ການຂາດໂອກາດທາງດ້ານການສຶກສາ ແລະການຫວ່າງງານ ຄືສາເຫດສຳຄັນທີ່ເຮັດໃຫ້ເຍົາວະຊົນລາວ ໃນເຂດຊົນນະບົດ ພາກັນເດີນທາງໄປລັກລອບທຳງານ ໂດຍຜິດກົດໝາຍໃນໄທ ເພີ້ມຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ. ຊົງລິດ ໂພນເງິນມີລາຍງານກ່ຽວກັບເລື້ງນີ້ມາສະເໜີທ່ານຈາກບາງກອກ.
ທ່ານ ສົມໃຈ ເພັດສີນວນ, ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດຈາກແຂວງຄຳມ່ວນ, ຖະແຫລງຢືນຢັນວ່າ ບັນຫາ ການຫວ່າງງານຂອງເຍົາວະຊົນລາວ ໃນເຂດຊົນນະບົດ ຍັງມີທ່າອ່ຽງເພີ້ມຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ແລະ ເຊື່ອວ່າ ລັດຖະບານລາວ ຈະບໍ່ສາມາດແກ້ໄຂ ຫລື ເຮັດໃຫ້ສະພາບການດີຂຶ້ນໄດ້ ໃນແຜນການພັດທະນາເສດຖະກິດ ແລະ ສັງຄົມແຫ່ງຊາດໃນໄລຍະ 5 ປີ ຄັ້ງທີ 8 ທີ່ຈະສິ້ນສຸດແຜນການ ໃນປີ 2020 ຢ່າງແນ່ນອນ ເພາະການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ໃນຊ່ວງ 4 ປີ ຜ່ານມາ ບໍ່ສອດຄ່ອງກັບສະພາບການຕົວຈິງ ໂດຍສະເພາະແມ່ນບັນຫາຍາກຈົນຂອງປະຊາຊົນໃນເຂດຊົນນະບົດ ຍັງເປັນສາເຫດສຳຄັນທີ່ເຮັດໃຫ້ເຍົາວະຊົນລາວ ພາກັນປະລະການຮຽນ ເພີ້ມຂຶ້ນນັບມື້ ຊຶ່ງເຫັນໄດ້ຈາກ ສົກຮຽນປີ 2018-2019 ຜ່ານມາ ມີເຍົາວະຊົນລາວ ປະລະການຮຽນໃນລະດັບປະຖົມ, ມັດທະຍົມຕົ້ນ ແລະມັດທະຍົມປາຍ ໃນອັດຕາສະເລ່ຍ 2 ເປີເຊັນ ກັບ 7 ເປີເຊັນ ແລະ 8 ເປີເຊັນ ຕາມລຳດັບ.
ສ່ວນການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດໃນລາວຍັງບໍ່ສອດຄ່ອງ ແລະບໍ່ຕອບສະໜອງກັບຄວາມຕ້ອງການຕົວຈິງດ້ານແຮງງານ ໃນພາກລັດ ແລະເອກກະຊົນ ຊຶ່ງມີສາເຫດມາຈາກສະຖາບັນການສຶກສາຊັ້ນສູງ ໃນລາວ ຍັງບໍ່ມີການພັດທະນາຫລັກສູດການຮຽນ ການສອນທີ່ເທົ່າທັນກັບສະພາບການພາຍໃນ ແລະຕ່າງປະເທດ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການພັດທະນາ ໃນສາຍວິຊາຊີບນັ້ນ ດັ່ງທີ່ທ່ານສົມໃຈໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ເລື້ອງຊາວໜຸ່ມຢູ່ຊົນນະບົດ ຊິມີວິທີການແກ້ໄຂແນວໃດ ດຽວນີ້ໜິ ຊາວໜຸ່ມລາວເຮົາຢູ່ຊົນນະບົດຫວ່າງງານ, ວຽກເຮັດງານທຳນີ້ຫາຍາກ ນອກຈາກເຮັດນາແລ້ວ ກະຖືວ່າ ເຮັດອັນອື່ນໜິກະຍາກ. ມາເບິ່ງຢູ່ໃນແຜນ 8 ປີ ນີ້ກໍເປັນປີທີ 4 ແລ້ວ ແລະຍັງຢູ່ປີດຽວເທົ່ານັ້ນ ກະແກ້ໄຂໄດ້ຍາກຢູ່. ບັນຫານີ້ ຂ້າພະເຈົ້າສະເໜີວິທີການທີ່ຈະສ້າງເງື່ອນໄຂທາງດ້ານໂຮງຮຽນວິຊາຊີບເພື່ອໃຫ້ຈົບມັດທະຍົມຕົ້ນ ຫລື ມັດທະຍົມປາຍນີ້ ເຂົ້າຮຽນໂຮງຮຽນວິຊາຊີບເລີຍ ຈະເປັນຊັ້ນຕົ້ນ, ຊັ້ນກາງກະຢ່າ. ແຕ່ວ່າ ຮຽນຈົບມາແລ້ວ ໃຫ້ເຂົາເຈົ້າປະກອບອາຊີບອິດສະຫລະ ຫາກິນໄດ້ເລີຍ.”
ກ່ອນໜ້ານີ້ ທ່ານທອງລຸນ ສີສຸລິດ, ນາຍົກລັດຖະມົນຕີໄດ້ຖະແຫລງການໃນໂອກາດວັນຄູແຫ່ງຊາດ ວັນທີ 7 ຕຸລາ 2019 ໂດຍຍອມຮັບວ່າ ການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດຂອງລາວຍັງບໍ່ສອດຄ່ອງ ແລະບໍ່ສາມາດຕອບສະໜອງກັບຄວາມຕ້ອງການຕົວຈິງຂອງການພັດທະນາໃນລາວໄດ້ເລີຍ ຊຶ່ງມີສາເຫດທີ່ສຳຄັນມາຈາກການສຶກສາທີ່ມີຄຸນນະພາບຕ່ຳ ແລະບໍ່ເທົ່າທັນກັບສະພາບການທີ່ປ່ຽນແປງທັງພາຍໃນ ແລະ ນອກປະເທດ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ຊັບພະຍາກອນມະນຸດໃນລາວ ບໍ່ສາມາດຕອບສະໜອງໄດ້ທັງໃນພາກລັດ ແລະ ພາກ ເອກະຊົນ.
ທາງດ້ານກະຊວງແຮງງານຂອງໄທລາຍງານວ່າ ໃນປັດຈຸບັນມີແຮງງານສັນຊາດລາວ
ທີ່ເຮັດວຽກໃນໄທຢ່າງຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍຈຳນວນທັງໝົດ 277,845 ຄົນ ຊຶ່ງໃນນີ້
ແບ່ງເປັນແຮງງານລາວທີ່ໄດ້ຜ່ານການພິສູດສັນຊາດ ແລະຂຶ້ນທະບຽນເຮັດວຽກໃນໄທ
ຢ່າງຖືກຕ້ອງ 105,364 ຄົນ ແລະເຂົ້າມາເຮັດວຽກໃນໄທ ໂດຍຜ່ານບໍລິສັດຈັດຫາງານ
ທີ່ທາງການລາວໄດ້ໃຫ້ການຮັບຮອງເພື່ອໃຫ້ຈັດສົ່ງແຮງງານລາວເຂົ້າມາເຮັດວຽກໃນ
ໄທຈຳນວນ 172,481 ຄົນ ແລະຍັງຈະເພີ້ມຂຶ້ນອີກນັບໝື່ນຄົນ ໃນທ້າຍປີ 2019
ນີ້.
ໃນຂະນະທີ່ເຄືອຂ່າຍເພື່ອໃຫ້ການຊ່ວຍເຫຼືອແກ່ແຮງງານຕ່າງດ້າວໃນປະເທດໄທ ກໍໄດ້ປະເມີນວ່າມີແຮງງານລາວ ຫຼາຍກວ່າ 6 ແສນຄົນ ຢູ່ໃນໄທ ໜາຍຄວາມວ່າ ມີແຮງງານລາວ ທີ່ລັກລອບເຮັດວຽກໃນໄທໂດຍຜິດກົດໝາຍຈຳນວນຫຼາຍ ກວ່າ 330,000 ຄົນ ໃນປັດຈຸບັນ ແລະເກີນກວ່າ 60 ເປີເຊັນ ກໍຄືແຮງງານລາວເພດຍິງຈຶ່ງມີຄວາມສ່ຽງສູງທີ່ຈະຕົກເປັນເຫຍື່ອຂອງການຄ້າມະນຸດ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການຖືກບັງຄັບໃຫ້ຂາຍບໍລິການທາງເພດນັ້ນ.
ທາງດ້ານອົງການແຮງງານສາກົນ ຫລື ILO ຄາດໝາຍວ່າ ພາຍໃນປີ 2020 ບັນດາຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດຕ່າງໆ ໃນລາວ ຈະຕ້ອງການກຳລັງແຮງງານມີຝີມື 658,000 ຄົນ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ລາວ ຈະຕ້ອງພັດທະນາລະບົບການທົດສອບ ເພື່ອອກໃບຢັ້ງຢືນມາດຕະຖານຝີມືແຮງງານໃຫ້ໄດ້ໃນ 27 ສາຂາອາຊີບ ທີ່ສາມາດເດີນທາງໄປທຳງານໃນອາຊຽນດ້ວຍກັນໃຫ້ໄດ້ຫລາຍຂຶ້ນ. ຫາກແຕ່ໃນປີ 2018 ຜ່ານມາ, ທາງການລາວ ກໍສາມາດສ້າງວຽກເຮັດງານທຳໄດ້ພຽງ 15,025 ຄົນ ເທົ່ານັ້ນ.
