ລາຍງານປະຈໍາປີສະບັບນີ້ຂອງກະຊວງການຕ່າງປະເທດ
ແມ່ນຕ້ອງໄດ້ເຮັດຂຶ້ນ ພາຍໃຕ້ກົດໝາຍຂອງລັດຖະສະພາ
ສະຫະລັດ ສະບັບປີ 1998 ແລະປະເທດໃດ ທີ່ລາຍງານ
ສະບັບນີ້ເວົ້າວ່າ ລະເມີດສິດເສລີພາບໃນດ້ານການເຄົາລົບ
ນັບຖືສາສະໜາ ສາມາດຖືກລົງໂທດຈາກສະຫະລັດໄດ້.
ແຕ່ບັນດາເຈົ້າໜ້າທີ່ກະຊວງການ
ຕ່າງປະເທດກ່າວວ່າ ເປົ້າໝາຍ
ບໍ່ແມ່ນການລົງໂທດ ແຕ່ເພື່ອ
ສົ່ງເສີມໃຫ້ປະເທດຕ່າງໆປັບປຸງ
ປະວັດຂອງເຂົາເຈົ້າໃຫ້ດີຂຶ້ນໃນ
ດ້ານການນັບຖືສິດທິມະນຸດທີ່ ສໍາຄັນອັນນຶ່ງ.
ໃນກອງປະຊຸມນັກຂ່າວ ເພື່ອ
ເປີດເຜີຍລາຍງານນີ້ ທ່ານນາງ
ຮີນລາຣີ ຄລິນຕັນ ລັດຖະມົນ
ຕີການຕ່າງປະເທດສະຫະລັດ
ເອີ້ນເສລີພາບດ້ານສາສະໜາ
ວ່າ ເປັນສິດທິພື້ນຖານຢ່າງນຶ່ງ
ຂອງມະນຸດ ແລະເປັນອົງປະ
ກອບຫລັກຂອງນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດຂອງສະຫະລັດ ຊຶ່ງທ່ານນາງຄລິນຕັນກ່າວຊີ້ ແຈງວ່າ :
“ໃນການເຮັດລາຍງານສະບັບນີ້ອອກມາ ພວກເຮົາບໍ່ໄດ້ມີເຈດຕະນາທີ່ຈະທຳໂຕ
ເປັນຜູ້ຕັດສິນປະເທດອື່ນໆ ຫລືວ່າ ຖືພວກເຮົາເອງເປັນແບບຢ່າງທີ່ສົມບູນແບບ
ໃຫ້ແກ່ປະເທດອື່ນ. ແຕ່ວ່າສະຫະລັດ ມີຄວາມເປັນຫ່ວງເປັນໄຍນໍາເລື້ອງເສລີ
ພາບໃນການນັບຖືສາສະ ໜາ ແລະພວກເຮົາກໍໄດ້ເຮັດວຽກຢ່າງໜັກ ເພື່ອເຮັດ
ໃຫ້ມີການປະຕິບັດເສລີພາບທາງສາສະໜາ, ພວກເຮົາຢາກເຫັນເສລີພາບທາງ
ສາສະໜາ ມີຢູ່ທຸກແຫ່ງໃນທົ່ວຈັກກະວານ ແລະ ພວກເຮົາກໍຢາກສະໜັບສະໜູນ
ພວກຜູ້ຊາຍ ແລະ ຜູ້ຍິງທັງຫລາຍໃນທົ່ວໂລກ ທີ່ມີຄວາມກ້າຫານ ບໍ່ລົດລະໃນ
ການປະຕິບັດສາສະໜາຕາມຄວາມເຊື່ອຖືຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ ເຖິງແມ່ນຈະຖືກ
ຕໍ່ຕ້ານ ແລະ ຖືກປາມປາບດ້ວຍຄວາມຮຸນແຮງກໍຕາມ.”
ໃນຈໍານວນເກືອບ 200 ປະເທດທີ່ມີການປະເມິນເບິ່ງເລື້ອງເສລີພາບໃນດ້ານສາສະໜາໃນ
ລາຍງານສະບັບນີ້ ມີ 8 ປະເທດຖືກຈັດຢູ່ໃນບັນຊີ CPC ຫລື ລາຍຊື່ພວກປະເທດທີ່ໜ້າ
ເປັນຫ່ວງເປັນພິເສດ ອັນມີ ປະເທດມຽນມາ ຈີນ ເອຣິເທຍ ອິຣ່ານ ເກົາຫລີເໜືອ ຊາອຸດີ
ອາຣາເບຍ ຊູແດນ ແລະອັຟການິສຖານ.
ລາຍຊື່ພວກປະເທດທີ່ໜ້າເປັນຫ່ວງເປັນພິເສດນີ້ ແມ່ນບໍ່ມີການປ່ຽນແປງຈາກເມື່ອນຶ່ງປີ
ຜ່ານມາ ແຕ່ທາງກະຊວງມີກໍານົດທີ່ຈະທົບທວນຄືນເບິ່ງໃໝ່ໃນອີກ 2-3 ເດືອນຂ້າງໜ້າ.
ອິຣ່ານແມ່ນໄດ້ຖືກຈັດຢູ່ໃນລາຍຊື່ພວກປະເທດດັ່ງກ່າວມາທຸກໆປີ ນັບແຕ່ໄດ້ມີການເຮັດ
ລາຍງານສະບັບທໍາອິດອອກມາໃນປີ 1999. ລາຍງານສະບັບໃໝ່ກ່າວວ່າ ລັດຖະບານ
ເຕຮະຣ່ານຍັງສືບຕໍ່ຈໍາກັດຮັດແຄບຢ່າງເຂັ້ມງວດ ຕໍ່ພວກຊົນກຸ່ມນ້ອຍທີ່ບໍ່ນັບຖືນິກາຍ
Shi’ite ແລະວ່າ ພວກຖືນິກາຍ Bahai ແມ່ນຕົກເປັນເປົ້າໝາຍໂດຍສະເພາະ. ລາຍງານ
ເວົ້າອີກວ່າ ປະທານາທິບໍດີ Mahmoud Ahmadinejad ແຫ່ງອິຣ່ານໄດ້ສືບຕໍ່ປຸກລະດົມ
ຕໍ່ຕ້ານຊາວຢີວຢ່າງຮ້າຍກາດມາ ໂດຍຕັ້ງຂໍ້ສົງໄສຂຶ້ນມາກ່ຽວກັບການລົນນະລົງຂອງພວກ
Nazi ເພື່ອເຂ່ັນຂ້າດັບສູນຊາວຢີວ ໃນປາງສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີສອງນັ້ນ ວ່າມີຂຶ້ນແທ້
ຫລືບໍ່ ແລະຮ້າຍແຮງເທົ່າກັບຊາວໂລກປະນາມກັນນັ້ນ ແທ້ຫລືບໍ?
ກ່ຽວກັບເກົາຫລີເໜືອນັ້ນ ລາຍງານເວົ້າອອກມາຢ່າງຈະແຈ້ງວ່າ ເສລີພາບໃນດ້ານການ
ນັບຖືສາສະໜາແມ່ນບໍ່ມີເລີຍໃນເກົາຫລີເໜືອ ແລະວ່າ ພວກນັກເຄື່ອນໄຫວທາງສາສະ
ໜາແມ່ນໂຮມຢູ່ໃນຈໍານວນພວກນັກໂທດການເມືອງ ທີ່ມີຢ່າງຫລວງຫລາຍໃນປະເທດນັ້ນ.
ທ່ານ Michael Posner ລັດຖະມົນຕີຊ່ອຍວ່າການກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ວ່າດ້ວຍປະຊາທິປະໄຕ ສິດທິມະນຸດແລະແຮງງານ ກ່າວວ່າ ມີສິ່ງງັດງ້າງໜ້ອຍຫລາຍ ທີ່ໃຊ້ກົດດັນຕໍ່ພວກເຈົ້າໜ້າທີ່ເກົາຫລີເໜືອນັ້ນ ຍ້ອນການເລືອກຢູ່ຢ່າງໂດດດ່ຽວຂອງລັດຄອມມີວນິດດັ່ງກ່າວ ຊຶ່ງທ່ານ Posner ກ່າວຕໍ່ໄປວ່າ:
“ເວລານີ້ ສະຖານະການດ້ານສິດທິມະນຸດໃນເກົາຫລີເໜືອ ແມ່ນເປັນເລຶ່ອງທີ່
ຮ້າຍແຮງ ຫລາຍ ແລະບໍ່ວ່າເຮົາຈະໃຊ້
ບັນທັດຖານໃດໆວັດແທກ ເກົາຫລີເໜືອ
ກໍຖືວ່າເປັນປະເທດ ທີ່ລະເມີດສິດທິມະ
ນຸດນັ້ນຢູ່ເປັນປະຈໍາ. ພວກເຮົາແມ່ນຈະ
ສືບຕໍ່ຍົກເອົາບັນຫາເຫລົ່ານີ້ຂຶ້ນມາເວົ້າ
ໃຫ້ມະຫາຊົນຮູ້ ໃນທາງໃດກໍຕາມທີ່
ພວກເຮົາສາມາດເຮັດໄດ້ ແລະກໍຈະ
ພະຍາຍາມຊຸກຍູ້ໃຫ້ພວກລັດຖະບານ ອື່ນໆນັ້ນ ເຮັດຄືກັນ.”
ລາຍງານສະບັບນີ້ເວົ້າວ່າ ໄດ້ມີການປັບປຸງ
ດີຂຶ້ນມາໃນບາງດ້ານໃນເສລີພາບດ້ານສາສະ
ໜາໃນຊາອຸດີອາເຣເບຍນັ້ນ ແຕ່ທ່ານ Pos-
ner ກ່າວວ່າ ການນັບຖືແລະປະຕິບັດຢ່າງ
ເປີດເຜີຍ ສາສະໜາທີ່ບໍ່ແມ່ນອີສລາມນັ້ນ
ຍັງຄົງເປັນສິ່ງເກືອດຫ້າມຢູ່ ແລະວ່າລັດຖະບານຊາອຸອາເຣເບຍຍັງບໍ່ທັນໄດ້ປະຕິບັດຕາມ
ຄໍາໝັ້ນສັນຍາທີ່ໃຫ້ໄວ້ ທີ່ວ່າຈະລົບລ້າງພາກສ່ວນຕ່າງໆ ທີ່ມີຂໍ້ຄວາມຍຸຍົງທາງສາສະໜາ
ອອກຈາກປື້ມຮຽນນັ້ນ. ທ່ານ Posner ກ່າວຕື່ມວ່າ:
“ລັດຖະບານຊາອູດີອາເຣເບຍໄດ້ເຮັດໄປແດ່ແລ້ວບາງຢ່າງ ກ່ຽວກັບເລື້ອງນີ້
ແຕ່ກໍຍັງມີຢູ່ຕໍ່ມາ ໃນຕໍາລາຮຽນຂອງຊາອູດີນັ້ນ ຂໍ້ຄວາມທີ່ ອ້າງອິງໃນທາງລົບ
ຫລາຍທີ່ສຸດ ທີ່ເປັນທັດສະນະຕາຍໂຕ ກ່ຽວກັບຊາວຄຣີສຕຽນ ຊາວຢີວ ແລະ
ພວກຖືສາສະໜາອື່ນໆ ທີ່ຖືວ່າເປັນການດູຖູກດູໝິ່ນຕໍ່ພວກເຂົາເຈົ້າ. ເລື່ອງ
ເຫລົ່ານີ້ແມ່ນສ້າງຄວາມເປັນຫ່ວງຢ່າງແທ້ຈິງ. ຈິງໆແລ້ວ ພວກເຮົາກໍມີຜົນປະ
ໂຫຍດອື່ນໆ ຫລາຍຢ່າງຫລາຍອັນ ກັບຊາອູດີ ແຕ່ເລື້ອງນີ້ແມ່ນພາກສ່ວນນຶ່ງ
ຂອງນະໂຍບາຍສິດທິມະນຸດຂອງພວກເຮົາ ແລະ ພວກເຮົາກໍຈະສືບຕໍ່ຍົກເອົາ
ຄວາມເປັນຫ່ວງເຫລົ່ານີ້ ໃຫ້ທຸກໆຄົນໄດ້ຮູ້ ຢູ່ຕໍ່ໄປ.”
ລາຍງານໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດວ່າ ມີແນວໂນ້ມໃນທາງບວກບາງຢ່າງໃນຈີນ ຊຶ່ງໄດ້ຖືກຈັດເຂົ້າໃນ
ລາຍຊື່ CPC ຫລືລາຍຊື່ພວກປະເທດທີ່ໜ້າເປັນຫ່ວງນໍາໂດຍສະເພາະນັ້ນ ເທື່ອທໍາອິດ
ໃນປີ 2004 ແຕ່ທ່ານນາງຮີນລາຣີ ຄລິນຕັນ ກ່າວວ່າ ຍັງມີການຮາວີລົບກວນພວກຊາວ
ພຸດທິເບດ ພວກກຸ່ມຖືສາສະໜາຄຣິສຕຽນທີ່ບໍ່ລົງທະບຽນ ແລະພວກຊາວມຸສລິມ Uighur ນັ້ນ ຢູ່ຕໍ່ມາ.
ທ່ານນາງຄລິນຕັນ ກ່າວວ່າ ເສລີພາບໃນການນັບຖືສາສະໜາກໍາລັງຖືກໂຈມຕີ ບໍ່ພຽງແຕ່ຈາກພວກລັດຖະບານຜະເດັດການເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຈາກພວກກຸ່ມຫັວຮຸນແຮງຈັດນໍາ ເຊ່ນກຸ່ມ al-Quaida ທີ່ພະຍາຍາມຊອກຫາທາງສ້າງຄວາມເຄັ່ງຕຶງຂຶ້ນລະຫວ່າງນິກາຍຕ່າງ ຊຶ່ງທ່ານນາງ ໄດ້ໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດກ່ຽວກັບການວາງລະເບີດໃສ່ໂບດ Sufi ໃນປາກິສຖານ ຫວ່າງໄວໆມານີ້ ແລະໂບດກາໂຕລິກແຫ່ງນຶ່ງຂອງຊາວຊີເຣຍ ໃນກຸງແບກແດ໊ດນັ້ນ.
ມີຫລາຍໆປະເທດ ທີ່ລາຍງານສະບັບນີ້ໄດ້ເລົ່າເຖິງການລະເມີດສິດທິຕ່າງໆ ແຕ່ວ່າໃນຂະນະດຽວກັນ ກໍໄດ້ຍ້ອງຍໍສັນລະເສິນພວກປະເທດເຫລົ່ານັ້ນ ວ່າໄດ້ເອົາບາດກ້າວເພື່ອສົ່ງເສີມການໂຍະຍານອະນຸໂລມກຸ່ມສາສະໜາອື່ນໆ ຮວມທັງຂໍ້ຕົກລົງສະບັບນຶ່ງ ທີ່ຈະອໍານວຍ ໃຫ້ ບັນດາເຈົ້າໜ້າທີ່ ສປປ ລາວ ໄດ້ຮັບການເຝິກອົບລົມເລື້ອງເສລີພາບ ດ້ານສາສະ ໜາ ການກໍ່ສ້າງຄືນໃໝ່ໂບດຊາວຢິວແຫ່ງນຶ່ງໃນກຸງເບຣຸດ ທີ່ໄດ້ເພພັງລົງຍ້ອນການລະດົມ ຍິງປືນໃຫຍ່ຕໍ່ສູ້ກັນ ໃນປາງສົງຄາມກາງເມືອງໃນປະເທດເລບານອນ ແລະການອຸບປະ ຖໍາຂອງອິນໂດເນເຊຍ ໃນການຈັດການໂອ້ລົມສົນທະນາຂຶ້ນລະຫວ່າງນິກາຍຕ່າງໆນັ້ນ.
ການລົງໂທດທີ່ໄດ້ຮັບການອະນຸມັດໃຫ້ພາຍໃຕ້ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍເສລີ ພາບໃນດ້ານສາສະ ໜາ ສະບັບປີ 1998 ນັ້ນ ແມ່ນບໍ່ສູ້ໄດ້ມີການນໍາໃຊ້ກັນ.
ໃນຖະແຫລງການສະບັບນຶ່ງເມື່ອວັນພຸດສັບປະດາແລ້ວນີ້ ຄະນະກໍາມາທິການອິດສະລະ ວ່າດ້ວຍເສລີພາບໃນດ້ານສາສະໜາລະຫວ່າງຊາດຂອງສະຫະລັດ ທີ່ໄດ້ຈັດຕັ້ງຂຶ້ນມາ ພາຍໃຕ້ກົດໝາຍສະບັບປີ 1998 ເຊ່ນກັນນັ້ນ ໄດ້ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ລັດຖະບານທ່ານໂອບາມາ ທໍາການເຄື່ອນຢ່າງເດັດຂາດ ແລະໃຫ້ຈັດເອົາຫລາຍປະເທດຕື່ມອີກ ເຂົ້າໃນລາຍຊື່ພວກປະເທດທີ່ ໜ້າເປັນຫ່ວງເປັນພິເສດນັ້ນ ອັນເປັນສິ່ງນຶ່ງທີ່ທາງລັດຖະບານຍັງບໍ່ທັນໄດ້ເຮັດ.