ລັດຖະມົນຕີ ລາວ ຢືນຢັນວ່າ ຈະມີເຂື່ອນໄຟຟ້າຂະໜາດໃຫຍ່ 4 ໂຄງການທີ່ຈະກໍ່ສ້າງແລ້ວສຳເລັດໃນທ້າຍປີ 2019 ນີ້ ຊຶ່ງລວມເຖິງໂຄງການເຂື່ອນເຊປຽນ-ເຊນ້ຳນ້ອຍ ແລະ ເຂື່ອນໄຊຍະບູລີ ທີ່ສ້າງໃສ່ນໍ້າຂອງ.
ທ່ານ ຄຳມະນີ ອິນທິລາດ ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງພະລັງງານ ແລະ ບໍ່ແຮ່ ຖະແຫຼງຢືນຢັນວ່າໃນທ້າຍປີ 2019 ມີເຂື່ອນໄຟຟ້າຂະໜາດໃຫຍ່ 4 ໂຄງການທີ່ຈະກໍ່ສ້າງແລ້ວສຳເລັດ ແລະ ເລີ່ມຜະລິດກະແສໄຟຟ້າເພື່ອຕອບສະໜອງການຊົມໃຊ້ພາຍໃນ ແລະ ສົ່ງອອກໄປຕ່າງປະເທດໄດ້ຫຼາຍຂຶ້ນ ໂດຍໃນປັດຈຸບັນນີ້ ລາວ ມີແຫຼ່ງຜະລິດພະລັງງານໄຟຟ້າ 63 ໂຄງການມີກຳລັງຕິດຕັ້ງລວມ 7,207 ເມກະວັດ ແລະ ສາມາດຜະລິດກະແສໄຟຟ້າໄດ້ລວມກັນຫຼາຍກວ່າ 37,000 ລ້ານກິໂລວັດ/ໂມງ ສ່ວນ 4 ໂຄງການຂະໜາດໃຫຍ່ທີ່ຈະກໍ່ສ້າງແລ້ວສຳເລັດດັ່ງກ່າວ ນອກຈາກໂຄງການເຂື່ອນດອນສະໂຮງ ເທິງແມ່ນ້ຳຂອງໃນ ລາວ ແລ້ວ ກໍຍັງມີໂຄງການເຂື່ອນນ້ຳງຽບ 1, ເຂື່ອນເຊປຽນ-ເຊນ້ຳນ້ອຍ ແລະ ເຂື່ອນໄຊຍະບູລີ ເທິງແນວແມ່ນ້ຳຂອງດ້ວຍ. ດັ່ງທີ່ທ່ານ ຄຳມະນີ ໄດ້ຖະແຫຼງຢືນຢັນໃນໂອກາດເປັນປະທານໃນພິທີເປີດການທົດລອງເດີນເຄື່ອງຈັກຜະລິດໄຟຟ້າໃນໂຄງການເຂື່ອນດອນສະໂຮງ ຢູ່ທີ່ເມືອງໂຂງ ແຂວງຈຳປາສັກ ເມື່ອບໍ່ນານມານີ້ວ່າ
"ປັດຈຸບັນນີ້ພວກເຮົາໄດ້ສຳເລັດການພັດທະນາແຫຼ່ງຜະລິດພະລັງງານໄຟຟ້າແລ້ວ 63 ແຫ່ງມີກຳລັງຕິດຕັ້ງໄຟຟ້າ 7,207 ເມກະວັດ ສາມາດຜະລິດພະລັງງານໄຟຟ້າໄດ້ທັງໝົດ 37,000 ກວ່າລ້ານກິໂລວັດ/ໂມງຕໍ່ປີ ນອກຈາກນີ້ກໍມີແຫຼ່ງຜະລິດພະລັງງານໄຟຟ້າທີ່ກຳລັງດຳເນີນການກໍ່ສ້າງຄາດວ່າຢູ່ໃນທ້າຍປີ 2019 ນີ້ຈະສຳເລັດເຂື່ອນໃຫຍ່ໂຄງການເຂື່ອນໄຟຟ້ານ້ຳຂອງໄຊຍະບູລີ ເຂື່ອນໄຟຟ້ານ້ຳງຽບ 1, ເຂື່ອນໄຟຟ້າ ເຊປຽນ-ເຊນ້ຳນ້ອຍ."
ທ່ານ ຄຳມະນີ ຢືນຢັນດ້ວຍວ່າ ລັດຖະບານ ຫວຽດນາມ ຕ້ອງການທີ່ຈະເລັ່ງການຮັບຊື້ກະແສໄຟຟ້າຈາກ ລາວ ໃຫ້ໄວຂຶ້ນ ແຕ່ມີຂໍ້ຈຳກັດດ້ານລະບົບສາຍໄຟຟ້າແຮງສູງທີ່ຍັງບໍ່ເຊື່ອມຕໍ່ກັບ ລາວ ຊຶ່ງກໍເຊັ່ນດຽວກັບ ກຳປູເຈຍ ທີ່ຕ້ອງການຊື້ກະແສໄຟຟ້າຈາກ ລາວ ໃນປະລິມານລວມ 1,700 ເມກະວັດ ຫາກແຕ່ການຊື້ກະແສໄຟຟ້າຈາກ ລາວ ດັ່ງກ່າວນີ້ຈະເກີດຂຶ້ນໄດ້ຢ່າງເປັນຮູບປະທຳຈະຕ້ອງໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອຈາກຕ່າງປະເທດ ໂດຍລັດຖະບານ ກຳປູເຈຍ ໄດ້ຂໍໃຫ້ລັດຖະບານ ຍີ່ປຸ່ນ ຊ່ວຍເຫຼືອໃນການວາງແນວສາຍສົ່ງກະແສໄຟຟ້າແຮງສູງທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ຈາກພາກໃຕ້ຂອງ ລາວ ໄປພາກເໜືອຂອງ ກຳປູເຈຍ ຄາດວ່າຈະມີຄວາມຄືບໜ້າໃນກອງປະຊຸມສຸດຍອດອາຊຽນ ຄັ້ງທີ 35 ໃນຕົ້ນເດືອນພະຈິກ 2019 ນີ້ທີ່ ບາງກອກ ປະເທດ ໄທ.
ໃນປັດຈຸບັນ ກຳປູເຈຍ ຊື້ກະແສໄຟຟ້າຈາກລາວ ໃນປະລິມານ 200 ເມກາວັດເທົ່ານັ້ນ ເນື່ອງຈາກວ່າ ມີຂໍ້ຈຳກັດດ້ານສາຍສົ່ງໄຟຟ້າແຮງສູງດັ່ງກ່າວ ສ່ວນ ຫວຽດນາມໄດ້ຕົກລົງ ຈະຊື້ໄຟຟ້າຈາກລາວ ໃນປະລິມານ 5,000 ເມກາວັດໃນປີ 2025 ທາງດ້ານ ມາເລເຊຍ ກໍໄດ້ຕົກລົງຊື້ໄຟຟ້າຈາກ ລາວ 300 ເມກະວັດ ທັງຍັງໄດ້ເຈລະຈາກັບລັດຖະບານ ສິງກະໂປ ເພື່ອໃຫ້ເລັ່ງການເຊື່ອມຕໍ່ລະບົບສາຍສົ່ງໄຟຟ້າແຮງສູງເຂົ້າດ້ວຍກັນ ຊຶ່ງກໍຈະເຮັດໃຫ້ ລາວ ສາມາດສົ່ງໄຟຟ້າໄປຂາຍໃຫ້ ສິງກະໂປ ໂດຍຜ່ານ ໄທ ແລະ ມາເລເຊຍ ໄດ້ຕາມການຕົກລົງທີ່ທັງ 4 ປະເທດມີຮ່ວມກັນນັບແຕ່ປີ 2017 ເປັນຕົ້ນມາ ໂດຍສາເຫດທີ່ເຮັດໃຫ້ເກີດການຊັກຊ້າໃນໄລຍະຜ່ານມາກໍເນື່ອງຈາກວ່າ ລັດຖະບານ ມາເລເຊຍ ຕ້ອງການສຶກສາສຳຫຼວດເພື່ອປ້ອງກັນຜົນກະທົບຕໍ່ສັງຄົມ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມທຳມະຊາດທີ່ຈະເກີດຂຶ້ນຈາກການວາງແນວສາຍສົ່ງໄຟຟ້າແຮງສູງໃນປະເທດຕົນເສຍກ່ອນ ຊຶ່ງຍັງບໍ່ຄືບໜ້າຈົນເຖິງປັດຈຸບັນນີ້.
ສ່ວນທະນາຄານພັດທະນາເອເຊຍ (ADB) ລາຍງານວ່າການຜະລິດພະລັງງານໄຟຟ້າໃນລາວ ຈະຂະຫຍາຍຕົວເພີ້ມຂຶ້ນ 7.5 ເປີເຊັນໃນປີ 2019 ທຽບໃສ່ ປີ 2018 ຊຶ່ງຈະເຮັດໃຫ້ການສົ່ງອອກພະລັງງານໄຟຟ້າຂອງລາວ ຍັງສືບຕໍ່ເພີ້ມສູງຂຶ້ນ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການສົ່ງພະລັງງານ ໄຟຟ້າ ໄປຂາຍໃຫ້ ໄທ ນັ້ນ ໄດ້ປັບຕົວສູງຂຶ້ນກວ່າ 20 ເປີເຊັນ ແລະ ຍັງຈະເພີ້ມຂຶ້ນອີກ ໃນປີ 2020 ເພາະວ່າທ່ງການ ໄທ ຈະຕ້ອງປະຕິບັດຕາມສັນຍາຮັບຊື້ໄຟຟ້າຈາກລາວ 9,000 ເມກາວັດ ໃນຊ່ວງປີ 2019-2044 ນັ້ນເອງ.
ໃນປັດຈຸບັນ ມີເຂື່ອນໄຟຟ້າທີ່ກຳລັງດຳເນີນການກໍ່ສ້າງຢູ່ໃນ ລາວ ເຖິງ 39 ໂຄງການ ຊຶ່ງຖ້າຫາກວ່າການດຳເນີນງານເປັນໄປຕາມແຜນການທີ່ວາງໄວ້ ກໍຈະເຮັດໃຫ້ ລາວ ມີແຫຼ່ງຜະລິດໄຟຟ້າເພີ່ມຂຶ້ນເປັນ 100 ແຫ່ງໃນປີ 2021 ທີ່ມີກຳລັງຕິດຕັ້ງລວມ 13,000 ເມກະວັດ ຜະລິດໄຟຟ້າໄດ້ 67,000 ລ້ານກິໂລວັດ/ໂມງຕໍ່ປີ ໂດຍໃນນີ້ຄິດເປັນສັດສ່ວນເຖິງ 85 ເປີເຊັນທີ່ຈະເປັນພະລັງງານໄຟຟ້າສຳລັບສົ່ງອອກໄປຕ່າງປະເທດ ຫາກແຕ່ວ່າສິ່ງທີ່ທ້າທາຍຕໍ່ແຜນການດັ່ງກ່າວຂອງລັດຖະບານ ລາວ ກໍຄືການຖືກອົງການອະນຸລັກສິ່ງແວດລ້ອມທຳມະຊາດສາກົນ ຄັດຄ້ານການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນໃນ ລາວ. ຫຼ້າສຸດກຸ່ມພັນທະມິດປົກປ້ອງແມ່ນ້ຳຂອງ (Save the Mekong) ແລະ ເຄືອຂ່າຍປະຊາຊົນ ໄທ 8 ຈັງຫວັດໃນລຸ່ມນ້ຳຂອງ ກໍໄດ້ອອກຖະແຫຼງການຮຽກຮ້ອງໃຫ້ຍົກເລີກໂຄງການເຂື່ອນນ້ຳຂອງຫຼວງພະບາງ ໃນ ລາວ ແລະ ໂຄງການອື່ນໆຢູ່ເທິງແນວແມ່ນ້ຳຂອງ ທີ່ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ສະເໜີຕໍ່ຄະນະກຳມາທິການແມ່ນ້ຳຂອງ (MRC) ທີ່ນະຄອນຫຼວງ ວຽງຈັນ ອີກດ້ວຍ.
