ສະບາຍດີ ທ່ານຜູ້ຟັງທີ່ເຄົາລົບ ພົບກັນອີກຕາມເຄີຍລາຍການ
ຊີວິດຊາວລາວໃນຕ່າງແດນຂອງວີໂອເອ. ແລງວັນພະຫັດມື້ນີ້
ຂ້າພະເຈົ້າຈະພາທ່ານ ໄປຢ້ຽມຢາມຖາມຂ່າວພີ່ນ້ອງຊາວລາວ
ອາເມຣິກັນ ຢູ່ທີ່ເມືອງ Portland ລັດ Oregon, ທີ່ຕັ້ງຢູ່ພາກຕາ
ເວັນຕົກສຽງເໜືອ ຂອງສະຫະລັດ ແຕ່ກ່ອນອຶ່ນ ຂ້າພະເຈົ້າຂໍອະ
ທິບາຍໃຫ້ທ່ານໄດ້ຊາບ ເຖິງຄວາມເປັນມາວ່າ ເປັນຫຍັງຈຶ່ງມີ
ການເຕົ້າໂຮມຄອບຄົວ ປະຖັມມະວົງ ທີ່ເປັນເຊື້ອສາຍຊົນຊາດລາວທີ່ໄດ້ມາຕັ້ງຖິ່ນຖານ ຢູ່ນອກປະເທດ.
ປະຊາກອນລາວໄດ້ເດີນທາງມາເຖິງແຜ່ນດິນໃໝ່ ທີ່ຮ້ອງວ່າ ສະຫະລັດອາເມຣິກາ ໃນເວລາຕ່າງກັນ ດ້ວຍເຫດຜົນບໍ່ຄືກັນ ແລະເສັ້ນທາງມາກໍບໍ່ຄືກັນກັບບັນດາປະຊາກອນອື່ນໆ ຜູ້ທີ່ໄດ້ເຂົ້າມາຕັ້ງຖິ່ນຖານຢູ່ກ່ອນໜ້ານັ້ນ. ເກືອບ 40 ປີ ທີ່ຜ່ານມາຈາກປີ 1975
ມາເຖິງປັດຈຸບັນ ຫລັງຈາກການປ່ຽນແປງລະບອບປົກຄອງຢູ່ໃນລາວ ປະຊາກອນລາວ
ຫລາຍແສນຄົນໄດ້ພາກັນຍົກຍ້າຍອອກຈາກ ບ້ານເກີດເມືອງນອນ ມາຕັ້ງຖິ່ນຖານໃໝ່
ຢູ່ໃນປະເທດທີສາມໃນໂລກ ໂດຍສະເພາະຢ່າງຍິ່ງ ຢູ່ໃນສະຫະລັດອາເມຣິກາ. ການ
ເດີນທາງມາເຖິງແຜ່ນດີນໃໝ່ຂອງເຂົາເຈົ້າໃນຂັ້ນຕົ້ນນັ້ນ ໄດ້ປະສົບກັບຄວາມຍາກລຳ
ບາກຫລາຍໆຢ່າງ ຕ້ອງຜ່ານຜ່າກັບອຸປະສັກ ສູ້ທົນ ແລະໃນທີ່ສຸດກໍໄດ້ປະສົບກັບຜົນ
ສຳເລັດຂອງ ການຕັ້ງຊີວິດໃໝ່.
ປັດຈຸບັນນີ້ເຮົາຢັ້ງຢຶນ ແລະພິສູດໃຫ້ເຫັນໄດ້ວ່າ ປະຊາກອນເຊື້ອ
ສາຍລາວ-ອາເມຣິກັນ ໄດ້ບັນລຸຜົນສຳເລັດ ໃນການຕັ້ງຊີວິດໃໝ່
ຫລາຍໆຢ່າງ ແລະໄດ້ມີສ່ວນປະກອບສ່ວນປະກອບສ້າງປະເທດ
ນີ້ ໃຫ້ເປັນປະເທດທີ່ເຂັ້ມແຂງ ເຊ່ນວ່າເປັນ ດ້ອກເຕີ ທະນາຍ
ຄວາມ ນັກວິສະວະກອນ ນັກວິທະຍາສາດ ທະຫານ ຕຳຫລວດ
ເຈົ້າຂອງຮ້ານອາຫານທີ່ມີຊື່ສຽງ ນັກທຸລະກິດການຄ້າ ບັນດາ
ຫົວໜ້າຫ້ອງການຕ່າງໆ ແລະປະກອບ ວິຊາອາຊີບອຶ່ນໆ ຢ່າງ
ເປັນປຶກແຜ່ນແໜ້ນໜາໃນການເປັນພົນລະເມືອງດີຂອງຊາດ.
ນອກຈາກນັ້ນແລ້ວ ບັນດາເຍົາວະຊົນເຊື້ອສາຍລາວ-ອາເມຣິກັນ ທີ່ໄດ້ມາເກີດ ແລະໃຫຍ່
ຢູ່ຕ່າງປະເທດ ຕ່າງກໍມີໂອກາດໄດ້ຮັບການສຶກສາສູງ ແລະສຳເລັດປະລິນຍາຕ່າງໆຢ່າງ
ໜ້າສັນລະເສີນ ອັນທີ່ບໍ່ເຄີຍມີມາກ່ອນໃນ ປະວັດສາດຂອງປະຊາຄົມລາວ. ບັນດາປະຊາກອນ
ລາວ-ອາເມຣິກັນ ເຫລົ່ານີ້ ໄດ້ແຍກຍ້າຍກັນໄປຕັ້ງຖິ່ນຖານຢູ່ທົ່ວສະຫະລັດ ຫ່າງໄກກັນ
ບໍ່ຄ່ອຍມີໂອກາດໄດ້ພົບພໍ້ກັນ ຍ້ອນຄວາມຮັບຜິດຊອບໃນການດຳຣົງຊີວິດປະຈຳວັນ
ເພາະສະນັ້ນ ການຢື້ຢາມຖາມຂ່າວຕິດຕໍ່ຫາກັນ ແມ່ນທາງໂທລະສັບ facebook ແລະ email ອັນເປັນວິທີສື່ສານຂອງໂລກສະໄໝໃໝ່. ດ້ວຍເຫດນີ້ເອງ ລາຍການຊີວິດຊາວ
ລາວ ໃນຕ່າງແດນ ຂອງວີໂອເອ ໃນແລງວັນພະຫັດມື້ນີ້ ຈຶ່ງໄດ້ຖືໂອກາດນຳເອົາລາຍ
ງານ ການເຕົ້າໂຮມສະມາຊິກ ຄອບຄົວປະຖັມມະວົງ ແລະຍາດມິດ ຂອງເຂົ້າເຈົ້າ ໃນ
ຮອບ 40 ປີ ມາເຫລົ່າສູ່ທ່ານຟັງ.
ສະມາຊິກຄອບຄົວ ປະຖັມມະວົງ ແລະເພື່ອນມິດໄດ້ໄປເຕົ້າ
ໂຮມກັນ ຢູ່ທີ່ລັດ Oregon ຊຶ່ງຕັ້ງຢູ່ພາກຕາເວັນຕົກສຽງເໜືອ
ຂອງສະຫະລັດ ຕິດກັບມະຫາສະມຸດປາຊິຟິກ ທິດເໜືອຕິດກັບ
ລັດ Washington ທີ່ມີຊາຍແດນຕໍ່ກັນກັບປະເທດການາດາ.
ເມືອງເອກຂອງລັດ Oregon ແມ່ນ Salem, ແຕ່ວ່າ Portland
ເປັນເມຶອງໃຫຍ່ສຸດ ແລະ ສູນກາງການຄ້າ ມີປະຊາກອນອາໄສ
ຢູ່ຢ່າງໜ້າແໜ້ນ. ອ້າງອິງຕາມສະຖິຕິປີ 2012 ລັດ Oregon
ມີປະຊາກອນທັງໝົດ 3 ລ້ານ 8 ແສນ 99 ພັນຄົນ. ຮ່ວມຢູ່ໃນ
ນັ້ນ ມີປະຊາກອນລາວ-ອາເມຣິກັນ ຕັ້ງຖິ່ນຖານຢູ່ທີ່ນີ້ປະມານ
5000 ຄົນ. ປະຊາຄົມລາວອາເມຣິກັນແຫ່ງນີ້ ມີວັດວາອາຮາມຢູ່ນຶ່ງວັດ ແລະ ມີຮ້ານອາ
ຫານທີ່ຄົນລາວເປັນເຈົ້າຂອງຢູ່ເກືອບ 40 ຮ້ານ. ເມືອງ Portland ສູນກາງການຄ້ານີ້
ຕັ້ງຢູ່ແຄມແມ່ນ້ຳ ມີເຮືອນຊານປຸກຢາຍຢູ່ຕາມເຈີ້ຍພູ ມີແມ່ນໍ້າ ຂົວຂ້າມນໍ້າຫລາຍໆ ແຫ່ງ. Oregon ເປັນລັດທີ່ມີທໍາມະຊາດອັນສວຍງາມ ເຕັມໄປດ້ວຍຕົ້ນແປກໃຫຍ່ ຢືນຢຽດໄປທົ່ວລັດ. ເສດຖະກິດຂອງລັດ Oregon ຄື ການລ້ຽງງົວ ປູກຜັກ ຟາມປູກຕົ້ນໄມ້ຕ່າງໆໝາກໄມ້ ນົມ ເນີຍ ແລະເຂົ້າ. ທາງດ້ານອຸສາຫະກໍາ ກໍມີ ການຕັດໄມ້ທ່ອນ ບໍລິສັດ
ເຮັດເຄື່ອງໃຊ້ດ້ວຍໄມ້ ບໍລິສັດຜະລິດອາຫານກະປອງ ບໍລິສັດເຮັດເຄຶ່ອງໃຊ້ດ້ວຍເຈ້ຍ
ເຄື່ອງຈັກຕ່າງໆ ເຄື່ອງມືດ້ານວິທະຍາສາດ ແລະບໍລິສັດເທັກໂນໂລຈີຕ່າງໆ.
ສອງສາວນ້ອຍ ນາມສະກຸນປະຖັມມະວົງ ຟ້ອນອວຍພອນຕ້ອນຮັບແຂກໃນງານ:
ສະມາຊິກຄອບຄົວປະຖັມມະວົງ ຈຳນວນນຶ່ງ ທີ່ໄດ້ເຂົ້າມາຕັ້ງຖິ່ນຖານຢູ່ທີ່ນີ້. ດ້ວຍເຫດ
ນີ້ເອງ ເລີ້ມຈາກວັນທີ 31 ເດືອນ ກໍລະກົດ ຫາວັນທີ 3 ສິງຫາ ສະມາຊິກຄອບຄົວປະຖັມ
ມະວົງ ພ້ອມດ້ວຍເພື່ອນມິດ ສາມຮ້ອຍກວ່າຄົນ ຈາກເຂດທ້ອງຖິ່ນ ຈາກຝຣັ່ງ ການາດາ
ອອສເຕຣເລຍ ແລະລັດອຶ່ນໆໃນທົ່ວສະຫະລັດ ໄດ້ນັດໝາຍມາພົບພໍ້ກັນເປັນຄັ້ງທຳອິດ
ໃນຮອບ 40 ປີ. ເວລາສີ່ວັນຂອງການເຕົ້າໂຮມກັນນີ້ ໄດ້ເປັນວາລະໂອກາດອັນຕຶ່ນເຕັ້ນ
ທີ່ສຸດທີ່ພີ່ໆນ້ອງໆ ແລະເພື່ອນຝູງ ໄດ້ມາໂອ້ລົມ ກິນເຂົ້າຮ່ວມກັນ ຖາມຂ່າວຄາວເຖິງ
ຄວາມສຸກທຸກທີ່ໄດ້ຫ່າງເຫີນ ຢູ່ໄກກັນມາເປັນເວລາອັນດົນນານ.
ການເຕົ້າໂຮມເຄືອຍາດຄັ້ງນີ້ ໄດ້ເລີ້ມຂື້ນທີ່ບ້ານພັກຂອງ ທ່ານ
ນາງ ອຸ່ນເຮືອນ ປະຖັມມະວົງ ແລະສາມີ ທ່ານ ດຣ. ບໍລິວົງ ຕາ
ໂນວັນ ອະດີດວິສະວະກອນໄຟຟ້າ. ບັນດາຍາດຕິພີ່ນ້ອງ ຜູ້
ເດີນທາງມາຈາກທາງໄກດ້ວຍຄວາມຕື່ນເຕັ້ນ ແລະອິດເມື່ອຍ
ໄດ້ຖືກຮັບຕ້ອນຢ່າງອົບອຸ່ນດ້ວຍໃບໜ້າອັນຍີ້ມແຍ້ມແຈ່ມໃສ
ພ້ອມດ້ວຍອາຫານພື້ນເມືອງລາວອັນແຊບນົວທີ່ບໍ່ຄອຍເຫັນ
ມາກ່ອນ ໄດ້ຖືກຕົກແຕ່ງໄວ້ລໍຖ້າຢ່າງເປັນທີ່ຮຽບຮ້ອຍ. ທ່ານ
ນາງ ອຸ່ນເຮືອນ ປະຖັມມະວົງ ເຈົ້າພາບຕ້ອນຮັບເຄືອຍາດ
ປະຖັມມະວົງ ໄດ້ເລົ່າເຖິງສາເຫດຂອງການເຕົ້າໂຮມຄັ້ງນີ້ຕໍ່
ວີໂອເອ ວ່າ :
ໃນຕອນແລງຂອງວັນພະຫັດຕໍ່ມາ ມີການກິນລ້ຽງຊຸມແຊວກັນ
ຢ່າງແໜ້ນໜາຄັບຄັ່ງທີ່ຮ້ານອາຫານ KAC Thai Fusion
ຊຶ່ງເປັນຮ້ານອາຫານຂອງ ທ່ານເມົ້າ ສະມາຊິກຄອບຄົວປະ
ຖັມມະວົງ ຜູ້ເປັນເຈົ້າພາບຕ້ອນຮັບໃນຄໍ່າຄືນວັນນັ້ນ. ທ່ານເມົ້າ ແລະພັນລະຍາ ແມ່ນ
ນັກທຸລະກິດ ລາວ-ອາເມຣິກັນ ທີ່ປະສົບຜົນສໍາເລັດ ໃນການຕັ້ງຊີວິດໃໝ່ ມີ ຮ້ານອາ
ຫານຫລາຍໆຮ້ານ ຢູ່ໃນນະຄອນ Portland.
ໃນຕອນທ່ຽງວັນສຸກ ມີຊຸມນຸມປິກນິກທີ່ Hegg Lake ຊຶ່ງເປັນສວນສາທາລະນະຂອງ
ລັດ Oregon ບ່ອນທີ່ມີໜອງນໍ້າ ໃຫ້ຕຶກເບັດ ຂີ່ເຮືອ ຊົມທໍາມະຊາດອັນງົດງາມແລະ
ເຕັມໄປດ້ວຍປ່າໜາມໝາກ Black Berry ທີ່ກິນໄດ້ ເກີດຢາຍຕາມທໍາມະຊາດຢ່າງ
ຫລວງຫລາຍ.
ຮ່ວມຢູ່ໃນບັນດາແຂກກິດຕິມາສັກຂອງຄອບຄົວ ປະຖັມມະວົງ ທີ່ໄດ້ມາຮ່ວມ ກໍມີ ທ່ານ ດຣ. ຊົມພູ ອຸດົມວິໄລ ຫົວໜ້າວິທະຍາໄລດົງໂດກ ທີ່ໄດ້ເດີນທາງມາຈາກປະເທດ ອອສເຕຣເລຍ. ວີໂອເອ ໄດ້ຖືໂອກາກາດນີ້ ໂອ້ລົມຖາມຂ່າວຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງພີ່ນ້ອງ
ຊາວລາວ ທີ່ປະເທດອອສເຕເລຍ ຊຶ່ງທ່ານໄດ້ເລົ່າສູ່ຟັງວ່າ :
ຮ່ວມຢູ່ໃນການຊຸມນຸມຄັ້ງນີ້ ມີຫລານໄພ້ຂອງ ຄອບຄົວປະຖັມມະວົງ ທີ່ໜ້າສົນໃຈຄົນນຶ່ງຄື ນາງ Yuliya ປະຖັມມະວົງ ພັນລະຍາຂອງ ທ້າວໄຊຊະນະ ປະຖັມມະວົງ. ນາງ Yuliya ແລະຄອບຄົວໄດ້ເດີນທາງມາຈາກ ປະເທດ Ukraine ອະດີດສາທາລະນະລັດນຶ່ງ ຂອງ ອະດີດສະຫະພາບໂຊຫວຽດ. ນາງ Yuliya ໄດ້ເລົ່າຊີວິດຄອບຄົວຂອງນາງ ແລະເປັນຫຍັງຈຶ່ງໄດ້ມາເປັນ ລູກໄພ້ ຫລານໄພ້ຂອງຄອບຄົວ ປະຖັມມະວົງ ນາງກ່າວຕໍ່ ວີໂອອາ ວ່າ :
ໃນຕອນເຊົ້າວັນເສົາຢູ່ທີ່ ວັດພຸທທັມມະຣາມ ສູນກາງເຕົ້າ
ໂຮມຂອງ ປະຊາຄົມລາວອາເມຮິກັນ ໃນເຂດນະຄອນ
Portland ທີ່ສ້າງຂື້ນມາໄດ້ 20 ກວ່າປີແລ້ວ ໂດຍມີພະອາຈານຄຳແສນ ກາບບົວຄຳ ເປັນ
ເຈົ້າອາວາດ. ໃນວັນນີ້ ບັນດາສະມາຊິກຄອບຄົວ ປະຖັມມະວົງ ພ້ອມດ້ວຍເພື່ອນມິດ ແລະ
ບັນດາພຸດທະບໍລິສັດທັງຫລາຍ ໄດ້ພາກັນມາເຕົ້າໂຮມກັນເຮັດບຸນສິນກິນທານ ຕັກບາດ
ຫຍາດນໍ້າຫາຍາດນ້ຳຫາຍາດຕິພີ່ນ້ອງຜູ້ລວງລັບໄປ ແລະ ຖວາຍກອງອັດທະສາມກອງ.
ຫລັງຈາກນັ້ນກໍມີພິທີ ບາສີສູ່ຂວັນ ໃຫ້ຍາດຕິພີ່ນ້ອງທຸກໆຄົນ ພ້ອມດ້ວຍການສະແດງເປົ່າ
ແຄນຂອງລູກຫລານ ປະຖັມມະວົງ.
ທ້າວ ແຈ໊ຕ ປະຖັມມະວົງ ເປົ່າແຄນ ເພັງດອກຈໍາປາ:
ຢູ່ນອກສາລາໂຮງທຳ ບໍລິເວນເດີ່ນເລາະລຽບກຳແພງວັດກໍມີ ບັນດາພໍ່ຄ້າ ແມ່ຄ້າທ້ອງຖິ່ນພາກັນນຳເອົາສິນຄ້າມາວາງຂາຍ ອັນມີ ໜັງຄວາຍແຫ້ງ ໜໍ່ແຍ້ແຫ້ງທີ່ສົ່ງມາຈາກ ພ້ອມດ້ວຍຜົນລະປູກຈາກທ້ອງຖິ່ນ. ພາຍໃຕ້ດິນຟ້າອາກາດອັນແຈ່ມໄສ ບັນຍາກາດຢູ່ໃນວັດ ພຸທທັມມະ
ຣາມ ແຫ່ງນີ້ເຕັມໄປດ້ວຍເຊື້ອສາຍລາວ ທີ່ມີໃບໜ້າຍີ້ມແຍ້ມແຈ່ມໃສ ໂອ້ລົມກັນເປັນ
ພາສາລາວ ບັນດາສະຕີພາກັນນຸ່ງສີ້ນບ່ຽງແພ ຖືຂັນຕັກບາດ ແລະ ອຸດົມສົມບຸນໄປດ້ວຍອາຫານພື້ນເມືອງລາວ ເຫັນແລ້ວບໍ່ມີຄວາມແຕກຕ່າງຫຍັງກັບ ເວລາທີ່ທຸກຄົນ
ຍັງດຳລົງຊີວິດ ຢູ່ຄຸ້ມບ້ານໃດ ຄຸ້ມບ້ານນຶ່ງໃນ ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ອັນເປັນບ້ານ
ເກີດເມືອງນອນຂອງເຮົາ.
ໃນຕອນແລງວັນເສົາ ຄ່ຳຄືນສຸດທ້າຍ ມີງານກິນລ້ຽງລາຕີສະໂມສອນ ສັ່ງລາກັນຢູ່ໂຮງແຮມ Crowne Plaza ໃນນະຄອນ Portland ຊຶ່ງມີສະມາຊິກ ຄອບຄົວປະຖັມມະວົງ ແລະຍາດມິດເຂົ້າຮ່ວມທັງໝົດ 300 ກວ່າຄົນ. ພິທີດັ່ງກ່າວນີ້ໄດ້ສ້າງບັນຍາກາດອັນສະງ່າຜ່າເຜີຍໃຫ້ແກ່ສະມາຊິກ ແລະ ບັນດາແຂກທີ່ເຂົ້າຮ່ວມ. ບັນດາສຸພາບສະຕີ ພາກັນແຕ່ງໂຕຢ່າງງົດງາມ ຍັງສືບຕໍ່ຮັກສາການນຸ່ງສີ້ນໄໝ ບ່ຽງແພອັນເປັນສັນຍາລັກຂອງຄວາມເປັນ ສະຕີລາວ-ອາເອເມຣິກັນ ແລະເຖິງແມ່ນວ່າ ໄດ້ມາຢູ່ນອກປະເທດເປັນເວລາອັນດົນນານແລ້ວກໍຕາມ ແຕ່ກໍຍັງບໍ່ຫລົງລືມ ຮັກສາຮິດຄອງປະເພນີອັນດີງາມຂອງຊົນຊາດລາວ. ລາຍການຂອງຄ່ຳຄືນອຳລາພາຈາກນີ້ ປະກອບດ້ວຍການຮັບປະທານອາຫານ ການເລົ່າເຖິງປະຫວັດຄອບຄົວປະຖັມມະວົງ ລະນຶກເຖິງບັນດາບັນພະບູລຸດ ຄອບຄົວປະຖັມມະວົງ ທີ່ເຄີຍໄດ້ວາງບົດບາດອັນສຳຄັນໄວ້ ໃນປະຫວັດສາດຂອງຜືນແຜ່ນດີນລາວ.
ທ້າວ ເຈເດິນ ປະຖັມມະວົງ ເປົ່າແຄນ ເພງແມງພູ່:
ບັນດາສະມາຊິກລູກຫລານ ຄອບຄົວປະຖັມມະວົງ ຕ່າງກໍພາກັນວາງບົດບາດ ສະແດງພອນສະຫວັນເປົ່າແຄນ ດົນຕີພື້ນເມືອງລາວ ດົນຕີສາກົນ ຟ້ອນນາດຕະສິນ ທັງລຸ້ນອາວຸໂສ ແລະເກີດໃໜ່ໃຫຍ່ລຸ່ນ. ບັນດາແຂກເຂົ້າຮ່ວມຕ່າງກໍພາກັນໄດ້ຮັບຄວາມມ່ວນຊື່ນ ກັບການລ້າຍລຳໄປຕາມຈັງວະເພງຕ່າງໆ ໃນທີ່ສຸດພໍຮອດເວລາທ່ຽງຄືນ ເວລານາທີ່ ທີ່ທຸກຄົນບໍ່ຢາກໃຫ້ມາເຖິງນັ້ນ ກໍບໍ່ມີຫຍັງທີ່ສາມາດມາຢຸດຢັ້ງໄດ້ ທຸກຄົນໄດ້ອຳລາພາຈາກກັນໄປດ້ວຍສຽງເພງ ລາກ່ອນຈາກ ‘ສາຍຕາເຮົາພົບກັນທີ່ດວງຈັນທາ” ແລະປະໄວ້ໃຫ້ເປັນພຽງຮູບພາບ ຄວາມຊົງຈຳ ທີ່ນຳມາອວດອ້າງກັນຢູ່ໃນ facebook.