ສົງຄາມທີ່ດຳເນີນໂດຍ ອິສຣາແອລ ລັງຈາກການໂຈມຕີທີ່ນຳໜ້າໂດຍກຸ່ມ ຮາມາສ ໃສ່ ອິສຣາແອລ ເມື່ອວັນທີ 7 ຕຸລາຂອງປີກາຍນີ້ ໄດ້ທຳລາຍບໍ່ພຽງ ແຕ່ຕໍ່ປະຊາຊົນໃນເຂດກາຊາເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຍັງສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ປະເທດ ອີຈິບ ທີ່ຢູ່ ໃກ້ຄຽງດ້ວຍ, ໂດຍເຮັດໃຫ້ບັນດາເຈົ້າໜ້າທີ່ລັດຖະບານຂອງເຂົາເຈົ້າຫຍຸ້ງວຽກ ແລະ ເສດຖະກິດເຄັ່ງຕຶງ, ໃນຂະນະດຽວກັນມັນກໍໄດ້ນຳເອົາຜົນປະໂຫຍດ ບາງອັນມາໃຫ້ດ້ວຍ. ເອັດເຫວີດ ເຢຣານຽນ ມີລາຍງານຈາກນະຄອນຫຼວງ ໄຄໂຣ, ເຊິ່ງ ພຸດທະສອນ ຈະນຳລາຍລະອຽດມາສະເໜີທ່ານໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ.
ຄວາມຂັດແຍ້ງໃນເຂດກາຊາ ໄດ້ກໍ່ໃຫ້ເກີດກິດຈະກຳດ້ານການທູດຫຼາຍຊົ່ວ ໂມງຈົນນັບບໍ່ໄດ້ ແລະ ການຢ້ຽມຢາມຫຼາຍຄັ້ງໂດຍບັນດາທູດພິເສດຈາກຫຼາຍ ປະເທດໃນປີດັ່ງກ່າວ ນັບຕັ້ງແຕ່ຄວາມຂັດແຍ້ງໄດ້ເກີດຂຶ້ນໃນເຂດ ກາຊາ ເມື່ອວັນທີ 7 ຕຸລາ 2023. ຄວາມພະຍາຍາມໄກ່ເກ່ຍແມ່ນບໍ່ໄດ້ປະສົບຄວາມ ສໍາເລັດ, ແຕ່ຄວາມຂັດແຍ້ງໄດ້ເຮັດໃຫ້ວຽກງານການທູດມີຄວາມວຸ້ນວາຍ, ດ້ວຍກອງປະຊຸມຕ່າງໆຂອງສັນນິບາດອາຣັບ ທີ່ມີຫ້ອງການຕັ້ງຢູ່ໃນນະຄອນ ຫຼວງ ໄຄໂຣ ແລະ ການປຶກສາຫາລືທີ່ປະກອບມີປະເທດ ອີຈິບ, ກາຕ້າ ແລະ ສະຫະລັດ ແລະ ອື່ນໆ.
ທ່ານ ຊາອິດ ຊາເດັກ, ອາຈານສອນກ່ຽວກັບການສຶກສາສັນຕິພາບ ແລະ ສິດທິມະນຸດຢູ່ມະຫາວິທະຍາໄລ ອີຈິບ-ຍີ່ປຸ່ນ ໃນເມືອງ ອາເລັກແຊນເດຣຍ ໄດ້ກ່າວຕໍ່ວີໂອເອວ່າ ອີຈິບ ໄດ້ເປັນນຶ່ງໃນຜູ້ທີ່ມີບົດບາດສຳຄັນໃນຄວາມ ພະຍາຍາມໄກ່ເກ່ຍລະຫວ່າງ ອິສຣາແອລ ແລະ ກຸ່ມຮາມາສ. ທ່ານກ່າວວ່າຄວາມພະຍາຍາມຂອງເຂົາເຈົ້າແມ່ນໄດ້ປະສົບຄວາມສຳເລັດເວລານຶ່ງ ແລະ ບໍ່ປະສົບຄວາມສຳເລັດໃນເວລາອື່ນໆ.
ທ່ານ ຊາອິດ ຊາເດັກ ກ່າວວ່າ “ໃນທາງການເມືອງແລ້ວ, ຄວາມຂັດແຍ້ງ ດັ່ງກ່າວໄດ້ເນັ້ນຢໍ້າໃຫ້ເຫັນບົດບາດຂອງປະເທດ ອີຈິບ ໃນການເປັນກຳລັງໄກ່ ເກ່ຍໃນເຂດຕາເວັນອອກກາງ. ໃນການເຈລະຈາທຸກໆຄັ້ງທີ່ໄດ້ເກີດຂຶ້ນຕໍ່ມາ ລະຫວ່າງ ກຸ່ມຮາມາສ ແລະ ອິສຣາແອລ, ເຂົາເຈົ້າມັກຈະຕ້ອງການຜູ້ໄກ່ເກ່ຍ, ແລະ ມັນກໍແມ່ນ ອີຈິບ ແລະ ກາຕ້າ ແລະ ສະຫະລັດ. ແລະ ເຂົາເຈົ້າໄດ້ມີ ບົດບາດທີ່ສຳຄັນ ແລະ ບາງຄັ້ງໄດ້ປະສົບຄວາມສຳເລັດ ແລະ ບາງຄັ້ງເຂົາ ເຈົ້າປະສົບຄວາມລົ້ມແຫຼວ.”
ຫົວໜ້າໜ່ວຍສືບລັບ ອີຈິບ, ທ່ານ ອັບບາສ ຄາແມລ໌, ໄດ້ໃຊ້ເວລາຫຼາຍຊົ່ວ ໂມງໄກ່ເກ່ຍລະຫວ່າງ ອິສຣາແອລ ແລະ ກຸ່ມຮາມາສ, ເຊັ່ນດຽວກັບລັດຖະ ມົນຕີການຕ່າງປະເທດ ສະຫະລັດ ທ່ານ ແອນໂທນີ ບລິງເຄັນ ແລະ ລັດຖະ ມົນຕີການຕ່າງປະເທດ ກາຕ້າ ທ່ານ ໂມຮຳເມັດ ບິນ ອັບດຸລຣາມານ ຢາສຊິມ ອາລ ທານີ.
ໃນດ້ານເສດຖະກິດ, ຄວາມຂັດແຍ້ງໃນເຂດກາງ ໄດ້ກໍ່ໃຫ້ເກີດຄວາມເສຍຫາຍ ຮ້າຍແຮງຕໍ່ເສດຖະກິດຂອງ ອີຈິບ, ແຕ່ມັນກໍໄດ້ນຳເອົາຜົນປະໂຫຍດມາໃຫ້ ເຊັ່ນກັນ, ດັ່ງທີ່ນັກວິເຄາະເຂດຕາເວັນອອກກາງທີ່ມີຫ້ອງການຕັ້ງຢູ່ນະຄອນ ຫຼວງ ວໍໍຊິງຕັນ ທ່ານ ພອລ ຊຸລລີວານ ໄດ້ຊີ້ໃຫ້ເຫັນ.
ທ່ານ ພອລ ຊຸລລີວານ ກ່າວວ່າ “ອີຈິບ ໄດ້ປະເຊີນກັບອຸປະສັກ ແລະ ສະຖານະການທີ່ຍາກລຳບາກຫຼາກຫຼາຍ, ແຕ່ຍັງມີສິ່ງດີໆແດ່ເລັກນ້ອຍເຊັ່ນ ກະແສເງິນຈາກສະພາການຮ່ວມມືອ່າວອາຣັບ ຫຼື GCC, ເພື່ອເຮັດໃຫ້ແນ່ໃຈ ວ່າ ອີຈິບ ຈະໄດ້ຮັບສະຖຽນລະພາບທາງເສດຖະກິດຫຼາຍຂຶ້ນ.”
ທ່ານ ຊາອິດ ຊາເດັກ ແລະ ທ່ານ ພອລ ຊຸລລີວານ ທັງສອງແມ່ນເຫັນດີວ່າ ເສດຖະກິດຂອງ ອີຈິບ ໄດ້ປະສົບກັບອຸປະສັກຈາກຜົນກະທົບຂ້າງຄຽງຂອງ ຄວາມຂັດແຍ້ງໃນເຂດກາຊາ, ລວມມີການຫຼຸດລົງຂອງລາຍໄດ້ມະຫາສານ ຈາກຄອງ ຊູແອັດ, ເຊິ່ງແມ່ນນຶ່ງໃນແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນລາຍໄດ້ຫຼັກຂອງ ອີຈິບ.
ທ່ານ ຊາເດັກ ໄດ້ກ່າວຕໍ່ວີໂອເອວ່າ ລາຍໄດ້ຂອງລັດຖະບານ ອີຈິບ ຈາກຄອງດັ່ງກ່າວໄດ້ລຸດລົງຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ.
ທ່ານ ຊາອິດ ຊາເດັກ ກ່າວວ່າ “ພວກກະບົດ ຮູຕີ ໃນປະເທດ ເຢເມນ ໄດ້ກີດກັນການສັນຈອນທີ່ປອດໄພຂ້າມທະເລແດງ ແລະ ນັ້ນໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບ ຕໍ່ຄອງ ຊູແອັດ ທີ່ຖືກໃຊ້ເພື່ອນຳເອົາເງິນປະມານ 10 ຕື້ໂດລາມາໃຫ້ ອີຈິບ. ຕອນນີ້ພວກເຮົາໄດ້ຮັບພຽງ 3 ຕື້ໂດລາ, ສະນັ້ນມັນແມ່ນການສູນເສຍທີ່ໃຫຍ່ ເຖິງ 70 ເປີເຊັນ.”
ທ່ານ ຊຸລລີວານ ກ່າວວ່າ ອີຈິບ ບໍ່ພຽງແຕ່ໄດ້ປະສົບຄວາທຸກຍາກຈາກການສູນ ເສຍລາຍໄດ້ຈາກຄອງ ຊູແອັດ ຍ້ອນກຳປັ່ນຕ້ອງໄດ້ເດີນທາງອ້ອມແຫຼມ Horn of Africa ຫຼື ເຂົາແຫ່ງ ອາຟຣິກາ ເພື່ອໄປຫາຈຸດໝາຍປາຍທາງຂອງເຂົາເຈົ້າ ເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ເຂົາເຈົ້າຍັງປະສົບອັນຕະລາຍ ກ່ຽວກັບ ການຂາດແຄນອາຍ ແກັສທຳມະຊາດອີກດ້ວຍ ຖ້າ ອິສຣາແອລ ຈະຕັດການສົ່ງອອກອາຍແກັສຂອງ ເຂົາເຈົ້າໄປ ອີຈິບ.
ນັ້ນຈະບັງຄັບໃຫ້ລັດຖະບານ ອີຈິບ ຕ້ອງນຳເຂົ້າອາຍແກັສທຳມະຊາດດ້ວຍ ລາຄາທີ່ຂ້ອນຂ້າງສູງກວ່າ.
ປະຊາຊົນ ອີຈິບ ແມ່ນກຳລັງໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຢ່າງໜັກ. ລັດຖະບານໄດ້ຂຶ້ນ ລາຄານໍ້າມັນ ແລະ ອາຍແກັສທຳມະຊາດສອງເທື່ອໃນປີນີ້ ໂດຍແຕ່ລະຄັ້ງ ແມ່ນສູງເຖິງ 15 ເປີເຊັນ. ອັດຕາເງິນເຟີ້ໂດຍລວມຂອງ ອີຈິບ ແມ່ນ 25 ເປີເຊັນ, ດ້ວຍບັນດານັກວິເຄາະໄດ້ຖິ້ມໂທດໃສ່ສົງຄາມໃນເຂດກາຊາ ເປັນ ສ່ວນໃຫຍ່.
ລາຍໄດ້ຈາກການທ່ອງທ່ຽວ ກໍໄດ້ຫຼຸດລົງເຊັ່ນກັນຍ້ອນຄວາມຂັດແຍ້ງໃນເຂດ ກາຊາ ແລະ ປະເທດຕາເວັນຕົກບາງປະເທດໄດ້ເຕືອນປະຊາຊົນຂອງເຂົາເຈົ້າບໍ່ ໃຫ້ເດີນທາງໄປ ອີຈິບ ຫຼື ປະເທດອື່ນໆໃນເຂດຕາເວັນອອກກາງ.
ຟໍຣັມສະແດງຄວາມຄິດເຫັນ