ອຸດສາຫະກຳຍານພາຫະນະທົ່ວໂລກກຳລັງກ້າວເຂົ້າສູ່ການປ່ຽນແປງຄັ້ງສຳຄັນ, ໂດຍລົດ ໄຟຟ້າ ແລະ ລົດຮູບແບບປະສົມ (Hybrid) ກຳລັງໄດ້ຮັບຄວາມນິຍົມໃນຖານະທາງເລືອກ ອື່ນທີ່ມີຄວາມຄຸ້ມຄ່າ ແລະ ເປັນມິດຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມ ຫຼາຍກວ່າລົດນ້ຳມັນແບບດັ້ງເດີມ. ນັກຂ່າວຂອງພວກເຮົາມີລາຍງານ ກ່ຽວກັບ ສະຖານະພາບຂອງຜູ້ບໍລິໂພກ ແລະ ລັດຖະບານຕໍ່ກັບເລື່ອງດັ່ງກ່າວ, ເຊິ່ງ ພຸດທະສອນ ຈະນຳລາຍລະອຽດມາສະເໜີທ່ານໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ.
ຕະຫຼາດລົດໄຟຟ້າທົ່ວໂລກກຳລັງເຕີບໂຕຢ່າງໄວວາ, ໃນປີ 2022 ມີການຂາຍລົດໄຟຟ້າ ຫຼາຍກວ່າ 10 ລ້ານຄັນທົ່ວໂລກ ເຊິ່ງເພີ່ມຂຶ້ນ 55% ຈາກປີ 2021, ໂດຍຄາດວ່າ ພາຍໃນປີ 2030 ລົດໄຟຟ້າ ແລະ ລົດຮູບແບບປະສົມອາດມີອັດຕາສ່ວນກວມເອົາກວ່າ 30% ຫຼື ຫຼາຍກວ່າ ຂອງຍານພາຫະນະທົ່ວໂລກ. ເຊິ່ງໃນ ສປປ ລາວ ເອງກໍນໍາເຂົ້າ ລົດໄຟຟ້າໃນເດືອນເມສາ 2023 ເປັນຈຳນວນ 3,895 ຄັນ ແລະ ລົດຈັກໄຟຟ້າຈຳນວນ 1,773 ຄັນ. ຍອດຂາຍລວມໃນທ້າຍປີ 2023 ທີ່ຜ່ານມາແມ່ນ 4,631 ຄັນ ເຊິ່ງບົ່ງບອກ ໄດ້ວ່າ ລາວ ຍອມຮັບຍານພາຫະນະໄຟຟ້າຫຼາຍຂຶ້ນ.
ລາວຢູ່ໃນຊ່ວງເລີ່ມຕົ້ນຂອງການປ່ຽນຜ່ານສູ່ການຂັບເຄື່ອນດ້ວຍໄຟຟ້າ, ເຖິງແມ່ນວ່າຕະ ຫຼາດຈະນ້ອຍຫາກປຽບທຽບກັບປະເທດເພື່ອນບ້ານເຊັ່ນ ໄທ ແລະ ຫວຽດນາມ, ແຕ່ສະຖາ ນະການຫຼ້າສຸດກໍ່ສາມາດບົ່ງບອກໄດ້ວ່າ ຄົນລາວເອງໃຫ້ຄວາມສົນໃຈຕໍ່ລົດໄຟຟ້າ ແລະ ລົດຮູບແບບປະສົມຫຼາຍຂຶ້ນ. ລັດຖະບານລາວເອງກໍ່ໃຫ້ຄວາມສຳຄັນຕໍ່ກັບເລື່ອງດັ່ງກ່າວ ໂດຍວາງນະໂຍບາຍໃນການສົ່ງເສີມລົດໄຟຟ້າໃນປີ 2022 ເຊິ່ງເປັນສ່ວນໜຶ່ງໃນກົນລະ ຍຸດການຫຼຸດຜ່ອນການນຳເຂົ້ານ້ຳມັນເຊື້ອໄຟ, ໂດຍນະໂຍບາຍດັ່ງກ່າວມີຄື ການຍົກເລີກ ຂໍ້ຈຳກັດໃນການນຳເຂົ້າລົດໄຟຟ້າ ແລະ ການຫັກພາສີນຳເຂົ້າ ເພື່ອເປັນສ່ວນໜຶ່ງໃນ ການກະຕຸ້ນການເຕີບໂຕຂອງຕະຫຼາດ. ໂດຍລັດຖະບານມີເປົ້າໝາຍທີ່ຈະໃຫ້ລົດໄຟຟ້າ ແລະ ລົດຮູບແບບປະສົມມີອັດຕາສ່ວນຢ່າງໜ້ອຍ 1% ຂອງຍານພາຫະນະທັງໝົດ ພາຍໃນປີ 2025, ເຊິ່ງສອດຄ່ອງກັບເປົ້າໝາຍທີ່ວາງໄວ້ສຳລັບການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ແລະ ຄວາມໝັ້ງຄົງດ້ານພະລັງງານ.
ປະເທດລາວຄ່ອຍໆວາງຕຳແໜ່ງຕົນເອງໃນຕະຫຼາດລົດໄຟຟ້າ ແລະ ລົດຮູບແບບປະສົມ, ເຖິງແມ່ນວ່າຈະຊ້າກວ່າປະເທດເພື່ອນບ້ານກໍຕາມ.
ເປັນຫຍັງຜູ້ບໍລິໂພກຈຶ່ງປ່ຽນໄປນຳໃຊ້ລົດໄຟຟ້າຫຼາຍຂຶ້ນ.
ມີຫຼາຍປັດໃຈທີ່ຜັກດັນໃຫ້ຜູ້ບໍລິໂພກໃນລາວປ່ຽນຈາກລົດນ້ຳມັນແບບດັ້ງເດີມ ມານຳໃຊ້ ລົດໄຟຟ້າ, ໂດຍປັດໃຈຫຼັກໆແມ່ນອັດຕາເງິນເຟີ້ທີ່ນັບມື້ນັບສູງຂຶ້ນ, ລາຄານ້ຳມັນທີ່ມີການ ຂຶ້ນລາຄາຢູ່ຕະຫຼອດເວລາ, ລວມເຖິງລາຄາລົດໄຟຟ້າທີ່ມີການປັບໂຕໃຫ້ເຂົ້າເຖິງໄດ້ ງ່າຍຂຶ້ນ ເນື່ອງຈາກມີການແຂ່ງຂັນກັນດ້ານລາຄາລະຫວ່າງຜູ້ຜະລິດກັນເອງ.
ໂດຍຂໍ້ມູນສະຖິຕິຈາກ ສູນຂໍ້ມູນຂ່າວສານທາງດ້ານການຄ້າ ຂອງ ສປປ ລາວ ຫຼື Lao PDR Trade Portal ເຫັນວ່າມູນຄ່າການນຳເຂົ້າປະຈຳເດືອນ ສິງຫາ ປີ 2024 ແມ່ນນ້ຳມັນກາຊວນມີມູນຄ່າຫຼາຍກວ່າໝູ່ເຖິງ 66 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ແລະ ນ້ຳມັນ ແອັດຊັງ ມູນຄ່າ 19 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ແລະ ຊິ້ນສ່ວນອາໄຫຼ່ລົດ ມູນຄ່າ 23 ລ້ານ ໂດລາສະຫະລັດ. ຈະເຫັນໄດ້ວ່າປະຊາຊົນລາວ ຕ້ອງພົບກັບຕົ້ນທຶນນ້ຳມັນທີ່ສູງຂຶ້ນເນື່ອງ ຈາກລາຄານ້ຳມັນທີ່ເໜັງຕີງທົ່ວໂລກ ບວກໃສ່ກັບບັນຫາດ້ານເງິນເຟີ້ ເຮັດໃຫ້ຜູ້ບໍລິໂພກ ຈຳນວນຫຼາຍກຳລັງຊອກຫາຊ່ອງທາງອື່ນທີ່ຈະຊ່ວຍປະຢັດຄ່າໃຊ້ຈ່າຍດ້ານນ້ຳມັນ ແລະ ຫຼຸດບັນຫາໃນກໍລະນີທີ່ເກີດພາວະຂາດແຄນນ້ຳມັນທີ່ມັກຈະເກີດຂຶ້ນໃນບາງຊ່ວງເວລາ. ນອກຈາກນີ້ແລ້ວ ໃນກຸ່ມຄົນລຸ້ນໃໝ່ເອງ ກໍ່ຍັງໃຫ້ຄວາມສຳຄັນກັບສະພາບແວດລ້ອມ, ໂດຍເຫັນວ່າລົດໄຟຟ້າ ແລະ ລົດຮູບແບບປະສົມເປັນທາງເລືອກທີ່ຊ່ວຍຫຼຸດມົນລະພິດ ໃນອາກາດໄດ້ດີກວ່າຖ້າທຽບກັບລົດນ້ຳມັນ.
ມັນສົ່ງຜົນດີແນວໃດຕໍ່ລະບົບເສດຖະກິດ ແລະ ມັນສົ່ງຜົນເສຍແນວໃດ?
ໂດຍສະຫຼຸບແລ້ວສິ່ງທີ່ຈະເປັນປະໂຫຍດຕໍ່ການປ່ຽນຜ່ານໃນຄັ້ງນີ້ແມ່ນ ການທີ່ລາວນຳເຂົ້າ ນ້ຳມັນເຊື້ອໄຟປະມານ 20% ຂອງມູນຄ່າການນໍາເຂົ້າທັງໝົດ, ການສົ່ງເສີມການໃຊ້ລົດ ໄຟຟ້າ ແລະ ລົດຮູບແບບປະສົມນີ້ ຈະສາມາດຫຼຸດຄ່າໃຊ້ຈ່າຍສຳລັບພາກສ່ວນນີ້ໄດ້ ອັນສົ່ງຜົນໃຫ້ດຸນການຄ້າດີຂຶ້ນ. ແລະ ດ້ວຍຊັບພະຍາກອນທີ່ມີຢູ່ໃນການຜະລິດພະລັງງານ ໄຟຟ້າໂດຍພະລັງງານນ້ຳທີ່ອຸດົມສົມບູນ, ລາວຈຶ່ງມີສັກກະຍະພາບໃນການຜະລິດໄຟຟ້າ ໃນປະເທດຫຼາຍ ເຊິ່ງຈະຊ່ວຍຫຼຸດຕົ້ນທຶນການອີງໃສ່ນ້ຳມັນຈາກຕ່າງປະເທດ, ໃນຂະນະ ດຽວກັນກໍ່ສາມາດຜະລິດ ແລະ ສະໜອງຄວາມຕ້ອງການພາຍໃນ ແລະ ສົ່ງອອກຕ່າງ ປະເທດໄດ້ອີກດ້ວຍ. ນອກຈາກນີ້ອີກໜຶ່ງສິ່ງທີ່ບໍ່ຄວນເບິ່ງຂ້າມຄືການສ້າງວຽກເຮັດງານທຳໃໝ່ ແລະ ທຸລະກິດ ໃໝ່ໃນພາກສ່ວນນີ້, ການເຕີບໂຕຂອງຕະຫຼາດລົດໄຟຟ້າ ແລະ ລົດຮູບແບບປະສົມ ສາມາດສ້າງກິດຈະກຳໃໝ່ໆເຊັ່ນ: ການຜະລິດພະລັງງານແບບໝູນວຽນ, ການຜະລິດຫມໍ້ ໄຟ-ຊິ້ນສ່ວນອື່ນໆ, ການບໍລິການການຂົນສົ່ງ (Taxi), ການຕິດຕັ້ງສະຖານີສາກຫມໍ້ໄຟ ແລະ ອື່ນໆ.
ແຕ່ວ່າໃນທາງກົງກັນຂ້າມ ລາວເອງກໍ່ຍັງຕ້ອງໄດ້ພັດທະນາໂຄງສ້າງພື້ນຖານດ້ານສະຖານີ ສາກໄຟ, ເນື່ອງຈາກໃນກາງປີ 2023 ລາວມີສະຖານີສາກໄຟພຽງ 41 ຈຸດ. ໂດຍສ່ວນ ໃຫຍ່ແມ່ນຕັ້ງຢູ່ໃນເຂດນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ, ການຂາດໂຄງສ້າງພື້ນຖານດ້ານສະຖານີ ສາກໄຟ ເປັນໜຶ່ງໃນສາເຫດໃນການຂະຫຍາຍໂຕຂອງຕະຫຼາດລົດໄຟຟ້າ ແລະ ລົດຮູບ ແບບປະສົມ. ເຊິ່ງລັດຖະບານ ແລະ ເອກະຊົນກໍ່ເຫັນເຖິງບັນຫານີ້ ແລະກຳລັງໃຫ້ຄວາມ ສຳຄັນກັບການຂະຫຍາຍຈຸດສາກໄຟໃຫ້ຄວບຄຸມໄດ້ທົ່ວປະເທດ. ສຸດທ້າຍການປ່ຽນແປງ ໃນຄັ້ງນີ້ແມ່ນຕ້ອງໄດ້ຄ່ອຍປັບໂຕໄປເທື່ອລະໜ້ອຍ ເນື່ອງຈາກຍານພາຫະນະສ່ວນໃຫຍ່ ຍັງເປັນລົດນ້ຳມັນຢູ່, ການປ່ຽນແປງແບບໄວວາ ອາດສົ່ງຜົນໃຫ້ເສດຖະກິດ ແລະ ທຸລະ ກິດຈຳນວນຫຼາຍໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ, ເພາະຫຼາຍໆອຸດສາຫະກຳຍັງຕ້ອງໄດ້ນຳໃຊ້ຍານພາ ຫະນະແບບດັ້ງເດີມຢູ່, ລວມເຖິງການທີ່ລັດຖະບານ ແລະ ຜູ້ບໍລິໂພກຍັງຕ້ອງໄດ້ສຶກສາຂໍ້ ມູນໃຫ້ລະອຽດເພາະອຸດສາຫະກຳຍານພາຫະນະໄຟຟ້ານີ້ຍັງໃໝ່ຫຼາຍສຳລັບໂລກ ແລະ ສັງຄົມ.
ຟໍຣັມສະແດງຄວາມຄິດເຫັນ