ອາທິດແລ້ວນີ້ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ອະພິສິດ ເວດຊາວີວະ ໄດ້ປະກາດຍຸບສະພາຜູ້ແທນ
ລັດຖະດອນ ເພື່ອແຜ້ວທາງໃຫ້ມີການເລືອກຕັ້ງທົ່ວປະເທດ ໃນວັນທີ່ 3 ເດືອນກໍລະກົດ ທີ່ຈະມາເຖິງນີ້.
ໃນຄໍາປະກາດທີ່ບັນທຶກໄວ້ ທີ່ນໍາອອກອາກາດທາງສະຖານີໂທລະພາບແຫ່ງຊາດຂອງ
ໄທນັ້ນ ທ່ານອະພິສິດເວົ້າວ່າ ການຫວນກັບຄືນໄປຍັງບ່ອນປ່ອນບັດເລືອກຕັ້ງນັ້ນ ອາດ
ສາມາດກອບກູ້ເອົາສະຖຽນລະພາບດ້ານການເມືອງຂອງປະເທດຊາດ ຄືນມາອີກໄດ້ ຊຶ່ງ ທ່ານກ່າວຕໍ່ໄປວ່າ:
“ການເລືອກຕັ້ງທົ່ວປະເທດຄັ້ງນີ້ ເປັນການເລີ່ມຕົ້ນໃໝ່ສໍາລັບປະເທດໄທ ເພື່ອ
ທີ່ຈະເຄຶ່ອນໄຫວໄປໜ້າ ເພື່ອທໍາການແກ້ໄຂບັນຫາຕ່າງໆຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ ສໍາ
ລັບປະຊາຊົນແລະຄອບຄົວຂອງເຂົາເຈົ້າ ພາຍໃຕ້ວິທີການແບບປະຊາທິປະໄຕ.”
ເຖິງແມ່ນມີການມອງເບິ່ງສະພາບການໄປໃນແງ່ດີຂອງທ່ານນາຍົກອະພິສິດກໍຕາມ ແຕ່
ພວກນັກວິເຄາະການເມືອທັງຫລາຍກໍຍັງມີຄວາມສົງໃສບໍ່ແນ່ ໃຈກ່ຽວກັບຊ່ອງທາງໃນການທີ່ຈະປົວແປງການແບ່ງແຍກອັນລໍ້າເລິກຂອງຊາດ ທີ່ມີຢູ່ໃນເວລານີ້ໄດ້.
ພັກເພື່ອໄທ ຊຶ່ງເປັນພັກຝ່າຍຄ້ານນັ້ນ ແມ່ນໄດ້ຮັບການໜຸນຫລັງໂດຍອະດີດນາຍົກລັດ
ຖະມົນຕີ ທັກສິນ ຊິນນະວັດ ທີ່ຖືກຝ່າຍທະຫານໂຄ່ນລົ້ມໃນປີ 2006 ໂດຍການລັດຖະ
ປະຫານ. ນັບຕັ້ງແຕ່ນັ້ນເປັນຕົ້ນມາ ປະເທດໄທກໍໄດ້ສັ່ນສະເທືອນ ໂດຍການປະທ້ວງ
ຫລາຍໆບັ້ນ ແລະຄວາມວຸ້ນວາຍທາງການເມືອງ ຍ້ອນການຍາດແຍ່ງອໍານາດກັນລະ
ຫວ່າງພວກຊາວໄທຊົນຊັ້ນສູງທີ່ໜຸນຫລັງໂດຍຝ່າຍທະຫານ ແລະພວກສະໜັບສະໜຸນ ທ່ານທັກສິນ
ທ່ານ ທິຕິນັນ ພົງສຸດທິຣັກ ເປັນຜູ້ອໍານວຍການສະຖາບັນຄວາມໝັ້ນຄົງແລະການສຶກສາ
ນາໆຊາດ ປະຈໍາມະຫາວິທະຍາໄລຈຸລາລົງກອນທີ່ບາງກອກ ກ່າວວ່າ ພວກຄັດຄ້ານທ່ານ
ທັກສິນທັງຫລາຍ ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມຕັ້ງໃຈຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ ທີ່ຈະພະຍາຍາມ
ຢ່າງທີ່ສຸດເພື່ອທີ່ຈະປ້ອງກັນ ບໍ່ໃຫ້ພວກສະໜັນສະໜຸນທ່ານທັກສິນໄດ້ກັບຄືນມາກໍາອໍາ
ນາດອີກ. ທ່ານທິຕິນັນກ່າວວ່າ
“ພວກຝ່າຍຕໍ່ຕ້ານທັກສິນ ກໍຄືຝ່າຍການຈັດຕັ້ງຫລືອໍານາດປົກຄອງນັ້ນ ແມ່ນໄດ້
ພະຍາຍາມຈະເຮັດທຸກວິທີທາງເພື່ອປ້ອງກັນ ບໍ່ໃຫ້ທັກສິນເຂົ້າມາມີອໍານາດ ອັນ
ໂຮມທັງການກໍ່ລັດຖະປະຫານໂດຍຝ່າຍທະຫານ ການຮ່າງລັດຖະທໍາມະນູນສະ
ບັບໃໝ່ ການຍຸບພັກໄທຮັກໄທຂອງທັກສິນ ການສັ່ງຫ້າມພວກນັກການເມືອງ
ຂອງພັກເຫລົ່ານັ້ນ ແລະການເຈລະຈາກັນຢູ່ໃນວົງການທະຫານເລື້ອງຈັດຕັ້ງ
ລັດຖະບານອິພິສິດຂຶ້ນມາ ແຕ່ວ່າຫລັງຈາກທີ່ກໍາອໍານາດມາໄດ້ສອງປີແລ້ວ ລັດ
ຖະບານອະພິສິດ ກໍຍັງບໍ່ສາມາດເອົາຊະນະຈິດໃຈຂອງປະຊາຊົນສ່ວນໃຫຍ່ໄດ້.”
ຜົນການຢັ່ງສຽງມະຫາຊົນເມື່ອໝໍ່ໆມານີ້ພົບວ່າ ພັກເພື່ອໄທ ຊຶ່ງເປັນພັກ ຝ່າຍຄ້ານນັ້ນ ມີຄະແນນນໍາໜ້າພັກຂອງທ່ານອະພິສິດ ກໍຄືພັກປະຊາທິປັດນັ້ນ ໜ້ອຍນຶ່ງ.
ເມື່ອປີຜ່ານມານີ້ ພວກປະທ້ວງຫລາຍພັນຄົນ
ທີ່ເອີ້ນກັນວ່າກຸ່ມເສື້ອແດງ ຫລື ນປຊ ໄດ້ເຂົ້າ
ຍຶດຄອງຫລາຍໆເຂດຂອງນະຄອນຫລວງ
ບາງກອກເປັນເວລາ 2 ເດືອນ ຮຽກຮ້ອງໃຫ້
ລັດຖະບານຈັດການເລືອກຕັ້ງທົ່ວປະເທດຄັ້ງ
ໃໝ່ ແລະໃຫ້ຢຸດຕິອັນທີ່ພວກເຂົາເຈົ້າກ່າວ
ວ່າ ເປັນການປະຕິບັດຢ່າງບໍ່ຍຸຕິທໍາຕໍ່ພວກ ຜູ້ນໍາຫລືແກນນໍາຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ.
ນາຍົກອະພິສິດ ໄດ້ມີຄໍາສັ່ງໃຫ້ຝ່າຍທະຫານ
ທໍາການສະຫລາຍຕົວພວກປະທ້ວງເສື້ອແດງ
ທີ່ຍັງຜົນໃຫ້ມີການປະທະກັນຢ່າງນອງເລືອດ
ມີຄົນເສຍຊີວິດ 90 ຄົນ ສ່ວນຫລາຍແມ່ນ ພວກພົນລະເຮືອນ.
ທ່ານ Brad Adams ຫົວໜ້າຫ້ອງການປະຈໍາເອເຊຍຂອງອົງການສິ້ງຊອມສິດທິມະນຸດ
ຫລື Human Rights Watch ໄດ້ກ່າວຕໍ່ສະມາຄົມນັກຂ່າວຕ່າງປະເທດທີ່ບາງກອກ
ເມື່ອສອງອາທິດຜ່ານມານີ້ວ່າ ມາຮອດເວລານີ້ ກໍຍັງບໍ່ມີການສືບສວນໃດໆທີ່ໜ້າເຊື່ອ
ຖືໄດ້ກ່ຽວກັບການເສຍຊີວິດຂອງພວກຄົນເຫລົ່ານັ້ນ. ທ່ານອາດັມສ໌ກ່າວວ່າ:
“ມັນເປັນທີ່ແຈ້ງຂາວຢູ່ວ່າທັງສອງຝ່າຍຍັງມີຄວາມຮູ້ສຶກທີ່ຮຸນແຮງຢູ່ ກ່ຽວກັບ
ເຫດການທີ່ເກີດຂຶ້ນໃນປີກາຍນີ້. ສະນັ້ນ ທັງສອງຝ່າຍກໍແມ່ນຈະຍົກເອົາສິ່ງທີ່
ເກີດຂື້ນເມື່ອປີກາຍນັ້ນ ມາເປັນພາກສ່ວນສໍາຄັນ ຫລືເຄຶ່ອງມືຂອງການໂຄສະ
ນາຫາສຽງ ແລະຂ້າພະເຈົ້າກໍບໍ່ຄິດວ່າ ຈະບໍ່ມີຊ່ອງທາງໃດໆທີ່ຈະນໍາໄປສູ່ຈຸດ
ແຫ່ງການປອງດອງກັນໄດ້ໃນສອງເດືອນຕໍ່ໜ້າ ໃນຊ່ວງລະຫວ່າງການໂຄສະ
ນາຫາສຽງນັ້ນ. ທີ່ຈິງແລ້ວ ໄລຍະໂຄສະນາຫາສຽງນັ້ນ ແມ່ນຈະເຮັດໃຫ້ບັນ
ຫານີ້ເກີດມີຄວາມຮຸນແຮງຂື້ນຢ່າງບໍ່ຕ້ອງສົງໃສ.”
ພວກຜູ້ນໍາ ຫລືແກນນໍາກຸ່ມເສື້ອແດງທີ່ມີສ່ວນໃນການປະທ້ວງຫລາຍຄົນ ໄດ້ຖືກຕັ້ງຂໍ້ຫາ
ວ່າເປັນຜູ້ກໍ່ການຮ້າຍ ແລະດູໝິ່ນກະສັດ ຊຶ່ງມີໂທດຈໍາຄຸກດົນເຖິງ 15 ປີ ແຕ່ວ່າບໍ່ມີທະ
ຫານຄົນໃດຖືກຕັ້ງຂໍ້ຫານີ້ ເຖິງແມ່ນມີຫລັກຖານທີ່ພວກກຸ່ມສິດທິຕ່າງໆກ່າວວ່າ ສະແດງ
ໃຫ້ເຫັນວ່າພວກທະຫານໄດ້ ສັງຫານພວກປະທ້ວງທີ່ບໍ່ມີອາວຸດຫລາຍຄົນ.
ນາງ ຣຸ່ງຣະວີ ສະເຫລີມສີປິນໂຢຣັດ ທີ່ເປັນນັກວິເຄາະຂ່າງກ່ຽວກັບຂົງເຂດເອເຊຍຕາ
ເວັນອອກສຽງໃຕ້ ໃຫ້ກຸ່ມວິກິດການນານາຊາດ ກ່າວວ່າ ບັນຫາຫລັກໃນປະເທດໄທ ກໍ
ແມ່ນການເຂົ້າໄປແຊກແຊງທາງການເມືອງຢູ່ໃນລະບົບຍຸຕິທໍາ ຊຶ່ງເປັນການບ່ອນທໍາລາຍ
ສັດທາໃນລັດຖະບານ ຫລືເຮັດໃຫ້ຄວາມເຊື່ອຖືໃນລັດຖະບານ ອ່ອນແອລົງໄປ. ນາງ ຣຸ່ງຣະວີ ກ່າວວ່າ
“ບັນຫານີ້ແມ່ນສິ່ງນຶ່ງທີ່ຝ່າຍຕຸລາການຈະຕ້ອງໄດ້ພະຍາຍາມຫາທາງແກ້ໄຂ
ແລະນັ້ນໝາຍເຖິງບັນຫາການປະຕິຮູບກະບວນການຍຸຕິທໍາຢູ່ໃນປະເທດນີ້
ແລະພວກເຮົາຈະເຮັດຢ່າງໃດຈຶ່ງຈະໃຫ້ປະຊາຊົນເຊື່ອຖືລະບົບຕຸລາການ
ລະບົບຍຸຕິທໍາຢູ່ໃນປະເທດນີ້ ແລະນັ້ນກໍໝາຍຄວາມວ່າ ໝົດທຸກຄົນ ຜູ້ໃດກໍ
ຕາມທີ່ຝ່າຝືນກົດຫລາຍແລ້ວ ແມ່ນຈະຖືກປະຕິບັດຕໍ່ ຢ່າງເທົ່າທຽມກັນ.”
ພວກປະທ້ວງເສື້ອແດງກ່າວວ່າ
ລັດຖະບານຍັງສືບຕໍ່ປາບປາມ
ພວກເຂົາ ເຈົ້າຢູ່ຕະຫລອດມາ
ຄືເມື່ອບໍ່ເທົ່າໃດອາທິດຜ່ານມານີ້
ຝ່າຍທະຫານໄດ້ປິດບັນດາສະຖາ
ນີວິທະຍຸຊຸມຊົນ ທີ່ເປັນພັນທະ
ມິດກັບພວກເສື້ອແດງແລະຈັບ
ພວກສະໜັບສະໜຸນຝ່າຍເສື້ອ
ແດງຫລາຍຄົນໄປກັກຂັງໄວ້ນໍາ.
ແຕ່ໃດໆມາແລ້ວ ໄທເປັນປະ
ເທດທີ່ມີປະວັດການພົວພັນດ້ານ
ການເມືອງ ໂດຍຝ່າຍທະຫານ
ຫລາຍທີ່ສຸດ ໂດຍມີການກໍ່ລັດ
ຖະປະຫານ ຫລືພະຍາຍາມທີ່
ຈະກໍ່ລັດຖະປະຫານ 18 ເທື່ອ
ນັບຕັ້ງແຕ່ປີ 1932 ເປັນຕົ້ນມາ.
ເຖິງແມ່ນໄດ້ມີຂ່າວລືວ່າທະຫານ
ຈະເຂົ້າແຊກແຊງອີກເພື່ອປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ພວກກຸ່ມເສື້ອແດງຊະນະການເລືອກຕັ້ງເທື່ອໜ້ານີ້
ພວກນາຍທະຫານກອງທັບໄທກໍປະຕິເສດ ຕໍ່ຂໍ້ກ່າວຫາທີ່ວ່າທະຫານຈະກໍ່ລັດຖະປະຫານ ອີກ.
ທ່ານທິຕິນັນ ນັກວິເຄາະການເມືອງໃນບາງກອກ ທໍານາຍວ່າ ຖ້າບໍ່ມີການປານີປານອມຈາກ
ທັງສອງຝ່າຍແລ້ວ ກໍແມ່ນຈະບໍ່ມີວິທີແກ້ໄຂບັນຫາຢ່າງສັນຕິໄດ້ ຕໍ່ສະພາບການຂັດແຍ້ງກັນ
ທີ່ເປັນໄປຢູ່ໃນເວລານີ້ ຊຶ່ງທ່ານທິຕິນັນກ່າວຕໍ່ໄປວ່າ
“ຫລາຍໆຄົນມີຜົນປະໂຫຍດທີ່ເຂົາເຈົ້າບໍ່ຢາກສູນເສຍ ຢູ່ໃນການຈັດຕັ້ງ ກໍຄື
ລະບອບສັກດິນາທາງສັງຄົມການເມືອງທີ່ໄດ້ຖືກຈັດຕັ້ງຂຶ້ນມາຢ່າງໝັ້ນໜຽວ
ແລ້ວນັ້ນ ແລະສະນັ້ນ ມັນຈຶ່ງເປັນການຍາກຫລາຍທີ່ຈະປະຖິ້ມໄປ ແລະນອກນີ້
ແລ້ວ ຖ້າຫາກວ່າເຮົາປະຖິ້ມລະບອບນັ້ນໄປທັງໝົດແລ້ວ ສິ່ງທີ່ຈະມາແທນທີ່
ກໍອາດຈະຊໍ້າຮ້າຍໄປກວ່ານີ້ອີກ. ດັ່ງນັ້ນ ແນວທາງສາຍກາງແບບໃດແບບນຶ່ງ
ຄວາມປານີປານອມກັນຢູ່ໃນລະຫວ່າງກາງ ແມ່ນຈະເປັນວິທີການດີທີ່ສຸດທີ່ຈະ
ກ້າວໄປຂ້າງໜ້າ ໂດຍທີ່ທັງສອງຝ່າຍຈະຕ້ອງຮັບຮູ້ໃນຄວາມຈໍາເປັນທີ່ຈະ
ຕ້ອງປານີປານອມກັນ ແລະຍື່ນມືໄປຫາອີກຝ່າຍນຶ່ງ.”
ສໍາລັບພາກສ່ວນມະຫາຊົນໄທ ມັນເບິ່ງຄືວ່າມີຄວາມຫວັງໜ້ອຍຫລາຍ ທີ່ວ່າພວກຜູ້ນໍາ
ດ້ານການເມືອງ ຈະເຫັນພ້ອມກັບການປານີປານອມກັນເຊັ່ນນັ້ນໄດ້.
ການສໍາຫລວດບັ້ນນຶ່ງໃນປີນີ້ ໂດຍມູນນິທິເອເຊຍ ຊຶ່ງເປັນອົງການທີ່ບໍ່ຫວັງຜົນກໍາໄລ ຊີ້
ບອກວ່າ ພວກຄົນໄທຫລາຍກວ່າ 80 ເປີເຊັນ ເຊື່ອວ່າການແຕກແຍກດ້ານການເມືອງ
ຂອງປະເທດຊາດ ຈະນໍາໄປສູ່ການກໍ່ຄວາມຮຸນແຮງຕຶ່ມອີກ.
