ທາງການລາວ ຈະຍົກເລີກສໍາປະທານການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດ 166 ກິດຈະການ ຂອງ 151 ບໍລິສັດຈີນ ຢ້ອນລະເມີດສັນຍາການລົງທຶນ ແລະ ສ້າງຜົນກະທົບຕໍ່ສັງຄົມແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມທຳມະຊາດໃນລາວຍ່າງຮຸນແຮງ.
ເຈ້າຫນ້າທີ່ໃນຄະນະກວດກາຂອງສະພາແຫ່ງຊາດລາວ ເປີດເຜີຍວ່າ: ການກວດກາບັນດາໂຄງການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດທີ່ໄດ້ອະນຸມັດໃຫ້ສໍາປະທານໄປແລ້ວ 1,205 ໂຄງການໃນທົ່ວປະເທດ. ໃນນີ້ລວມເຖິງ 93 ໂຄງການທີ່ເປັນການອະນຸຍາດແບບທົດລອງເລັ່ງດ່ວນດ້ວຍນັ້ນພົບວ່າມີເຖິງ 166 ໂຄງການທີ່ເປັນສໍາປະທານຂອງບໍລິສັດຈີນຈຳນວນ 151 ລາຍນັ້ນ ໄດ້ດໍາເນີນກິດຈະການທີ່ເປັນການລະເມີດສັນຍາການລົງທຶນ ທັ້ງຍັງໄດ້ສ້າງບັນຫາຜົນກະທົບທາງສັງຄົມ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມທໍາມະຊາດໃນລາວຢ່າງກວ້າງຂວາງອີກດ້ວຍ ຈຶ່ງໄດ້ສະເໜີຕໍ່ລັດຖະບານເພື່ອຂໍໃຫ້ພິຈາລະນາຍົກເລີກການສໍາປະທານເຫຼົ່ານີ້ໃຫ້ໄວທີ່ສຸດ ເພື່ອສະກັດກັ້ນບໍ່ໃຫ້ຜົນກະທົບຮຸນແຮງຂຶ້ນແລະຂະຫຍາຍກວ້າງໄປກວ່ານີ້.
ໂດຍໃນປະຈຸບັນ ລັດຖະບານລາວກໍກໍາລັງພິຈາລະນາຂໍ້ສະເໜີຂອງ ກະຊວງພະລັງງານ ແລະບໍ່ແຮ່ດັ່ງກ່າວ ດ້ວຍການຈັດແບ່ງສໍາປະທານເປັນ 3 ລະດັບ ກໍຄື A, B, C ຊຶ່ງຖ້າຫາກວ່າໂຄງການໃດຖືກຈັດໃຫ້ຍູ່ໃນລະດັບ C ກໍຈະຖືກຍົກເລີກໃນທັນທີ ພ້ອມກັນນີ້, ລັດຖະບານລາວ ກໍໄດ້ຢຸດຕິການໃຫ້ສຳປະທານໂຄງການແບບເລັ່ງລັດ ນັບແຕ່ປີ 2023 ເປັນຕົ້ນໄປ, ລວມທັງຈະບໍ່ມີການອະນຸມັດໂຄງການໃໝ່ອີກດ້ວຍ ດັ່ງທີ່ ທ່ານສອນໄຊ ສີພັນດອນ, ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ໄດ້ຖະແຫຼງຍືນຍັນວ່າ
“ຈາກການປະເມິນບັນດາໂຄງການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດໃນສົກປີ 2023 ໄດ້ໂຈະພິຈາລະນາໂຄງການໃໝ່ ສຳລັບແຮ່ທາດ ປະເພດຄຳຕົກຂ້ອນ, ແຮ່ຫາຍາກ ແລະ ໂລຫະທາດຈຳນວນໜຶ່ງຕາມການຊີ້ນຳຂອງກົມການເມືອງສູນກາງພັກ ແລະ ສະພາແຫ່ງຊາດເພື່ອສຸມໃສ່ດຳເນີນການປະເມີນ ກວດກາ ດັດສົມບັນດາໂຄງການທີ່ໄດ້ຮັບອະນຸມັດ. ຜ່ານມາໂຄງການໃດທີ່ມີການປະເມີນຜົນໃນປະເພດ C ລັດຖະບານກໍຈະໄດ້ດຳເນິນການຍົກເລີກ ແລະ ຖອນໂຄງ ການຄືນເປັນແຕ່ກໍລະນີ ພ້ອມກັນນີ້ກໍໄດ້ໂຈະຖາວອນການອະນຸມັດໂຄງການແບບທົດລອງທາງດ້ານແຮ່ທາດ.”
ນອກຈາກນີ້, ກະຊວງພະລັງງານ ແລະ ບໍ່ແຮ່ ຍັງໄດ້ມີມາດຕະການຕໍ່ບັນດາໂຄງການທີ່ຄ້າງການຊຳລະຄ່າສຳປະ ທານ ໂດຍບໍ່ໃຫ້ການສືບຕໍ່ດໍາເນີນງານບໍ່ແຮ່ຕາມປົກກະຕິ ລວມທັງການໂຈະໂຄງການທີ່ປິດບັງຂໍ້ມູນ ຫຼື ລາຍງານຂໍ້ມູນທີ່ເປັນເທັດດ້ວຍ ດັງທີ່ທ່ານໂພສີ ໄຊຍະສອນ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງພະລັງງານແລະບໍ່ແຮ່ ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ
“ກະຊວງພະລັງງານ-ບໍ່ແຮ່ ກໍໄດ້ມີມາດຕະການກ່ຽວກັບບັນຫາ ເລື່ອງການຄ້າງຈ່າຍຄ່າສໍາປະທານ ຖືວ່າໃນໄລຍະຂອງການຊອກຄົ້ນ - ສໍາຫຼວດ ກໍຖືວ່າຈະບໍ່ໄດ້ອະນຸຍາດໃນການເຮັດບົດລາຍງານຂອງການຄົ້ນຫາ-ການສໍາຫຼວດຫຼືວ່າຄົ້ນຄວ້າຕໍ່ຄຳສະເຫນີໃດໆ ຂອງພາກສ່ວນບໍລິສັດ ແຕ່ໂຄງການທີ່ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດໃຫ້ສຶກສາຄວາມເປັນໄປໄດ້ທາງດ້ານເສດຖະກິດ ກໍຈະບໍ່ອະນຸຍາດໃຫ້ກ້າວເຂົ້າສູ່ການເຊັນສັນຍາໃນການພັດທະນາແຮ່ທາດ ແລະໂຄງການທີ່ຢູ່ໃນຂັ້ນຕອນຂອງການຂຸດຄົ້ນ-ປຸງແຕ່ງແຮ່ທາດ ກໍຈະບໍ່ອະນຸຍາດໃນການຈຳຫນ່າຍແຮ່ທາດ ນອກຈາກນີ້ ກໍຍັງມີມາດຕະການກ່ຽວກັບໂຄງການຕ່າງໆ ທີ່ບໍ່ລາຍງານໃນຂໍ້ມູນ - ການເສື່ອງອຳທີ່ບໍ່ເປັນຄວາມຈິງນັ້ນ ກໍໄດ້ມີການຕິດຕາມໃນພາກສະຫນາມ."
ແຕ່ຍ່າງໃດກໍ່ຕາມ ການຜະລິດໃນອຸດສາຫະກໍາການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດຂອງລາວໃນ 9 ເດືອນຜ່ານມາຂອງປີ 2024 ລວມມູນຄ່າຫຼາຍກວ່າ 34,000 ຕື້ກີບ ຫຼື ເທົ່າກັບ 127,5% ຂອງແຜນການປີ ທີ່ໄດ້ຮັບຈາກໂຄງການຂຸດຄົ້ນ ແລະ ປຸງແຕ່ງແຮ່ທາດຂອງ 1,007 ບໍລິສັດໃນ 1,205 ກິດຈະການ, ໃນນີ້ ກໍລວມເຖິງການຂຸດຄົ້ນແບບທົດລອງຂອງ 93 ບໍລິສັດຈາກຈີນດ້ວຍ.