ການຂາດແຄນດ້ານອຸປະກອນທາງການແພດສົມທົບກັບການບໍ່ໄດ້ຮັບການຮ່ວມມືຈາກປະຊາຊົນລາວຢ່າງແທ້ຈິງນັ້ນ ເຮັດໃຫ້ລາວຍັງຕ້ອງປະເຊີນກັບການລະບາດຂອງພະຍາດໂຄວິດ-19 ເພີ້ມຂຶ້ນນັບມື້. ຊົງລິດ ໂພນເງິນມີລາຍງານເລື້ອງນີ້ມາຈາກບາງກອກ.
ທ່ານສົມມາດ ພົນເສນາ, ຮອງປະທານສະພາແຫ່ງຊາດລາວຖະແຫລງວ່າ ທຸກນິຕິກຳ ແລະ ມາດຕະການປ້ອງກັນການລະບາດຂອງພະຍາດໂຄວິດ-19 ທີ່ກຳລັງ ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຢູ່ໃນລາວໃນປັດຈຸບັນ ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ຮັບການຮ່ວມມືຢ່າງແທ້ຈິງຈາກພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ແລະສົມທົບດ້ວຍການຂາດແຄນອຸປະກອນການແພດທີ່ນຳໃຊ້ໃນການປິ່ນປົວຜູ້ຕິດເຊື້ອພະຍາດໂຄວິດ-19 ດ້ວຍນັ້ນ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ລາວຍັງຄົງຕ້ອງປະສົບກັບບັນຫາການລະບາດຂອງພະຍາດດັ່ງກ່າວ ແລະ ມີຜູ້ຕິດເຊື້ອພະຍາດໂຄວິດ-19ເພີ້ມຂຶ້ນນັບມື້ ດັ່ງທີ່ທ່ານ ສົມມາດຖະແຫລງຢືນຢັນວ່າ:
"ເຖິງແມ່ນວ່າລັດຖະບານມີນິຕິກຳ ແລະມາດຕະການປ້ອງກັນສະກັດກັ້ນ ແລະແກ້ໄຂການແຜ່ລະບາດຫລາຍສະບັບແລ້ວກໍຕາມ ແຕ່ຄວາມຕື່ນຕົວ ແລະເປັນເຈົ້າການຈັດຕັ້ງປະຕິດບັດວິໄນໃນຊຸມຊົນ, ໂຮງຈັກໂຮງງານ ຕະຫລາດຈຳນວນນຶ່ງ ຍັງບໍ່ທັນເຂັ້ມງວດເຊິ່ງຖືວ່າເປັນຄວາມສ່ຽງສູງຕໍ່ການຕິດເຊື້ອ. ສະຖານທີ່ກັກກັນ ສູນຈໍາກັດບໍລິເວນ ແລະສະຖານທີ່ປິ່ນປົວຍັງແອອັດ, ອຸປະກອນການແພດຍັງມີຈໍາກັດ ຈຶ່ງເຫັນວ່າ ອັດຕາການຕິດເຊື້ອຍັງເພີ້ມຂຶ້ນຫລາຍຈາກ 0.15 ເປີເຊັນເປັນ 0.52 ເປີເຊັນ ຂອງຈຳນວນປະຊາກອນ ແລະຈໍານວນຜູ້ທີ່ເສຍຊີວິດໄດ້ເພີ້ມຂຶ້ນ."
ສ່ວນທ່ານນາງບົວຜັນ ຄໍາພັນພົງຜ່ານ, ຮອງຫົວໜ້າສູນວິເຄາະ ແລະລະບາດວິທະຍາຖະແຫລງຢືນຢັນວ່າ: ສາຍເຫດສໍາຄັນປະການນຶ່ງທີ່ເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນລາວຕິດເຊື້ອໄວຣັສໂຄວິດ-19 ແລະເສຍຊີວິດຫລາຍຂຶ້ນນັບມື້ ເພາະວ່າການສັກຢາວັກຊີນກັນໂຄວິດ-19 ຍັງກະຈາຍໄປບໍ່ເຖິງກຸ່ມເປົ້າໝາຍ ທີ່ຈະຕ້ອງໄດ້ຮັບການສັກຢາວັກຊີນຢ່າງຮີບດ່ວນ ກໍຄືຜູ້ທີ່ອາຍຸແຕ່ 60 ປີຂຶ້ນໄປ, ຜູ້ທີ່ມີໂຣກປະຈໍາໂຕ, ແມ່ຍິງທີ່ຖືພາເກີນ 12 ອາທິດ, ແລະເຍົາວະຊົນທີ່ມີອາຍຸແຕ່ 18 ປີລົງມາ ເຊິ່ງຈາກການສຶກສາວິໄຈໃນລາວພົບວ່າ 85 ເປີເຊັນຂອງຈໍານວນຜູ້ຕິດໂຄວິດ-19 ແລະ 84.6 ເປີເຊັນ ຂອງຈໍານວນຜູ້ເສຍຊີວິດທັງໝົດນັ້ນ ກໍຄືກຸ່ມປະຊາກອນລາວທີ່ຍັງບໍ່ໄດ້ຮັບການສັກຢາວັກຊີນກັນໂຄວິດ-19 ເມື່ອປະກອບກັບໂຄວິດ-19 ທີ່ລະບາດຢູ່ລາວໃນເວລານີ້ ຄືໄວຣັສສາຍພັນເດລຕ້າ (Delta) ທີ່ສາມາດຕິດຕໍ່ກັນໄດ້ງ່າຍ ແລະກ້ວາງຂວາງທັງຍັງສາມາດລອຍໄປ ໃນອາ ກາດໄດ້ໄກດ້ວຍ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ສະຖານທີ່ທີ່ມີຄົນຢູ່ລວມກັນຈໍານວນຫລາຍ ມີຄວາມສ່ຽງສູງ.
ໂດຍສະເພາະແມ່ນນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ທີ່ເປັນເຂດທີ່ມີປະຊາຊົນລາວຕິດໂຄວິດຫລາຍທີ່ສຸດໃນລາວ ປະກອບກັບໄວຣັສໄດ້ລະບາດເຂົ້າໄປໃນລະດັບຊຸມຊົນຢ່າງກ້ວາງຂວາງດ້ວຍແລ້ວ ກໍຍິ່ງເຮັດໃຫ້ຈະຕ້ອງເລັ່ງການສັກຢາວັກຊີນກັນໂຄວິດ-19 ໃຫ້ໄດ້ເຖິງ 80 ເປີເຊັນ ຂອງປະຊາກອນທັງໝົດໃນນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ພາຍໃນທ້າຍປີ 2021. ສ່ວນໃນເຂດແຂວງອື່ນໆກໍຈະຕ້ອງສັກຢາວັກຊີນໃຫ້ໄດ້ເຖິງ 70 ເປີເຊັນຂອງປະຊາກອນທັງໝົດພາຍໃນປີນີ້ເຊັ່ນກັນ ເຊິ່ງລັດ ຖະບານລາວໝັ້ນໃຈວ່າ ຈະສາມາດຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໄດ້ຈິງ, ດັ່ງທີ່ ທ່ານພັນຄໍາ ວິພາວັນ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີຢືນຢັນວ່າ:
“ມາຮອດຈຸດນີ້ຖືວ່າ 50 ເປີເຊັນຂອງພົນລະເມືອງຖືວ່າໄດ້ແລ້ວ ແຕ່ວ່າພວກເຮົາຊິບືນໂຕຂຶ້ນຮອດທ້າຍປີນີ້ ບໍ່ໃຫ້ຫລຸດ 70 ເປີເຊັນ, ຖ້າເວົ້າຮອດປີ 2022 ລະແມ່ນ 80-90 ເປີເຊັນແຮງດີ ເພາະວ່າຢາວັກຊີນນີ້ ຈະເປັນການປ້ອງກັນໃຫ້ການຕິດເຊື້ອໜ້ອຍລົງ ເຖິງວ່າຕິດບໍ່ຮຸນແຮງ ແລ້ວກໍຈະປ້ອງກັນໄດ້ການເສຍຊີວິດຢູ່ໃນຂອບເຂດຈໍາກັດ, ພວກເຮົາມາເບິ່ງສະຖິຕິການເສຍຊີວິດຂອງພົນລະເມືອງລາວນີ້ ສ່ວນຫລາຍກໍແມ່ນຜູ້ອາຍຸສູງ, ມີພະຍາດປະຈໍາໂຕ, ແລ້ວກໍຜູ້ທີ່ບໍ່ໄດ້ສັກຢາ.”
ໂດຍການບັນລຸເປົ້າໝາຍການສັກວັກຊີນກັນໂຄວິດ-19 ໃຫ້ໄດ້ເຖິງ 70 ເປີເຊັນ ຂອງຈໍານວນປະຊາກອນລາວທັງໝົດໃນທ້າຍປີ 2021 ໝາຍຄວາມວ່າ ປະຊາ ຊົນລາວເກືອບ 5.2 ລ້ານຄົນນັ້ນ ຈະຕ້ອງໄດ້ຮັບການສັກວັກຊີນກັນໂຄວິດ-19 ຄົນລະ 2 ໂດສຢ່າງຄົບຖ້ວນ ຫລື ຄິດເປັນຈໍານວນວັກຊີນລວມເກືອບຮອດ 10.4 ລ້ານໂດສ, ເຊິ່ງທີ່ຜ່ານມາ ອົງການອະນາໄມໂລກ ແລະນາໆຊາດ ໄດ້ຕົກລົງໃຫ້ການຊ່ວຍເຫລືອລັດຖະບານລາວແລ້ວ 7.5 ລ້ານໂດສ ຈຶ່ງພຽງພໍສໍາລັບ 50 ເປີເຊັນຂອງປະຊາກອນລາວ ແລະມາຮອດອາທິດທີ 2 ຂອງເດືອນທັນວາ 2021 ປາກົດວ່າ ປະຊາຊົນລາວໄດ້ຮັບການສັກວັກຊີນເຂັມທີ 1 ແລະເຂັມທີ 2 ແລ້ວ ຫລາຍກວ່າ 4 ລ້ານຄົນ ແລະ 3.2 ລ້ານກວ່າຄົນ, ຄິດເປັນ 55.33 ເປີເຊັນ ແລະ 44.06 ເປີເຊັນຂອງປະຊາກອນລາວຕາມລໍາດັບ. ຫາກແຕ່ກໍຍັງເຫລືອເວລາພຽງບໍ່ຮອດ 1 ເດືອນທີ່ລັດຖະບານລາວຈະຕ້ອງເລັ່ງການ ສັກວັກຊີນໃຫ້ ປະຊາຊົນກວ່າ 2 ລ້ານຄົນຈຶ່ງບໍ່ແມ່ນເລື້ອງງ່າຍທີ່ຈະບັນລຸເປົ້າໝາຍ 70 ເປີເຊັນພາຍໃນທ້າຍປີ 2021 ນີ້.
ສ່ວນການທີ່ຈະເປີດປະເທດ ເພື່ອຮັບນັກທ່ອງທ່ຽວ ຊາວຕ່າງຊາດຢ່າງກ້ວາງຂວາງ ໄດ້ນັ້ນຈະຕ້ອງປະກອບມີເງື່ອນໄຂສໍາຄັນໃນສາມດ້ານດ້ວຍກັນ ຄືການສັກຢາວັກຊີນກັນໂຄວິດ-19 ໄດ້ແລ້ວ 70 ເປີເຊັນ ຂອງຈໍານວນປະຊາກອນລາວ, ສະຖານທີ່ທີ່ໃຫ້ບໍລິການຕ່າງໆ ກໍຈະຕ້ອງມີມາດ ຕະການປ້ອງກັນການລະບາດໂຄວິດ-19 ຢ່າງຄົບຖ້ວນ ແລະພົນລະເມືອງລາວ ທີ່ມີການເດີນທາງໄປ ມາຕາມສະຖານທີ່ຕ່າງໆນັ້ນ ຈະຕ້ອງມີການຕິດຕັ້ງ Application ລາວສູ້ໆ ເພື່ອ ຈະເຮັດໃຫ້ສາມາດຕິດຕາມໂຕໄດ້ໃນກໍລະນີທີ່ໄດ້ພາໂຕເອງເຂົ້າໄປຢູ່ໃນສະຖານທີ່ ທີ່ມີຄວາມສ່ຽງນັ້ນ.