ອົງການອະນຸລັກແມ່ນໍ້າສາກົນ ຄັດຄ້ານການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນດອນສະຫົງ ຢູ່ເຂດສີ່ພັນດອນໃນລາວ ໂດຍລະບຸວ່າຈະສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ສະພາບແວດລ້ອມ ແລະສັດນໍ້າຢ່າງຮຸນແຮງ.
ອົງການອະນຸລັກແມ່ນໍ້າສາກົນ (International Rivers) ໄດ້
ສະເໜີລາຍງານວ່າ ລັດຖະບານລາວແລະກຸ່ມຜູ້ລົງທຶນໄດ້ເລີ່ມ
ລົງມືດໍາເນີນການກໍ່ສາງເຂື່ອນດອນ ສະຫົງ ຢູ່ທີ່ເຂດສີ່ພັນດອນ
ເທິງແນວແມ່ນໍ້າຂອງໃນເຂດແຂວງຈໍາປາສັກຂອງລາວ ໃນ
ຂະນະນີ້ ໂດຍການດໍາເນີນງານດັ່ງກ່າວນອກຈາກຈະບໍ່ໄດ້
ສະເໜີຄວາມເຫັນ ຊອບຈາກຄະນະກໍາມາທິການແມ່ນໍ້າຂອງ
(MRC) ທີ່ລາວກໍເປັນປະເທດພາຄີຮ່ວມກັບໄທ ກໍາປູເຈຍ ແລະ
ຫວຽດນາມນັບຕັ້ງແຕ່ປີ 1995 ເປັນຕົ້ນມາແລ້ວນັ້ນ ກໍຍັງເປັນ
ໂຄງການທີ່ຈະສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ສະພາບແວດລ້ອມ ແລະສັດນໍ້າ
ໃນເຂດຕອນລຸ່ມຂອງແມ່ນຂອງຢ່າງຮຸນແຮງອີກດ້ວຍ.
ທັງນີ້ ໂດຍຄະນະເຈົ້າໜ້າທີ່ຂອງອົງການອະນຸລັກແມ່ນໍ້າສາກົນ
ໄດ້ເດີນທາງເຂົ້າໄປສັງເກດການຢູ່ທີ່ເຂດກໍ່ສ້າງເຂື່ອນດອນສະຫົງ
ໃນຊ່ວງເດືອນສິງຫາທີ່ຜ່ານມາ ຊຶ່ງກໍພົບວ່າກຸ່ມລົງທຶນໃນໂຄງການໄດ້ເລີ່ມທໍາການລະເບີດແກ່ງຫິນຂອງນໍ້າຕົກຢູ່ທີ່ເຂດຕອນເທິງຂອງໂຄງການເຂື່ອນແລ້ວ ສ່ວນທາງການລາວກໍໄດ້
ອອກປະກາດ ຫ້າມປະຊາຊົນເຂົ້າໄປຈັບປາດ້ວຍຫຼີ່ ຢູ່ໃນເຂດດັ່ງກ່າວຢ່າງເດັດຂາດ ນັບຈາກປີ 2014 ເປັນຕົ້ນໄປ.
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂອງອົງການອະນຸລັກແມ່ນໍ້າ ສາກົນໄດ້ອ້າງເຖິງການສຶກສາວິໄຈຂອງ MRC ເມື່ອປີ 2010 ທີ່ຜ່ານມາ ທີ່ພົບວ່າການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນດອນສະຫົງ ຈະເປັນການທໍາລາຍເສັ້ນ
ທາງການສັນຈອນໄປ-ມາຂອງພວກສັດນໍ້າທີ່ມີ ຮູນໍ້າເຊື່ອມຕໍ່ກັນໃນຊ່ວງລະດູແລ້ງລະຫວ່າງເຂດສີ່ພັນດອນໃນລາວ ກັບທະເລ ສາບໃຫຍ່ຂອງກໍາປູເຈຍ ຊຶ່ງກໍຖືວ່າເປັນການທໍາລາຍແຫຼ່ງອາຫານແລະອາຊີບປະ ມົງຂອງປະຊາຊົນຢ່າງ ກວ້າງຂວາງອີກດ້ວຍ. ດັ່ງທີ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ອົງການອະນຸລັກ ສະພາບແວດລ້ອມທໍາມະຊາດທ່ານນຶ່ງໄດ້ຊີ້ແຈງວ່າ:
“ຈຸດທີ່ຈະສ້າງເຂື່ອນເປັນຈຸດທີ່ປາຜ່ານ ໄດ້ຕະຫຼອດປີພຽງຈຸດດຽວໃນພື້ນທີ່ນັ້ນ ເພາະສະນັ້ນນອກຈາກຊາວບ້ານຕ້ອງຍ້າຍທັນທີແລ້ວ ປາກໍຄົງຈະຫາຍໄປທັນທີ ເຊັ່ນກັນ ແລ້ວກໍຈະກະທົບຢ່າງກວ້າງຂວາງ ໄລ່ມາເລີຍຕັ້ງແຕ່ໄທ ລາວ ກໍາປູເຈຍ.”
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ບໍລິສັດ Mega First Corportation Berhad
ແຫ່ງປະເທດມາເລເຊຍ ໃນຖານະຜູ້ລົງທຶນລາຍໃຫຍ່ຂອງໂຄງ
ການເຂື່ອນດອນສະຫົງ ກໍໄດ້ອອກຖະແຫຼງການຢືນຢັນກ່ອນໜ້າ
ນີ້ວ່າ ໄດ້ທໍາການສຶກສາເພື່ອປ້ອງກັນບັນຫາຜົນກະທົບຕໍ່ສະພາບ
ແວດລ້ອມແລະສັດນໍ້າຢ່າງຮອບດ້ານແລ້ວ ໂດຍໄດ້ໃຊ້ເວລາດໍາ
ເນີນການເຖິງ 4 ປີເຕັມ ແລະລັດຖະບານລາວກໍໄດ້ອະນຸມັດແຜນ
ການປ້ອງກັນບັນຫາຜົນກະທົບດັ່ງກ່າວຢ່າງເປັນທາງການອີກດ້ວຍ.
ທັງນີ້ໂຄງການເຂື່ອນດອນສະຫົງຈະມີກໍາລັງການຜະລິດກະແສ
ໄຟຟ້າໄດ້ລະຫວ່າງ 260 ຫາ 380 ເມກາວັດ ຫຼືຫຼາຍກວ່າ 2,500 ລ້ານກິໂລວັດ/ໂມງຕໍ່ປີ ໂດຍພະລັງງານໄຟຟ້າສ່ວນໃຫຍ່ຈະສົ່ງຂາຍໃຫ້ກັບການໄຟຟ້າຝ່າຍຜະລິດແຫ່ງປະເທດໄທ ທັງຍັງຈະຕອບສະໜອງໄຟຟ້າໃຫ້ກັບທ້ອງຖິ່ນໃນແຂວງຈໍາປາສັກຢ່າງພຽງພໍ ຊຶ່ງຮວມເຖິງ
ໂຮງແຮມ ຣີສອດ ແລະສະຖານທ່ອງທ່ຽວຕ່າງໆ ອີກດ້ວຍ.
ກ່ອນໜ້ານີ້ ລັດວິສາຫະກິດໄຟຟ້າລາວ ກັບບໍລິສັດ Mega First Corporation Berhad ໄດ້ລົງນາມໃນສັນຍາຮ່ວມການລົງທຶນເພື່ອການກໍ່ສາງໂຄງການເຂື່ອນ ດອນສະຫົງຢ່າງເປັນທາງການແລ້ວ ໂດຍພາຍໃຕ້ສັນຍາການຮ່ວມລົງທຶນດັ່ງກ່າວ ລັດວິສາຫະກິດໄຟຟ້າລາວຈະຖືຮຸ້ນໃນສັດສ່ວນ 20% ຂອງມູນຄ່າການລົງທຶນທັງ ໝົດ 600 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ດ້ວຍເປົ້າໝາຍທີ່ຈະຮ່ວມກັນດໍາເນີນການກໍ່ສ້າງ ເຂື່ອນໃຫ້ສໍາເລັດແລະສົ່ງກະແສໄຟຟ້າໃຫ້ໄທນັບຈາກປີ 2016 ເປັນຕົ້ນໄປເປັນ ເວລາເຖິງ 25 ປີ.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ເນື່ອງຈາກວ່າໂຄງການສ້າງເຂື່ອນດອນສະຫົງດັ່ງກ່າວນີ້ເປັນ ໂຄງການທີ່ຈະຕ້ອງກໍ່ສ້າງເທິງແນວແມ່ນໍ້າຂອງ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ຖືກຕໍ່ຕ້ານຈາກບັນດາ ກຸ່ມອົງການອະນຸລັກສິ່ງແວດລ້ອມແລະຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດທັງໃນເອເຊຍ ແລະສາກົນມາຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ.
ເບິ່ງວີດີໂອພາສາອັງກິດຂອງ Daniel Schearf ກ່ຽວກັບຜົນກະທົບ
ທີ່ຈະມາຈາກການສ້າງເຂື່ອນຢູ່ດອນສະຫົງ:
http://www.youtube.com/embed/3O6wb_Z5QM0
ສະເໜີລາຍງານວ່າ ລັດຖະບານລາວແລະກຸ່ມຜູ້ລົງທຶນໄດ້ເລີ່ມ
ລົງມືດໍາເນີນການກໍ່ສາງເຂື່ອນດອນ ສະຫົງ ຢູ່ທີ່ເຂດສີ່ພັນດອນ
ເທິງແນວແມ່ນໍ້າຂອງໃນເຂດແຂວງຈໍາປາສັກຂອງລາວ ໃນ
ຂະນະນີ້ ໂດຍການດໍາເນີນງານດັ່ງກ່າວນອກຈາກຈະບໍ່ໄດ້
ສະເໜີຄວາມເຫັນ ຊອບຈາກຄະນະກໍາມາທິການແມ່ນໍ້າຂອງ
(MRC) ທີ່ລາວກໍເປັນປະເທດພາຄີຮ່ວມກັບໄທ ກໍາປູເຈຍ ແລະ
ຫວຽດນາມນັບຕັ້ງແຕ່ປີ 1995 ເປັນຕົ້ນມາແລ້ວນັ້ນ ກໍຍັງເປັນ
ໂຄງການທີ່ຈະສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ສະພາບແວດລ້ອມ ແລະສັດນໍ້າ
ໃນເຂດຕອນລຸ່ມຂອງແມ່ນຂອງຢ່າງຮຸນແຮງອີກດ້ວຍ.
ທັງນີ້ ໂດຍຄະນະເຈົ້າໜ້າທີ່ຂອງອົງການອະນຸລັກແມ່ນໍ້າສາກົນ
ໄດ້ເດີນທາງເຂົ້າໄປສັງເກດການຢູ່ທີ່ເຂດກໍ່ສ້າງເຂື່ອນດອນສະຫົງ
ໃນຊ່ວງເດືອນສິງຫາທີ່ຜ່ານມາ ຊຶ່ງກໍພົບວ່າກຸ່ມລົງທຶນໃນໂຄງການໄດ້ເລີ່ມທໍາການລະເບີດແກ່ງຫິນຂອງນໍ້າຕົກຢູ່ທີ່ເຂດຕອນເທິງຂອງໂຄງການເຂື່ອນແລ້ວ ສ່ວນທາງການລາວກໍໄດ້
ອອກປະກາດ ຫ້າມປະຊາຊົນເຂົ້າໄປຈັບປາດ້ວຍຫຼີ່ ຢູ່ໃນເຂດດັ່ງກ່າວຢ່າງເດັດຂາດ ນັບຈາກປີ 2014 ເປັນຕົ້ນໄປ.
ປາທີ່ປະຊາຊົນຫາມາ ຈາກແມ່ນໍ້າຂອງ
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂອງອົງການອະນຸລັກແມ່ນໍ້າ ສາກົນໄດ້ອ້າງເຖິງການສຶກສາວິໄຈຂອງ MRC ເມື່ອປີ 2010 ທີ່ຜ່ານມາ ທີ່ພົບວ່າການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນດອນສະຫົງ ຈະເປັນການທໍາລາຍເສັ້ນ
ທາງການສັນຈອນໄປ-ມາຂອງພວກສັດນໍ້າທີ່ມີ ຮູນໍ້າເຊື່ອມຕໍ່ກັນໃນຊ່ວງລະດູແລ້ງລະຫວ່າງເຂດສີ່ພັນດອນໃນລາວ ກັບທະເລ ສາບໃຫຍ່ຂອງກໍາປູເຈຍ ຊຶ່ງກໍຖືວ່າເປັນການທໍາລາຍແຫຼ່ງອາຫານແລະອາຊີບປະ ມົງຂອງປະຊາຊົນຢ່າງ ກວ້າງຂວາງອີກດ້ວຍ. ດັ່ງທີ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ອົງການອະນຸລັກ ສະພາບແວດລ້ອມທໍາມະຊາດທ່ານນຶ່ງໄດ້ຊີ້ແຈງວ່າ:
“ຈຸດທີ່ຈະສ້າງເຂື່ອນເປັນຈຸດທີ່ປາຜ່ານ ໄດ້ຕະຫຼອດປີພຽງຈຸດດຽວໃນພື້ນທີ່ນັ້ນ ເພາະສະນັ້ນນອກຈາກຊາວບ້ານຕ້ອງຍ້າຍທັນທີແລ້ວ ປາກໍຄົງຈະຫາຍໄປທັນທີ ເຊັ່ນກັນ ແລ້ວກໍຈະກະທົບຢ່າງກວ້າງຂວາງ ໄລ່ມາເລີຍຕັ້ງແຕ່ໄທ ລາວ ກໍາປູເຈຍ.”
ນໍ້າຕົກຄອນພະເພັງໃນພາກໃຕ້ຂອງລາວ
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ບໍລິສັດ Mega First Corportation Berhad
ແຫ່ງປະເທດມາເລເຊຍ ໃນຖານະຜູ້ລົງທຶນລາຍໃຫຍ່ຂອງໂຄງ
ການເຂື່ອນດອນສະຫົງ ກໍໄດ້ອອກຖະແຫຼງການຢືນຢັນກ່ອນໜ້າ
ນີ້ວ່າ ໄດ້ທໍາການສຶກສາເພື່ອປ້ອງກັນບັນຫາຜົນກະທົບຕໍ່ສະພາບ
ແວດລ້ອມແລະສັດນໍ້າຢ່າງຮອບດ້ານແລ້ວ ໂດຍໄດ້ໃຊ້ເວລາດໍາ
ເນີນການເຖິງ 4 ປີເຕັມ ແລະລັດຖະບານລາວກໍໄດ້ອະນຸມັດແຜນ
ການປ້ອງກັນບັນຫາຜົນກະທົບດັ່ງກ່າວຢ່າງເປັນທາງການອີກດ້ວຍ.
ທັງນີ້ໂຄງການເຂື່ອນດອນສະຫົງຈະມີກໍາລັງການຜະລິດກະແສ
ໄຟຟ້າໄດ້ລະຫວ່າງ 260 ຫາ 380 ເມກາວັດ ຫຼືຫຼາຍກວ່າ 2,500 ລ້ານກິໂລວັດ/ໂມງຕໍ່ປີ ໂດຍພະລັງງານໄຟຟ້າສ່ວນໃຫຍ່ຈະສົ່ງຂາຍໃຫ້ກັບການໄຟຟ້າຝ່າຍຜະລິດແຫ່ງປະເທດໄທ ທັງຍັງຈະຕອບສະໜອງໄຟຟ້າໃຫ້ກັບທ້ອງຖິ່ນໃນແຂວງຈໍາປາສັກຢ່າງພຽງພໍ ຊຶ່ງຮວມເຖິງ
ໂຮງແຮມ ຣີສອດ ແລະສະຖານທ່ອງທ່ຽວຕ່າງໆ ອີກດ້ວຍ.
ກ່ອນໜ້ານີ້ ລັດວິສາຫະກິດໄຟຟ້າລາວ ກັບບໍລິສັດ Mega First Corporation Berhad ໄດ້ລົງນາມໃນສັນຍາຮ່ວມການລົງທຶນເພື່ອການກໍ່ສາງໂຄງການເຂື່ອນ ດອນສະຫົງຢ່າງເປັນທາງການແລ້ວ ໂດຍພາຍໃຕ້ສັນຍາການຮ່ວມລົງທຶນດັ່ງກ່າວ ລັດວິສາຫະກິດໄຟຟ້າລາວຈະຖືຮຸ້ນໃນສັດສ່ວນ 20% ຂອງມູນຄ່າການລົງທຶນທັງ ໝົດ 600 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ດ້ວຍເປົ້າໝາຍທີ່ຈະຮ່ວມກັນດໍາເນີນການກໍ່ສ້າງ ເຂື່ອນໃຫ້ສໍາເລັດແລະສົ່ງກະແສໄຟຟ້າໃຫ້ໄທນັບຈາກປີ 2016 ເປັນຕົ້ນໄປເປັນ ເວລາເຖິງ 25 ປີ.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ເນື່ອງຈາກວ່າໂຄງການສ້າງເຂື່ອນດອນສະຫົງດັ່ງກ່າວນີ້ເປັນ ໂຄງການທີ່ຈະຕ້ອງກໍ່ສ້າງເທິງແນວແມ່ນໍ້າຂອງ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ຖືກຕໍ່ຕ້ານຈາກບັນດາ ກຸ່ມອົງການອະນຸລັກສິ່ງແວດລ້ອມແລະຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດທັງໃນເອເຊຍ ແລະສາກົນມາຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ.
ເບິ່ງວີດີໂອພາສາອັງກິດຂອງ Daniel Schearf ກ່ຽວກັບຜົນກະທົບ
ທີ່ຈະມາຈາກການສ້າງເຂື່ອນຢູ່ດອນສະຫົງ:
http://www.youtube.com/embed/3O6wb_Z5QM0