ອົງດາໄລ ລາມະ ຜູ້ນຳທາງດ້ານຈິດໃຈຂອງຊາວທິເບດ ກຳລັງສະຫຼອງວັນຄົບຮອບ 80
ປີ ໃນການຂຶ້ນຄອງລາດຂອງພະອົງ ໃນວັນເສົາມື້ນີ້.
ອົງດາໄລ ລາມະ ທີ 14 ຜູ້ທີ່ໄດ້ປະສູດມາ ໃນຊື່ ລາໂມ ທົນດັບ (Lhamo Thondup)
ຍັງເປັນແອນ້ອຍຢູ່ ເວລາພະອົງໄດ້ຖືກລະບຸວ່າເປັນລາມະອົງກ່ອນທີ່ກັບຊາດ ມາປະ
ສູດໃໝ່.ພວກຊາວພຸດທິເບດ ເຊື່ອວ່າ ອົງດາໄລ ລາມະ ມີຄວາມສາມາດ ຫຼັງຈາກຕາຍ
ໄປແລ້ວ ເລືອກກັບຊາດມາປະສູດ ຢູ່ໃນຮ່າງກາຍຂອງເດັກນ້ອຍ.
ອົງດາໄລ ລາມະ ໄດ້ຂຶ້ນຄອງລາດ ເປັນຜູ້ນຳທາງດ້ານຈິດໃຈທີ່ສຳຄັນສຸດຂອງຊາວທິ
ເບດ ໃນວັນທີ 22 ກຸມພາ ປີ 1940 ເວລາພະອົງຊົງມີອາຍຸ 4 ພັນສາ.
ນັບແຕ່ນັ້ນມາ ພະອົງກໍໄດ້ເປັນຜູ້ນຳທາງດ້ານຈິດໃຈຂອງຊາວທິເບດ ທີ່ສະໜັບສະໜູນ
ຢ່າງແຮງກ້າຕໍ່ການບໍ່ໃຊ້ຄວາມຮຸນແຮງແລະໄດ້ຊົງຊະນະລາງວັນໂນແບລຂະແໜງ
ສັນຕິພາບໃນປີ 1989 ໃນຄວາມພະຍາຍາມຂອງພະອົງ ທີ່ຈະນຳເອົາການປົກຄອງ
ຕົນເອງມາໃຫ້ທິເບດ.
ອົງດາໄລ ລາມະ ທີ່ຊົງປະສູດຢູ່ໃນທິເບດ ເມື່ອປີ 1935 ຊຶ່ງເປັນຜູ້ນຳທາງດ້ານຈິດໃຈ
ທີ່ມີພະຊົນມາຍຸ 85 ພັນສາແລ້ວນັ້ນ ໄດ້ໃຊ້ຊີວິດສ່ວນໃຫຍ່ຂອງພະອົງ ຢູ່ໃນປະເທດ
ອິນເດຍທີ່ເປັນເພື່ອນບ້ານ. ອົງດາໄລ ລາມະ ໄດ້ຫລົບໜີຈາກທິເບດ ຫຼັງຈາກການ
ລຸກຮືຂຶ້ນຕໍ່ຕ້ານ ການປົກຄອງຂອງຈີນ ທີ່ບໍ່ປະສົບຜົນສຳເລັດ ໃນປີ 1959 ແລະບັດ
ນີ້ພະອົງຊົງພຳນັກຢູ່ເມືອງດາຣຳຊາຣາ (Dharamsala) ຊຶ່ງເປັນ ເມືອງພູຜາ ໃນ
ພາກເໜືອອິນເດຍ ບ່ອນທີ່ຜູ້ສະໜັບສະໜູນພະອົງບໍລິຫານລັດຖະບານພັດຖິ່ນ
ຢູ່ທີ່ນັ້ນ.
ອົງດາໄລ ລາມະ ກ່າວວ່າ ພະອົງກຳລັງຊອກຫາຊ່ອງທາງເພື່ອໃຫ້ມີການປົກຄອງ
ຕົນເອງຫຼາຍຂຶ້ນ ສຳລັບບ້ານເກີດຂອງພະອົງ ຢູ່ໃນເຂດພູຜາ ທີ່ຫ່າງໄກສອກຫຼີກ
ແລະບໍ່ແມ່ນເປັນເອກກະລາດ ໃນຂະນະທີ່ຈີນກ່າວຫາວ່າພະອົງເປັນອັນຕະລາຍ
ຕໍ່ການແບ່ງແຍກ. ຈີນໄດ້ໃຊ້ອິດທິພົນຂອງຕົນຢູ່ເວທີໂລກ ເພື່ອຮຽກຮ້ອງໃຫ້ບັນດາ
ຜູ້ນຳຂອງປະເທດຕ່າງໆ ບໍ່ໃຫ້ພົບປະກັບຜູ້ນຳທາງດ້ານຈິດໃຈຂອງຊາວທິເບດ.
ໃນເດືອນເມສາ ປີ 2019 ອົງດາໄລ ລາມະ ໄດ້ເຂົ້າໂຮງໝໍໃນນະຄອນຫຼວງນິວເດລີ
ປະເທດອິນເດຍ ຍ້ອນເຈັບໜ້າເອິກ ແລະແຕ່ນັ້ນມາກໍໄດ້ຫລຸດຜ່ອນການພົບປະກັບ
ປະຊາຊົນຂອງພະອົງລົງ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍດີ ບັນດາຜູ້ຊ່ວຍກ່າວວ່າ ພະອົງຍັງຊົງ
ສະບາຍດີຢູ່.
ຄຳຖາມ ກ່ຽວກັບການກັບຊາດມາປະສູດໃໝ່ ຂອງອົງດາໄລ ລາມະ ຄົນຕໍ່ໄປມີ
ຄວາມສະຫລັບຊັບຊ້ອນດ້ານການເມືອງ. ຈີນໄດ້ກ່າວວ່າ ບັນດາຜູ້ນຳຂອງຕົນມີສິດ
ທີ່ຈະຮັບຮູ້ຜູ້ທີ່ມາທົດແທນອົງດາໄລ ລາມະ ວ່າເປັນຜູ້ສືບທອດມາຈາກບັນດາ
ຈັກກະພັດຂອງຈີນ.