ທາງການລາວຍອມຮັບວ່າການລັກລອບຂຸດຄົ້ນບໍ່ແຮ່ຍັງຄົງເກີດຂື້ນຢ່າງຕໍ່ເນຶ່ອງໃນຫລາຍພື້ນທີ່ ແລະກໍເປັນສາເຫດສຳຄັນທີ່ເຮັດໃຫ້ເກີດບັນຫາມົນພິດຕໍ່ແຫລ່ງນຳແລະສະພາບແວດລ້ອມທຳມະຊາດຢ່າງກວ້າງຂວາງ ໂດຍທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຢ່າງໜັກກໍຄືປະຊາຊົນລາວ.
ທ່ານຄຳພັນ ພົມມະທັດ ເລຂາພັກແຂວງແລະເຈົ້າແຂວງໆອັດຕະປື ໄດ້ຖະແຫລງຍອມຮັບວ່າໄດ້ ຮັບການຮ້ອງຮຽນຈາກປະຊາຊົນລາວຈຳນວນບໍ່ໜ້ອຍທີ່ພັກອາໃສແລະທຳມາຫາກິນຢູ່ຕາມແຄມນ້ຳ ເຊຂະໝານໃນແຂວງອັດຕະປືວ່າໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຢ່າງໜັກຈາກການຂຸດບໍ່ແຮ່ຂອງບັນດານາຍທຶນ ທັງຈາກລາວເອງແລະຈາກປະເທດຫວຽດນາມ. ທັງນີ້ກໍເນຶ່ອງຈາກວ່າບັນດານາຍທຶນລາວແລະ ຫວຽດນາມທີ່ໄດ້ດຳເນີນການຂຸດຄົ້ນບໍ່ແຮ່ນັ້ນຕ່າງກໍໄດ້ພາກັນປ່ອຍສານເຄມີຈາກເໝືອງແຮ່ສູ່ທຳມະຊາດ ໂດຍສະເພາະແມ່ນນ້ຳເຊຂະໝານ ອັນເປັນທັງແຫລ່ງນ້ຳກິນແລະແຫລ່ງນ້ຳໃຊ້ຂອງປະ ຊາຊົນລາວສ່ວນໃຫຍ່ໃນແຂວງອັດຕະປື ຈຶ່ງໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ປະຊາຊົນລາວໃນພື້ນທີ່ຢ່າງກວ້າງ ຂວາງນັບເປັນລະຍະເວລາກວ່າ 2 ປີມາແລ້ວ. ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ທ່ານຄຳພັນ ຍັງໄດ້ໃຫ້ການຍອມ ຮັບດ້ວຍວ່າການຂຸດຄົ້ນບໍ່ແຮ່ຢູ່ພາຍໃນແຂວງອັດຕະປືຈຳນວນນຶ່ງຍັງຄົງດຳເນີນໄປໂດຍບໍ່ປະຕິບັດ ຕາມກົດລະບຽບທີ່ທາງການແຂວງໄດ້ວາງອອກ ກັບທັງຍັງປາກົດມີການລັກລອບຂຸດຄົ້ນບໍ່ແຮ່ທາດ ຂື້ນອີກດ້ວຍ ໃນຂະນະທີ່ທາງການແຂວງອັດຕະປືເອງກໍຂາດແຄນທັງງົບປະມານ ແລະເຈົ້າໜ້າທີ່ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ບໍ່ສາມາດກວດກາໄດ້ຢ່າງທົ່ວເຖິງ ຊຶ່ງລວມເຖິງການທີ່ບໍ່ສາມາດຈະຮູ້ໄດ້ເລີຍວ່າມີປະ ຊາຊົນລາວຈຳນວນເທົ່າໃດແທ້ທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກການຂຸດຄົ້ນບໍ່ແຮ່ດັ່ງກ່າວ.
ທາງດ້ານທ່ານໄຊສົມພອນ ພົມວິຫານ ຮອງປະທານສະພາແຫ່ງຊາດລາວກໍໄດ້ຖະແຫລງຢືນຢັນ ກ່ອນໜ້ານີ້ວ່າການລັກລອບຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດໄດ້ເກີດຂື້ນຢ່າງກວ້າງຂວາງໃນທົ່ວປະເທດລາວ ແລະ ປະຊາຊົນລາວກໍໄດ້ແຈ້ງໃຫ້ຂໍ້ມູນກ່ຽວກັບບັນຫາດັ່ງກ່າວນີ້ຕໍ່ຄະນະປະຈຳສະພາແຫ່ງຊາດລາວມາ ຢ່າງຕໍ່ເນຶ່ອງ ແລະສະພາແຫ່ງຊາດກໍໄດ້ສະເໜີໃຫ້ລັດຖະບານລາວດຳເນີນມາດຕະການແກ້ໄຂບັນ ຫາດັ່ງກ່າວມາໂດຍຕະຫລອດ ຫາກແຕ່ກໍຍັງຄົງປາກົດມີການລັກລອບຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດເກີດຂື້ນຢູ່ ເລື້ອຍມາ ດັ່ງທີ່ທ່ານໄຊສົມພອນໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມລັດຖະບານກໍໃຫ້ບຸລິມະສິດກັບການສົ່ງເສີມການລົງທືນຈາກຕ່າງປະເທດໃຫ້ເຂົ້າ ມາໃນພາກອຸດສາຫະກຳຂຸດຄົ້ນບໍ່ແຮ່ໃນລາວຫລາຍເປັນພິເສດ ໂດຍໃນປັດຈຸບັນນີ້ ລັດຖະບານ ລາວໄດ້ອະນຸຍາດໃຫ້ສຳປະທານການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດແກ່ບັນດາບໍລິສັດເອກກະຊົນໄປແລ້ວຫລາຍ ກວ່າ 100 ໂຄງການ ໂດຍສ່ວນໃຫຍ່ກໍເປັນການຮ່ວມທຶນລະວ່າງເອກກະຊົນລາວກັບຕ່າງຊາດ. ສຳຫລັບການລົງທຶນຂອງຕ່າງຊາດເພື່ອການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດທີ່ຖືວ່າເປັນໂຄງການຂະໜາດໃຫຍ່ທີ່ ສຸດທີ່ໄດ້ສົ່ງອອກແຮ່ທາດຈາກລາວໄປຕ່າງປະເທດແລ້ວນັ້ນ ກໍຄືການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດຢູ່ເມືອງເຊ ໂປນ ແລະວີລະບຸລີໃນແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ໂດຍນັບຈາກປີ 2003 ເປັນຕົ້ນມາຈົນເຖິງປັດຈຸ ບັນນີ້ ກໍປາກົດວ່າກຸ່ມຜູ້ລົງທຶນໃນໂຄງການດັ່ງກ່າວນີ້ໄດ້ຊຳລະພັນທະແລະພາສີອາກອນຕ່າງໆ ໃຫ້ກັບລັດຖະບານໄປແລ້ວຄິດເປັນມູນຄ່າລວມຫລາຍກວ່າ 280 ລ້ານໂດລາ.
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນການທີ່ມີບັນດາບໍລິສັດຕ່າງຊາດຈຳນວນບໍ່ໜ້ອຍທີ່ກຳລັງດຳເນີນການສຳຫລວດແລະ ຂຸດຄົ້ນຫາແຫລ່ງແຮ່ທາດຢູ່ໃນລາວຢ່າງກວ້າງຂວາງໃນເວລານີ້ ໂດຍສະເພາະແມ່ນໂຄງການຂຸດແຮ່ບ໊ອກໄຊດ໌ແລະການກໍ່ສ້າງໂຮງງານຜະລິດອະລູມິນຽມຢູ່ໃນເຂດແຂວງຈຳປາສັກແລະເຊກອງ ຊຶ່ງກຳໜົດທີ່ຈະເລີ່ມການຂຸດຄົ້ນແລະຜະລິດແຮ່ທາດດັ່ງກ່າວພາຍໃນປີ 2012 ແລະພາຍໃນປີ 2015 ຕາມລຳດັບນັ້ນ ກໍຍັງເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານລາວມີລາຍຮັບເພີ່ມຂື້ນຢ່າງຫລວງຫລາຍອີກດ້ວຍ ເນຶ່ອງຈາກວ່າທັງສອງໂຄງການດັ່ງກ່າວຈະຕ້ອງໃຊ້ເງິນລົງທຶນຄິດເປັນມູນຄ່າລວມເຖິງ 4 ພັນລ້ານໂດລານັ້ນເອງ.
