ໜ່ວຍງານຫລະເຮົາກໍຈະແບ່ງຈັດທີມກັນເນາະ. ບາງທີມກາຈະເຮັດມື້ເວັນ
ຫລະກາ ບາງທີມທີ່ຖືກມື້ເທຫັ້ນນາ ເຮົາຈະເອົາພວກທີ່ພັກກາງເວັນຫັ້ນມາເຮັດມື້ຄືນ.
ມັນສະຫລັບ ສັບປ່ຽນກັນໄປນະໃນແຕ່ລະມື້. ກາງຄືນນີ້ ແມ່ນສໍາລັບແຕ່ມື້ໃດທີ່ເທເບຕົງ
ຖ້າມື້ໃດບໍ່ໄດ້ເທກາບໍ່ໄດ້ເຮັດ.”
ການຈ້າງງານນີ້ ກໍໄດ້ສ້າງລາຍໄດ້ໃຫ້ແກ່ກໍາມະກອນລາວໃນທ້ອງຖິ່ນ ຊຶ່ງທ່ານບົວພັນກ່າວ
ຕໍ່ວີໂອເອເຖິງຄ່າຕອບແທນແຮງງານ ແລະສະພາບການເຮັດວຽກຂອງກຳມະກອນນັ້ນວ່າ
“ເຮົາຈະໄລ່ເປັນມື້ ແຕ່ວ່າເດືອນນຶ່ງ ເຮົາກໍຈ່າຍເທື່ອນຶ່ງ. ສົມມຸດວ່າ ແຮງງານກໍາມະກອນ
ສົດໆ ນີ້ ຂ້ອຍຈະຈ້າງມື້ລະ 80,000 ເນາະ. ຄັນຊ່າງກາມື້ລະແສນ ເຖິງແສນຊາວ. ໝົດ
ເດືອນແລ້ວພວກເຮົາຈຶ່ງຈ່າຍ. ພວກເຮົາຈະຕັດບັນທຶກວັນທີ 25 ແຕ່ລະເດືອນ ແລ້ວຮອດ
ວັນທີ 30 ພວກເຮົາກໍເບີກເລີຍ. ແລ້ວເຂົ້ານໍ້າລະແມ່ນພວກເຮົາເປັນຜູ້ລ້ຽງ. ພວກເຮົາ
ລ້ຽງ 3 ຄາບເລີຍ. ພວກກໍາມະກອນໜີ້ ກໍບໍ່ແມ່ນພວກໃກ້ຄຽງ, ຜູ້ໃດມາສະໝັກງານພວກ
ເຮົາກໍຮັບເອົາ. ພວກເຮົາກໍປະກາດໄປທົ່ວ ຜູ້ໃດມີຄວາມສາມາດຢາກມາເຮັດກໍາມະກອນ
ກາມາໄດ້ຫັ້ນນາ. ພວກເຮົາບໍ່ຈໍາກັດ. ບາງຄົນມັນມາກໍບໍ່ກຸ້ມຮອດທິດ. ມາກໍສູ້ຄວາມຮ້ອນ
ຄວາມນັ້ນບໍ່ໄດ້ເຂົາເຈົ້າກໍບໍ່ເຮັດ, ຜູ້ມັນມັກສະບາຍຫັ້ນນາ. ບາງຄົນກໍສູ້ ເປັນປີ ສອງປີນໍາ
ຂ້ອຍກໍມີແລ້ວ. ອັນຢູ່ປະຈໍາຫັ້ນມນັຈະມີສ່ວນໜ້ອຍ. ສ່ວນຫລາຍມາຢູ່ຮອດເດືອນ ສອງ
ເດືອນແລ້ວກໍກັບໄປເຮັດ ເຮັດນາ ກາມີ. ບາງເທື່ອພວກນັກຮຽນຍາມປິດໂຮງຮຽນແລ້ວ
ເຂົາເຈົ້າກາມາເຮັດ. ແຕ່ລະຝົນສວ່ນຫລາຍພວກເຮົາກໍພັກ, ມັນເຮັດບໍ່ໄດ້ເດ່.”
ກໍາມະກອນລາວ ເຮັດວຽກໃນຕອນກາງຄືນຢູ່ເຂດເມືອງຫີນເຫີບ
ແຕ່ວ່າບໍ່ແມ່ນໃຜກໍເຫັນວ່າໂຄງການນີ້ໄດ້ສ້າງວຽກເຮັດງານທໍາຢ່າງຫລວງຫລາຍ ບໍ່ສົມກັບວ່າ
ລາວໄດ້ຢືມເງິນມາສ້າງຢ່າງຫລວງຫລາຍ. ໃນນັ້ນລວມກໍລວມມີສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດທ່ານ
ນຶ່ງ ຄືທ່ານຄຳສຸກ ບຸນຍະວົງ ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດລາວຈາກແຂວງຜົ້ງສາລີ ກັບເວົ້າວ່າ
ໂຄງການລົດໄຟໃນລາວທີ່ມີລະຍະທາງ 417 ກິໂລແມັດນີ້ເຖິງແມ່ນວ່າຈະຕ້ອງການກຳມະກອນ
ຫລາຍກວ່າ 30 ພັນຄົນກໍຕາມ ແຕ່ທ່ານບໍ່ແນ່ໃຈວ່າມັນຈະຊ່ວຍສ້າງວຽກເຮັດງານທຳໃຫ້ແກ່ປະ
ຊາຊົນໄດ້ຫລາຍເທົ່າໃດ ຊຶ່ງທ່ານຕັ້ງຄຳຖາມໃນກອງປະຊຸມສະພາຄັ້ງນຶ່ງເມື່ອມໍ່ໆມານີ້ວ່າ:
“ມາຮອດປັດຈຸບັນມີແຮງງານຕ່າງປະເທດເຂົ້າມາແລ້ວ 19,000 ກວ່າຄົນ ແຕ່ວ່າແຮງງານ
ລາວມີພຽງແຕ່ 2,135 ຄົນເທົ່ານັ້ນ ເປັນແຮງງານທີ່ບໍ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບໂຄງການທາງລົດໄຟ
ທັ່ງໆທີ່ວ່ານັກຮຽນຈົບວິສະວະກຳຂົວທາງສິ່ງແວດລ້ອມແລະອື່ນໆມັນກະກ່ຽວພັນກັບໂຄງ
ການນີ້ ແຕ່ແຮງງານລາວພຽງແຕ່ເປັນຂັບລົດເອົາສື່ໆ ແຕ່ແຮງງານ ຫຼືວ່ານັກຮຽນຈົບມາ ບໍ່
ໄດ້ເຂົ້າໄປເຮັດວຽກຢູ່ໃນຂົງເຂດນີ້ ແຕ່ພາຍຫຼັງ 2021 ໂຄງການຈະສຳເລັດແລະແຮງງານ
ຈະມາຄຸ້ມຄອງທາງລົດໄຟປະມານ 3,000 ຄົນອັນນີ້ລັດຖະບານກຽມແນວໃດແລ້ວ.”.”
ຕໍ່ສະພາບການດັ່ງກ່າວນີ້ ກໍມີປະຊາຊົນບາງຄົນເຫັນສະພາບການເປັນເຊັ່ນດຽວກັນກັບທີ່ທ່ານ
ຄໍາສຸກເວົ້າ. ດັ່ງຊາວຂາຍຢູ່ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນຄົນນຶ່ງທີ່ບໍ່ປະສົງອອກນາມບອກວ່າ ທ່ານ
ຍອມຮັບວ່າມີຄົນລາວຈຳນວນນຶ່ງທີ່ເປັນແຮງງານ ມີສືມືອີ່ຫລີ ໄດ້ຮັບການຈ້າງງານຈາກໂຄງ
ການທາງລົດໄຟນີ້ ແຕ່ໂດຍລວມແລ້ວການຈ້າງງານນັ້ນແມ່ນມີໜ້ອຍ ແລະສະພາບການອັນນີ້ບໍ່
ແມ່ນເກີດຂຶ້ນ ແຕ່ຢູ່ໃນໂຄງການສ້າງທາງລົດໄຟເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ມີຢູ່ໃນເກືອບທຸກໂຄງການໃຫຍ່ທີ່
ຈີນສຳປະທານຊຶ່ງໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດໂດຍອີງໃສ່ມຸມມອງສ່ວນຕົວດັ່ງນີ້:
“ເອົາຄົນຈີນມາໜີ້ນະ, ນັບຕັ້ງແຕ່ບໍ່ແຮ່, ນັບຕັ້ງແຕ່ຂົບຫີນ, ບໍ່ເວົ້າແຕ່ລົດໄຟ. ໂຄງການອີ່ຫຍັງ
ທີ່ວ່າຈີນສຳປະທານຫັ້ນໜະ ລະແມ່ນເຮັດຮົ້ວຂຶ້ນແລ້ວ ຄົນທ້ອງຖິ່ນລະແມ່ນເຂົ້າໄປໃກ້ບໍ່ໄດ້
ໂລດ. ອ່າ ມັນຊິເປັນຈັ່ງຊັ້ນ ແປວ່າ ໃນສັນຍາສຳປະທານຫັ້ນກາອ້າງວ່າ ກາເວົ້າດູດີຢູ່ ວ່າຈະ
ໃຫ້ຄົນທ້ອງຖິ່ນມີລາຍໄດ້, ມີວຽກເຮັດງານທຳຫັ້ນນະເອີ. ແຕ່ບັດນີ້, ແຕ່ວ່າ ຜູ້ທີ່ຈະໄດ້ຜົນປະ
ໂຫຍດກໍຄືຈີນກັບໄທໜີ້ ກໍຈະສົ່ງສິນຄ້າຫາກັນ, ບໍ່ວ່າແຕ່ໄທຫລະ. ຈີນກັບໄທ, ຈີນກັບຫວຽດ
ໂດຍມາຜ່ານລາວຈັ່ງຊີ້ຫັ້ນນະ. ແຄ່ແບບວ່າລາວຫັ້ນເປັນ, ລາວນີ້ນະເປັນຜູ້ຢືມເງິນ 5 ພັນ
ລ້ານກວ່າໂດລາ. ຈີນຫັ້ນເປັນລູກໜີ້ ລະເຮົາຫັ້ນນະເປັນຜູ້ຢືມເງິນເຂົາແທ້ໆ ເຮົາຍັງຕ້ອງ
ເປັນເບ້ຍລ່າງຂອງຈີນອີກ. ເສຍປຽບໃຫ້ຈີນອີກ.”
ເມື່ອຖາມເຖິງຜົນປະໂຫຍດທີ່ປະຊາຊົນລາວຈະໄດ້ມາຈາກການທີ່ປະເທດໄດ້ເຊື່ອມຕໍ່ໃສ່ຕະ
ຫລາດໃຫຍ່ໂດຍທາງລົດໄຟໃນອະນາຄົນນັ້ນຜູ້ກ່ຽວໃຫ້ຄໍາເຫັນແບບສ່ວນຕົວດັ່ງນີ້:
“ແຕ່ກີ້ຫັ້ນ ສິນຄ້າຫັ້ນມັນໃສ່ລົດບັນທຸກມາເນາະ ມັນກາຊິຍາກແດ່ ເລື້ອງມັນນິ. ແຕ່ເວລາ
ສິນຄ້າຈາກຈີນ, ຈາກຫວຽດ, ຈາກໄທ ເມື່ອມັນມີລົດໄຟແລ້ວໜີ້ນະ ຄົນລາວແຮ່ງຊິຊື້
ເຄື່ອງເຂົ້າມາປະເທດຫລາຍ ແລ້ວເງິນສະກຸນຕ່າງປະເທດຍິ່ງຊິອອກຕ່າງປະເທດຫລາຍ.
ເພາະຄົນລາວໜີ້ມັກໃນການຊື້ເດ້ເນາະ. ຊື້ບໍ່ແມ່ນລວຍໄດ໋. ຊື້ຍ້ອນຂີ້ຄ້ານຜະລິດຊື່ໆ ຫັ້ນ
ນະ. ໃນຂະນະການສົ່ງອອກໜີ້ ໝູ່ຫັ້ນນະຕັ້ງກໍາແພງ, ເງື່ອນໄຂໄວ້ຫລາຍໆ ສໍາລັບສິນຄ້າ
ເຮົາ. ແຕ່ວ່າເຮົາຫັ້ນນະ ກາມີແຕ່ມັກຊື້, ຊື້ໆ, ຊື້ ແລ້ວເງິນແຮ່ງຊິອອກຕ່າງປະເທດຫລາຍ
ເພາະມັນສະດວກເດ້ເນາະ.”
ແຕ່ທ່ານຜູ້ນີ້ກໍເຫັນວ່າບັນຫາໃຫຍ່ສິ່ງທີ່ໜ້າເປັນຫ່ວງກວ່ານັ້ນກໍຄືບັນຫາໜີ້ສິນອັນຫລວງຫລາຍ
ທີ່ຈະຕົກມາເປັນພາລະຂອງຄົນລຸນຫລັງ ແລະເມື່ອສະຫລຸບແລ້ວທ່ານທີ່ເປັນຊາວຄ້າຂາຍຄົນ
ນີ້ບອກວ່າ
“ບໍ່ຢາກໃຫ້ມີເລີຍທາງລົດໄຟຄວາມໄວສູງ, ຢາກໃຫ້ແປງທາງໜີ້ນະ. ຂະຫຍາຍທາງໄປ
ທາງເໜືອໜີ້ໃຫ້ມັນກວ້າງອອກ. ແລະກາທາງພາກໃຕ້ໜີເຮັດໃຫ້ເປັນ 4 ເລນ. ບໍ່ແມ່ນສອງ
ເລນປິ່ນໜ້າໃສ່ກັນແນວນີ້ແລ້ວ ລະລົດອຸບບັດເຫດຕະຫລອດ. ຢາກໃຫ້ເປັນ 4 ເລນແລ້ວ
ກາຜູ້ໄປກະໄປ ຄືຢູ່ທາງໄປອຸດອນຫັ້ນ 4 ເລນ. ທາງຝັ່ງໄປກາໄປ, ຝັ່ງມາກາມາ. ບໍ່ຕ້ອງທາງ
2 ເລນ ນີ້ຫລະລົດສວນທາງກັນລະ ອັນຕະລາຍຫລາຍ. ເທົ່ານີ້ກາພໍແລ້ວ. ບໍ່ຕ້ອງຈຳເປັນ
ນະ ລົດໄຟຄວາມໄວສູງ. ຂະໜາດລົດໄຟລາງຄູ່ແບບທຳມະດາຄືໄທມີ ສີ່ຫ້າສິບປີກ່ອນໜີ້
ເຮົາກາຍັງບໍ່ເຮັດ ເຮົາຊິກ້າວໄປຫາຄວາມໄວສູງແລ້ວ. ຈັກຊິດູແລຈັ່ງໃດນໍ້ .”