ໜີ້ສາທາລະນະຂອງລັດຖະບານລາວ ຈະເພີິ້ມຂຶ້ນເປັນເກີນກວ່າ 96 ເປີເຊັນ ຂອງຍອດຜະລິດຕະພັນຮວມພາຍໃນ (GDP) ປີ 2023 ໃນຂະນະທີ່ລັດຖະ ບານລາວຍັງຈະແກ້ໄຂບັນຫາຂາດງົບປະມານດ້ວຍການຂາຍພັນທະບັດ ຊຶ່ງ ຊົງລິດ ໂພນເງິນ ມີລາຍງານຈາກບາງກອກ.
Your browser doesn’t support HTML5
ເຊີນຟັງລາຍການເມືອງລາວໃນປັດຈຸບັນ
ນັກຊ່ຽວຊານທາງການເງິນຂອງທະນາຄານພັດທະນາເອເຊຍ (ADB) ໄດ້ປະເມີນສະພາວະການດ້ານໜີ້ສາທາລະນະ ຂອງລັດຖະບານລາວໃນປີ 2023 ນີ້ວ່າ ຍັງຈະສືບຕໍ່ເພີ້ມຂຶ້ນຈາກລະດັບ 92.4 ເປີເຊັນ ຂອງມູນຄ່າຜະລິດຕະພັນລວມພາຍໃນ (GDP) ປີ 2022 ເປັນເກີນກວ່າ 96 ເປີເຊັນ ຂອງ GDP ປີ 2023 ຖ້າຫາກການເກັບລາຍຮັບຂອງລັດຖະບານລາວ ຍັງຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໄດ້ ບໍ່ເຖິງ 19 ເປີເຊັນ ຂອງ GDP ຊຶ່ງຈະເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານລາວມີລາຍຮັບທີ່ບໍ່ພຽງພໍກັບລາຍຈ່າຍໂຕຈິງທີ່ເພີ້ມຂຶ້ນຈາກການປັບເພີ້ມເງິນອຸດໜູນອີກ 150,000 ກີບຕໍ່ເດືອນ ໃຫ້ແກ່ພະນັກງານລັດໃນທົ່ວປະເທດ ເພື່ອໃຫ້ສອດຄ້ອງກັບສະພາວະຄ່າຄອງຊີບທີ່ເປັນຈິງ.
ທັງນີ້ລັດຖະບານລາວ ເກັບລາຍຮັບໄດ້ໃນມູນຄ່າລວມ 33,500 ກວ່າຕື້ກີບ ຄິດເປັນ 15.8 ເປີເຊັນ ຂອງ GDP ປີ 2022 ຊຶ່ງບໍ່ພຽງພໍກັບລາຍຈ່າຍໂຕຈິງ ເພາະສະນັ້ນ ຖ້າຫາກວ່າການເກັບລາຍຮັບໃນປີ 2023 ນີ້ຍັງບໍ່ດີຂຶ້ນກວ່າປີທີ່ຜ່ານມາ ກໍຄືບໍ່ເຖິງ 19 ເປີເຊັນ ຂອງ GDP ນັ້ນຍອມຈະເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານລາວຕ້ອງກູ້ຢືມທາງພາຍໃນ ແລະຕ່າງປະເທດເພີ້ມຂຶ້ນອີກ ໂດຍມາດຕະການນຶ່ງທີ່ລັດຖະບານລາວຈະຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ກໍຄືການຂາຍພັນທະບັດລັດຖະບານ ດັ່ງທີ່ທ່ານບຸນເຫລືອ ສິນໄຊວໍລະວົງ ຜູ້ວ່າການທະນາຄານແຫ່ງຊາດລາວ ຢືນຢັນວ່າ:
“ພວກເຮົາຈະຄ່ອຍໆຫລຸດປະລິມານພັນທະບັດຫັ້ນລົງ ແຕ່ບໍ່ຫລຸດບາດດຽວ ເນາະ ແຕ່ພວກເຮົາອາດຈະຜູ້ໃດ ປະຊາຊົນຜູ້ໃດທີ່ຊື້ແລ້ວ ຍັງອາດຊື້ອີກຢູ່ ພວກເຮົາຈະມີບັນທະບັດໃນວົງເງິນອາດຈະບໍ່ສູງເນາະ 2,000 ຕື້ ຫລືບໍ່ເກີນ 2,500 ຕື້ ໃຫ້ຜູ້ຢາກຊື້ຫັ້ນຊື້ໄດ້ເນາະ ໃນອັດຕາດອກເບ້ຍ 20 ເປີເຊັນ ຫັ້ນ ພວກເຮົາກະໄດ້ຄາດຄະເນເຂົ້າຢູ່ໃນແຜນການເງິນຕາ ປີ 2023 ຄັນສະຫລຸບແລ້ວເນາະ ອັນນີ້ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າການອອກພັນທະບັດນີ້ ມັນກະເປັນ ມາດຕະການສຸກເສີນ ແຕ່ວ່າມັນມີຜົນດີບໍ່ ພວກເຮົາກະເຫັນວ່າ ມີຫລາຍໆດ້ານທີ່ມີຜົນດີ.”
ໂດຍລັດຖະບານລາວໄດ້ຂາຍພັນທະບັດຄັ້ງທີ 1 ໃນມູນຄ່າ 5,000 ຕື້ກີບເມື່ອ ເດືອນມິຖຸນາ 2022 ແຕ່ວ່າຈຳໜ່າຍບໍ່ໝົດ ຈຶ່ງຕ້ອງອອກພັນທະບັດຄັ້ງທີ 2 ງວດທີ 1 ແລະ ງວດທີ 2 ມີມູນຄ່າລວມ 2,000 ຕື້ກີບ ມີອາຍຸ 6 ເດືອນ ອັດຕາດອກເບ້ຍ 20 ເປີເຊັນ ຕໍ່ປີ ໂດຍກໍຖືເປັນການອອກພັນທະບັດຊະນິດດຽວກັນເຖິງ 3 ຄັ້ງໃນໄລຍະ 8 ເດືອນທີ່ຜ່ານມາ ຊຶ່ງຄັ້ງທີ 1 ນັ້ນກໍໄດ້ຄົບກຳໜົດການຊຳລະຄືນໄປແລ້ວ.
ທັ້ງນີ້ລັດຖະບານລາວ ປະເຊີນໜ້າກັບການມີໜີ້ສາທາລະນະເພີິ້ມຂຶ້ນຢ່າງກ້າວກະໂດດນັບແຕ່ປີ 2010 ເປັນຕົ້ນມາ ໂດຍເຫັນໄດ້ຈາກການທີ່ລັດຖະບານມີພັນທະຕ້ອງຊຳລະໜີ້ຕ່າງປະເທດພຽງ 160 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ໃນປີ 2010 ເພີ້ມຂຶ້ນເປັນ 1,400 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ໃນປີ 2022 ແລະເກີນ ກວ່າ 1,700 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ໃນປີ 2023 ຊຶ່ງເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານລາວຈະຕ້ອງຄວບຄຸມລາຍຈ່າຍຢ່າງມີປະສິດທິພາບ ດ້ວຍການຈຳກັດການລົງທຶນຂອງລັດຖະບານໃນໂຄງການທີ່ບໍ່ຈຳເປັນນັ້ນ ດັ່ງທີ່ທ່ານສອນໄຊ ສີພັນດອນ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ໄດ້ຢືນຢັນວ່າ:
"ໃນຕໍ່ໜ້າການລົງທຶນຂອງລັດ ຈະຕ້ອງໄດ້ເບິ່ງຕາມຄວາມສາມາດການຊຳລະ ສະສາງ ຊຶ່ງປັດຈຸບັນນີ້ຈຳກັດເລື້ອງໂຄງການໃໝ່ໝາຍຄວາມວ່າ ເປັນໂຄງການທີ່ຈະສືບຕໍ່ນີ້ ກໍຈະໄດ້ເບິ່ງຄືນວ່າ ໂຄງການໃດຄວນໂຈະໄວ້ໃນໄລຍະນີ້ ແລະໂຄງການໃດຄວນໂຈະຖາວອນ ກໍຄືສະໜາມບິນເມືອງຫ້ວຍຊາຍ ແຂວງບໍ່ແກ້ວນີ້ ກໍປະຕິບັດໄດ້ເປັນມູນຄ່າ 50 ກວ່າຕື້ແລ້ວ ແຕ່ວ່າເຮົາຊຳລະໄດ້ແຕ່ 10 ເປີເຊັນ ຂອງມູນຄ່າ ສະນັ້ນໂຕນີ້ກະໄດ້ໂຈະໄປນຳໃຊ້ສະໜາມບິນສາກົນ ຢູ່ເມືອງຕົ້ນເຜີ້ງແທນ ນອກຈາກນັ້ນກະຊິມີໂຄງການອື່ນໆເນາະຕື່ມອີກ ເພື່ອພິຈາລະນາວ່າແກ້ແນວໃດ.”
ໂດຍໜີ້ສິນສາທາລະນະຂອງລັດຖະບານລາວ ຍັງມີທ່າອຽງເພີ້ມຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ເພາະວ່າລັດຖະບານລາວຈັດເກັບລາຍຮັບໄດ້ຕ່ຳກວ່າແຜນການທຸກປີ ໃນຂະນະທີ່ການທຸດຈະລິດ ໃນວົງການພັກແລະລັດຖະບານ ຍັງຄົງເກີດຂຶ້ນຢ່າງກວ້າງຂວາງ ສ່ວນການປາບປາມຍັງມີປະສິດທິພາບຕ່ຳ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານ ຕ້ອງມີການກູ້ຢືມເງິນເພີ້ມຂຶ້ນທັງພາຍໃນ ແລະຈາກຕ່າງປະເທດ ໂດຍນັບເຖິງທ້າຍປີ 2022 ລັດຖະບານລາວມີໜີ້ສິນລວມຫລາຍກວ່າ 177,625 ຕື້ກີບ ຫລືເທົ່າກັບ 92.4 ເປີເຊັນ ຂອງ GDP ປີ 2022 ໃນນີ້ແບ່ງເປັນໜີ້ສິນຕ່າງປະເທດ 75 ເປີເຊັນ ໜີ້ໃນປະເທດ 25 ເປີເຊັນ ໂດຍບັນດາລັດວິສາຫະກິດ ກໍຄືພາກສ່ວນທີ່ໄດ້ສ້າງພາລະໜີ້ສິນໃຫ້ກັບ ລັດຖະບານລາວຫລາຍທີ່ສຸດ ຊຶ່ງຄຶດເປັນສັດສ່ວນເຖິງ 65 ເປີເຊັນ ຂອງໜີ້ສິນທັງໝົດ.