ບໍ່ວ່າຈະເສີບໃສ່ຈານກັບຊອັດກຸ້ງ ຫຼືກອດໄວ້ໃນອ້ອມແຂນຂອງພວກແມ່ຍິງຖານະດີກໍແລ້ວ
ແຕ່ ໝາແມ່ນໄດ້ຮັບຄວາມນິຍົມສູງຢູ່ໃນຫວຽດນາມ.
ນາຍ Nguyen Trung Thanh ອາຍຸ 41 ປີ ພວມຮັບປະທານອາຫານຢູ່ຮ້ານອາຫານ
ແຫ່ງນຶ່ງທີ່ບໍລິການຊີ້ນໝາໃນນະຄອນຫຼວງຮາໂນ່ຍບ່ອນທີ່ລາວເວົ້າວ່າ ລາວເປັລູກຄ້າຂາ
ປະຈຳນັ້ນ.
ນາຍ Thanh ເວົ້າວ່າ ລາວກັບໝູ່ມັກພາກັນມາກິນຢູ່ຮ້ານນີ້ເວລາໃດທີ່ຄຶດຢາກຊີ້ນໝາຂຶ້ນ
ມາ. ຊີ້ນໝາມີຣົດຊາດແຊບນົວພິເສດທີ່ລາວມັກກິນ. ລາວກ່າວວ່າ ຊີ້ນໝາແມ່ນດີຫຼາຍສຳ
ລັບສຸຂະພາບຂອງລາວ ຍ້ອນມັນເປັນອາຫານທີ່ມີຄຸນຄ່າຕໍ່ຮ່າງກາຍ ແລະເຮັດໃຫ້ລາວແຂງ
ແຮງຂຶ້ນກວ່າເກົ່າ.
ເຖິງແມ່ນວ່າການກິນຊີ້ນໝາ ແມ່ນເປັນເລື່ອງທີ່ຜິດກົດໝາຍຢູ່ໃນຂົງເຂດສ່ວນໃຫຍ່ຂອງເອ
ເຊຍກໍຈິງ ແຕ່ຢູ່ຫວຽດນາມມັນເປັນທຸລະກິດໃຫຍ່. ຕາມປົກກະຕິແລ້ວ ໝາແມ່ນມີການລ້ຽງ
ກັນໃນຈຳນວນນ້ອຍໆ ຢູ່ຕາມໝູ່ບ້ານແລ້ວ ຫຼັງຈາກນັ້ນກໍຂາຍໃຫ້ແກ່ພໍ່ຄ້າຄົນກາງຊຶ່ງພວກ
ເຂົາເຈົ້າຈະຈັດສົ່ງໝາເຫຼົ່ານີ້ໄປຍັງຮ້ານອາຫານຢູ່ໃນເມືອງ.
ທ່ານ Tuan Bendixsen ຜູ້ອຳນວຍການ ຫ້ອງການກຳກັບນຳສັດເຂດເອເຊຍ ສາຂາ
ຫວຽດນາມກ່າວວ່າ ໃນຂະນະທີ່ເສດຖະກິດຂອງຫວຽດນາມ ມີການເຕີບໃຫຍ່ຂະຫຍາຍ
ໂຕຂຶ້ນ ຜູ້ຄົນໃນຈຳນວນຫຼາຍຂຶ້ນ ກໍພາກັນຍົກຍ້າຍ ເຂົ້າໄປຢູ່ໃນເມືອງ ຊຶ່ງເຮັດຈຳນວນ
ຄອບຄົວທີ່ລ້ຽງໝາ ຢູ່ໃນເຂດຊົນນະບົດນັ້ນມີໜ້ອຍລົງ. ທ່ານ Tuan ກ່າວຕື່ມວ່າແຕ່ວ່າ
ໃນຂະນະດຽວກັນ ກໍມີຜູ້ຄົນໃນຈຳນວນເພີ່ມຂຶ້ນ ທີ່ສາມາດຊື້ຊີ້ນໝາມາກິນໄດ້ ດັ່ງນັ້ນຈຶ່ງ ເຮັດໃຫ້ການບໍລິໂພກຊີ້ນໝາມີປະລິມານສູງຂຶ້ນ.
ທ່ານ Tuan ເວົ້າວ່າ “ບັນຫາກໍຄືວ່າ ມີຊີ້ນໝາບໍ່ພຽງພໍ ເພື່ອສະໜອງຕອບຕໍ່ການ
ຊື້ຂາຍ ໂດຍສະເພາະແລ້ວໃນຊ່ວງກິດເຕັດຫຼືປີໃໝ່ຫວຽດນາມ ຊຶ່ງໝາຍຄວາມ
ວ່າ ຕ້ອງມີການນຳໝາ ເຂົ້າມາຈາກປະເທດໄທ. ກະປະມານກັນວ່າ ມີການນຳ
ເຂົ້າໝາ 25,000 ໂຕຕໍ່ເດືອນຫຼືຫຼາຍກວ່ານັ້ນ ມາຈາກປະເທດໄທ.”
ໃນເດືອນແລ້ວນີ້ ຕຳຫຼວດໄດ້ຈັບຜູ້ຊາຍ 3 ຄົນ ທີ່ພະຍາຍາມລັກລອບໝາ 1 ພັນກວ່າໂຕ
ເຂົ້າໄປໃນຫວຽດນາມໂດຍຜ່ານທາງປະເທດລາວ.
ທ່ານ Tuan ເວົ້າວ່າ “ຖ້າທ່ານຫາກເດີນທາງໄປຍັງເຂດພາກກາງຂອງຫວຽດນາມ
ໃກ້ໆຊາຍແດນລາວ ທ່ານກໍມັກຈະເຫັນລົດບັນທຸກຂ້າມຊາຍແດນເຂົ້າມາຊຶ່ງເປັນ
ລົດບັນທຸກຂະໜາດໃຫຍ່ ມີໝາ 200 ຫາ 300 ໂຕ ຖືກຂັງຢູ່ໃນຄອກທີ່ຢອງໆ
ກັນຂຶ້ນຄືກັນກັບໄກ່ ແຕ່ລະຄອກມີໝາຂັງຢູ່ປະມານ 10 ໂຕມັນເປັນຄອກນ້ອຍໆ.
ໝາເຫຼົ່ານີ້ແມ່ນນຳເຂົ້າມາ ເພື່ອປ້ອນອຸດສາຫະກຳຊີ້ນໝາ ຢູ່ໃນຫວຽດນາມ.”
ຊີ້ນໝາບໍ່ແມ່ນວ່າຈະພາໃຫ້ມີສຸຂະພາບແຂງແຂງສະເໝີໄປ. ໃນປີ 2008 ໄດ້ມີການຮຽກ
ຮ້ອງໃຫ້ຈັດຕັ້ງກົດລະບຽບ ຄວບຄຸມອຸດສາຫະກຳຊີ້ນໝາຂຶ້ນມາ ຫຼັງຈາກໄດ້ມີການແຜ່ລະ
ບາດຢ່າງຮ້າຍແຮງຂອງໂຣກອະຫິວາ ທີ່ພົວພັນກັບຮ້ານອາຫານທີ່ເສີບຊີ້ນໝານັ້ນ.
ເຖິງແມ່ນຟາມລ້ຽງສັດຕ່າງໆເຊັ່ນງົວຄວາຍ ໝູແລະໄກ່ໄດ້ຖືກຄວບຄຸມໂດຍກະຊວງກະສິກຳ ແລະການພັດທະນາຊົນນະບົດກໍຈິງແຕ່ບໍ່ມີລະບຽບການໃດໆຄວບຄຸມກ່ຽວກັບເລື່ອງຊີ້ນໝາ.
ແຕ່ແນວໃດກໍຕາມ ອີງຕາມທ່ານ Tuan Bendixsen ແລ້ວ ມັນເປັນເລື່ອງທີ່ດີຊໍ້າ.
ທ່ານ Tuan ກ່າວວ່າ ໃນປີ 2009 ພວກເຈົ້າໜ້າທີ່ລະດັບແຂວງ ໃນພາກໃຕ້ຫວຽດນາມ
ໄດ້ຮ້ອງຂໍໃຫ້ລັດຖະບານກາງ ອອກລະບຽບການກ່ຽວກັບເລື່ອງຊີ້ນໝາ ສຳລັບໃຫ້ຄົນເຮົາ
ບໍລິໂພກແຕ່ຫ້ອງການກຳກັບນຳສັດເຂດເອເຊຍໄດ້ຄັດຄ້ານຕໍ່ການເຄື່ອນໄຫວທີ່ວ່ານີ້.
ທ່ານ Tuan ເວົ້າວ່າ “ພວກເຮົາຄິດວ່າມັນຈະເປັນໂຕຢ່າງທີ່ບໍ່ດີສຳລັບການຄ້າ
ຊີ້ນໝາໂດຍທົ່ວໄປ. ພວກເຮົາຄິດວ່າ ຖ້າເລື່ອງດັ່ງກ່າວຫາກເກີດຂຶ້ນມັນກໍຈະ
ເປີດປະຕູ ໃຫ້ມີການຄ້າຊີ້ນໝາຢູ່ໃນຫວຽດນາມ ດັ່ງນັ້ນ ພວກເຮົາຈຶ່ງໄດ້ສົ່ງຂໍ້
ສະລຸບສັ້ນໆກ່ຽວກັບວ່າ ເປັນຫຍັງເລື່ອງດັ່ງກ່າວ ຈຶ່ງບໍ່ຄວນເກີດຂຶ້ນ. ຫວຽດ
ນາມ ບໍ່ຄວນຈະເປັນປະເທດທຳອິດ ທີ່ບັນຢັດກົດລະບຽບເພື່ອອະນຸຍາດໃຫ້ມີ
ການຄ້າຊີ້ນໝາໄດ້.”
ທ່ານ Tuan ເວົ້າວ່າ ພວກທີ່ມັກກິນຊີ້ນໝາສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນເປັນພວກຄົນທີ່ມີອາຍຸປານ
ກາງ. ພວກທີ່ມີອາຍຸໜຸ່ມນ້ອຍແມ່ນມີທ່າທາງວ່າຢາກໄດ້ໝາມາລ້ຽງໄວ້ຫລາຍກ່ວາຍ້ອນ
ວ່າພວກເຂົາເຈົ້າມີແນວຄິດເອນອ່ຽງໄປໃນນໍາສິ່ງທີ່ຜູ້ຄົນມັກກະທຳກັນ ຢູ່ໃນສັງຄົມຂອງ ປະເທດຕາເວັນຕົກນັ້ນຫຼາຍກ່ວາ. ທ່ານຊີ້ອອກວ່າ ທ່າອຽງດັ່ງກ່າວນີ້ແມ່ນສາເຫດສ່ວນ
ນຶ່ງຂອງການທີ່ມີຈຳນວນພວກຄົນລ້ຽງໝາເພີ່ມຂຶ້ນນັບມື້ຢູ່ໃນຫວຽດນາມ.
ທ່ານ Quoc Bao ແມ່ນຜູ້ອຳນວຍການອະວຸໂສຂອງສະມາຄົມເຮືອນໝາຫວຽດນາມ.
ທ່ານ Bao ເວົ້າວ່າ ເຖິງແມ່ນບໍ່ມີີຜູ້ຄົນປະສົມພັນໝາລາຄາແພງ ລ້ຽງຢູ່ໃນຫວຽດນາມ
ຫລາຍເທົ່າກັນກັບຢູ່ໃນປະເທດອື່ນໆກໍຈິງ ແຕ່ໂຕເລກກໍໄດ້ຖີບໂຕສູງຂຶ້ນ ຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ
ໃນຮອບທົດສະວັດຜ່ານມາແລະວ່າທາງສະມາຄົມຂອງທ່ານໄດ້ຊ່ອຍໃຫ້ມີການເພາະພັນ
ສຳລັບພັນໝາທ້ອງຖິ່ນເຊັ່ນໝາຟູກວັກຫຼັງອານ ຊຶ່ງເປັນໝາທີ່ໄດ້ຖືກນຳໄປໂຊໃນງານສະ
ແດງໝາຂອງໂລກທີ່ກຸງປາຣີເປັນເທື່ອທຳອິດໃນເດືອນກໍລະກົດປີນີ້.
ເຖິງແມ່ນວ່າໄດ້ມີການນຳເອົາໝາຫຼາຍໆພັນ ເຂົ້າມາໃນຫວຽດນາມກໍຈິງ ແຕ່ທ່ານ Bao ເວົ້າວ່າພັນທີ່ໄດ້ຮັບຄວາມນິຍົມຫລາຍທີ່ສຸດ ມາຮອດປັດຈຸບັນນີ້ ກໍແມ່ນພັນ German
Shepherd ຊຶ່ງຖ້າລ້ຽງໃຫຍ່ເຕັມອັດຕາແລ້ວໝາພັນນີ້ ສາມາດຂາຍໄດ້ໃນລາຄາສູງເຖິງ
1,000 ໂດລາ ຄືປະມານ 10 ເທົ່າຂອງເງິນເດືອນໂດຍສະເລ່ຍຂອງຊາວຫວຽດນາມ.
ໃນຖານະທີ່ເປັນຜູ້ຮັກໝາທ່ານ Bao ຢືນຢັດວ່າທ່ານບໍ່ເຄີຍກິນໝາແລະຄິດວ່າຄົນອື່ນໆ
ທີ່ລ້ຽງໝາ ກໍບໍ່ກິນໝາຄືກັນ.
ທ້າວ Trinh Anh Ngoc ອາຍຸ 27 ປີ ເປັນຍາມຢູ່ບໍລິສັດນຶ່ງທີ່ນະຄອນຫຼວງ ຮາໂນ່ຍ.
ເມື່ອ 9 ເດືອນກ່ອນລາວໄດ້ຊື້ລູກໝາພັນ German Sepherd ໂຕນຶ່ງລາຄາ 500 ໂດ
ລາຊຶ່ງທໍ່ກັບເງິນເດືອນປະມານ 3 ເດືອນ.
ທ້າວ Trinh Anh Ngoc ເວົ້າວ່າ ເຖິງແມ່ນວ່າລາວກະຈະໃຊ້ໝາທີ່ລາວຊຶ້ນັ້ນເປັນຍາມ
ຊ່ວຍລາວເວລາມັນໃຫຍ່ແລ້ວ ແຕ່ລາວກໍໄດ້ຊື້ໝາໂຕນັ້ນ ຍ້ອນວ່າລາວມີຄວາມສົນໃຈໃນ
ການຝຶກແອບໝາ ແລະປະສົມພັນໝາ. ລາວເວົ້າວ່າ ໝາແມ່ນເປັນເພື່ອນຂອງລາວ ດັ່ງ
ນັ້ນລາວຈຶ່ງຈະບໍ່ກິນໝາຂອງລາວເດັດຂາດ.
ແຕ່ແນວໃດກໍຕາມລາວເວົ້າວ່າ ລາວບໍ່ມີຄວາມຂັດຂ້ອງຫຼືອະເຫຍືອງແຕ່ຢ່າງໃດໃນການ
ທີ່ຈະກິນໝາອື່ນໆ.
ທ້າວ Trinh Anh Ngoc ກ່າວວ່າ “ໝາຫວຽດນາມ ແມ່ນມີຄວາມສະຫຼຽວສະ
ຫຼາດໜ້ອຍກວ່າໝາຂອງປະເທດຕາເວັນຕົກ ແລະຊີ້ນກໍມີນໍ້າມັນໜ້ອຍກວ່າດັ່ງ
ນັ້ນລາວຈຶ່ງມັກໄປຊອກຫາກິນຊີ້ນໝາ ຢູ່ຕາມຮ້ານອາຫານຕ່າງໆ.”
ສ່ວນທ່ານ Tuan ຈາກຫ້ອງການກຳກັບນຳສັດເຂດເອເຊຍກ່າວວ່າ ຄວາມຮູ້ສຶກລວມທີ່ມີ
ທັງບວກແລລົບກ່ຽວກັບການເປັນເຈົ້າຂອງໝາແລະການກິນຊີ້ນໝາ ນັ້ນແມ່ນປົກກະຕິວິ
ໄສຢູ່ໃສປະເທດຫວຽດນາມ.
ທ່ານຕວນເວົ້າວ່າ ຂ້າພະເຈົ້າຮູ້ດີວ່າ ຄົນທີ່ລ້ຽງໝານັ້ນ ຍັງກິນຊີ້ນໝາຢູ່ ແຕ່ຈະບໍ່ກິນ
ຊີ້ນໝາທີ່ພວກເຂົາເຈົ້າລ້ຽງ. ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ມີໂອກາດໂອ້ລົມ ກັບຜູ້ຄົນຈຳນວນນຶ່ງທີ່ກິນ
ຊີ້ນໝາເປັນປະຈຳ ແຕ່ກໍຮັກໝາທີ່ພວກເຂົາເຈົ້າລ້ຽງໄວ້. ຂ້າພະເຈົ້າຮູ້ຈັກເດັກຍິງຄົນນຶ່ງ
ທີ່ມີໝາ Chihuahua ໂຕນ້ອຍໆໜ້າຮັກນັ້ນ. ນາງຈະເອົາໃສ່ຖົງໄປໃສມາໃສນຳໝົດມື້ ແຕ່ນາງກໍມັກກິນຊີ້ນໝາເປັນປະຈຳ. ຂ້າພະ ເຈົ້າຖາມນາງວ່າ ເປັນຫຍັງນາງຈຶ່ງກິນຊີ້ນ
ໝາແລະນາງກໍເວົ້າວ່າ ນາງມັກລົດຊາດຂອງມັນ. ສຳລັບຂ້າພະເຈົ້າແລ້ວ ຄວາມຮູ້ສຶກ
ກ່ຽວພັນກັນນັ້ນ ແມ່ນຂາດຫາຍໄປຢູ່ບ່ອນໃດບ່ອນນຶ່ງ ໃນລະຫວ່າງສິ່ງທີ່ພວກເຂົາເຈົ້າ
ມອງເຫັນໃນໂຕໝາຂອງພວກເຂົາເຈົ້າແລະສິ່ງທີ່ພວກເຂົາເຈົ້າມອງເຫັນຢູ່ໃນຈານນັ້ນ.
ທ່ານ Tuan ເວົ້າວ່າ ທ່ານບໍ່ຄິດວ່າຊີ້ນໝາ ຈະຫາຍສາບສູນໄປຈາກລາຍການອາຫານ ໃນອະນາຄົດອັນໃກ້ໆນີ້ແຕ່ປະການໃດ ເຖິງແມ່ນຈະມີຜູ້ຄົນໃນຈຳນວນເພີ່ມຂຶ້ນນຳເອົາໝາ
ມາລ້ຽງໄວ້ເປັນເພື່ອນຢູ່ຕາມບ້ານເຮືອນກໍຕາມ.
