ລັດຖະບານລາວອາດຈະຕ້ອງປະເຊີນກັບບັນຫາ ວິກິດການ
ທາງການເງິນ ໃນໄວໆນີ້ ໂດຍມີສາເຫດສຳຄັນ ມາຈາກການ
ໃຊ້ຈ່າຍງົບປະມານ ທີ່ບໍ່ມີປະສິດທິພາບ ແລະບໍ່ເປັນໄປຕາມ
ແຜນການ ທີ່ວາງໄວ້.
ທ່ານທອງສິງ ທຳມະວົງ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີລາວໄດ້ຖະແຫຼງ
ຍອມຮັບຕໍ່ກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນຄັ້ງທີ 7 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດລາວຊຸດທີ 7 ວ່າ ການ ຈັດເກັບລາຍຮັບເຂົ້າງົບປະມານໃນແຜນການປີ 2013-2014 ນີ້ ຈະບໍ່ສາມາດບັນລຸເປົ້າ ໝາຍທີ່ວາງໄວ້ ໃນອັດຕາສະເລ່ຍ 6.35 ເປີເຊັນຫຼືປະມານ 1,282 ຕື້ກີບດ້ວຍເຫດນີ້ ຈຶ່ງ ເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານຈຳເປັນຕ້ອງປັບລົດງົບປະມານລາຍຈ່າຍລົງ ເພື່ອເປັນການຄວບຄຸມ
ການຂາດດຸນທາງດ້ານງົບປະມານອີກດ້ວຍ.
ໂດຍການປັບລົດງົບປະມານລາຍຈ່າຍ ຂອງລັດຖະບານລາວ ໃນຄັ້ງນີ້ ມີມູນຄ່າລວມ
699 ຕື້ກີບ ທີ່ແບ່ງເປັນງົບປະມານດ້ານການ ບໍລິຫານງານຂອງລັດຖະບານໃນມູນຄ່າ
409 ຕື້ກີບ ແລະງົບລົງທຶນ ໃນພາກລັດຖະບານ ໃນມູນຄ່າ 290 ຕື້ກີບ ໂດຍປັບລົດຈາກ
ບັນດາໂຄງການ ທີ່ບໍ່ມີປະສິດທິພາບ ແລະບໍ່ມີຄວາມຈຳເປັນຮີບດ່ວນ ທີ່ຈະຕ້ອງດຳເນີນ
ການຈັດຕັ້ງ ປະຕິບັດ ໃນລະຍະນີ້.
ກ່ອນໜ້ານີ້ ກະຊວງແຜນການ ແລະການລົງທຶນ ລາຍງານວ່າ ໃນລະຍະແຜນການປີ
2013-2014 ນີ້ ລັດຖະບານລາວ ຈຳເປັນຕ້ອງໃຊ້ຈ່າຍງົບປະມານ ຄິດເປັນມູນຄ່າລວມ
ເຖິງ 29,745 ຕື້ກີບ ຄິດເປັນ 32.81 ເປີເຊັນ ຂອງຍອດຜະລິດຕະພັນລວມພາຍໃນ (GDP) ຊຶ່ງເພີ້ມຂຶ້ນເກີນກວ່າ 9 ເປີເຊັນ ທຽບໃສ່ແຜນການປີ 2012-2013.
ແຕ່ເນື່ອງຈາກວ່າ ລັດຖະບານລາວ ຄາດໝາຍວ່າ ຈະສາມາດ ຈັດເກັບລາຍຮັບ ພາຍໃນ
ປະເທດໄດ້ ໃນມູນຄ່າລວມບໍ່ເກີນ 20,186 ຕື້ກີບ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ຈຳເປັນຈະຕ້ອງດຸນດ່ຽງ
ງົບປະມານລາຍຈ່າຍດັ່ງກ່າວ ດ້ວຍການກູ້ຢືມ ແລະຂໍການຊ່ວຍເຫລືອລ້າ ຈາກຕ່າງ
ປະເທດໃຫ້ໄດ້ ມູນຄ່າລວມເຖິງ 9,559 ຕື້ກີບ ຫຼືປະມານ 1,200 ລ້ານດອນລາ ໂດຍ
ໃນນີ້ ກໍແບ່ງເປັນການຂໍ ການຊ່ວຍເຫລືອຫລ້າ 5,030 ຕື້ກີບ ແລະ ກູ້ຢືມ 4,529 ຕື້ກີບ
ໂດຍຖ້າຫາກວ່າ ເປັນໄປຕາມແຜນການດັ່ງກ່າວ ກໍຈະເຮັດໃຫ້ ລັດຖະບານລາວ ເປັນໜີ້
ຕ່າງປະເທດ ເພີ້ມຂຶ້ນອີກຫຼາຍກວ່າ 566 ລ້ານດອນລາ ໃນແຜນການປີ 2013-2014 ນີ້.
ໂດຍສາເຫດທີ່ສຳຄັນ ທີ່ເຮັດໃຫ້ໜີ້ສິນ ຂອງລັດຖະບານລາວເພີ້ມຂຶ້ນນັ້ນ ກໍຍ້ອນວ່າ
ພາກສ່ວນຕ່າງໆ ຂອງລັດຖະບານ ໄດ້ກູ້ເງິນມານຳໃຊ້ ໃນໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆ
ໂດຍບໍ່ຄິດເຖິງແຫລ່ງລາຍຮັບ ທີ່ຈະນຳມາໃຊ້ຄືນ ໜີ້ເງິນກູ້ດັ່ງກ່າວ ທັງກໍຍັງປາກົດວ່າ
ມີຫຼາຍໆໂຄງການ ທີ່ບໍ່ໄດ້ຜ່ານການອະນຸມັດ ຈາກສະພາແຫ່ງຊາດ ແລະບໍ່ໄດ້ຈັດໃຫ້ມີ
ການປະມູນໂຄງການ ຢ່າງຖືກຕ້ອງອີກດ້ວຍ.
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ການທີ່ລັດຖະບານລາວເອງ ກໍຍັງຂາດການ
ຄວບຄຸມ ການໃຊ້ຈ່າຍງົບປະມານ ທີ່ມີປະສິດທິພາບ ທັງຍັງ
ບໍ່ມີຄວາມຊັດເຈນ ຕໍ່ເປົ້າໝາຍລາຍຮັບ ແລະລາຍຈ່າຍດ້ວຍ
ແລ້ວ ກໍຍັງເຮັດໃຫ້ມີ ຄວາມເປັນໄປໄດ້ສູງ ທີ່ລັດຖະບານລາວ
ຈະຕ້ອງປະເຊີນກັບບັນຫາ ວິກິດການທາງການເງິນ ໃນລະຍະ
ຕໍ່ໄປນີ້ ຖ້າຫາກວ່າບໍ່ມີການ ປ້ອງກັນຢ່າງທັນທ່ວງທີ ດັ່ງທີ່
ທ່ານນາງສຸວັນເພັງ ບຸບຜານຸວົງ ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ ແລະຫົວໜ້າຄະນະກຳມາທິການແຜນການ ເສດຖະກິດ ແລະ
ການເງິນ ໄດ້ຖະແຫລງຢືນຢັນວ່າ:
“ງົບປະມານການລົງທຶນນີ້ ຂ້າພະເຈົ້າຢາກໃຫ້ລັດຖະບານ
ມີການສະເໜີ ຊັດເຈນກວ່າເກົ່າ ວ່າການສະເໜີລົງທຶນໃໝ່ນີ້
ຈະກວມຈັກເປີເຊັນ ຖ້າພວກເຮົາບໍ່ຮັບຮູ້ໄດ້ ຢ່າງຊັດເຈນ ຄວາມຫຍຸ້ງຍາກພາຍໃນ ຂອງພວກເຮົາເປັນຕົ້ນ ຕິດພັນກັບ ການຄຸ້ມຄອງການເງິນພາກລັດ ຂອງພວກເຮົາ ນີ້ ມັນກໍຈະແກ່ໄປເຖິງ ການວິກິດການ ດ້ານເສດຖະກິດໂດຍລວມ.”
ໂດຍອີງຕາມລາຍງານ ຂອງທະນາຄານແຫ່ງຊາດລາວ ກໍໄດ້ລະບຸວ່າ ຈົນເຖິງທ້າຍປີ 2012 ລັດຖະບານລາວມີໜີ້ ຕ່າງປະເທດຄິດເປັນມູນຄ່າລວມເກີນກວ່າ 3,000 ລ້ານດອນລາ ຊຶ່ງຄິດເປັນ 33.43 ເປີເຊັນຂອງມູນຄ່າ GDP.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ກອງທຶນການເງິນສາກົນ (IMF) ກັບລາຍງານວ່າໜີ້ຕ່າງປະເທດ ຂອງລັດຖະບານລາວໄດ້ເພີ້ມຂຶ້ນເປັນ 47.4 ເປີເຊັນ ຂອງ GDP ໃນປີ 2013 ທັງກໍຍັງມີແນວໂນ້ມ ທີ່ຈະເພີ້ມຂຶ້ນ ເປັນຫຼາຍກວ່າ 49.1 ເປີເຊັນ ຂອງ GDP ໃນປີ 2014 ນີ້ອີກດ້ວຍ ຊຶ່ງກໍໝາຍຄວາມວ່າ ໜີ້ສິນຕ່າງປະເທດ ຂອງລັດຖະບານລາວ ໄດ້ກ້າວໄປສູ່ວິກິດການດ້ານງົບປະມານແລ້ວ ເພາະລັດຖະບານລາວ ບໍ່ສາມາດທີ່ຈະຄວບຄຸມ ໜີ້ສິນຕ່າງປະເທດ ໃຫ້ຢູ່ໃນອັດຕາສະເລ່ຍທີ່ບໍ່ເກີນ 45 ເປີເຊັນ ຂອງ GDP ໄດ້ນັ້ນເອງ.
